PO- SKALECZENIA, RANY, TAMOWANIE, BANDAŻOWANIE

Rana- przerwanie ciągłości powłok zewnętrznych organizmu na skutek urazu mechanicznego mechanicznego, termicznego lub chemicznego.

Ocena stanu poszkodowanego :

• umiejscowienie rany

• wielkość rany

• głębokość, wygląd oraz kształt brzegów rany.

Rany:

• otarcia- powstają przy stycznym działaniu na skórę przedmiotu o szorstkiej powierzchni lub w kontakcie z podłożem. Może być zanieczyszczona, małe krwawienie, rana bolesna. Dokładnie przemyć,

• Cięte - powstaje na skutek działania przedmiotów ostrych, gładkie równe brzegi, silnie krwawią, należy dążyć do zbliżenia brzegów rany bandażując

• płatowe- uraz mechaniczny zadziałał stycznie do powierzchni ciała, w wyniku czego płat skóry został zerwany. Należy przyłożyć odcięty kawałek skóry i założyć opatrunek

• rąbane- powstaje na skutek działania z dużą siłą ostrego narzędzia, w wyniku czego dochodzi do uszkodzenia tkanek i kości, należy opanować krwotok

• kłute- powstają w wyniku działania z dużą siłą ostrych przedmiotów, mały otwór, krwawienie zewnętrzne niewielkie, krwawienie wewnętrzne obfite

• szarpane/ darte - powstają na skutek zadziałania przedmiotów tępych, brzegi są poszarpane, nie równe, rozciągnięte lub podwinięte, ubytek tkanki

• miażdżone- powstają na skutek silnego urazu tępym narzędziem, wypełnione skrzepła krwią i limfą, brzegi nieregularne, skąpe krwawienie

• postrzałowe- pociski , odłamki grantów, bomb, postrzępione brzegi

• styczne- pocisk rozerwie skórę i tkankę, ale nie wnika w głąb

• przestrzałowe - mają wlot, kanał przelotowy i wylot

• ślepe- mają wlot, kanał, a pocisk tkwi wewnątrz

Rany

• szyi- mocno przyciskamy opatrunkiem, pozycja pół siedząca

• tułowia - pozycja zastana lub leżąca, półsiedząca, delikatnie nałożyć opatrunek

• klatki piersiowej- pozycja półsiedząca, podparcie , opatrunek uszczelniający

• jamy brzusznej- osłonic materiałem opatrunkowym, pozycja leżąca

Szybkość gojenia rany zależy od:

• usytuowania rany

• ukrwienia

• czynnika rającego

• czasu i sposobu opatrzenia

• czynników natury osobistej

Zakażenia ran:

• róża przyranna

• bakterie ropotwórcze

• zgorzele gazowe

• tężec

• wścieklizna

Aseptyka- zespół czynności mających na celu niedopuszczenie zarazków do rany.

Antyseptyka- postępowanie przeciwbakteryjne lub przeciwgnilne, mające na celu likwidację zarazków w przypadku już istniejącego zakażenia rany.

Krwotok- wylewie krwi w pełnym jej składzie poza światło naczynia krwionośnego lub poza serce wskutek przerwania ciągłości ich ścian

Krwotoki:

• tętnicze- pulsujące w rytm serca wylewy krwi

• żylne- ciągła strużka krwi

• tętniczo-żylny

• miąższowy- -uszkodzenie większej ilości naczyń włosowatych

• naczyń włosowatych

Sposoby tamowania krwotoków:

• na kończynach

• ucisk tętnicy doprowadzającej krew

• uniesienie kończyny lub maksymalne zgięcie kończyny w stawie

• tętnica szyjna

• uciskanie przez materiał

• otwarte zranienia czaszkowo- mózgowe

• opatrunek chłonący

• z nosa

• głowa odchylona do góry , pozycja siedząca, tułów pochylony do przodu,

Pozycja ze względu na miejsce rany:

• klatka piersiowa- pozycja półsiedząca

• brzuch- leżenie z podkurczonymi nogami i uniesioną klatką piersiową

• plecy- na brzuchu z odchyloną na bok lub do tyłu głową

Środki do bandażowania:

• kompresy gazowe,

• gaza

• wata

• lignina

• opatrunki rękawowe

• opatrunki przylepne

• przylepiec

• taśma

• gaziki

• tampony z gazy

• bandaże z dzianiny

• elastyczne bandaże

• chusta trójkątna

Rodzaje opatrunków:

• gazowy- małe zranienia,

• samoprzylepne- plastry

• osłonowy- rozległe oparzenia i odmrożenia

• uciskowy- silne krwawienia,

• stabilizujący ciało obce w ranie

• unieruchamiający

• zimne okłady

---