PROGRAM SZKOLNEGO KÓŁKA WZOROWEGO CHRZEŚCIJANINA
ADRESOWANY DO UCZNIÓW KLAS IV-VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W PONIATOWEJ
SPIS TREŚCI:
1. Założenia programu
2. Cele edukacyjne
3. Metody i formy realizacji
4. Treści programowe
5. Przewidywane osiągnięcia uczniów
6. Procedury osiągania celów
7. Kontrola i ocena osiągnięć uczniów
8. Ewaluacja
9. Załączniki
10. Bibliografia.
I. Uwagi wstępne. Charakterystyka programu.
Rozwój i wychowanie młodego człowieka to proces bardzo długotrwały i złożony. Dokonuje się on na różnych płaszczyznach życia: fizycznego, psychicznego, osobowościowego, uczuciowego, intelektualnego, etycznego. Pierwszym środowiskiem, gdzie dokonuje się wychowanie młodego człowieka, jest rodzina, która w dzisiejszych czasach przechodzi różnego rodzaju kryzysy i boryka się z różnymi problemami. Są nimi: brak pracy, a co za tym idzie bieda i ubóstwo. Brak mieszkania i środków do życia zmusza rodziców do wyjazdu za granicę w poszukiwaniu pracy, by utrzymać rodzinę. W takiej sytuacji rodzice nie są w stanie sami poradzić sobie ze swoimi obowiązkami wychowawczymi. Rodzina staje się niewydolna wychowawczo, bardzo często jest niepełna, a nawet patologiczna czy dewiacyjna. Wspomagają ją więc różne instytucje świeckie i kościelne.
W ciągu dwudziestoletniej praktyki nauczyciela katechety zauważyłam jak niewiele uwagi przywiązują rodzice do wychowania religijnego i moralnego swoich dzieci. Często tylko Kościół i szkoła są jedyną formą edukacji intelektualnej, i religijnej. Brak wzorców w domu rodzinnym, pogoń za pieniądzem, swoboda i nie zawsze właściwie rozumiana wolność, swobodny, niczym nieograniczony dostęp do mass-mediów, pozbawia młodego człowieka rozwagi, krytycyzmu i kierowania się ogólnie przyjętymi normami. Wprowadza w stan dezintegracji, rozbicia. Podczas lekcji katechetycznych zauważyłam, jak ważne i potrzebne są takie spotkania formacyjne dla dzieci, które poszukują kontaktu z Bogiem we własnym życiu. W tym celu zrodziła się myśl, by na terenie Szkoły Podstawowej w Poniatowej realizować zadania Szkolnego Koła Wzorowego Chrześcijanina. Na bazie tych doświadczeń powstała idea stworzenia Programu Szkolnego Koła Wzorowego Chrześcijanina, w szkole, w której pracuję.
Niniejszy program był realizowany w latach 2006/07. Adresowałam go do wybranych grup uczniów klas IV, V, VI, którzy wykazywali pragnienie pogłębiania i umacniania swojej wiary, a także wykazywali chęć uczestniczenia w różnych formach życia religijnego i deklarowali ochotę życia zgodnego z zasadami wiary i moralności chrześcijańskiej.
Założenia tego programu zmierzają do propagowania życia we wspólnocie ludzkiej w duchu chrześcijańskich wartości, które dają podstawę właściwego traktowania człowieka ze wszystkimi należnymi mu prawami.
Tematyka zajęć przenika wszystkie sfery życia religijnego. Cele i treści kształcenia ujęte w tematy i metody ich realizacji sprzyjają osiąganiu założeń programu. Proponowane formy pracy stwarzają możliwości atrakcyjności zajęć i zainteresowania uczniów przedstawianą tematyką. Program zawiera też przewidywane osiągnięcia ucznia, które ułatwiają planowanie pracy i wskazują zakres realizowanych treści programowych.
Realizacja programu pozwoli uczniom na przyswojenie odpowiednich treści z zakresu wiedzy religijnej i moralności chrześcijańskiej. Praca wśród rówieśników pogłębia integrację między uczniami i zachęca do współpracy i twórczej działalności.
II. Cele programu.
- Doprowadzenie do dojrzałej wiary przez poszerzanie wiedzy religijnej.
- Wychowanie na dobrego chrześcijanina.
- Budzenie refleksji na temat sensu życia człowieka.
- Budzenie odpowiedzialności za losy Kościoła.
- Aktywny udział w spotkaniach różnych wspólnot modlitewnych w naszej parafii.
- Spotkania z ciekawymi ludźmi.
- Organizowanie pielgrzymek do miejsc kultu religijnego.
- Ukazanie pozytywnych wzorców życia chrześcijańskiego oraz wskazanie na autorytety Kościoła.
- Uczenie postawy zaufania Kościoła.
- Kształtowanie umiejętności budowania wspólnoty i współdziałania w grupie rówieśniczej.
- Organizowanie konkursów wiedzy religijnej, papieskiej i innych.
- Współpraca z wychowawcami klas i innymi nauczycielami przy przygotowaniu szkolnych imprez okolicznościowych.
- Korzystanie z różnych źródeł informacji: prasa, książka, internet.
- Inspirowanie dzieci do twórczości artystycznej, do realizowania się na niwie plastycznej, recytatorskiej, muzycznej.
- Wykonywanie różnych gazetek okolicznościowych związanych z rokiem liturgicznym.
- Wspieranie rozwoju moralnego u dzieci i kształtowanie właściwych postaw moralnych.
- Motywowanie do życia według Bożych Przykazań.
- Krzewienie ducha czynnej miłości na podstawie przykazania miłości.
- Kształtowanie umiejętności potrzebnych do radzenia sobie w życiu.
- Zniwelowanie wielu nawyków negatywnych zachowań.
- Kształtowanie pozytywnego wyrażania uczuć.
III. Metody i formy realizacji.
Opis, pogadanka, dyskusja, pytania i odpowiedzi, opowiadanie, praca w grupach, pokaz, wykład, medytacja, adoracja, kontemplacja, burza mózgów, analiza wybranych treści, ćwiczenia, konkursy, apele, gry i zabawy dydaktyczne, drama, filmy, pantomima, krzyżówki, rebusy, piosenki, inscenizacje słowno-muzyczne, nabożeństwa, rekolekcje, czytanie Słowa Bożego, praca z tekstem, wycieczki dydaktyczne, wykonywanie prac plastycznych i gazetek, działalność charytatywna.
IV. Treści programowe.
- Różne formy i rodzaje modlitw.
- Moja modlitwa.
- Eucharystia, centrum życia chrześcijanina.
- Poznawanie tradycji religijnych.
- Moje życie dawaniem świadectwa.
- Grupy modlitewne w naszej parafii.
- Postawa uznania i przyjęcia woli Bożej.
- Kościół jako wspólnota.
- Mój wkład w życie wspólnoty.
- Wspólnota jako grupa religijna.
- Ja i grupa rówieśnicza.
- Wspólnotowy wymiar Eucharystii.
- Miejsca kultu w naszym regionie.
- Kryzysy wiary i sposoby zaradcze.
- Gdzie szukać autorytetów?
- Życie i nauczanie Jana Pawła II.
- Moja „mała droga” do Boga na przykładzie świętych.
- Pielgrzymka jako źródło drogi do Boga.
- Czasopisma religijne i ich treści.
- Pismo Święte jako źródło odpowiedzi na ludzkie pytania i problemy.
- Różne formy aktywności twórczej.
- Gry i zabawy edukacyjne.
- Boże drogowskazy.
- Postawy chrześcijan wobec bliźniego.
- Zasady poprawnej komunikacji.
- Poznawanie siebie i porozumiewanie się z rówieśnikami.
- Jak wyrażam własne emocje?
- Jak radzić sobie w sytuacjach trudnych i stresowych.
V. Przewidywane osiągnięcia uczniów.
- Daje świadectwo swojej wiary w życiu codziennym.
- Zna zasady wiary życia chrześcijańskiego i stara się w nich żyć.
- Zna główny cel życia chrześcijanina i wie jak go realizować.
- Snuje refleksje nad sobą i nad własnym życiem.
- Zna tradycje religijne i je kultywuje.
- Z większą intensywnością angażuje się w życie Kościoła i parafii.
- Angażuje się w różne formy apostolstwa świeckich.
- Jest twórczy i aktywnie uczestniczy w spotkaniach modlitewnych w naszej parafii.
- Wie na czym polega kryzys wiary i umie go przezwyciężać.
- Zna miejsca kultu w swoim regionie.
- Zna życie świętych Kościoła.
- Zna historię życia i nauczanie Jana Pawła II.
- Upowszechnia i pielęgnuje wartości głoszone przez Papieża.
- Rozwija kontakt z Bogiem poprzez systematyczną modlitwę.
- Zna różne formy i rodzaje modlitw.
- Umie uzasadnić potrzebę codziennej modlitwy.
- Ufa Bogu w codziennym życiu pomimo różnych trudności.
- Umie współpracować i nawiązywać kontakty z grupą rówieśniczą.
- Integruje się z grupą.
- Rozumie znaczenie wspólnoty jako grupy religijnej.
- Reprezentuje szkołę na spotkaniach z innymi szkołami.
- Korzysta samodzielnie z czasopism religijnych, literatury fachowej, Internetu i innych źródeł informacji.
- Umie korzystać z Biblii.
- Umie zorganizować sobie warsztat pracy członka Szkolnego Kółka
Wzorowego Chrześcijanina.
- Potrafi samodzielnie wykonać gazetki okolicznościowe związane z rokiem liturgicznym.
- Podejmuje pracę nad sobą w kształtowaniu pozytywnych postaw wobec siebie i innych.
- Umie stawiać sobie wymagania i konsekwentnie je realizować.
- Rozumie potrzebę działania na rzecz dobra drugiego człowieka.
- Potrafi bezinteresownie pomagać innym. Staje się bardziej człowiekiem.
- Umie oceniać własne zachowanie.
- Umie uznać błąd i przeprosić.
- Okazuje szacunek wobec bliźniego.
- Kształtuje własne sumienie w oparciu o Dekalog.
- Umie rozwiązywać trudne sytuacje w duchu chrześcijańskiej miłości.
- Potrafi znosić stresy i napięcia.
- Funkcjonuje w sytuacjach konfliktowych.
- Posiada umiejętność zachowań asertywnych.
- Umie nawiązywać satysfakcjonujące kontakty z ludźmi.
- Potrafi nawiązywać trwałe więzi uczuciowe.
VI. Procedury osiągania celów.
- Aktywne uczestnictwo w życiu Kościoła i parafii.
- Uczestnictwo w rekolekcjach i nabożeństwa liturgicznych.
- Udział w pielgrzymkach, lekcjach terenowych do miejsc kultu.
- Udział w spotkaniach z zaprzyjaźnionymi szkołami.
- Aktywne uczestnictwo w życiu kulturalnym szkoły, parafii i środowiska lokalnego.
- Udział w konkursach plastycznych i wiedzy religijnej w szkole i poza nią.
- Tworzenie i wykonywanie prac plastycznych za pomocą różnych technik plastycznych, albumów, plakatów, gazetek okolicznościowych.
- Prezentacje prac uczniów na wystawach szkolnych.
- Pełnienie różnych funkcji związanych z przygotowaniem jasełek, apeli, spotkań opłatkowych itp.
- Analiza tekstów Pisma Św.
- Lektura pracy religijnej.
- Praca z książką fachową.
- Modlitwa indywidualna i wspólnotowa.
- Projektowanie i wykonywanie dekoracji do apeli szkolnych.
- Dyskusja.
- Inscenizacja.
- Drama.
- Plansze tematyczne.
- Filmy religijne.
- Muzyka ( płyty CD ).
- Śpiew
VII. Ocena osiągnięć uczniów. ( Ewaluacja ).
Ewaluacja programu odbywać się będzie na różnych etapach jego realizacji. Na zakończenie pewnego etapu zajęć, np. po zaprezentowaniu jasełek, apelu ( np. w formie rozmowy z dziećmi ). Rzetelna ocena programu nastąpi po zakończeniu jego realizacji, by stwierdzić w jakim stopniu udało się osiągnąć zamierzone działania i czy wpłynęły one na rozwój i postawę moich podopiecznych. Do zmierzenia efektów realizacji przewidywanych zadań wykorzystam następujące formy ewaluacji: prace plastyczne, rozmowa z uczniami ze szkolnego koła, obserwacja i ocena zachowań uczniów, ankiety dla uczniów, nauczycieli i rodziców na temat przydatności programu. Miernikiem stopnia jakości realizacji programu będą osiągnięcia uczniów w różnego rodzaju konkursach szkolnych i poza nią.