Maria Montessori

Polaryzacja uwagi - głębokie i długotrwałe zainteresowanie dziecka jednym przedmiotem lub czynnością - powrót do niej w celu dokonywania odkryć - to podstawowa przesłanka metodyki Montessori.

Dziecko - jego rozwój biologiczny i społeczny jest podstawową kategorią
w pedagogice M. Montessori.

Wychowanie to specyficzny rodzaj pomocy osobie ludzkiej w osiąganiu przez nią niezależności.

Istotę pedagogiki Montessori wyraża prośba jednej z jej podopiecznych: „pomóż
mi zrobić to samodzielnie”. Słowa te stały się credo szkoły montessoriańskiej. Wyraża ono szacunek dla indywidualności dziecka oraz przyjazne i pełne gotowości do pomocy, wspieranie go na jego drodze rozwoju. Realizacja tych zasad jest możliwa dzięki przygotowaniu „otoczenia edukacyjnego”. Stanowi ono podstawę do pracy własnej i sprzyja rozwojowi dziecka. Dlatego przy organizowaniu „otoczenia” niezbędne jest uwzględnienie potrzeb i zainteresowań dzieci. Zarówno w przedszkolu jak i w szkole dzieci same decydują, w co się będą bawić lub, czym się będą zajmować, jak długo będą wykonywać określoną czynność, gdzie przygotują miejsce swojej zabawy czy pracy oraz z kim będą współpracować. Każda, bowiem niepotrzebna pomoc jest według Marii Montessori, przeszkodą w rozwoju.

Cele pedagogiki Montessori:

- pomoc w rozwoju indywidualnych cech osobowości,

- pomoc w formowaniu prawidłowego charakteru,

- pomoc w zdobywaniu wiedzy, umiejętności szkolnych i współdziałania.

Cele te realizowane są poprzez pomoc dziecku w:

- rozwijaniu samodzielności i wary we własne siły

- wypracowaniu szacunku do porządku i do pracy

- wypracowaniu zamiłowania do ciszy i w tej atmosferze do pracy indywidualnej i zbiorowej

- osiąganiu długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem

- wypracowaniu postaw posłuszeństwa opartego na samokontroli, a nie na zewnętrznym przymusie

- uniezależnieniu się od nagrody

- formowaniu postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji

- szacunku dla pracy innych

- rozwijaniu indywidualnych uzdolnień i umiejętności współpracy

- osiąganiu spontanicznej samodyscypliny wynikającej z dziecięcego posłuszeństwa

Zadania pedagogiki Montessori:

- uczenie przez działanie: dzieci zdobywają wiedze i praktyczne umiejętności poprzez własną aktywność, w przemyślanym środowisku pedagogicznym, przy współpracy z nauczycielami

- samodzielność: dzieci swobodnie wybierają rodzaj, miejsce, czas i formę pracy (indywidualna lub z parterem) przy zachowaniu reguł społecznych. Rozwijają indywidualne uzdolnienia i uczą się realnej oceny swojej umiejętności.

- koncentracja: dzieci ćwiczą dokładność i wytrwałość przy wykonywaniu konkretnych zadań.

- lekcje ciszy: dzieci uczą się współpracować w cichych zajęciach indywidualnych
i grupowych.

- porządek: dzieci zdobywają umiejętność postrzegania zasad porządku w otoczeniu i swoim działaniu.

- społeczne reguły: dzieci zróżnicowane wiekowo ( trzy roczniki) są łączone w grupy, sprzyja to wymianie wzajemnych zdolności i umiejętności. Dzieci uczą się postrzegać reguły: nie rań, nie niszcz, nie przeszkadzaj.

- obserwacja: jest kluczem dorosłych do poznania świata dziecka. Nauczyciel z szacunkiem
i uwagą obserwuje postęp i trudności dziecka. Jest jego przewodnikiem.

- indywidualny tok rozwoju każdego dziecka: dziecko jest serdecznie przyjęte, znajduje uwagę i indywidualną opiekę nauczyciela. Pracuje według własnego tempa i możliwości, podejmując zadania, do których jest już gotowe.

---