Pod koniec XVIII w. Francja była jednym z najsilniejszych mocarstw Europejskich. Ustrój monarchii absolutnej kształtowany od czasów Ludwika XIII był stabilny. Społeczeństwo dzieliło się na 3 stany: duchowieństwo, szlachta(4 tys. Arystokratycznych rodzin w Wersalu), chłopi i mieszczanie (96-98% część bez ziemi, niewolnicy) najzamożniejsi mieszczanie to burżuazja, drobnomieszczaństwo żyło w trudniejszych warunkach niż burżuazja. Sankiuloci - ludzie nie noszący modnych, obcisłych i spiętych pod kolanami spodni.
Na wzrastający kryzys wewnętrzny wpłynęło zmniejszenie się autorytetu królewskiego dworu. Król Ludwik XVI był słabym politykiem. Jego żona Maria Antonina była oskarżana o rozpustne życie. Król był niepopularny nawet wśród wyższych stanów i własnej rodziny. Pod wpływem szerzących się idei oświecenia atakowano zasadę monarchii „z bożej łaski” i przywileje stanowe, mówiono o „umowie społecznej” i konieczności respektowania „praw naturalnych”. Inspirację stanowił system parlamentarny w Angli. Zwolenników przysporzyła im także trudna sytuacja gospodarcza
1787 - Ludwik XVI zwołuje Zgromadzenie Notabli, organ opiniodawczy, w jego skład wchodzili wybrani przez króla przedstawiciele 2 pierwszych stanów. Prosił o zgodę na wprowadzenie podatku gruntowego także dla szlachty i duchowieństwa. Nie wyrażono zgody, król rozwiązał zgromadzenie.
Zwołał więc Stany Generalne - 5.05.1789. Przez nierówne głosowanie stan 3 obwołał się Zgromadzeniem Narodowym. Król chciał utrudnić obrady oddając ich salę do remontu, więc okupowali oni salę do gry w piłkę. Król wyraził zgodę na wspólne obrady.
9.07.1789 - zgromadzenie narodowe przekształca się w Zgromadzenie Konstytucyjne (konstytuantę) w celu opracowania nowego ustroju i spisania konstytucji. Król zaczął gromadzić wojsko wokół Paryża i Wersalu, wywołało to pogłoski o zamiarze zaatakowania Konstytuanty i ostrzale Paryża.
14.07.1789 atak na Bastylię (początek rewolucji). Król przerażony zalegalizował milicję powołaną przez rewolucjonistów jako Gwardię Narodową, dowództwo przejął markiz de La Fayette.
Noc z 4 na 5.08.1798 - wprowadzenie równości wszystkich wobec prawa. Zniesiono przywileje podatkowe szlachty, duchowni zrezygnowali z dziesięciny.
26.08.1789 uchwalenie Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela. Autor - La Fayette, konsultantem Thomas Jefferson. Był to wstęp do konstytucji, gwarantowała wolność jednostki, równość wszystkich obywateli wobec prawa, prawo do własności, do tworzenia “braterskich” związków i oporu przeciwko złemu rządowi. Sformułowana została w niej zasada suwerenności narodu.
Król nie przyjął ustaw, więc 5000 kobiet sprowadziło go do Paryża, żeby rewolucjoniści mogli go kontrolować. Z powodu braku pieniędzy przejęto majątek Kościoła i zaczęto wydawać papierowe bony - asygnaty.
Konstytuanta wkrótce zaczęła walczyć z Kościołem. Zlikwidowała większość zakonów i lipcu 1790 uchwalona została Cywilna Konstytucja Duchowieństwa. Znalazł się w niej zapis dot. Zasad wybierania biskupów i proboszczów przez mieszkańców parafii i diecezji. Duchownym przyznano państwowe pensje, warunkiem dalszego wypełniania obowiązków kapłańskich stało się złożenie przysięgi na Cywilną Konstytucję Duchowieństwa. Papież Pius VI zabronił jej składania, duchowieństwo podzieliło się na „zaprzysiężonych” i „niezaprzysiężonych”.
3.09.1791 Konstytuanta uchwala konstytucję, Francja jest monarchią konstytucyjną opartą na zasadzie trójpodziału władz. Władza wykonawcza to król i 6 ministrów, korona jest dziedziczna. Władza ustawodawcza to jednoizbowy parlament - Zgromadzenie Prawodawcze (Legislatywa), skład - 745 deputowanych na okres 2 lat. Tylko osoby bogate miały pełne prawa wyborcze. Problem niewolnictwa pozostał, nadal trwał też rasizm. Robotników obowiązywało prawo Le Chapeliera - zakaz tworzenia organizacji broniących ich praw.
Kluby Polityczne - Nieformalne grupy powstałe w wyniku spotkań ludzi o podobnych poglądach (na wzór Anglii)
Najważniejszy - Stowarzyszenie Roku 1789, przewodził mu La Fayette.
Bardziej radykalne - Stowarzyszenie Przyjaciół Konstytucji, spotykali się w klasztorze Św. Jakuba, w 1792 r. przyjęli nazwę Stowarzyszenia Jakobinów, na czele był Maximilien de Robespierre. Od nich odłączyła się grupa pod dowództwem Jacquesa Pierre Brisota.
Stowarzyszenie Przyjaciół Praw Człowieka i Obywatela - na czele byli Georges Danton i Jean Paul Marat. Zbierali się w zakonie franciszkanów zwanych kordelierami, stąd nazwano ich tak samo.
Legislatywa - Działała w okresie od 1 października 1791 roku, do 20 września 1792 roku. Została powołana na podstawie Konstytucji przyjętej 14 września 1791 roku. Rozwiązana została ustępując miejsca Konwentowi Narodowemu. Skład izby został wybrany w powszechnych wyborach. Składał się z 745 deputowanych. Feuillanci zdobyli 264 miejsc, centrum ("Bagno") 345 miejsc, a "Góra" (jakobini, kordelierzy, żyrondyści) 136 miejsc. Układ był nieprzypadkowy, po prawej byli przeciwnicy dalszych zmian (La Fayette) po lewej - zwolennicy z departamentu Gironde na czele z Brissotem.
Centralna część nie miała określonych poglądów politycznych. Żyrondyści popierali nadanie samorządom jak największych praw, Jakobini i Kordelierzy byli zwolennikami centralizacji władzy, wprowadzenia powszechnego prawa wyborczego, nieograniczonego przez cenzus majątkowy. Opowiadali się za pokojową polityką zagraniczną
Kwiecień 1792 - wypowiedzenie Austrii wojny. Atak złamał się już 2 dnia. Armia Austryjacka i Pruska wkrótce potem wkroczyły do Francji, przez co zostały powołane nowe służby wojskowe. Wtedy powstała też Marsylianka. Wzmocniły się siły antykrólewskie i w sierpniu 1792 tłum wdarł się do pałacu królewskiego Tuileries i uwięził władcę w zamku Temple.
Konwent Narodowy - został zwołany po uwięzieniu króla i ogłosił Francje republiką.
W Konwencie Narodowym zabrakło przedstawicieli prawicy.na ich miejscach zasiedli żyrondyści lewicę zajmowali jakobini i kordelierzy(górale), którzy umiejętnie prowadzili propagandę i uzyskali poparcie paryskiego drobnomieszczaństwa i biedoty. Umożliwiło im to stopniowe przejmowanie władzy.
Ludwik XVI został ścięty 21.01.1793. co oburzył to władców europejskich. Wkrótce powstała koalicja antyfrancuska do której należeli: Anglia, Austria. Prusy i Hiszpania. W tej sytuacji Konwent Narodowy uchwalił przymus do wojska; pogłębiało to niezadowolenie, chaos, drożyznę, inflację oraz brak żywności. Doszło do powstania w Wandei. Górale po wybuchu powstania zaczeli głosić potrzebę centralizacji państwa oraz konieczność ograniczenia obywateli. Górale aresztowali przywódców nieprzychylnych im żyrondystów i po trzydniowym procesie skazali ich na śmierć. Górale przejęli władzę.
22.09.1792 górale uznali za pierwszy dzień roku rozpoczynającego nowa erę-republikańską; wprowadzili dekady(10 dni) zmieniono nazwy miesięcy i święta. antyreligijna polityka zniechęcała społeczeństwo. Konwent zdominowany przez jakobinów ogłosił w 1793 nową konstytucję; dawała ona szereg swobód, ale nigdy nie została wprowadzona w życie. W rzeczywistośći jakobini w VII 1793 wprowadzili rządy absolutne, na czele państwa stał komitet ocalenia publicznego (na czele Danton, później Robespierre). Komitet decydował o polityce zagranicznej, teoretycznie organ wykonawczy. Stosowano represje wobec przeciwników rewolucji. Jakobini próbowali kontrolować gospodarkę, brakował żywności. wprowadzili reglamentację-państwo ustalało przydziały, np. żywności. Stosowano terror w armii co spowodowało że żołnierze byli coraz lepsi i bardziej waleczni.
Górale nie byli zgrani: dzielimy ich na 3 drużyny. 1. Hebertyści-domagali się likwidacji kościoła i konfiskaty mienia ludzi bogatych. 2. pod przewodnictwem Dantona - Domagali się zakończenia walki i terroru 3.(Robespierre) popierało drobnomieszczaństwo. Danton i Robespierre pod pretekstem niebezpieczeństwa doprowadzili do ścięcia hebertystów. Potem między nimi doszło do konfliktu i Robespierre oskarżył Dantona o szpiegostwo Angli, za co został ścięty w kwietniu 1794. Robespierre po śmierci rywala objął władzę i wprowadził rządy absolutne. Nasilił się terror. Oskarżeni przez trybunał rewolucyjny po 10.06.1794 nie mieli prawa do obrony.
Tarroru nie akceptowało coraz więcej ludzi.Konwent zaatakował Robespierra i 27.07.1794 zabił go. Władz przeszła do rąk bogatszego mieszczaństwa. 1795 ogłoszono nowa konstytucje; władza ustawodawcza to dwuizbowy parlament, władza wykonawcza to 5-cio osobowy Dyrektoriat.
Armia rewolucyjnej Francji zaczęła odnosić sukcesy w walce z koalicją wewnętrzną. Była to zasługa oficerów, którzy awansowali dzięki rewolucji. Żołnierze mieli silną motywację bojową. Pod dowództwem Jeana Jourdan i Jeana Moreau odnosili zwycięstwa nad Austryjakami. W krajach włoskich zwyciężał najmłodszy francuski generał - Napoleon Bonaparte. Dyrektoriat obawiał się go, więc wysłał go na daleką wyprawę do Indii a potem do Anglików. W 1798 odbyła się wyprawa Egipska, mająca na celu podbój Egiptu. Następnie wojska ruszyły do Syrii. Pozbawione zaopatrzenia szybko straciły siły. Wyprawa przysporzyła Francji wrogów i doprowadziła do powstania II koalicji antyfrancuskiej. We Włoszech sukces zaczął odnosić rosyjski feldmarszałek Aleksander Suworow, a we Francji Dyrektoriat przysporzył sobie silnej koalicji.