Zguba dinozaurów – czy odkryto największy krater na Ziemi

Osobliwa depresja u wybrzeży Indii może być największym basenem uderzeniowym, jaki zachował się do czasów
współczesnych. Jeśli najnowsze badania znajdą potwierdzenie, możliwe jest, że oglądamy bezpośrednią przyczynę
wyginięcia dinozaurów sprzed 65 milionów lat. Tym samym to nie wybrzeże Jukatanu, ale Indii, stałoby się epicentrum
zagłady tych zwierząt.

Badania przeprowadzono na terenie tzw. basenu Shiva – głębokiego zagłębienia znajdującego się na zachód od Indii,
będącego jednocześnie miejscem intensywnego wydobycia ropy i gazu, co pasuje do ogólnej charakterystyki w myśl
której, niektóre z bardzo złożonych kraterów uderzeniowych, są jednymi z najbogatszych w węglowodory miejsc na
całej planecie. Zespół prowadzony pod kierownictwem Sankara Chatterjee – profesora nauk o ziemi (geosciences) na
Texas Tech University – dokonał analizy zagadkowej depresji i ocenił, iż obiekt zdolny do utworzenia odkrytej, około
500 kilometrowej struktury musiałby mieć średnicę około 40 kilometrów. Dla porównania – krater meteorytowy
Chicxulub, który do tej pory był posądzany o wywołanie globalnej katastrofy, która uśmierciła dinozaury i dała ssakom
szansę na opanowanie Świata, posiada średnicę 180 km i powstał w wyniku impaktu obiektu mającego 8 do 10
kilometrów.

Niezwykle trudno jest ocenić procesy towarzyszące podobnemu wydarzeniu – planetoida tej wielkości w zasadzie nie
odczuwa obecności atmosfery i z całą zgromadzoną energią uderza w powierzchnię planety. Słowo ‘uderza’ nie jest
jednak tutaj słowem precyzyjnym – gdy obiekt taki uderza w Ziemię, jego koniec znajduje się jeszcze w górnych
warstwach atmosfery, na wysokości 40 km – około pięć razy wyżej niż najwyższy szczyt Świata – Mount Everest. Tak
wielka ilość energii powoduje niemal natychmiastowe odparowanie powierzchniowych skał ziemskich, po czym obiekt
zagłębia się w ziemskim płaszczu, otwierając jednocześnie potężny otwór w skorupie ziemskiej. Wytworzona fala
sejsmiczna powoduje potężne odkształcenia struktury skalnej i niemal natychmiast wywołuje wzrost akywności
wulkanicznej w regionie. Niektóre skały ulegają kompresji i przekształceniom, inne zostają wyrzucone z krateru na
olbrzymią wysokość, po czym spadają na obszarze całego globu wzniecając pożary. Fala uderzeniowa wielokrotnie
obiega kulę ziemską. Siłą uderzenia jest tak potężna, że jest w stanie trwale naruszyć strukturę płyt tektonicznych, w
wyniku czego Seszele odrywają się od płyty indyjskiej i oddalają się w stronę Afryki.

Zrekonstruowany obraz miejsca uderzenia przedstawia dramatyczny widok. Olbrzymi pierścień okalający
poimpaktowe wzniesienie centralne o wysokości około pięciu kilometrów nazwane Bombay High, będące głównym
punktem wydobycia ropy i znajdujące się około 160 km od Bombaju. Większość krateru skryta jest w indyjskiej płycie
tektonicznej, jednak w miejscu, gdze staje się widoczny, zaznacza swoją obecność wysokimi klifami, uskokami
tektonicznymi oraz gorącymi źródłami. Siła uderzenia była tak ogromna, że zniszczyła niemal 50 kilometrową warstwę
granitu u wybrzeży Indii.

Zespół profesora Chatterjee liczy, że wypracowana właśnie teoria znajdzie swoje potwierdzenie po analizie skał z
głębokich odwiertów przeprowadzonych w rejonie Bombay High. Skały z miejsca uderzenia zawierałyby
charakterystyczne ślady powstałe, gdy stopione skały ulegają przekształceniom – jeśli próbki będą zawierać brekcje,
fragmenty kwarcu poddanego wysokiemu ciśnieniu i temperaturze oraz anomalnie dużą zawartość irydu (obecnego w
asteroidach), będą to mocne dowody na impaktowe pochodzenie depresji Shiva.

Aktualnie największym kraterem meteorytowym jest mający ponad 2 miliardy lat, mocno zerodowany krater

Szukaj …

Szukaj

REKLAMA

NADCHODZĄCE WYDARZENIA W POLSCE

ZOBACZ TEŻ:

Krater po EDM w kolorze

Listopad 5, 2016

Nowe zdjęcie krateru po uderzeniu EDM
Schiaparelli

Październik 27, 2016

Zagadka jasnych tworów na Ceres
wyjaśniona?

Grudzień 13, 2015

Czyżby najmłodszy krater na Charonie?

Listopad 7, 2015

NASA dostrzegła na Marsie ogromną ta ę
lodu tuż pod powierzchnią krateru

Sierpień 30, 2015

ZAKŁADKI

zwyrol o

Mars Helicopter Scout dla łazika Mars

2020?

KOSMO-TOM o

Mars Helicopter Scout dla łazika

Mars 2020?

Maniek o

ExoMars – kłopotliwy temat na Radę

Ministerialną

vendeta1 o

Mars Helicopter Scout dla łazika Mars

Komentarze

Najnowsze

Tagi

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny,

udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Jeśli nie zgadzasz się na używanie cookie, opuść stronę lub zablokuj zapis ywanie cookie w ustawieniach przeglądarki.

Więcej

Zgadzam się

10.12.2016

Zguba dinozaurów – czy odkryto największy krater na Ziemi?

http://kosmonauta.net/2009/10/dinsaurs-crater-shiva/#prettyPhoto

2/3

KOSMONAUTA.NET

Od 2009 roku największy polskojęzyczny portal o
astronautyce, przemyśle kosmicznym i badaniach

przestrzeni kosmicznej.

NAJNOWSZE KOMENTARZE

zwyrol o

Mars Helicopter Scout dla łazika Mars 2020?

KOSMO-TOM o

Mars Helicopter Scout dla łazika Mars

2020?

PRZYSZŁE WYDARZENIA



POPRZEDNI ARTYKUŁ

Tajemnice Quaoar – czy pas Kuipera

skrywa planety?

NASTĘPNY ARTYKUŁ 

Swift: mozaika galaktyki w Andromedzie

POWIĄZANE WPISY

Komentarze są wyłączone.

Aktualnie największym kraterem meteorytowym jest mający ponad 2 miliardy lat, mocno zerodowany krater
Vredefort o średnicy około 300 km.

W Polsce największym kraterem meteorytowym (a w zasadzie ich zespołem) jest Morasko, znajdujące się w północnej
części Poznania, na terenie ongiś należącym do wsi o tej samej nazwie. Posiada on średnicę około 60 metrów i jest
otoczony przez 6 mniejszych kraterów, co tłumaczy się fragmentacją obiektu na niskiej wysokości.

Choć uderzenia tak masywnych obiektów jak potencjalna planetoida, odpowiedzialna za basen uderzeniowy Shiva
zdarzają się ekstremalnie rzadko, to jednak Ziemia jest stale bombardowana przez strumień znacznie mniejszych
obiektów. Detekcję takich zjawisk nad Polską umożliwia sieć stacji detekcyjnych, wyposażonych w kamery i aparaty
fotogra czne, należąca i zarządzana przez Pracownię Komet i Meteorów i znaną pod skrótem PFN (Polish Fireball
Network).

Źródło:

Space Fellowship

Więcej na temat obserwacji meteorów można dowiedzieć się na forum

Astronomia Amatorska

oraz na stronach

Pracowni Komet i Meteorów