Pierwsze próby zdefiniowania pojęcia zdrowia podejmowane było już w

starożytności.Galen uważał, że zdrowie jest „stanem idealnej równowagi i harmonii

organizmu”, a wszystko co od tego odbiega, jest chorobą. Taki stan,w którym nie

odczuwamy bólu, a codzienna aktywność życiowa nie ulega zahamowaniu nazywamy

zdrowiem. „Gdyby ktokolwiek powiedział, że tylko ci są zdrowi, u których każda część

ciała funkcjonuje idealnie,a my wszyscy inni, u których działają one mniej sprawnie

jesteśmy chorzy, powiedzcie mu, że podkopuje sprawy, na których opierają się

rozważania o higienie”.Powyższe opisowe określenie pojęcia „zdrowie” podane przez

Galena przetrwało przez setki lat.

ZDROWIE

wg. Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) (1946)– pełny dobrostan fizyczny,

psychiczny i społeczny człowieka, a nie wyłącznie brak choroby i kalectwa.

wg. Kacprzaka – zdrowie to nie tylko brak choroby czy kalectwa, ale dobre

samopoczucie oraz taki stopień przystosowania biologicznego, psychicznego i

społecznego, jaki jest osiągalny dla danej jednostki w najkorzystniejszych warunkach

wg. Górnickiego – zdrowie jest zespołem cech, fizycznych, psychicznych i społecznych

gwarantujących jednostce najwyższy z możliwych stopień przystosowania do środowiska

wg. Słomskiej i Misiuna - zdrowie jest procesem szukania i utrzymywania równowagi w

obliczu obciążeń jakie na organizm wywołuje otoczenie, jest to dynamiczny proces który

zmienia się pod wpływem wymagań wewnętrznych jak i zewnętrznych.

ZDROWIE JEDNOSTKI

Jest to zdolność do normalnego funkcjonowania organizmu mając na względzie

wszystkie jego organy i funkcje a jest to zdolność do adaptacji w zmieniającycym

środowisku, jest to pewien potencjał fizyczny i psychiczny dający możliwości rozwijania

aktywności. Wyraz równowagi i harmonii możliwości fizycznych, psychicznych i

społecznych człowieka

ZDROWIE ZBIOROWOŚCI

Jest to zdolność do rozwiązywania problemów zdrowotnych i poprawę stanu zdrowia

populacji

Zdrowie jednostki i populacji uwarunkowane jest wieloma czynnikami, które

można podzielić na pięć podstawowych grup:

styl życia, w tym zachowania zdrowotne

czynniki przyrodnicze (biologiczne,fizyczne,chemiczne) - zanieczyszczenia

gleby, powietrza, wody

czynniki społeczno - ekonomiczne (warunki bytu, pracy, wypoczynku i

żywienia)

czynniki genetyczne i indywidualne

działania służby zdrowia

Czynniki wpływające na stan zdrowia wg. Manciauxa , Deschamps, Monniera,

Fabry :

czynniki środowiska naturalnego (geograficznego)

czynniki demograficzne

czynniki społeczno - ekonomiczne

czynniki psychologiczno - kulturowe

czynniki polityczno - adminstracyjne

czynniki związane z organizacją i funkcjonowaniem systemu opieki zdrowotnej

CHOROBA

Subiektywne doświadczenie dyskomfortu lub cierpienia, które może ( choć nie musi)

wiązać się z obiektywnymi zaburzeniami o charakterze patalogicznym

JEDNOSTKA CHOROBOWA

Zespół występujacych w organizmie obiektywnych zaburzeń patologicznych, które

można zidentyfikować metodami klinicznymi

Choroba polega na uszkodzeniu funkcji lub struktury organizmu. O zaistnieniu choroby

można mówić wtedy, gdy działanie czynnika chorobotwórczego powoduje przekroczenie

zdolności organizmu do adaptacji, co z kolei wywołuje niepożadane, szkodliwe

nastepstwa.

PRZEBIEG CHOROBY

OKRES UTAJENIA - trwa od zadziałania czynnika chorobotwórczego do

wystapienia objawów

OKRES ZWIASTUNÓW - trwa od pojawienia się pierwszych objawów do

pełnego rozwoju objawów klinicznych. Okres ten może kończyc sie

wyzdrowieniem, ponieważ mechanizmy obronne ustroju mogą byc bardzo silne i

zahamować rozwój choroby.

OKRES JAWNY - to okres , w którym występują podstawowe objawy choroby:

podmiotowe (odczuwane przez pacjenta), przedmiotowe (widoczne)

Przebieg tego okresu zależy od reakcji ustroju na bodziec patologiczny. Pod

wzgledem nasilenia procesu chorobotwórczego dzielimy na :

ostre, podostre, przewlekłe

OKRES ZDROWIENIA - pełne wyzdrowienie oznacza likwidację wszytskich

zaburzeń i przywrócenie pełnej funkcji ustroju

CZYNNIKI CHOROBOTWÓRCZE:

czynniki fizycze

starzenie sie organizmu

uraz mechaniczny

uraz psychiczny

wada genetyczna

czynniki chemiczne (zatrucia)

czynniki zakażne

czynniki środowiskowe

KLASYFIKACJA CHORÓB

Ze względu na:

etiologię (nauka o przyczynach wywołujacych chorobę)

- zakaźne - niezakaźne

podstawy anatomiczno - topograficzne

-serca - nerek - płuc

wiek i płeć:

- kobiece - podeszłego wieku - wieku dziecięcego

zasięg zmian chorobowych:

- czynnościowe - zwyrodnieniowe

mechanizmy czynnościowe:

- alergicze - zwyrodnieniowe

dyscypliny medyczne:

- psychiczne - chirurgiczne - internistyczne

dziedziczne

wrodzone

RODZAJE CHORÓB:

choroby zakaźne

choroby genetyczne

choroby wywołane urazem lub przeciążeniem

choroby psychiczne

choroby autoimmunologiczne

choroby z niedożywienia, przekarmienia lub niedoborów pokarmowych

choroby hormonalne

choroby pasożytnicze

ZDROWIE PUBLICZNE

Zdrowie publiczne posiada długą tradycję, sięgającą połowy XIX w. W 1848r w Anglii

została wydana po raz pierwszy ustawa o zdrowiu publicznym (Public Health Act). W

konsekwencji na przełomie XIX i XX w podzielono ochrone zdrowia na dwie grupy:

Indywidualną opiekę zdrowotną (Individual Health Service) - zajmująca się jednostką

zdrowia, Zdrowie publiczne (Public Health) - zajmująca się zbiorowością zdrowia.Te

dwie działalności wzajemnie się dopełniały. Działania ukierunkowane na sferę zdrowia

publicznego zaczeły dominować w drugiej połowie XX wieku.

W Polsce termin zdrowie publiczne był w powszechnym użyciu w okresie zaborów. W

1885 roku utworzone zostało pismo "Zdrowie Publiczne", które nieprzerwanie ukazuje

się do dnia dzisiejszego (miesięcznik finansowany przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki

Społecznej, wydawany obecnie przez Fundację Szkoły Zdrowia Publicznego UJ).

Zdrowie publiczne na początku miało ograniczony zakres działania, ograniczało się do

problemów natury higienicznej i chorób zakaźnych.

Współczesnie jest on bardziej rozległy i obejmuje praktycznie wszystkie aspekty

zdrowotne.

ZDROWIE PUBLICZNE ZAJMUJE SIĘ: wg. Winslowa

uzdrowotnieniem środowiska

walką z chorobami, które przedstawiają największe zagrożenie

edukają jednostek w zakresie reguł higieny osobistej

organizowaniem świadczeń i usług medycznych i pielęgniarskich

wprowadzaniem środków i rozwiązań socjalnych, które zabezpieczałyby każdej

jednostce danej zbiorowości poziom życia umozliwiający podtrzymanie zdrowia

problemem zdrowia populacji

stanem zdrowia zbiorowości

ogólnymi usługami zdrowotnymi

administracyjną opieka zdrowotną

Pośród nauk pomocniczych i użytecznych w rozwiązywaniu problemów zdrowia

populacji należą:

epidemiologia - nauka zajumująca się badaniem przyczyn, rozwoju i szerzenia

się chorób zakaźnych

higiena - nauka badająca wpływ czynników środowiskowych na zdrowie

etyka medyczna (bioetyka) - naukazajmujaca się zagadnieniami etycznymi w

biologii i medycynie

demografia medyczna i biostatystyka - zajmuje się szacowaniem chorób w

określonych latach

prawo zdrowia publicznego (sanitarne,szpitalne,medyczne,farmaceutyczne)

ekonomika zdrowia

socjologia medycyny (zdrowia,choroby,procesu

leczniczego,rehabilitacji,szpitalnictwa,zawodów medycznych)

pedagogika zdrowotna i edukacja zdrowotna

psychologia

polityka zdrowotna

teoria organizacji i zarządzania (zarządzanie strategiczne,operacyjne,zasobami

ludzkimi w zastosowaniu do systemu opieki zdrowotnej i instytucji medycznych)

admistracja zdrowiem publicznym

informatyka medyczna (zarządzanie szpitalem lub innym zakładem opieki

zdrowotnej)

Def. ZDROWIE PUBLICZNE

1.

to wiedza i sztuka służąca w zapobieganiu choroby, poprawie

przedłuzenia życia, witalności fizycznej, psychicznej poprzez działanie

zbiorowe ukierunkowane na poprawę stanu zdrowia środowiska, walkę z

chorobami, walkę jednostek z chorobami, edukację jednostek w zakresie

higieny osobistej, organizowanie świadczeń usług medycznych mając na

uwadze wczesną diagnostykę i leczenie zapobiegawcze.

2.

jest nauką i sztuką zapobiegania choroby, przedłużania życia,

promowanie zdrowia poprzez organizowanie zbiorowych funkcji

społeczeństwa.