CZYTANIE MAPY

TOPOGRAFICZNEJ

WYSOKOŚĆ WZGLĘDNA

BEZWZGLĘDNA

• Wysokość względna – to wysokość liczona od

podstawy formy terenu podawana w metrach.
Wysokość bezwzględna jest wysokością
liczoną od poziomu morza i podawana w
m.n.p.m

Zadanie 1

• Wysokość dna doliny Dunajca (420

m.n.p.m)

• Wysokość szczytu Sokolicy (712 m.n.p.m)
• Oblicz wysokość względną szczytu?

• 712 – 420 = 292 m

Obliczanie odległości i pola

powierzchni

• Skala mapy:
• Liczbowa 1: 25 000
• Mianowana 1cm – 250 m
• Jeżeli odcinek na mapie mierzy 5 cm to

odległość rzeczywista w terenie wynosi ?

• 1 cm – 250 m
• 5 cm – x
• X= 5 x 250 = 1250 m

Szczególny przypadek obliczania

odległości

• Jeżeli w zadaniu jest odniesienie do

różnicy wysokości w terenie, to przy
obliczaniu odległości należy uwzględnić
twierdzenie Pitagorasa

Zadanie 2

Obliczanie pola powierzchni

Zadanie 3

Kąt nachylenie terenu – spadek

rzeki

• Nachylenie terenu to stosunek różnicy

wysokości między punktami do odległości
między nimi

Zadanie 4

• Oblicz kąt nachylenia rzeki wiedząc, że:

H = 300 m

L = 1,2 km

Kąt nachylenia = h/L

Kąt = 300m / 1,2 km

jeśli nie zamienimy miar to wynik

automatycznie otrzymamy w promilach

Kąt = 250 %

₀ = 25%

Metody przedstawiania zjawisk

na mapie topograficznej

• 1. metoda sygnaturowa – przedstawianie

zjawisk punktowych lub liniowych za
pomocą

znaków

Metody przedstawiania zjawisk

na mapie topograficznej

• 2. metoda zasięgów (powierzchniowa)
• Przedstawianie na mapie obszaru występowania

zjawiska

Metody przedstawiania zjawisk

na mapie topograficznej

• 3. metoda izolinii – obraz powstaje przez

połączenie liniami punktów o tej samej wartości
liczbowej

• Izohipsy – linie łączące punkty o tej samej

wartości wysokości

nad poziomem morza

-

przedstawianie rzeźby

powierzchni za pomocą

poziomic

Zadanie 5

Wymień jakie metody zostały na mapie z
następnego slajdu.

ZAGOSPODAROWANIE

TURYSTYCZNE

• WALORY TURYSTYCZNE

– Przyrodnicze: rzeźba terenu, formy skalne,

las, gejzery, morze, jeziora, źródła, jaskinie

– Kultury materialnej: (wytworzone przez

człowieka o dużej wartości kulturowej) –
skanseny, muzea, obiekty ciekawe
architektonicznie

– Infrastruktura turystyczna – baza noclegowa,

żywieniowa i transportowa np. szlaki
turystyczne, wyciągi narciarskie, pola
namiotowe, parkingi, drogi itp.

Poziomice

– czytanie rysunku

poziomicowego

forma wypukła forma wklęsła

W jaki sposób powstaje rysunek poziomicowy?

1.

Formy terenu na mapach przedstawiamy za pomocą
poziomic.
Mapy takie nazywamy mapami poziomicowymi.

2. Poziomice (izohipsy ) -

to linie na mapach łączące

punkty o tej samej wysokości bezwzględnej:
a/ przedstawiają tylko i wyłącznie wysokości bezwzględne,
b/ nie mogą się przecinać,
c/ na podstawie ich przebiegu możemy uzyskać wiele
informacji m.in. kształt form terenu, nachylenie ,
wysokości.

warstwica

100

200

300

.

350

Co możemy powiedzieć o tej formie terenu?

W

E

Jaka będzie wysokość względna tej formy od jej
podstawy ?

Rysunki poziomicowe różnych form terenu.

forma wypukła - wzniesienie

cięcie poziomicowe

–

100 m

stok stromy

poziomice blisko
siebie

stok łagodny

poziomice daleko od
siebie
siebie




warstwica

wartość poziomic rośnie do środka

wysokość względna wzniesienia od jego podstawy : 350 m n. p. m. - 100
m n. p. m = 250 m
- warstwica – obszar miedzy dwoma poziomicami.
- cięcie poziomicowe - różnica wysokości między dwoma poziomicami
( co ile rysowane są poziomice )

100

200

300

.

350

W

E

200

150

100

.

50

Co to jest za forma terenu ?

W

E

forma wklęsła

-

kotlina

zbocze strome

zbocze łagodne

wartość poziomic maleje do środka

200

150

100

.

50

W

E

forma wklęsła - dolina.

przełęcz (obniżenie między dwoma wzniesieniami)

100

50

50

100

100

200

300

400

.

450

200

300

.

350

.

A

.

B

.

C

A…………………………… B…………………………………. C……………………………………..

100

200

poziomice główne

poziomice
pomocnicze

Sporządzanie profilu terenu (hipsometrycznego)

100

200

300

.

350

m. n.p.m.

0

100

200

300

400

.

.

.

.

.

.

.

200

150

100

.

50

m. n.p.m.

0

50

100

150

200

.

.

.

.

.

.

.

100

200

300

400

.

450

200

300

.

350

m. n.p.m.

100

200

300

400

500

600

Zadania - podsumowanie

a/ na podstawie rysunku poziomicowego przełęczy podaj wysokość pkt.

A …………………………………………….. B

………………………………………………… C

…………………………………………………

b/ Oblicz wysokość względną szczytu X względem przełęczy.

c/ Turyści wędrują z punktu E do punktu F. Które ze stwierdzeń odzwierciedla trasę

pokonywaną przez turystów . Podkreśl prawidłową odpowiedź .

1. turyści idą najpierw pod górę na szczyt X łagodnym stokiem, następnie

schodzą, stromo w dół, idą prawie płasko, następnie łagodnie w górę i schodzą

stromo w dół

2. turyści schodzą stromo w dół, następnie łagodnie w górę i w dół oraz wychodzą

stromo w górę na szczyt Y i łagodnie w dół do pkt. F

3. turyści wychodzą stromo w górę na wys. 450 m. n.p.m. , schodzą łagodnie w

dół, idą prawie płasko, następnie łagodnie w górę i schodzą stromo do punktu F

100

200

300

400

.

450

200

300

.

350

.

A

.

B

.

C

X

Y

.

D

.

F

E

.

7. Sprawdzenie.

a/ A. 200 m. n. p. m. B. 250 m. n. p. m. C. 150 m. n. p. m.

b/ X 450 m. n. p. m.

C 150 m. n. p. m

450 m. n.p.m. - 150 m. p. m. = 300 m

c/ zdanie 3

100

200

300

400

.

450

200

300

.

350

.

A

.

B

.

C

X

Y

.

D

.

F

E

.

Jaka to forma

Jaka to forma

Jaka to forma

Jaka to forma