Rozwój psychomotoryczny dziecka w 1 roku życia.
7 miesiąc
* Raczkowanie i siadanie
obraca się z pleców na brzuch
jest to istotna forma ruchu niemowlęcia. Nie polega na przewróceniu się całego ciała, jak się zdarzało we wcześniejszych miesiącach. Za pomocą tego obrotu dziecko może po raz pierwszy aktywnie zmieniać położenie ciała a potem siadać. Ten ruch jest wiec warunkiem zarówno raczkowania jak i siadania.
* Siadanie
bawi się nóżkami
niektóre niemowlęta wkładają je też do buzi. Warunkiem tej zabawy jest zdolność zginania bioder jak również precyzyjnego chwytania.
*Chodzenie
sprężynuje
sprawia mu to wiele radości trzymane przez dorosłego pod pachami przykuca i odpycha się znowu przez wyprostowanie bioder, kolan stawów skokowych.
* Chwytanie
chwyta obiema rączkami
dziecku przeważnie udaje się już uchwycić precyzyjnie dwa przedmioty jednocześnie obiema rączkami. Trzyma je mocno przez kilka sekund tak ze nie wypadają mu z ręki tak jak kilka tygodni temu.
Odwraca zabawkę w rączkach
przy tym często przekłada przedmiot z jednej ręki do drugiej.
*Percepcja
Szuka przedmiotu który mu upadł
dziecko zaczyna się uczyć ze wile przedmiotów istnieje nawet w tedy gdy nie można ich chwilowo widzieć ani słyszeć. Śledzi przedmiot który upadł. Wie już ze przedmiot nie leci gdzieś do góry lecz spada w dół
*Zachowania społeczne
zabawa w „a kuku”
sprawia mu wiele radości
* wydawanie dźwięków
gaworzenie
Niemowlę „opowiada” często i chętnie oraz wyraża wszystkie głoski jakie w tym czasie poznało (łańcuch „rrr” samogłoski w kombinacjach z p b m g d h) te głoski łączone są przez dziecko w formie sylab i przypominają : mememe hehehe epa dada. Podczas gaworzenia dziecko zmienia raz po raz głośność i wysokość tonacji. Oczywiście to gaworzenie nie ma jeszcze określonego sensu.
8 miesiąc
* Raczkowanie
obraca się wokół własnej osi
dziecko próbuje posuwać się w jakikolwiek sposób. Z reguły jeszcze nie potrafi pełzać do przodu ale udaje mu się obrócić wokół własnej osi i w ten sposób zmieniać swoje położenie.
* Siadanie
podciąga się do siadania
chwyta palce rodziców i podciąga się na nich
samo siedzi przez kilka sekund
całkowicie samodzielnie oczywiście tylko w tedy gdy jest podciągnięte lub posadzone
podpiera się z boku
jeśli będziemy mocno trzymać dziecko za bark lub ramię i lekko pchniemy na bok to podeprze się ono ręką z boku aby obronić się przed upadkiem.
*Chodzenie
nie zauważamy większych zmian tak jak w 7 miesiącu sprężynuje
*Chwytanie
rozwija umiejętności nabyte w 7 miesiącu
*Percepcja
dziecko skupia uwagę na wszystkim co dzieje się w bezpośrednim otoczeniu dziecka np. grą cieni poruszanej zasłony. Po tym można poznać ze ciągle wzrastają uwaga i zdolność koncentracji dziecka.
*Zachowanie społeczne
zachowanie się wobec obcych
dziecko reaguje wyraźną rezerwą lub nawet strachem na widok obcych ludzi. Odróżnia bliskie i znane mu osoby. Już nie każdemu pozwoli się wziąć na ręce lub dotykać.
obserwuje dorosłych przy ich pracy
interesuje się swym odbiciem w lustrze
dziecko odkrywa w lustrze dziecięcą twarz i nawiązuje z nią kontakt, uśmiechając się do niej i patrząc jej w oczy.
*Wydawanie dźwięków
szepcze
teraz dziecko odkrywa ze może także cicho gaworzyć szepcąc i samo siebie słucha z uwagą.
9 miesiąc
*Raczkowanie
pełza jak foka
dziecko leży na brzuchu górna część ciała jest uniesiona. Oparte na przedramionach podciąga za nim całe ciało na podłodze. Etap pełzania z reguły jest krótki i wkrótce zostanie zastąpiony raczkowaniem.
*Siadanie
siedzi samo przez minutę
trzyma przy tym głowę prosto
plecy są wyprostowane aż do okolicy lędźwiowej, a nóżki lekko ugięte.
Podpiera się z tyłu
jeśli spróbujemy wytrącić dziecko siedzące z równowagi to podepsze się nie tylko z przodu boku lecz również z tyłu.
*Chodzenie
stoi trzymane za rączki
ta pozycja stojąca utrzymana jest jednak tylko przez krótka chwile ponieważ dziecko nie opanowało jeszcze równowagi w pozycji wyprostowanej.
*Chwytanie
celowo opuszcza przedmiot
robi z tego zabawę i chętnie to powtarza
*Percepcja
interesuje się cichymi odgłosami
np. tykanie zegarka lub sygnale telefonicznym słucha ich radośnie i uważnie przez dłuższą chwile.
sięga po naczynia
dziecko rozróżnia dokładniej stosunki przestrzenne to znaczy „góra” „dół” tył przód oraz wewnątrz i na zewnątrz. Można to poznać po tym ze dziecko precyzyjnie sięga do naczynia w którym leży przedmiot w innym kolorze
*Zachowania społeczne
zabawa w chowanego
*wydawanie dźwięków
wyraźnie podwójne sylaby
mogą być rozumiane jako pierwsze oddzielanie słów. Najczęściej obserwowanymi sylabami są: „ma-ma” „ba-ba” „daj-daj”
10 miesiąc
*Raczkowanie
kołysze się oparte na dłoniach i kolanach
dziecko coraz częściej podnosi swoje ciało z podłoża i opiera się na dłoniach i kolanach. Przez kołysanie się w tył i w przód w tej pozycji dziecko ćwiczy się w przenoszeniu ciężaru ciała co znów jest warunkiem raczkowania.
*Siadanie
samo siada
samodzielnie podnosi się z położenia na brzuszku do siedzenia
siedzi samo z wyprostowanymi nogami i prostymi plecami
w tej pozycji może bawić się dłuższy czas nie traci równowagi
*Chodzie
podciąga się na mebla do pozycji stojącej
stoi trzymając się mocno
dłużej niż pół minuty całe stopy dotykają przy tym podłogi.
*Chwytanie
chwyt pęsetowy
kciukiem i palcem wskazującym jest to początek koordynacji ruchów palców niezbędne dla całej motoryki precyzyjnej.
koordynacja obu rąk
niemowlę potrafi uderzyć o siebie dwoma łatwymi do uchwycenia przedmiotami np. dwiema kostkami
*Percepcja
ćwiczy odrzucanie przedmiotów
interesuje się przedmiotami
chętnie dotyka ciekawych elementów na przedmiotach (często interesuja się dziurkami w kontaktach)
naśladuje gesty
dziecko naśladuje pokazane mu gesty np. papa
*Zachowania społeczne
cieszy się aprobatą
powtarza chętnie gesty które są przez nich pochwalane i w ten sposób coraz bardziej skupia na sobie uwagę dorosłych
*rozumienie mowy
zapytane szuka znanych przedmiotów lub osób
np. zabawki kto jest mama a kto tata jeżeli odnajdzie zatrzymuje na nich wzrok jeżeli nie odnajdzie od razu szybko zapomina
11 miesiąc
* Raczkowanie
raczkuje na czworakach
*siadanie
siedzi samo, dobrze utrzymując równowagę
umiejętność siadania jest już osiągnięta nawet przez delikatne podniesienie nóżek dziecko nie traci równowagi.
*Chodzenie
chodzi bokiem przy meblach
chodzi do przodu trzymane za ręce
*chwytanie
chwyt szczypcowy
dziecko może bez trudu podnieść i utrzymać nawet najmniejszy przedmiot
*percepcja
znajduje ukryty przedmiot
dziecko potrafi przypomnieć sobie zabawkę którą na jego oczach schowano właśnie pod przewróconym naczyniem. Szuka ono ukrytego przedmiotu pod pojemnikiem i z wielką radością chowa go tam znowu
przyciąga zabawkę po sznurku
odkrywa ze może osiągnąć pożądany przedmiot nie tylko w tedy je bezpośrednio rączkami.
*zachowania społeczne
samodzielnie je trzymając jedzenie rękami
pije z filiżanki
obejmuje ją obiema rączkami potrzebuje tylko delikatnego podparcia ze strony matki
*wydawanie dźwięków
pierwsze sensowne sylaby
dziecko próbuje teraz spontanicznie używać tej samej sylaby podwójnej lub innego dźwięku dla określenia znanych sytuacji przedmiotów lub osób. Np. brrr- samochód; am-am - jedzenie.
*rozumienie mowy
rozumie zakazy
wyraźnie reaguje na słowo „nie” przerywa choć na moment swą czynność.
12 miesiąc
*Raczkowanie
służy głównie do zabawy , przewagę zaczyna mieć pozycja prosta.
*siadanie
nie zachodzą tu już żadne zmiany
*chodzenie
chodzi trzymane za rękę szybko traci równowagę tak ze dorosły musi je jeszcze trzymać i w miarę potrzeby chronić przed upadkiem.
*Chwytanie
podaje przedmiot do ręki
potrafi precyzyjnie włożyć do wyciągniętej ręki innego człowieka lub do pojemnika przedmiot który właśnie trzyma w rączce
*Percepcja
wrzuca mały przedmiot przez wąski otwór
*Zachowania społeczne
zabawa w łapanego
*Wydawanie dźwięków
zaczyna wydawać dźwięki sensownych dziecięcych słów np. hau hau- pies, kwa kwa- kaczka, ko ko- kura
*rozumienie mowy
potrafi ono np. prawidłowo zareagować na polecenia: chodź tu, lub podaj mi.. nie czyni jednak tego za każdym razem. Bardzo często zapomina o poleceniu jeszcze podczas próby wykonania go. Wydaje się ze chce spełnić żądanie jednak napotkane po drodze interesujące rzeczy zupełnie je rozpraszają.