SZKODNIKI WIELORZERNE GLEBOWE REKRUTUJĄCE SIĘ Z OWADÓW

I.Rząd:Prostoskrzydłe (ortrhoptera)

Rodzina:Turkuciowate

1.Turkuć podjadek:

-zimują wszystkie larwy i owad dorosły. Podgryzają korzonki roślin.Po przezimowaniu dochodzi do kopulacji.Samica wiosną zakłada gniazdo(60jaj wielkości nasion konopi) 2-3cm pod powierzchnią ziemi nad gniazdem wycinają rośliny i tworzą się tzw. Łysiny w tym celu żeby było ciepło które przyspieszy rozwój larw.Larwy które się wuyklują są podobne do mrówek rudnicy koloru kremowego.Samica jest troskliwą mamą i przez dwie wylinki uczy ich życia.U trurkuci występuje zjawisko kanibalizmu zwłaszcza w strefach chłodnych wusuniętych dalej na północ.Turkucie wydają 1 pokolenie wciągu roku.

Walka z turkuciami:

1.Rozkopywanie łysin(gniazd larw)w dzień słoneczny-słońce poma ga wysuszać oskurek.

2.Na danym polu kopie się jesienią na 0,5m dołek i wrzuca się koński obornik zasypujemy go i zaznaczamy miejsce.Bardzo wczesną wiosną kiedy nie rozmarzła się ziemia wyjąć obornik i owady w pułapce.

3.Stosowanie środkow doglebowych:

-Pendraczak owadziarek(turkucie pendraki i drutowce)warunkiem stosowania tego środka jest to iż na tym polu nie bę dziemy sadzić przez 3 lata okopowych.Ponieważ okopowe przechodzą zapache stęchlizny.

II.Rząd:Chrzaszcze (coleoptera)

Rodzina:Zukowate (chrabaszczowate)

1.Chrabąszcz majowy:

- owady dorosłe obserwujemy w maju ,lot chrząszczy widać wieczorem,

-odżywiają się liśćmi drzew owocowych ,lubią liście dębu

-po kopulacji samica zagrzebuje się w ziemi i składa jaja na niewielkiej głębokości 10-20 sztuk.Z jaj wylegają się larwy(pędraki),które mają ciało łukowato zagięte w kształcie litery ,,u'' mają cienką puszkę głowową z aparatem gębowym gryzącym są żarłoczne odzrzywiają się materią organiczną zawartą glebie w ktorej przebywają prze 3 lata.Najbardziej żarłoczne są w 2-3 roku rozwoju i w ostatnim stadium odrzywiają się korzeniami roślin.3-ciego roku pod koniec rozwoju następuje przepoczważenie i ukazuje się owad dorosły i zostaje w glebie do następnego roku.Cykl rozwojowy chrabąszcza trwa 3-4lat.Pendraki powodują wygryzanie jamek w korzeniach spichrzowych.Masowy wylot chrabąszczy wiosną określamy jako rujka.

2.Chrabąszcz kasztanowiec:

-cykl rozwojowy 5lat

3.Guniak czerwczyk:

- mocno owłosiony

-cykl rozw.3lata

-samica składajaja w glebach lekkich piaszczystych przydomowych,ogródkach na trawnikach.Takie tereny trawiaste są dobrze nasłonecznione

4.Nałanek kłosiec:

-cykl rozw 2 lata

-owad dorosły odzrzywia się ziarnkami zbóż

5.Nierówienka listnik

6.Ogrodnica niszczylistka:

-cykl rozw.trwa 1 rok

-owady dorosłe jedzą tkankę liściową krzewów ozdobnych,lubi też jeść platki róż

Rodzina:Sprężykowate:

-osobnik dorosły,pomiędzy przedpierśiem a śrudpiersiem znajduje się aparat skokowy

-owady mocno wydłużone,ciemno zabarwione

-występuje zjawisko tanatozji (udawanie martwego)

- Larwy:ciało mocno wydłurzone otoczone twardym oskurkiem koloru miedziowego(drutowce)

-cykl rozwojowy trwa 5 lat

-larwy żyją i żerują odżywiając się drobnymi korzeniami.W korzeniach spichrzowych wygryzają otworki tworząc liczne korytarzyki zabarwione na ciemny kolor.Podgryziona roślina zasycha,gorzej plonuje.Chrząszcze z tej rodziny żerują na zbożach trawach roślinach okopowych,warzywach i tytoniu.Samica składa jaja do gleby.

1.Osiewnik rolowiec

2.Osiewnik skibowiec

3.Osiewnik ciemny

4.Nieskor czarny

5.Podrzut myszaty

6.Zacioski

III.Rząd:Motyle(lepidoptera)

Rodzina:Sówkowate

Grupa:Rolnice:

-pierwsza para skrzydeł mniejsza od drugiej,w ciągu dnia kryją się w liściach wieczorem wylatują.

-gąsiennice wmomęcie dotkniecia zwijają się ,

-wiosną po kopulacji samice składają jaja na glebie bądź na dolnych cześciach roślin żywicielskich.Następnie gąsiennice zchodzą pod ziemię odgryzają korzenie i wyjadają otwory na bulwch np.:ziemniaka.W nocy gąsiennice wychodzą z kryjówek podcinają liście u nasady i wciągają je do kryjówki.Najczęsciej zimują w glebie poczwarki.Rolnice występują w zbożach trawach,warzuwach,roślinach ozdobnych

1.Rolnica zbożówka

2.Rolnica czpówka

3.Rolnica gożdziowka

4.Rolnica tasiemka

5.Rolnica panewka

6.Pientnowka kapustnica

SZKODNIKI WIELOŻERNE GLEBOWE REKRUTUJĄCE SIĘ Z INNYCH GRUP SYSTEMATYCZNYCH

IV.Typ:Robaki obłe

Gromada:Nicienie

-kształt robakowaty wydłużony

-w jamie gębowej posiadają sztylecik

-małe rozmiary ciała

-wys.partogeneza

-wys.diapauaza

Rząd:Węgorki

Rodzina:Węgorkowate

1.Węgorek niszczyk:

-gat.wielożerny (200gat.roślin uprawnych i dziko rosnących)

-formą zimującą są larwy które zimują w glebie i materiale siewnym,na wiosnę larwy przechodzą do gleby i wnikaja przez przedchlinki do rośliny,przenikają do wią zek naczyniowych i wędrują do gury rośliny by przeniknąć do tkanek miękiszowych.Nicień opuszcza obiekt żeru gdy roślina umiera i prtzechodzi na inną.Gdy sąniekorzystne warunki zapada w biapauzę.Rozprzestżenia się z resztkami pożniwnymi,nasionami porażonych roślin.Zaatakowane rośliny słabo rosną i gniją w miejscu atakowania

Rodzina:Mątwikowate

1.Mątwik korzeniowy:

- w wyniku jego żerowania następuje słaby wzrost korzenia spichrzowego.Na buraku wytwarzają się liczne korzenie przybyszowe tzw. Broda.

V.Typ:Stawonogi

Gromada:Pajęczaki

-4 pary odnyrzy

Rząd:Roztocze

--negatywny wpływ na rośliny

-małe rozmiary ciała 1mm

-ciało owalne wydłurzone pokryte licznymi włoskami

-mają rózny aparat gebowy który składa się z:

#pary szczękoroży

#pary nogogłaszczek

Roztocza,które odżywiają materiałem roślinnym mają oparat gębowy w postabci dwuch sztylecików.Roztocza odżywiające się materiałem stałym szczękoroża mają postać kleszczy(szczypców)którymi rozkruszają pokarm

Rodzina:Przedziorkowate

1.Przędziorek chmielowiec- odżywia się materiałem płynnym,zapłodnione samice zimują w recztkach pożniwnych pod grudkami ziemi, w szczelinach okien itp.Gatunek ten żeruje na roślinach szklarniowych jest gatunkiem wielożernym.Samice przechodzą wiosną na spodnią część blaszek liściowych i zaczynają żerowanie.Wydają 4-5 pokoleń w roku.Zerują na spodniej części blaszek liściowych wysycając soki liść zawija się ku dołowi brunatnieje i zasycha,opada.Przędą nić pajęczą.

2.Przędziorek owocowiec:

-zeruje na różnych drzewach owocowych

-formą zimującą są jaja

-nie przędzie nici pajęczej

-żeruje na spodniej stronie liści wysysa soki

-ma negatywny wpływ na ulistnienie dzrzewa jak i plon

3. Przędziorek szklarnowiec-barwa czerwona rozwija się cały rok nie zapada w diapauzę zimową .Jest dwukrotnie bardziej plodny niż prz.chmielowiec

Rodzina:Rozkruszowate

1.Rozkruszek korzeniowy:

- występuje w glebie jak i na roślinach przechowywanych w magazynach.Często atakuje cebule i cebulki roślin ozdobnych atakuje również ziemniaki marchew i buraki.Zatakowane cebulki mają pociemniałe łuski tkanka między łuskami rozkruszona łuski tracą soczystość.

VI.Rząd:Muchówki=Dwuskrzydłe(dipitera)

Podrząd:Muchowki długorogie

Rodzina:Leniowate:

#Owad dorosły:

-w czasie lotu nużki zwisają

-lot much obserwujemy wczsną wiosną

-samice składają jaja do gleby ,larwy początkowo odrzywiają się materią organiczną a później korzeniami roślin

-zerują na ziemniakach i warzywach preferują miejsca w pobliżu lasow i zarośli

-owady dorosłe są wabione zapachem świerzego obornika.

1.Leń marcowy

2.Leń ogrodowy

Rodzina:Komarnicowate:

- Srednie-małe

-Skrzydła-rozwinięta jedna para zdarzają się gatunki bezskrzydłe

-A.gebowy-liżący,tnąco liżący lub kłująco ssący

-Niektóre gatunki drapieżne lub pasożytnicze-szkodniki dla roślin

-szkodniki łąk i pastwisk

-larwy podgryzają rośliny tuż przy powierzchni i wciągają rośliny do kryjówek w glebie oraz podgryzają korzenie

-samica składa jaja późną jesienią jaja zimują

-larwy pojawiają się wiosną i żerują do późnego lata

1.Komarnica zbutwień-wydaje 2 pokolenia w ciągu roku

2. Komarnica warzywna

3. Komarnica błotna

Rodzina:Pryszczakowate

1.Pryszczarek heski

2.Pryszczarek przylistkowiak

3.Pryszczarek kapustnik

4.Paciornica krzyzowianka

5.Paciornica lucernianka

Podrząd:Muchowki krutkorogie

Rodzina:Bzygowate

1.Udnica cebulanka

2.Udnica cebularz

3.Bzygi

Rodzina:Nasionnicowate

1.Nasionnica trześniówka

2.Nasionnica szparagowka

Rodzina:Niezmiarkowate

1.Ploniarka zbożowka

2.Niezmiarka paskowana

Rodzina:Połyśnicowate

1.Połyśnica marchwianka

Rodzina:Śmietkowate

1.Smietka kapuścianka

2.Smietka ćwiklanka

3.Smietka cebulanka

4.Smietka kiełkówka

VII.Rząd:Pluskwiaki równoskrzydłe(homoptera)

Rozwoj:niezupełny

A.gebowy:kłująco ssący

Skrzydła:błoniaste

Larwa:pierwotna

Nużki:kroczne(u niektórych gatunków skoczne)

Poczwarka:brak

Podrząd:Skoczki

Rodzina:Skoczkowate

1.Skoczek sześciorek

2 Skoczek ziemniczek

3.Skoczek rózany

Podrząd:Miodówki(weszki roślinne)

Rodzina:Miodowkowate

1.Miodowka jabloniowa

2.Miodowka plamista(grusza)

3 Miodowka czerwona

Podrząd:Czerwce

Rodzina:Tarcznikowate

1.Tarcznik niszczyciel

2.Tarcznik oleandrowiec

3.Skorupnik jabłoniowy

Rodzina:Misecznikowate

1.Misecznik śliwowy

Rodzina:Wełnowcowate

1.Wełnowiec szklarniowy

Podrząd:Mączliki

Rodzina:Mączlikowate

1.Mączlik szklarniowy:

-rozmiar 1-2mm

-skrzydła ułożone dachówkowato wzdłuż lini ciała -

-na ciele występuje biały woskowy nalot,który chroni przed nadmierną utratą wilgoci i pobiera wilgoć z zewnątrz

-samica mączlika posiada pokładełko za pomocą którego nacina tkanki liścia

i składa jaja liść wyglada jak by był przykruszony grudkami sadzy.Gdy z jaja wylęgają się larwy są ruchliwe i po pierwszym linieniu stają się nieruchome.Wbijajaą kłujkę i nieruchomieją.Pobierają pokarm nieruszając się w tym czasie tracą czułki i odnuża.L3-trzecie stadium nie odrzuaca skórki wylinkowej pod ktorą kształtyje się ninmfa,która ma zaczątki skrzydeł jest to ostatnie stadium larwalne.Pseudokuparium-poczwarka ma charakterystyczny wygląd jest owalna spłaszczona i na zewnątzr posiada włoski.

Szkodliwość mączlikow-poprzez wysysanie soków powodują przebarwienia tkanek roślinnych.Wydalają dużą ilość rosy miodowej (spadzi) na której rozwijają się grzyby sadzakowe.Spadź ogranicza transpirację.M.szklarniowy wydaje 10 pokoleń w ciągu roku jest wektorem wielu wirusow.

Podrząd:Mszyce(aphidodea)

Rodzina:Mszycowate (aphididae)

#Jednodomne:-przez cały rok mają jednego żywiciela,występuje rozwój holocykliczny(wyst.rom.pluciowe i bezpłuciowe).Gdy żerują w szklarniach rozmn.się bezpluciowo.W okresie wegetacji gdy szklarnie są wietrzone mszyce mogą wylatywać znajdując żywiciela i rozmnażać się holocyklicznie.

1.Mszyca jabłoniowa

2.Mszyca malinowa

3 Mszyca porzeczkowa

4.Mszyca kapuściana i grochowa

#Dwudomne:-mają dwuch żywicieli:zimowego(rośliny drzewiaste i krrzewiaste),letnigo(rośliny zielne)

1. Mszyca rożano-szczecinowa

2. Mszyca jabłoniowo-zbożowa

3. Mszyca wiśniowo-przytuliowa

4. Mszyca tzmielinowo-burakowa(burakowa)

5. Mszyca brzoskwiniowo ziemniaczana(ziemniaczana)

Mszyca brzoskwiniowa:-jest gatunkiem wielożernymliście pędy kwiaty,wysyają soki z roślin,w wyniku działania ich śliny rośliny przebarwiają się i zasychają.Wydalają duże ilości spadzi co utrudnia proces asymilacji i proces oddychania.Na roślinach rozwijają się grzyby sadzakowe ,które są wektorami wirusów mozajki i żółtaczki

Rodzina:Bawełniowate

1.Bawełnica korówka

Rodzina:Filokserowate

1.Fioloksera winiec(na winogronach)

Rodzina:Miodownicowate

1. Miodownica jałowcowa

2. Miodownica różana

3. Miodownica korowa

VIII.Rząd:Błonkówki=Błonkoskrzydłe

(hymenoptera)

Rozwoj:zupełny

A.gebowy:gryząco liżący

Skrzydła:błoniaste waskie słabo użyłkowane,często szczepiają się w czasie lotu tworząc jedną powieżchnię]

Nogi:kroczne z koszyczkiem

Larwa:wtorna aploidalna z wyodrębnioną głową

Poczwarka:wolna

Podrząd:Rośliniarki

Rodzina:Pilaczowate

1.Owocnica żółtoroga(na śliwach)

2.Piłecznica agrestowa

3.Brzęczak pożeczkowy

4.Śluzownica ciemna

5.Bruzdownica pendowka

6.Zwiot rożany

7.Gnatacz rzepakowiec

Rodzina:Osnujowate

1.Osnuja gruszowa

2.Osnuja gwiaździsta

Rodzina:Obnażaczowate

1.Obnażacz różówka

2.Obnażacz granatek

Podrząd:Owadziarki

Pożyteczne:

1.Osiec krówkowy

2.Baryłkacza bieliniak

3.Gąsieniczyk czarny

4.Kruszynek zmienny

5.Mszyczarz

Szkodliwe:

1.Gruboudka koniczynowa

2.Gruboudka lucernowa

3.Gałasówka maliniak

4.Szypszyniec różany

Podrząd:Żądłówki

Rodzina:Pszczołowate

1.Pszczoła miodna

2.Pszczoła samotnica

3.Pszczoła kaukazka

4.Trzmiele

Rodzina:Osowate

1.Osa pospolita

2.Osa grzebiaca

3.Osa szerszeń

Rodzina:Mrowkowate

1. Mrowka rudnica

2. Mrowka czarna

3. Mrowka żółtac

4. Mrowka faraona

Guzaki:-żerują na korzeniach roślin w wyniku ich żerowania tworzą się liczne drobne korzenie przybyszowe a na nich liczne guzy.

1.Północny-znosi niskie tęperatury może żerować na polach i w szklarni.

2.Arachidowy- żeruje na roslinach upraw szklarniowych

3.Południowy- żeruje na roslinach upraw szklarniowych

Mięczaki-Pomrowikowate(ślimak)

Pomrowik polny:

-ślimak bezmuszlowy

-zostawia ślady po śluzie

-wyjada w liściach otwory ostrokształtne

-jaja zimują w glebie w złożach wiosną pojawiają się młode osobniki ,które żerują do późnej jesieni(okres żerowania 6-7m-cy)

---