Metody badań pedagogicznych, Wykład 6 , 24.03.2010
Poprawna hipoteza
Nieletni, którzy najczęściej wchodzą w kolizję z prawem, to chłopcy w wieku 15 – 16 lat.
→ jest to hipoteza dobrze określona
Różne znaczenia słów występują w różnych naukach np. termin wrażenia znaczy co innego w psychologii i w plastyce.
Pisząc jakąś pracę należy dążyć do tego, aby definiować pojęcia, które się używa.
Pojęcie ma być zdefiniowane klarownie – należy odróżnić to, co nas interesuje od tego, co nas nie interesuje.
Z czego składa się definicja?
Definiendum – termin, który definiujemy. np. Kura
Definiens – określenia znaczenia terminu. To stworzenie mające produkować jajka.
Desygnat – elementy, które tworzą znaczenie danego terminu.
Zbiór desygnatów to jest zakres pojęcia.
Definiując coś określamy zakres tego, co nas interesuje.
Zakresy:
Zakresy mogą ulegać zmianom.
Zakresy równoważne – pojęcia, które mają to samo znaczenie, ten sam zbiór desygnatów.
Zakresy mogą różnić się ogólnością. Ogólne i podrzędne.
Czasami zakresy się krzyżują. Wchodzić w zakres jednego i drugiego pojęcia. np. przemoc i agresja
Zakresy mogą się wzajemnie wykluczać. np. przestępca i osoba niekaralna
Wady pojęć:
nieostrość – nie wiemy jakie zjawiska wchodzą w skład danego pojęcia np. dojrzałość i dorosłość
wieloznaczne – posiadają wiele znaczeń, mogą posiadać różne desygnaty
Rodzaje definicji:
sprawozdawcze albo analityczne – staramy się dowiedzieć jak ludzie rozumieją jakiś termin, możemy odwoływać się do języka np. w naszej kulturze tak to jest rozumiane, więc ja też to tak przyjmuje, można się odwołać do opinii innych ludzi, możemy się odwoływać z analizy np. stosowania w literaturze, języku
projektujące – → ktoś projektuje swoją własną definicję, zakres pojęcia np. dziecko grube to dziecko, które (…), → jeśli jest zjawisko, które sam odkryłem, muszę je nazwać, → jeśli znajduje się coś w literaturze, ale nam nie odpowiada, → albo wtedy, gdy ktoś chce podać własną definicję, własne poglądy
regulujące – zmieniam trochę znaczenie jakiegoś terminu
realne – takie, które polegają na tym, że podaje się cechy specyficzne przedmiotu np. definicja wychowawcy
Sposoby definiowania:
zakładamy, że definiendum jest nadrzędne i podajemy podrzędne elementy wchodzące w skład tego zjawiska np. nauczyciele ( termin nadrzędny ) - są to osoby bla bla bla
wyliczanie cech wspólnych, które łączą dane zjawisko np. dziecko agresywne to jest dziecko, które wyrywa ławki, kopie kolegów bla bla bla
definiowanie kontekstowe – podajemy szereg zdań i z nich wyłaniamy zakres pojęcia np. to zjawisko może mieć charakter taki siaki
Funkcje definicji:
opisowa – co autor rozumie przez dany termin
impresywne - takie, które nie mają tylko funkcji opisowej, ale mają za zadanie wywarcie wrażenia, ukształtowanie emocji, oceny
Podział definicji:
równościowe – ostre, które pozwalają nam dokładnie oddzielić te zjawiska, które tworzą zakres pojęcia, a które nie , niestety często upraszczają rzeczywistość
częściowe – takie, w których podajemy tylko część desygnatów, nie dąży się do tego, żeby było ich wystarczająco
Pojęcia syndromatyczne – syndrom to zbiór cech wzajemnie ze sobą powiązanych, pojęcie syndromatyczne polega na tym, aby wskazać ten zbiór cech wzajemnie powiązanych. Definicje syndromatyczne przeważnie wynikają z badań.
Metody badań pedagogicznych, Wykład 6 , 24.03.2010 Natalia Szczepkowska