DIAGNOZA PSYCHOSPOŁECZNEGO FUNKCJONOWANIA
DOROSŁEGO
DZIECKA MIGRANTA
W RODZINIE MIGRACYJNEJ
Charakterystyka dorosłego dziecka migranta oraz jego sytuacji rodzinnej
Osobą, która została poddana diagnozie jest Ewelina. Ma 19 lat i uczęszcza Zespołu Szkół nr 2 im. Gen. Władysława Sikorskiego w Tomaszowie Lubelskim. Pochodzi ze wsi Łubcze, a w okresie roku szkolnego zamieszkuje w internacie. Jej sytuacja materialna jest dobra. Nie podejmuje pracy zarobkowej z racji przygotowywania się do egzaminu dojrzałości.
W skład rodziny badanej wchodzi matka Zofia (40 lat), ojciec Mirosław (42 lata), babcia Stanisława (70 lat) oraz Ewelina (19 lat). Najlepsze relacje w rodzinie utrzymuje z babcią. Podczas emigracji rodziców zawsze się nią opiekowała, wspierała w trudnych chwilach i starała się robić wszystko, aby Ewelina nie odczuła rozłąki z rodzicami. Rodzice po raz pierwszy wyjechali gdy miała 10 lat. Jako dziecko tłumaczyli jej, że to dla jej dobra. Jako swojego rodzaju dowody przywozili jej dużo zabawek – wspomina tutaj o długo wyczekiwanej lalce baby born, której zazdrościły jej wszystkie koleżanki na wsi, dzięki temu łagodnie przechodziła rozłąkę z rodzicami. Wspomina, że z każdym wyjazdem rodziców towarzyszył jej smutek i nerwy. Nieuniknione były również łzy i chowanie różnych rzeczy, żeby rodzice zostali w domu. Rodzice do Polski przyjeżdżali średnio 3-4 razy do roku w różnych odstępach czasu, ale najczęściej w okresie świąt. W domu pozostawali na ok. od tygodnia do miesiąca czasu. Początkowo Ewelina kontaktowała się z rodzicami tylko telefonicznie, lecz koszty tego były zbyt duże, w związku z czym rodzice na trzynaste urodziny zakupili jej laptopa (który został podłączony do Internetu). Dzięki temu ich kontakt się poprawił i mogli częściej ze sobą rozmawiać, wysyłać swoje zdjęcia i widzieć się poprzez kamerkę internetową. Ewelina tłumaczy, że dzięki tej kamerce czuła się bliżej rodziców.
Powodem wyjazdu rodziców do Włoch było wzięcie kredytu w banku na budowę domu. Ze względu na brak pracy w kraju podjęli decyzje o wspólnym wyjeździe. Choć decyzja nie była łatwa, bowiem wiązała się z rozłąką i świadomością, że może dojść do rozpadu rodziny postanowili wyjechać razem, a dziewczynkę pozostawić pod opieką babci. Uważali, że jest to jedyne wyjście, aby nie burzyć dziecku świata, który zdążyło sobie zbudować. Nie chcieli odrywać jej od koleżanek i zmieniać szkoły.
Matka Zofia z zawodu technik ekonomista przez krótki okres czasu pracowała w zawodzie jako księgowa w Hospicjum. Jednak niskie zarobki zmusiły ją do odejścia z pracy i do wyjazdu wraz z mężem. Ojciec Mirosław – wykształcenie zasadnicze zawodowe, od dziecka pracujący w rolnictwie. Babcia Stanisława jest najważniejsza osobą w życiu dziewczynki, ponieważ to właśnie ona towarzyszyła w najważniejszych momentach życia Eweliny tzn. w okresie dorastania. Babcia jest osobą ciepłą, troskliwą, doświadczona życiowo, przez co wie jak doradzić wnuczce w trudnych sytuacjach życiowych. Ma dobry kontakt z rodzicami Eweliny i o wszystkim ich informuje. Jest mamą Mirosława.
Prezentacja metod rysunku
Rysunek Eweliny przedstawia rodzinę ze wspomnień, gdy miała 10 lat. Rysunek został wykonany kredkami „Bambino” na kartce z bloku rysunkowego o formacie A4. Pierwszą narysowaną postacią była Ewelina, potem babcia, następnie mama i na końcu tata. Najbardziej skupiła się podczas rysowania na babci.
Ocena ilościowa wymiarów do rysunku opracowana na podstawie M. Braun-Gałkowskiej „Metody badania systemu rodzinnego”
Wymiar: „Waloryzacja-dewaloryzacja siebie (autora na rysunku):
Na podstawie kryteriów wynik wynosi 9 punktów, co oznacza przykładanie staranności do swojej postaci jak i do innych na rysunku
Wymiar: „Dobra komunikacja-zła komunikacja”
Na podstawie kryteriów wynik wynosi 6 punktów, co oznacza dobrą komunikację z innymi członkami rodziny
Wymiar: „Brak osamotnienia-osamotnienie względem innych”
Na podstawie kryteriów wynik wynosi 4 punkty, co oznacza umiarkowaną komunikację
Wymiar: „Przedmioty dodane”
Występują tylko inne przedmioty, tj. komputer, biurko, listy co daje wynik trzech punktów
Wymiar: „Żywa emocjonalność-zahamowana emocjonalność”
Na podstawie kryteriów wynik daje 18 punktów co oznacza umiarkowaną emocjonalność
Wymiar: „Brak niepokoju-wysoki niepokój”
Na podstawie kryteriów wynik wynosi 9 punktów co oznacza brak niepokoju.
Wymiar: „Brak agresji-wysoka agresja”
Na podstawie kryteriów wynik wynosi 5 punktów co oznacza brak agresji.
Obserwacja i wywiad do rysunku
Rysunek przedstawia rodzinę, która jest podzielona na babcię i Ewelinę oraz na ojca i matkę, które są wyróżnione na dwóch tłach. Na każdej części rysunku jest stół z komputerami, które są połączone kablem co oznacza utrzymywanie kontaktu z rodziną. W prawym dolnym rogu są przedstawione koperty z listami, które jak Ewelina twierdzi są symbolem wiadomości mailowych. Na pytanie dlaczego podzieliła rodzinę w ten sposób, odpowiada, że „zawsze babcia była najbliżej a rodzice byli odsunięci”. Zapytana dlaczego wybrała takie kolory tła nie potrafi wytłumaczyć. Komputery symbolizują wcześniej wspomniany kontakt przez komunikatory internetowe. Najweselszą postacią wskazaną przez Ewelinę jest babcia, ponieważ potrafiła zawsze walczyć z trudnościami losu poprzez optymizm, uśmiech, żart i poczucie humoru. Najsmutniejsza postacią jest autorka, tłumaczy to rozłąką z rodzicami i „brakiem ich udziału w najważniejszych momentach jej życia”. Zapytana, czy chce coś dodać odpowiada, że „nie” i pojawia się uśmiech.
Diagnoza funkcjonowania dorosłego dziecka imigranta
Rysunek przedstawia osoby w następującej kolejności: autorka obrazka, babcia, matka i ojciec. Każda z postaci jest rysowana podobną techniką. Wszyscy posiadają włosy, oczy, usta, dłonie, stopy, ręce i nogi. Oznacza to, że relacje są poprawne potrafią ze sobą rozmawiać, rozwiązywać problemy itp. Nacisk kredki jest normalny, co oznacza, że u badanej nie występują żadne objawy niepokoju.
Ewelina
Obok siebie narysowała swoją babcię, co oznacza, że jest jej najbliższa. Jest narysowana o niższym wzroście, w porównaniu do innych osób co świadczy o poczuciu niższości. Na rysunku ma małe stopy co może świadczyć o zależności, stłumionym odczuwaniu. Narysowane ręce świadczą o tym, że kontroluje rzeczywistość która ją otacza lub kontroluje środowisko w którym się otacza.
Babcia Eweliny
Babcia jest narysowana starannie , co świadczy o jej bliskiej pozycji przy Ewelinie. Jest jej najbliższa w życiu codziennym, dlatego autorka obrazka narysowała ją zaraz obok siebie. Ma narysowane duże stopy co oznacza, że dąży bezpieczeństwa wobec swojej wnuczki. Jest ubrana w ciepłe barwy, co może znaczyć ciepło, które przekazuje Ewelinie na co dzień. Babcia jest przedstawiona w kolorze pomarańczowym, co oznacza jej trwałość i bycie niezależnym od innych, poszukującym rozwiązań i otwartości na nowe pomysły i otoczenie. Babcia ma dłonie złączone może o oznaczać, że jest skryta. Ma również przesadnie podkreślone usta co może świadczyć o przesadnej seksualności.
Matka Eweliny
Ma małe stopy, czyli odczuwa zależność i ma stłumione odczucia. Nogi są krótkie i mogą oznaczać upośledzenie emocjonalne. To co dominuje w tej postaci jest kolor czerwony sukienki, co oznacza zdobywczość, agresywność i aktywność. Kolor czerwony mówi również o chęci pełni życia, działania, sukcesu, o sile woli.
Ojciec Eweliny
Namalowany bardzo blisko swojej żony, co czyni ich relacje bliskimi i zażyłymi. Jest przedstawiony w barwie brązowej, co oznaczać może zakorzenienie i dążenie do poczucia bezpieczeństwa w środowisku rodzinnym i zmysłowym. Na rysunku jest nachylony co może świadczyć o niestabilności.
Wnioski oraz strategia pracy z dorosłym dzieckiem migranta
Z przeprowadzonego wywiadu oraz z rysunku można stwierdzić, że Ewelina jest związana emocjonalnie najbardziej ze swoją babcią, która zawsze przy niej jest. Utrzymuje stały kontakt z rodzicami poprzez komunikację internetową. Nie przejawia cech agresywnych wobec członków swojej rodziny, lecz wszystkich szanuje i traktuje poważnie. Jeżeli relacja uległaby zaburzeniu wskazane jest wizyta u specjalistów, np. psychologa lub przeprowadzenie terapii rodzinnej
Należy pamiętać, że jeden rysunek nie świadczy o dokładnej relacji w rodzinie i aby poznać szczegóły należałoby poznać bliżej wszystkich i przeprowadzić z nim wywiad.