Anna Ferens - współczesna polska reżyserka, scenarzystka filmowa i dziennikarka, autorka reportaży telewizyjnych, serii i filmów dokumentalnych.
Ukończyła Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskując tytuł zawodowy magistra. Studiowała język serbsko-chorwacki na Uniwersytecie Warszawskim i zagadnienia reklamy we Francuskim Instytucie Zarządzania w Warszawie. Jurorka festiwalu filmowego Planete Doc Review (2010).
Filmografia
Norwid. Światło i mrok, (1998)
...gdzie Bóg rozumie po polsku, (2002)
Żydzi w powstaniu warszawskim, (2004)
Gałęzie pewnego drzewa, (2004)
Nowe życie Rizany, (2005)
Zapoznam panią, (2005)
Aliya daha! czyli słoniu idź! (2005)
Odnaleziona droga, (2005)
Czuły dotyk, (2005)
Gdzie rosną poziomki, (2006)
Errata do biografii, (2006-2010)
Trzech kumpli, z Ewą Stankiewicz, (2008)
Video niekontrolowane, (2009)
Co mogą martwi jeńcy, (2010)
Zobaczyłem zjednoczony naród (2011)
Nagrody indywidualne
Nagroda "Beyond Borders" ("Poza Granicami") im. Krzysztofa Kieślowskiego (Nowojorski Festiwal Filmów Polskich, 7. edycja), w kategorii najlepszy film dokumentalny, za film Co mogą martwi jeńcy, 2011
III Nagroda, Festiwal Filmowy "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" Przywracamy Pamięć 1944-1989, za film Co mogą martwi jeńcy, 2010
Nagroda im. Dariusza Fikusa w kategorii "Twórca w mediach", za film Trzech kumpli, 2009
Nagroda im. Andrzeja Woyciechowskiego, za film Trzech kumpli, 2008
Nagroda Główna Wolności Słowa Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, za film Trzech kumpli, 2008
Złota Plakietka w kategorii dokumentu społecznego i politycznego, MFF Chicago, za film Zapoznam panią, 2007
Wyróżnienie, Międzynarodowe Dni Filmu Dokumentalnego "Rozstaje Europy" w Lublinie, za film Żydzi w powstaniu warszawskim, 2006
Jerzy Nikodem Kosiński, urodzony jako Józef Lewinkopf](ur. 14 czerwca 1933 w Łodzi, zm. 3 maja 1991 w Nowym Jorku) - polsko-amerykański pisarz pochodzenia żydowskiego, piszący w języku angielskim.
Urodził się w Łodzi, jako syn żydowskiego przemysłowca Mieczysława (Mojżesza) Lewinkopfa i Elżbiety Linieckiej. Lata II wojny światowej spędził z rodzicami we wsi Dąbrowa Rzeczycka, gdzie dzięki pomocy ks. Eugeniusza Okonia rodzina Lewinkopfów znalazła schronienie w domu polskiej rodziny katolickiej Andrzeja Warchoła. W tym czasie ojciec zmienił mu nazwisko na Kosiński z fikcyjnym świadectwem chrztu[2].
Po wojnie mieszkał w Jeleniej Górze. W latach 1950-1956 zimą był instruktorem narciarskim w Zakopanem, latem kaowcem w Międzyzdrojach[3]. Studiował historię i nauki polityczne na Uniwersytecie Łódzkim, potem pracował w Instytucie Historii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
W 1957 wyjechał na stypendium do Stanów Zjednoczonych, gdzie pozostał na stałe. Dzięki otrzymaniu stypendium Fundacji Forda podjął studia podyplomowe w Columbia University i New School for Social Research. W 1965 otrzymał obywatelstwo amerykańskie. Wykładał na kilku amerykańskich uczelniach: Wesleyan University, Yale i Princeton[4]. Był laureatem wielu prestiżowych nagród, a od 1973 był prezesem amerykańskiego PEN Clubu. W 1988 roku odwiedził Polskę.
Kosiński pisał w języku angielskim, mimo że nie był to jego język ojczysty. Początkowo wydawał pod pseudonimem Joseph Novak.
3 maja 1991 popełnił samobójstwo, zażywając śmiertelną dawkę barbituranów i nakładając na głowę plastikowy worek. W pożegnalnej notce napisał: Kładę się teraz do snu, na trochę dłużej niż zwykle. Nazwijmy to wiecznością.
Malowany ptak
Książką, która przyniosła mu światowy rozgłos, był Malowany ptak. Przedstawia ona dramatyczne losy sześcioletniego (w domyśle) żydowskiego chłopca w czasie wojny. Ze względu na opisywane zdarzenia początkowo sądzono, że książka oparta jest na wątkach autobiograficznych, czemu Kosiński nie zaprzeczał. W Polsce, w różnych środowiskach obwołano ją antypolską. W rzeczywistości była ona wytworem fantazji Kosińskiego, co sam potwierdza we wstępie do późniejszych wydań[potrzebne źródło]. Jest to drastyczne przedstawienie ludzkiego okrucieństwa i wynaturzeń przypisywanych przez autora mieszkańcom wiejskich okolic Europy Wschodniej. W powieści wielokrotnie wskazywany jest wątek nadużyć w stosunku do mniejszości etnicznych (Cyganie, Żydzi). Osią fabuły Malowanego ptaka jest pojęcie inności i wyobcowania (często pozornego lub powierzchownego) - w kluczowej scenie, dzikie ptaki zadziobują osobnika swojego gatunku, który został schwytany i pomalowany przez człowieka w jaskrawe barwy.
W opinii prof. Iwona Cypriana Pogonowskiego, pornograficzny charakter książki (naturalistyczne opisy gwałtów zbiorowych, seksu z kozłem i psem itp.) będący nadużyciem wobec historiografii Holokaustu, legł u podłoża jej komercyjnej popularności w Ameryce Północnej.
Eliot Weinberger w książce Karmic Traces twierdzi, że Kosiński nie mógł być autorem Malowanego ptaka, bowiem jego znajomość języka angielskiego w czasie, gdy książka ta powstała, była jeszcze za słaba. Weinberger utrzymuje, iż Kosiński wykorzystywał teksty pisane przez kilku amerykańskich redaktorów, którzy pracowali dla niego pod kluczem w nowojorskim hotelu]. Do autorstwa Malowanego ptaka miał się przyznać amerykański poeta i tłumacz George Reavey]. Wysuwano też supozycje, że Malowany ptak został napisany po polsku, a następnie przetłumaczony na angielski. W obronie Kosińskiego stanął natomiast dziennikarz John Corry, twierdząc, że oskarżenia o plagiat były inspirowane przez propagandę komunistyczną
Wystarczy być
Kolejna książka Kosińskiego, po Steps z 1968 (Kroki) - National Book Award w 1969, która przyniosła mu uznanie nosiła tytuł Wystarczy być (Being There). Opisywała losy upośledzonego umysłowo Chance'a O'Grodnicka (w oryginale: Chauncey Gardinier), który niczego nie rozumiejąc zostaje uznany za genialnego polityka, finansistę i kandydata na prezydenta USA. Jest to karykatura bezmyślnego społeczeństwa, uzależnionego od mediów, a zwłaszcza telewizji. Na podstawie powieści nakręcono film Wystarczy być w reżyserii Hala Ashby z Peterem Sellersem w roli głównej. Scenariusz do filmu na podstawie książki napisał wraz z Kosińskim nagradzany scenarzysta Robert C. Jones.Wg opinii wyrażonej w czasopiśmie Village Voice w 1982, książka Wystarczy być miała być plagiatem powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza p.t. Kariera Nikodema Dyzmy, nieznanej wówczas czytelnikom zachodnim[11]. Z drugiej strony, należy jednak zauważyć, że psychologiczne portrety głównych bohaterów zdecydowanie się różnią. O'Grodnick jest prostym, ograniczonym człowiekiem, który daje się dość biernie nieść okolicznościom. Dyzma dość szybko rozwija w sobie cechy cynicznego manipulatora, aktywnie kreującego wydarzenia i podchodzącego instrumentalnie do otaczających go osób.
Inna twórczość
Kosiński był nie tylko pisarzem. Jako aktor w 1981 zagrał Grigorija Zinowjewa w filmie Czerwoni, w reżyserii Warrena Beatty. Zajmował się także fotografią i czynnie uczestniczył w działalności łódzkiego oddziału Polskiego Towarzystwa Fotograficznego.Pojawia się również w filmie Nocny kowboj (Midnight Cowboy 1969, reż. John Schlesinger) - niewymieniony w czołówce, w scenie w której bohaterowie filmu odwiedzają imprezę artystycznej bohemy Nowego Jork
Bibliografia
1960 - The Future Is Ours, Comrade (Przyszłość należy do nas, towarzyszu) - jako Joseph Novak
1961 - No Third Path (Nie ma trzeciej drogi) - jako Joseph Novak
1965 - The Painted Bird (Malowany ptak, wydanie polskie 1989)
1969 - Steps (Kroki, wydanie polskie 1989)
1971 - Being There (Wystarczy być, wydanie polskie 1990)
1973 - The Devil Tree (Diabelskie drzewo, wydanie polskie 1992)
1975 - Cockpit (Cockpit, wydanie polskie 1992)
1977 - Blind Date (Randka w ciemno, wydanie polskie 1992)
1979 - Passion Play (Pasja, wydanie polskie 1993)
1982 - Pinball (Gra, wydanie polskie 1993)
1988 - The Hermit of 69th Street (Pustelnik z 69 ulicy, wydanie polskie, 1994)
1992 - Passing By (Przechodząc obok - eseje wydane pośmiertnie).
Książki poświęcone Kosińskiemu
Czarny ptasior, Joanna Siedlecka (1993, ISBN 83-85458-04-2; (Cis) ISBN 83-85893-03-2 (Marabut))
Jerzy Kosiński. Biografia, James Park Sloan (Warszawa 1996, wyd. Da Capo, ISBN 83-7157-148-8)
Pasje Jerzego Kosińskiego, Czesław Czapliński (Warszawa 1993, Polska Oficyna Wydawnicza "BGW", ISBN 83-7066-328-1)
Good night, Dżerzi, Janusz Głowacki (Warszawa 2010, Świat Książki, ISBN 978-83-247-2135-1)
Halina Poświatowska (1935-1967) - biografia napisana przez Barbarę Markiewicz
Halina Myga, bo tak brzmiało panieńskie nazwisko Poświatowskiej, urodziła się 9 lipca 1935 roku w Częstochowie. Tam też przemieszkała całą okupację.
Dziesięcioletnia Halina zapadła na ciężką anginę, której powikłaniem było zapalenie stawów. Przeleżała pół roku w łóżku. Trwałą pozostałością choroby stawów była ciężka wada serca - niedomykalność zastawki dwudzielnej. Rodzice umieścili dziewczynkę w szpitalu w Krakowie. Spędziła tam z przerwami cztery lata. Potem były szpitale w Warszawie i Poznaniu. Niestety radykalna zmiana nie nastąpiła. I wprawdzie piętnastoletnia Halina zdała egzamin do X klasy, ale ostry nawrót choroby uniemożliwił naukę. Znowu dwa lata walki lekarzy z chorobą i wyjazd do sanatorium. Tam Halina poznała studenta Wyższej szkoły Filmowej - Adolfa Poświatowskiego, również nieuleczalnie chorego na serce. W 1954 roku wyszła za mąż i podjęła naukę w liceum dla pracujących. W dwa lata później Adolf umarł. Poetka debiutowała w 1956 roku w "Gazecie Częstochowskiej" wierszami o miłości,
a po roku wydrukowała garść wierszy w "Zebrze" - piśmie młodych poetów i grafików. Potem znów przyszedł pobyt w krakowskiej klinice prof. Juliana Aleksandrowicza. W tym okresie poetka weszła do grupy młodoliterackiej "Muszyna". Debiut książkowy Poświatowskiej, "Hymn bałwochwalczy" (1958), wywołał entuzjazm krytyków. Ale sukcesowi literackiemu towarzyszyło pogorszenie zdrowia. Lekarze dawali jej ledwie rok życia. Dzięki staraniom szefa krakowskiej kliniki Polonia Amerykańska załatwiła poetce operację w Stanach Zjednoczonych. W sierpniu 1958 roku Poświatowska udała się
do Nowego Jorku. Tam została operowana. Po siedmiu i półgodzinnej operacji wiadomo było, że poetka będzie żyć. Po sześciotygodniowej rekonwalescencji Poświatowska opuściła szpital i zaczęła starania o stypendium. Otrzymała je w kwietniu 1959 roku i jesienią podjęła studia w Smith College w Northampton. Po ukończeniu Smith College powróciła w 1961 roku do Polski, mimo że oferowano jej dalsze stypendia w Ameryce. Studia kontynuowała na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie po ich ukończeniu w 1963 roku
objęła asystenturę na Wydziale Filozoficzno - Historycznym i zaczęła przygotowywać się do doktoratu. Plonem poetyckim trzyletniego pobytu w Stanach były wiersze opublikowane w tomie Dzień dzisiejszy (1966). Do tomu tego weszło ponadto parę utworów napisanych w kraju i przekłady z francuskiego i angielskiego. Z lat amerykańskich pozostały po poetce listy do matki i siostry, drukowane we fragmentach przez "Przekrój" w cyklu pt. "Serce poetki". Po powrocie do kraju Poświatowska pisze wiersze na motywach dramatycznych splotów śmierci, miłości i samotności, zebrane potem w tomie "Oda do rąk" (1966). Pozostałe wiersze ukazały się pośmiertnie. W 1966 roku pojechała na dwumiesięczne stypendium do Paryża. Po powrocie serce dało o sobie znać. Poświatowska raz jeszcze znalazła się w klinice kierowanej przez prof. Aleksandrowicza, skąd po kilku miesiącach przewieziono ją do Warszawy,
gdzie poddana została powtórnej operacji serca. W osiem dni później - 11 października 1967 roku - już nie żyła. Pochowana została na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie.