Anna Galant

Akademia Obrony Narodowej

Międzynarodowe stosunki militarne

Warszawa 2012

Samokształcenie

Zagadnienie 1: Organizacje polityczno-wojskowe na tle porównawczym.

Organizacje Polityczno-wojskowe	NATO (  North Atlantic Treaty Organization)	Unia Zachodnioeuropejska  (Western European Union)
Data założenia Członkowie (państwa założycielskie) Główne założenia Struktura Stan	Organizacja polityczno-wojskowa powstała 24 sierpnia 1949roku w wyniku podpisania 4 kwietnia 1949 roku Traktatu Północnoatlantyckiego przez 10 krajów europejskich: państw-członków Unii Zachodniej (Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Wielka Brytania) wraz z pięcioma dodatkowymi krajami (Dania, Islandia, Norwegia, Portugalia, Włochy) oraz USA i Kanadę. Początkowym celem istnienia organizacji, na mocy traktatu waszyngtońskiego, była obrona militarna przed atakiem ZSRR. NATO jest międzynarodową organizacją opartą na sojuszniczym systemie bezpieczeństwa. Zgodnie z Traktatem Waszyngtońskim każde państwo członkowskie zobowiązuje się przyczyniać do rozwoju pokojowych i przyjaznych stosunków międzynarodowych. Głównym celem Sojuszu jest zagwarantowanie - środkami politycznymi i militarnymi - wolności i bezpieczeństwa wszystkim państwom członkowskim. Do osiągnięcia tego celu NATO wykonuje podstawowe zadania w zakresie bezpieczeństwa: - zapewnia fundament trwałego bezpieczeństwa w Europie, opartego na rozwoju instytucji demokratycznych i pokojowym rozwiązywaniu konfliktów; zapewnia środki odstraszania i obrony przed jakąkolwiek formą ataku na terytorium każdego państwa członkowskiego; - rozwija bezpieczeństwo międzynarodowe poprzez stałą i aktywną współpracę ze wszystkimi państwami partnerskimi należącymi do programu Partnerstwo dla Pokoju (PdP) oraz Euroatlantyckiej Rady Partnerstwa; - wysyła swoje misje wojskowe do państw, na terytorium których toczy się konflikt zbrojny, celem zażegnania tego konfliktu. Funkcjonuje	Międzynarodowa organizacja wojskowa, która została utworzona na mocy tzw. Układów Paryskich z 23 października 1954, które po zakończeniu procesu ratyfikacji weszły w życie 5 maja 1955 przekształcając tym samym powstałą w 1948 Unię Zachodnią grupującą Francję, Wielką Brytanię i kraje Beneluksu. Rozwiązana 31 marca 2010 roku decyzją państw członkowskich z uwagi na wejście w życie Traktatu Lizbońskiego. Działalność organizacji została całkowicie wygaszona do 30 czerwca 2011 roku. UZE była organizacją polityczno-obronną. Do momentu powstania UE nie odgrywała większej roli. Na mocy Traktatu o Unii Europejskiej uznano UZE za zbrojne ramię Wspólnoty, przyjmując jako dalekosiężny cel UE utworzenie wspólnej armii europejskiej. Jednakże w Traktacie z Nicei usunięto przepisy o UZE jako integralnej części unijnych procesów integracyjnych o charakterze polityczno-obronnym .Na jej mocy powołano do życia Agencję Kontroli Zbrojeń, której zadaniem było monitorowanie przestrzegania zakazu produkcji pewnych rodzajów broni oraz kontrolowanie poziomu ich zapasów. Ponadto w 1955r. Rada UZE utworzyła Stały Komitet Zbrojeń, którego rolą była koordynacja produkcji uzbrojenia. Unia Zachodnioeuropejska istniejąc formalnie przez blisko 56 lat realizowała działania jedynie w latach 90’ i na początku dwutysięcznych. Radą UZE kierowały kraje członkowskie na zasadzie prezydencji od stycznia 1999r. podobnie jak w Unii Europejskiej. Z uwagi na różny charakter członkostwa zdecydowano, że obserwatorzy nie będą wykluczani z działalności doradczej, przygotowaniach i prowadzeniach operacji. Wraz z powołaniem UZE utworzono urząd Sekretarza Generalnego UZE z siedzibą w Brukseli, jako naczelnego organu wykonawczego odpowiadającego za działalność komórek organizacyjnych, logistycznych i finansowych, którego nadrzędnym zadaniem było obsługiwanie działalności Rady UZE oraz sporządzenie sprawozdań. Powołano do życia Agencję Kontroli Zbrojeń, której zadaniem było monitorowanie przestrzegania zakazu produkcji pewnych rodzajów broni oraz kontrolowanie poziomu ich zapasów. Ponadto w 1955r. Rada UZE utworzyła Stały Komitet Zbrojeń, którego rolą była koordynacja produkcji uzbrojenia. Zarówno Agencja Kontroli jak i Stały Komitet Zbrojeń przestały istnieć w 1989r. decyzją Rady UZE Rozwiązana 31 marca 2010 decyzją państw członkowskich ze względu na wejście Traktatu Lizbońskiego