1. Motyw miłości

Kto?	Gdzie?
Poezja miłosna	Safona
Orfeusz i Eurydyka,	„Mitologia”
Menelaos i Helena, Parys i Helena, Agamemnon i Klitajmestra, Hektor i Andromacha	„Iliada” Homer
Odyseusz i Penelopa, Odyseusz i Kirke	„Odyseja” Homer
Antygona i Haimon	„Antygona” Sofokles
Ifigenia i Achilles	„Elektra” Eurypides
Ojcowska Edypa do córek	„Król Edyp” Sofokles
Motyw miłości jako połówek człowieka	„Uczta” Platon
Eneasz i Kreuza, Eneasz i Dydona	„Eneida” Wergiliusz
Chloe, Lika	„Pieśni” Horacy
Oblubieniec i Oblubienica, List o miłości, Miłość Boga do Ludu Wybranego, Miłość Chrystusa	Biblia
Mieszko i Dobrawa, Władysław i Judyta, Miłość do ojczyzny	„Kronika polska” Gall anonim”
Aleksy, Bóg	„Legenda o św. Aleksym”
„Szachy” Fiedor i Anna, „Pieśni” patriotyzm, miłość kochanków, „Fraszki” miłość z humorem, „Treny” ojcowska	Jan Kochanowski
„Żywot Józefa” Józef i Zefira, Józef i bracia, „Kupiec” kupiec i Bóg	„Żywot Józefa” M. Rej
Tristan i Izold Jasnowłosa, Tristan i Izold o białych dłoniach, Marek i Izolda, Izold i Aguynguerran	„Dzieje Tristana i Izoldy” J. Bedier
Patriotyzm, Roland i Oda	„Pieśń o Rolandzie”
Dante i Beatrycze, Religijna	„Boska komedia” Dante
Petrarka i Laura	„Wybór pism” F. Petrarka
Laureata i Ferondo, Ghismonda i Guiscrado, Federico i Monna Giovanni, Gryzelda i margrabia z Saluzzo,	„Dekameron” G. Boccaccio
Podmiot i Małgośka	„Wielki Testament” F. Villon
Tęgospust i Gargamela	„Gargantua i Pantagruel” F. Rabelais
Religijne	„Złota legenda” J. de Voragine
„Hamlet” Hamlet i Ofelia, Klaudiusz i Gertruda, „Sen nocy letniej” Tezeusz i Hipolita, Demetriusz i Helena, Lyzander i Hermia, „Romeo i Julia” Romeo i Julia	William Szekspir
Religijne; erotyki (Kasia, Zosia, Anusia)	“Rytmy albo wiersze polskie” M. Sęp-Szarzyński
Patriotyczne	„Kazania sejmowe” P. Skarga
Miłość i flirt	„Roksolanki” Sz. Zimorowic
Paskwalina i Oliwier, Kornelia i Oliwier, Wenus i Mars, cyklop i Symplegado, Apollo i Dafne, Orfeusz i Eurydyka, Adonis i Wenus,	„Nadobna Paskwalina” S. Twardowski
Religijne	„Pochodnia miłości Bożej” K. Twardowski
Jan i Eleonora, Jan i Teresa	„Pamiętniki” J. Ch. Pasek
	Wespazjan Kochowski
	Daniel Naborowski
	St. H. Lubomirski
Ronald i Armida	„Jerozolima wyzwolona” T. Tasso
Don Kichot i Dulcynea, Sancho Pansa i Juana Gutierre	“Don Kichot” M. Cervantes
Zygmunt i Estrella, Astolf i Rozaura, Klotald i Widanta,	“Życie snem” P. C. de la Barca
Pieśń nad Pieśniami	„Emblemata” Z. Morsztyn
Marinizm	„Wybór poezji” J. A. Morsztyn

2. Motyw śmierci

Kto?	Gdzie?
Marsjasz	„Mitologia”
Achilles, Patrokles, Hektor, Ifigenia, Niobe,	”Iliada” Homer
Towarzysze Odysa, zalotnicy, katabaza, Argos,	„Odyseja” Homer
Antygona, Hajmon, Eurydyka, Polinejkes i Eteokles,	„Antygona” Sofokles
Agamemnon, Klitajmestra, Ifigenia,	„Elektra” Eurypides
Edyp, Lajos, Jokasta,	”Król Edyp” Sofokles
Anchizes, Laokoon, Priam, Astyakanks,	„Eneida” Wergiliusz
Leukone, Postum, wieszcz, exegi monumentum,	„Pieśni” Horacy
Jeźdźcy Apokalipsy	Biblia
Chrystus	„Historyja o chwalebnym…” Mikołaj z Wilkomiecha
Tristan i Izolda, 4 baronowie, Marchołt, Urgan Włochaty,	„Dzieje Tristana i Izoldy” J. Bedier
Roland, Oliwier, Ganelon i inni rycerze	„Pieśń o Rolandzie”
Beatrycze, Dante, śmierć duchowa w grzechu, przedstawiciele kręgów piekielnych,	„Boska komedia” Dante
Laura	„Wybór pism” F. Petrarka
Ciappelletto, Frondo, Ghismoda i Guiscardo, sokół,	“Dekameron” G. Boccaccio
Wszyscy zgodnie z motywem „Ubi sunt?”	„Wielki testament” F. Villon
Święci	„Złota legenda” J. Voragine
Bolesław Chrobry, Św. Stanisław, inni królowie	„Kronika polska” G. Anonim
Matka Boska i Chrystus,	„Posłuchajcie bracia miła”
Aleksy	„Legenda o św. Aleksym”
Andrzej Tęczyński	„Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego”
Polikarp, śmierć, wszystkie stany	„Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią”
Opuszczenie, strach	„Skarga umierającego”
Ezop	„Ezop” Biernat z Lublina
„Pieśni” bohaterowie wojenni, królowie, „Fraszki”, „Odprawa posłów greckich”, „Treny”	Jan Kochanowski
Jezus Chrystus	„Rozmyślania przemyskie”
„Poezje wybrane”	Klemens Janicki
„Zwierzyniec” królowie, wzory godne naśladowania, „Kupiec” sceny śmierci, sądu,	Mikołaj Rej
Śmierć bramą do nowego życia	„Próby” M. Montaigne
„Hamlet” Ojciec Hamleta, Klaudiusz i Gertruda, sens mordu i zemsty, Poloniusz, Woltymond, Korneliusz, „Romeo i Julia” Romeo i Julia,	William Szekspir
„Rytmy albo wiersze polskie”	Mikołaj Sęp - Szarzyński
„Pochodnia miłości Bożej”	Kasper Twardowski
Śmierć na wojnie	„Pamiętniki” J.Ch. Pasek
Walka ciała, świata i diabła	„Psalmodia polska” W. Kochowski
„Krótkość żywota” „Marność	Daniel Naborowski
Śmierć na wojnie, walka a moralność	„Jerozolima wyzwolona” T. Tasso
Śmierć na wojnie, walka a moralność	„Wojna chocimska” W. Potocki
Marność człowieka, chwila umierania i świadomość	„Myśli” B. Pascal
Człowiek przed sądem	„Rymy duchowne” St. Grabowiecki
„Pokuta w kwartanie”	St. H. Lubomirski, J.A. Morsztyn
Ars moriendi Dance macabre Anioł śmierci Czarna śmierć Memento mori

3. Motyw vanitas

Kto?	Gdzie?
Prometeusz - człowiek stworzony z gliny i łez (glina - kruchość, łzy - cierpienie)	„Mitologia”
Adam i Ewa, Kohelet	Biblia
„Exegi monumentum…”, „Lyce - starzejąca się piękność”, „Do Postuma”	Horacy
Panta rhei	Heraklit z Efezu
Antygona i sens pochówki	„Antygona” Sofokles
Sens zemsty	„Elektra” Eurypides
„Wielki Testament”	F. Villon
“Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią”
„O żywocie ludzkim”, „Treny”,	Jan Kochanowski
„Poezje wybrane”	Klemens Janicki
„Hamlet”	W. Szekspir
Sonety	Mikołaj Sęp - Szarzyński
Do Anny”, „Cnota grunt wszystkiemu”,	D. Naborowski
„Do trupa”, „Pokuta w kwartanie”	J. A. Morsztyn
„Rymy duchowne”	S. Grabowiecki
„Życie snem”	Pedro Calderon de la Barca
Ars moriendi, Dence Macabre, Eschatologia, Memento Mori Trupia czaszka, świece, klepsydry, pustelnicy,

4. Motyw sławy poetyckiej

Kto?	Gdzie?
„Exegi monumentum”, „Do swej lutni”, „Nieśmiertelność wieszcza”	Horacy
„Pogarda dla nieznających poezji”	Safona
Sława rycerza walczącego za ojczyznę	Tyrteusz
Gall Anonim	„Kronika polska” Gall Anonim
Pieśń XXIV, „Muza”	Jan Kochanowski
Homer, Horacy, Owidiusz, Lukon, Dante, Wergiliusz,	„Boska komedia” Dante
Sonet 55	William Szekspir
Pieśń VI	„Epodon” W. Kochowski
Non omnis moria, poeta łabędź

5. Motyw ziemiański

Kto?	Gdzie?
Itaka	„Odyseja” Homer
	„Pochwała życia wiejskiego włożona w usta lichwiarza Alfjosa” Horacy
	„Satyra na leniwych chłopów”
	„Żywot człowieka poczciwego” M. Rej
„Pieśń Świętojańska…” „Na dom w Czarnolesie”	Jan Kochanowski
Wieś Bieliny	„Pamiętniki” J. Ch. Pasek
	„Votum” Z. Morsztyn

6. Motyw rycerski

Kto?	Gdzie?
Dawid	Biblia
Atena, Ares	Mitologia
Achilles i Hektor, Odyseusz	„Iliada” Homer
Eneasz	„Eneida” Wergiliusz
Eteokles i Polinejkes	„Antygona” Sofokles
Walki o obronę ojczyzny	„Kronika polska” Gall Anonim
Roland	„Pieśń o Rolandzie”
Tristan, Marek, Marchołt	„Dzieje Tristana i Izoldy”
Artus, Galahad, Lancelot, Percewal	„Opowieści okrągłego Stołu”
Rycerze i królowie polscy	„Kronika polska” Gall Anonim
Don Kichot	„Przemyślny szlachcic…” Cervantes
Makbet	„Makbet” W. Szekspir
Wojny polsko - szwedzkie, rosyjskie, duńskie	„Pamiętniki” J. Ch. Pasek
Gotfryd	„Jerozolima wyzwolona” T. Tasso
Don Kichot	„Przemyślny szlachcic…” M. de Cervantes
	„Wojna chocimska” W. Potocki

7. Motyw czasu (czas wojny i powrotu, Odyseusz, czas oczekiwania, Penelopa, czas dorastania, Telemach „Odyseja” Homer, „Do lewkonii” używaj życia bo szybko płynie czas, Horacy)

8. Motyw przestrzeni (Chaos „Mitologia” )

9. Motyw podróży

Kto?	Gdzie?
	„Odyseja” Homer
	„Eneida” Wergiliusz
	„Boska komedia” Dante
Izraelici	Biblia
	„Dzieje Tristana i Izoldy”
	„Ezop” Biernat z Lublina
	„Peregrynacja Maćkowa”
	„Nadobna Paskwalina” S. Twardowski
	„Pamiętniki” J. Ch. Pasek
	„Przemyślny szlachcic…” M. de Cervantes

10. Motyw utopii (Polska pod rządami Bolesława Chrobrego „Kronika polska” Gall Anonim, „Utopia” Tomasz Morus)

11. Motyw pychy

Kto?	Gdzie?
Wieża Babel, Sodoma i Gomora, Walka Jakuba z Aniołem,	Biblia
Achilles	„Iliada” Homer
Odyseusz, zalotnicy	„Odyseja” Homer
Edyp	„Król Edyp” Sofokles
Bolesław Śmiały	„Kronika polska” Gall Anonim
Ksantus	„Ezop” Biernat z Lublina
Biskup, Gardyjan, Książę	„Kupiec” M. Rej
Roland	„Pieśń o Rolandzie”
Paskwalina, Wenus	„Nadobna Paskwalina” S. Twardowski

12. Motyw arkadii

Kto?	Gdzie?
Złoty Wiek, Arkadia, Olimp,	„Mitologia”
„Georgiki”, „Eklogi”, „Eneida”	Wergiliusz
sielanki	Teokryt
Eden	Biblia
„Żywot człowiek poczciwego”	Mikołaj Rej
„Pieśń Świętojańska…”	Jan Kochanowski

13. Motyw stworzenia świata (Chaos „Mitologia, Ks. Rdz.)

14. Motyw ojczyzny (Troja, „Iliada”, Itaka, „Odyseja” Homer, nowe państwo „Eneida” Wergiliusz, „Do okrętu - Rzeczpospolitej. Przestroga” Horacy, Polska „Kronika polska” Gall Anonim, „Pieśń o Rolandzie”, „Wyprawa plebańska”, „Pamiętniki” J. Ch. Pasek, „Satyry” K. Opaliński, „Ogród ale nie plewiony”, „Moralia”, „Wojna chocimska” W. Potocki)

15. Motyw sarmatyzmu („Wojna chocimska” W. Potocki, „Pamiętniki” J. Ch. Pasek, „Kazania sejmowe” P. Skarga, „Listy do Marysieńki” Jan III Sobieski, „Wojna chocimska” W. Potocki „Powrót posła” J. U. Niemcewicz, „Satyry” I. Krasicki)

16. Motyw miłości i śmierci (Jezus Chrystus, Biblia, Orfeusz i Eurydyka, Kreuza „Eneida” Wergiliusz, Antygona i Hajmon „Antygona” Sofokles, „Tristan i Izolda”, „Romeo i Julia”, „Do trupa” J. A. Morsztyn, „Adon” G. Marino)

17. Motyw świata - teatru („O żywocie ludzkim” J. Kochanowski, „Hamlet” „Makbet” W. Szekspir, „Życie snem” P. C. de la Barca)

18. Motyw człowiek Boże igrzysko („Iliada” Homer, „Odyseja” Homer, „Antygona” Sofokles, Edyp „Król Edyp” Sofokles, „Człowiek Boże igrzysko” J. Kochanowski, „Człowiek - igrzysko Boże” W. Potocki, „Nadobna Paskwalina” S. Twardowski, „Życie snem” P. C. de la Barca)

19. Motyw Fortuny (Mitologia, „Fraszki” J. Kochanowski, „Fortuna” St. H. Lubomirski)

20. Motyw snu („Niechaj śpi pijany” W. Potocki, „Żywot - sen i cień” Z. Morsztyn, „Życie jest snem” Pedro C. de la Barca, „Medytacje o pierwszej filozofii” Kartezjusz, „Somnus” St. H. Lubomirski)

21. Motyw artysty (Hefajstos, Apollo, Arachne, Marsjasz, Dedal „Mitologia”, Dawid, Biblia, „Pieśń XXV (Deus artifex”, „Muza” J. Kochanowski, Aktorzy „Hamlet” W. Szekspir, warsztat pisarski „Niepróżnujące próżnowanie” W. Kochowski)

22. Motyw Boga

Kto?	Gdzie?
Bogowie greccy i rzymscy	Mitologia, „Iliada”, „Odyseja”, „Eneida” etc.
Stworzenie świata, Hymn o miłości, Ks. Koheleta, Przypowieść o talentach, Jezus Chrystus,	Biblia
Aleksy	„Legenda o św. Aleksym”
Wierność Bogu	„Pieśń o Rolandzie”
Bóg miłosierny	„Posłuchajcie bracia miła”
Przyjęcie chrztu, wotum do św. Idziego	„Kronika polska” Gall Anonim
„Satyr albo dziki mąż”, Deus artifex „Hymn”, Opiekun „Na dom w Czarnolesie” , „Treny”, „Psałterz Dawidów”	J. Kochanowski
Zmartwychwstanie Jezusa	„Historyja o chwalebnym…” Mikołaj z Wilkowiecka
Bóg karzący	„Sonety” M. Sęp - Szarzyński
Bóg - Przeznaczenie	„Marność” D. Naborowski
Oberon i Tytania	„Sen nocy letniej” W. Szekspir
Bóg i poznanie	„Pochodnia miłości Bożej…” K. Twardowski
„Niepróżnujące próżnowanie”	Wespazjan Kochowski
	„Psalmodia polska” W. Kochowski
	„Tobiasz wyzwolony” „Eclesiastes” St. H. Lubomirski
	„Rymy duchowne” S. Grabowiecki
„Emblemata”, „Pieśń w ucisku”	Zygmunt Morsztyn
teocentryzm

23. Motyw cierpienia

Kto?	Gdzie?
Demeter i Persefona, Orfeusz, Prometeusz	Mitologia
Abraham, Hiob, Dawid, Jezus Chrystus, Matka Boska, św. Szczepan,	Biblia
Achilles, Patrokles, Hektor, Priam, Kasandra, Ifigenia	“Iliada” Homer
Dydona	„Eneida” Wergiliusz
	„Bogurodzica”
	„Posłuchajcie bracia miła…”
Aleksy, Eufamijan, Aglijas	“Legenda o św. Aleksym”
Ezop	„Ezop” Biernat z Lublina
Kazanie o św. Katarzynie, o św. Bartłomieju,
Józef	„Żywot Józefa” M. Rej
Kupiec	„Kupiec” M. Rej
Tristan, Izolda, Marek, Brangien	„Dzieje Tristana i Izoldy”
Roland, Oliwier	„Pieśń o Rolandzie”
Federico i Monna Giovanni	„Sokół” G. Boccaccio
„Treny”	Jan Kochanowski
„Do trupa”	Jan Andrzej Morsztyn
Armida wobec Ronalda	„Jerozolima wyzwolona” T. Tasso

24. Motyw ojca

Kto?	Gdzie?
Abraham, Hiob, ojciec syna marnotrawnego	Biblia
Kronos, Zeus, Dedal, Lajos, Kreon	„Mitologia”
Odyseusz	„Odyseja” Homer
Edyp	„Król Edyp” Sofokles
Agamemnon	„Elektra” Eurypides
Priam	„Iliada” Homer i „Odprawa posłów greckich” J. Kochanowski
Pośrednictwo do Ojca - Deesis	„Bogurodzica”
„Treny”	Jan Kochanowski
Stary Hamlet, Poloniusz	„Hamlet” W. Szekspir
Kapuleci i Montecy	„Romeo i Julia” W. Szekspir
Harpagon	„Skąpiec” Molier
Podkomorzy, Starosta	„Powrót posła” J. U. Niemcewicz

25. Motyw tańca

Taniec od zarania dziejów zajmuje niezwykle ważne miejsce niemalże we wszystkich kręgach kulturowych. Taniec jest zwykle rezultatem i wyrazem radości. Ponadto ma moc jednoczenia ludzi. Poza radością może też wyzwalać agresję, bunt, nastrój wojowniczy. Taniec rytualny z kolei odgrywa szczególną rolę w religiach prymitywnych, a znany był prawdopodobnie już w okresie paleolitu. Średniowieczne tańce śmierci (danse macabre) symbolizowały nicość, przemijanie, a przede wszystkim równość człowieka wobec śmierci.

26. Motyw śmierci

Kto?	Gdzie?
Śmierć przez grzech Adama i Ewy, śmierć Abla, Śmierć pierworodnych, śmierć Baranka Bożego, Apokalipsa,	Biblia
Wędrówka do krainy śmierci, śmierć zalotników, śmierć rodziny, śmierć ukochanej	„Odyseja”, „Eneida”, „Boska komedia”
Śmierć samobójcza - Antygona, Eteokles i Polinejkes	„Antygona” Sofokles
Śmierć długiem do spłacenia	„Elektra” Sofokles
Tanatos, Hypnos, Syzyf	„Mitologia”
Śmierć świętego	„Legenda o świętym Aleksym” „Kwiatki św. Franciszka”
	„Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego”
Śmierć rycerza	„Pieśń o Rolandzie”
	„Skarga umierającego”
Rozmowa ze śmiercią	„Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią”
Ezop zamordowany przez Delfów	„Ezop” Biernat z Lublina
Orszula	„Treny” J. Kochanowski
Kupiec, książę, biskup, gardyjan	„Kupiec” M. Rej
Riwanel i Blancheflor zamordowani przez diuka Morgana	„Dzieje Tristana i Izoldy”
Laura	„Wybór pieśni” F. Petrarca
	„Wielki testament” F. Villon
Hamlet	„Hamlet” W. Szekspir
Romeo i Julia	„Romeo i Julia” W. Szekspir
„Do trupa”	Jan Andrzej Morsztyn
„Krótkość żywota”	Daniel Naborowski

27. Motyw zbrodni

Kto?	Gdzie?
Kain, Barabasz,	Biblia
Edyp	„Mitologia”
Laokoon, Ifigenia	„Iliada” Homer
Odyseusz i Zalotnicy	„Odyseja” Homer
Walka bratobójcza Eteoklesa i Polinejkesa	„Antygona” Sofokles
Klitajmestra i Ajgistos mordują Agamemnona, Orestes i Elektra dokonują zemsty	„Elektra” Eurypides
Zabójstwo św. Stanisława	„Kronika polska” Gall Anonim
Ganelon - zdrada, karą śmierć	„Pieśń o Rolandzie”
Klaudiusz, Gertruda,	„Hamlet” W. Szekspir
Makbet, Lady Makbet	„Makbet” W. Szekspir
Romeo i Julia	„Romeo i Julia” W. Szekspir

---