Stalinizm w Polsce


Stabilizację w władzy w powojennej Polsce przebiegała podczas utrwalania się podziału świata na dwa bloki kapitalistyczny-czyli zachodni i komunistyczny będący, jak powiedział to w 1946 roku w Fulton Churchil za żelazną kurtyną, Wśród rosnących napięć i groźby wybuchu wojny, ograniczenia wszelkich kontaktów gospodarczych czy kulturalnych Stalin planował zunifikowania Europy Wschodniej i Środkowej, ponieważ we wszystkich tych krajach złamana została już wszelaka opozycja i komuniści przejeli stery rządów,

Pierwszym krokiem ku unifikacji było utworzenie w 1947 roku w Szklarskiej Porębie Kominformu, ośrodka wydającego dyrektywy, którym miały się podporządkować inne partie w krajach satelickich. Pod naciskiem stalinowskiej ręki rząd polski odrzucił w 1947 roku amerykańską pomoc w postaci planu Marshalla co według historyków przesądziło o zacofaniu gospodarki polskiej i jej stagnacji.

Po rozwiązaniu PSL i opuszczeniu kraju przez Mikołajczyka partia ta została wcielona w do Bloku Stronnictw Demokratycznych. Propaganda polska oskarżyła Watykan o poparcie rewizjonizmu niemieckiego po ogłoszeniu listu papieża Piusa IX, w tym samym okresie zaczeły się procesy pokazowe księży, członków polskiego podziemia, a a nawet za prolondyńskie sytuacje, w Polsce zaczeła się długoletnia walka stalinizmu z kościołem, z kalendarza usuwano święta religijne, urzędnicy, milicjanci i żołnierze a także ich rodziny miały zabroniony udział w nabożeństwach. W okresie najcięższego terroru stalinowskiego głową kościoła polskiego był prymas Stefan Wyszyński były kapelan Armii Krajowej w ,równoczesnym okresie zaczął się szerzyć ruch tzw, księży patriotów współpracujących z UB,

W Polsce zaczął się okres masowych aresztowań i procesów głownie działaczy innych parti po to aby stworzyć monopartyjny system władzy w Polsce. Przed sądem staneli byli działacze PPS-WRN oskarżeni o zniesienie przemocą demokratycznego ustroju państwa polskiego. Aresztowania, czystki i procesy zaczeły się też w obozie PPS, na kolejnym plenum KC PPR w 1948 roku Bolesław Bierut w swoim referacie „ O odchyleniu prawicowym i nacjonalistycznym w kierownictwie Partii i sposobach jego przezwyciężania ” oskarżył Gomułkę o takie zachowania i w rezultacie musiał ustąpić ze stanowiska sekretarza generalnego, Nowym przywódcą PPR został B. Bierut który piastował dwa najważniejsze urzędy w państwie prezydenta i sekretarza generalnego, na tymże plenum podjęto uchwałe o kolektywizacji i wzmożeniu propagandy marksistowsko-leninowskiej wśród pracowników kultury. Przed zjednoczeniem partii robotniczych wzmógł się terror i w samej PPR usunięto ze struktur partii ok. 30 tyś zwolenników Gomułki. W 1948 roku stracono przywódców Komendy Głównej Narodowych Sił Zbrojnych, w tym samym roku w Politechnice Warszawskiej, odbył się zjazd zjednoczeniowy PPR i PPS. Powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Powstanie PZPR stanowiło ostatni etap na drodze powstania państwa totalitarnego którego cechami są min, centralizacja władzy, terror, silna biurokracja , aparat partyjny i milicyjny jak też wszechobecna propaganda.

Po zjednoczeniu obu partii i ogłoszeniu jej programu ideowego, w 1949 roku w Szczecinie Związek Młodzieży Polskiej ogłosił swój program w którym głosił podporządkowanie kultury pod doktrynę polityczną socjalizmu. Pryszczaci bo tak potocznie nazywano zrzeszonych w związku młodych artystów sławili poczynania władzy i socjalizmu, do pryszczatych przez pewien czas należała Wisława Szymborska Cześć młodych twórców należała do związku ponieważ tylko tutaj mogli tworzyć gdyż skala nasilenia cenzury była ogromna, przez co w Polsce rozwinął się specyficzny rodzaj inteligentnej poezji której właściwy sens odrywamy poprzez dogłębną analizę metafor.

W 1949 roku przeprowadzono bolszewizację harcerstwa i oficjalnie wcielono je do ZMP. Polska gospodarka była zmonopolizowana i uzależniona od interwencjonizmu państwowego, Krajowa manufaktura upodabniana była na wzór radzieckiej, ale różniła się dość znacznie w dwóch maksymalnie trzech kluczowych aspektach, nie było w Polsce potężnego kompleksu wojskowo- przemysłowego ani stosowania na masową skalę niewolniczej pracy więźniów chociaż istniało 97 obozów pracy w tym największy w Jaworznie. Po wojnie wprowadzono charakterystyczne dla gospodarki socjalistycznej „plany gospodarcze”, w których nakreślone były normy, jakie trzeba było osiągnąć podczas realizacji takiego planu, pierwszym i jednym zrealizowanym w zupełności planem był 3 letni plan gospodarczy, polska, zaczęła się elektryfikować i radiofonizować. Korzystne przemiany gospodarczo społeczne wpływały na ludność, terror odczuwały zazwyczaj tylko osoby związane z polityką lub nieostrożne. Rozrastał się aparat partyjny, przypadająca na szczyt „zimnej wojny” wojna koreańska skłoniła Stalina do podporządkowania sobie wojsk państw satelickich, marszałkiem i ministrem obrony Polski został zrusyfikowany Polak Konstanty Rokossowski dowódca wojsk radzieckich z okresy II wojny światowej, wyższe stanowiska wojskowe otrzymywali oficerowie radzieccy a polscy byli odsuwani od władzy ,

Prawo naginane było do potrzeb państwa totalitarnego w 1950 roku zniesiono urzędy wojewodów starostów itp, a na ich miejsce powołano rady narodowe, głównym celem sądownictwa polskiego była ochrona ustroju , w 1951 roku do więzienia trafia sam Władysław Gomułka, którego próbowano oskarżyć bez powodzenia, w tymże roku odbył się pokazowy proces 9 wyższych oficerów WP oskarżonych o spiek oczywiście fikcyjny , oskarżeni otrzymali wyroki od 10-15 lat więzienia. W tym okresie władza ostatecznie rozprawiła się z podziemiem polskim. Zlikwidowano organizację WIN, wykonano wyroki śmierci na dowódcach wojsk AK na Wilnie. Na przełomie 50/51 roku władza rozpoczęła „bój o umysły” -czyli nadanie wyższym uczelniom charakteru socjalistycznego, przez co zbezczeszczono ich niezawisłość. Stała walka z wiarą chrześcijańską i kościołem polskim przynisła ustawę sejmu o konfiskacie dóbr kościelnych po początkowym kryzysie osiągnięto porozumienie ale władze do niego się nie stosowały aresztując biskupów , usuwając księży z diecezji, wykreślając religię z przedmiotów szkolnych. Szykanowano księży i oskarżano ich beż podstawnie doprowadzając do trzech wyroków śmierci w procesie krakowskim.

Teatry nie mogły wystawiać Dziadów, Nie-Boskiej Komedii, istniał indeks ksiąg zakazanych, do którego wpisywano wszystkie niebezpieczne dla socjalizmu pozycje książkowe, sztuki i pieśni radzieckie zdominowały radio i teatry, w prasie zapanował charakterystyczny dla władzy język nowomowy, Polska polityka zagraniczna zależna była od Kremla a informacje z zachodu były zakazane i docierały szczątkowo. 22 lipca 1952 roku w rocznicę manifestu PKWN, wybrany po sfałszowanych wyborach sejm uchwalił konstytucję PRL wzorowaną na radzieckiej. Konstytucja zniosła min. urząd prezydenta, którego zastąpiła Rada Państwa.

Po sukcesie planu 3-letniego dokonano drastycznej dewaluacji pieniądza dla przykładu za 100 zł obywatele otrzymywali 3 nowe złote, ale przy oszczędnościach w PKO powyżej 100 tys. tylko 1 zł. Zakazano posiadania obcych walut i złota, handel nimi groził więzieniem.

W 1953 roku rząd dokonał drastycznej podwyżki cen żywności w odpowiedzi na strajki rolników, polityka roln PZPR skończyła się fiaskiem. Jednak cały czas inwestowano w uprzemysłowienie kraju pod Krakowem wybudowano Nową Hutę tylko z tego powodu aby osłabić ten silnie kulturowy ośrodek Polski. Podczas realizacji planu 6-letniego upowszechniło się czytelnictwo, zwiększyła się liczna kin, pojawiła się telewizja, otwarto zakłady FSO na Żeraniu i FSC w Lublinie. Po śmierci Stalina 5 marca 1953 roku odwilż zapoczątkowana przez triumwirat a później przez Chruszczowa, nie dotarła do Polski, w której rządziło MBP, które zlikwidowane zostało po audycjach radia Wolna Europa założonego przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego. W połowie grudnia 1954 roku uwolniono z więzienia Gomułkę, na III plenum KC potępiono rządy Bieruta i jego elity.

W Polsce w 1955 roku rozpoczyna się krytyka socrealizmu po opublikowaniu Poematu dla dorosłych A. Ważyka. 26 listpada 1955 roku rozpoczyna się okres destalinizacji, po wystawieniu Dziadów Mickiewicza w Teatrze Polskim, który poparty zostaję przez polityczne wystąpienie Chruszczowa na XX zjeździe KPZR potępiającę politykę Stalina w 1956.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
stalinizm w polsce
przejawy+stalinizmu+w+polsce+ 282 29
Krótkie ściągi, OKRES STALINOWSKI W POLSCE, OKRES STALINOWSKI W POLSCE Monopol władzy: *oskarżeni
Stalinizm w Polsce
Okres stalinowski w Polsce
Okres stalinowski w Polsce
Powstanie systemu władzy stalinowskiej w Polsce
Ściągi, Historia 4, 1956 przyczyny tych wydarzeń stalinowska konstytucja obowiązująca w polsce od 19
1 GENEZA KOMERCYJNEGO RYNKU OCHRONY W POLSCE 2id 9262 ppt

więcej podobnych podstron