BADANIE OGÓLNE MOCZU

BADANIE OGÓLNE MOCZU -ZNACZENIE DIAGNOSTYCZNE

Diagnostyka chorób nerek i dróg moczowych

 Rozpoznawanie i monitorowanie przebiegu cukrzycy

 Diagnostyka chorób wątroby i dróg żółciowych

 Diagnostyka zaburzeń wodnoelektrolitowych

BADANIE MOCZU - CZYNNIKI PRZEDANALITYCZNE

 Najlepsza - pierwsza lub druga porcja moczu rano

 Mocz ze środkowego strumienia oddany po umyciu okolicy ujścia cewki moczowej do sterylnego naczynia.

 Badanie do 2 godzin po pobraniu próbki.

BADANIE OGÓLNE MOCZU

1. Własności fizyczne - barwa, przejrzystość, ciężar właściwy.

2. Badania chemiczne - pH, białko (albumina), glukoza, ciała ketonowe, barwniki żółciowe, hemoglobina,

esteraza leukocytów, azotyny.

3. Badanie upostaciowanych składników moczu - osadu moczu.

BADANIA CHEMICZNE MOCZU

ZASADA: zawarte w moczu substancje reagują z odczynnikami w polach reakcyjnych paska testowego z wytworzeniem barwnych produktów; intensywność zabarwienia pola reakcyjnego jest proporcjonalna do stężenia oznaczanej substancji.

TESTY PASKOWE - ODCCZYT WYNIKÓW: OCENA WZROKOWA I AUTOMATYCZNE,

REFLEKTOMETRYCZNE CZYTNIKI PASKÓW

Test Sensitivity_

Glucose - 4 to 7 mmol/L

Bilirubin - 7 to 14 m mol/L

Ketone - 0.5 to 1.0 mmol/L (Acetoacetic acid)

Blood - 150 to 620 m g/L (Hemoglobin)

Protein - 0.15 to 0.3 g/L (Albumin)

Nitrite - 13 to 22 m mol/L

Leukocytes - 5 to 15 cells/ m L

pH - pH 5.0 to 8.5

Specific Gravity - 1.000 to1.030

Urobilinogen - 0.2 to 8 m mol/L

Ciężar właściwy moczu Prawidłowo: 1,003 - 1,030

Izostenuria - kilkakrotnie stwierdzany ciężar właściwy moczu 1,010

↑c. wł. moczu: glukozuria,masywny białkomocz, leki (dekstran,środki kontrastowe)

↓ c. wł. moczu (hipostenuria):moczówka prosta

pH moczu Prawidłowo: około 6,0

↓ pH moczu:dieta bogatobiałkowa, gorączka, zaburzenia RKZ

↑ pH moczu: dieta wegetariańska, zaburzenia RKZ, leki

Białko w moczu

Białkomocz fizjologiczny: <150 mg/d.

200 mg/L - dipstick proteinuria (głównie albumina)

Białkomocz

0,5 - 1,0 g/d - mierny

1,0 - 3,0 g/d - umiarkowany

>3,0 g/d - masywny

Glukoza w moczu Prawidłowo nie występuje.

Glukozuria - najczęściejniewyrównana cukrzyca, rzadziej tubulopatia.

Reakcja oksydazy glukozowej; kwas askorbinowy w dużym stężeniu zaniża wyniki

Ciała ketonowe w moczu Prawidłowo nie występują

Reakcja z nitroprusydkiem sodu i glicyną, reaguje tylko kwas acetooctowy.

Kwas b-hydroksymasłowy nie jest wykrywany

Barwniki żółciowe w moczu Bilirubina związana (BIL) i urobilinogen (URO)

↑BIL, ↓URO - cholestaza (żółtaczka mechaniczna)

↑ÝURO - żółtaczka hemolityczna

Chemiczne wykładniki zakażenia bakteryjnego dróg moczowych

#Hemoglobina - erytrocyty lub hemoglobinuria

#Esteraza leukocytarna - uwalniana z ziarnistości granulocytów

#Azotyny - produkt metabolizmu bakterii

BADANIE OSADU MOCZU

1. Mikroskopowa ocena odwirowanego osadu moczu (barwionego lub bez barwienia).

2. Zliczanie elementów osadu w próbce nieodwirowanego moczu przy użyciu hemocytometrów i mikroskopu.

ISTOTNE DIAGNOSTCZNIE SKŁAIKI OSADU MOCZU

 erytrocyty (izomorficzne, dysmorficzne)

 leukocyty

 komórki nabłonkowe (płaskie, okrągłe)

 bakterie, drożdże

 wałeczki

 kryształy

ERYTROCYTY W MOCZU

 Prawidłowo: 1 - 2 w p.w.

 Krwinkomocz - bez zmian makroskopowych moczu.

 Krwiomocz - zmiana barwy i przejrzystości moczu

 Erytrocyty izomorficzne - z naczyń dróg moczowych

 Erytrocyty dysmorficzne - z kapilar kłębuszków nerkowych

---