cz 1 Wszystkie drogi prowadzą do sieci

newsy

z okładki

Þ rma

magazyn

programy

warsztat

INTERNET.marzec.2004

podstawy

Internet, który jeszcze parę lat temu był zjawiskiem nowym, nie-
znanym, imponującym, dziś jest tym samym czym np. telewizor
czy telefon. Stał się narzędziem codziennym, bez którego coraz
trudniej się obejść. Osoby, które nie mają dostępu do Internetu,
z dnia na dzień tracą w stosunku do tych, którzy z siecią są już
za pan brat. Za pomocą Internetu można się kontaktować ze zna-
jomymi, kupować praktycznie dowolne towary i usługi, załatwiać
sprawy urzędowe, zarządzać kontem bankowym, pozyskiwać
informacje niezbędne w pracy, pogłębiać wiedzę, a nawet znaj-
dować życiowego partnera czy też szukać pracy. To tylko kilka
przykładów. Zastosowań Internetu jest znacznie więcej.

Można więc powiedzieć, że globalna sieć komputerowa to już

nie tylko codzienność, to po prostu konieczność. Dlatego, z my-
ślą o naszych Czytelnikach, którzy nie mają jeszcze dostępu do
Internetu lub dopiero co rozpoczynają korzystanie z tego medium,
przygotowaliśmy cykl artykułów objaśniających wszystkie podsta-
wowe aspekty sieci. W kolejnych odcinkach opiszemy sposoby
i narzędzia niezbędne do uzyskania dostępu do Internetu, wyjaśni-
my jak i gdzie szukać informacji, wskażemy narzędzia (programy),
które umożliwiają korzystanie z poszczególnych usług, zwrócimy
uwagę na problemy związane z bezpieczeństwem itd.

Rozpoczynamy, oczywiście, od samego początku, czyli jak uzy-

skać dostęp do Internetu

W dzisiejszych czasach technika poszła bardzo
do przodu. Z Internetem można się łączyć nie
tylko za pomocą komputera, ale także z tele-
fonu komórkowego, notebooków, palmtopów
(małe, kieszonkowe komputery) i handheldów
(różne urządzenia mniej lub bardziej przypomi-

nające komputery, o niewielkich rozmiarach).
My jednak skupimy się na dostępie najbardziej
podstawowym, czyli za pomocą zwykłego,
biurkowego komputera, który daje największe
możliwości jeśli chodzi o eksplorację sieci.
Pozostałe metody dostępu omówimy przy innej

okazji, ale generalnie są one prostą wypadkową
„zwyczajnego dostępu”, różnią się tylko
w szczegółach.

A więc, żeby mieć dostęp do Internetu, po-

trzebne są trzy rzeczy: komputer z modemem
i dowolne łącze internetowe.

Co jest potrzebne, żeby uzyskać dostęp do Internetu?

Zasada połączenia z Internetem jest zawsze taka sama: komputer komunikuje się poprzez modem

Elementarz

Internetu

Część I:

wszystkie drogi

prowadzą do... sieci

W sieciach osiedlowych modem jest podłączony tylko do jednego komputera

(tzw. serwera), natomiast poszczególni użytkownicy są połączeni z nim

za pomocą kart sieciowych

indeks

co na cd

newsy

z okładki

Þ rma

magazyn

programy

warsztat

INTERNET.marzec.2004

podstawy

Wszystkie obecnie produkowane komputery,
a także nieco starsze, kilkuletnie, umożliwiają
podłączenie się do Internetu. Nie ma żadnych
specjalnych wymagań jeśli chodzi o np. moc
obliczeniową procesora czy ilość pamięci
operacyjnej (RAM). Jeśli komputer działa bez
Internetu, będzie działał także w Internecie.
Oczywiście, im szybszy procesor i dysk twardy,
im więcej pamięci, tym szybciej będzie można
pracować, odbierać dane z sieci itd., ale jest to
sprawa drugorzędna. Dzisiaj najsłabsze procesory
dostępne w handlu mają częstotliwość taktowania
zegara ok. 1 GHz (gigaherc = miliard drgań na
sekundę), innymi słowy mogą wykonać miliard
podstawowych operacji bitowych w ciągu jednej
sekundy. Do korzystania z Internetu wystarczy
w zupełności jedna dziesiąta tej mocy oblicze-
niowej...

Odpowiadając wprost na pytanie postawione

powyżej można stwierdzić: tak, każdy komputer
nadaje się do korzystania z Internetu. Problemy
mogą się pojawić ze starszymi maszynami, mają-
cymi powyżej 5 lat, które nie spełniają dzisiej-
szych standardów wydajnościowych narzuconych
przez oprogramowanie. Bowiem nie tylko sprzęt,
ale i oprogramowanie komputerowe rozwija się
w szalonym tempie, a coraz to nowsze wersje
programów są coraz bardziej skomplikowane
i wymagające. Jedno wiąże się z drugim:
programy działają nie same, lecz w określonym
środowisku (system operacyjny, komponenty
multimedialne itd.). Każda nowa wersja jakiegoś
oprogramowania wprowadza udoskonalenia,
a te znowuż wymagają lepszego sprzętu... Dlatego
np. przeglądarka internetowa Internet Explorer
w najnowszej wersji (6.0) może „nie chcieć”

działać na sześcio- czy ośmioletnich komputerach,
bo pomijając kwestie sprzętowe może się okazać,
że taki komputer nie może w rozsądnym czasie
wykonać określonych zadań narzuconych przez
system operacyjny.

Można oczywiście korzystać ze starszych

programów, np. Internet Explorer 3.0 albo 4.0, ale
wtedy natkniemy się na inny problem – program
nie będzie w stanie odczytać wszystkiego z Inter-
netu, bo Internet bynajmniej nie stoi w miejscu.
Powstają nowe technologie, a strony internetowe
są coraz bardziej „obładowane” nowoczesnymi
dodatkami. Dlatego, jeśli podejrzewamy, że
nasz komputer może nie sprostać dzisiejszym
wymogom, lepiej nie tracić czasu na ekspery-
menty i wymienić go na nowszy. Zwłaszcza
że jest to stosunkowo niewielki wydatek rzędu

1200-1500 zł (bez monitora).

Czy każdy komputer nadaje się do korzystania z Internetu?

Aby pobierać i wysyłać dane z/do komputera
poprzez Internet, niezbędny jest modem. Jest to
urządzenie, które umożliwia przekaz i odbiór
danych cyfrowych. Nazwa pochodzi od dwóch
angielskich słów: modulator i demodulator
i wywodzi się jeszcze z czasów, kiedy jedyną
możliwością przesyłania danych cyfrowych było
wykorzystanie zwykłej linii telefonicznej. Jak
wiadomo, rozmowy telefoniczne nie są transmi-
towane cyfrowo (zera i jedynki), lecz analogowo.
Dopiero wynalazek modemu umożliwił trans-
misję cyfrową po analogowych łączach. Zasada
działania jest prosta: modem najpierw koduje
wszystkie dane cyfrowe, zamienia je na sygnał
analogowy (modulacja) i wysyła, następnie drugi
modem (ten, który odbiera dane) dekoduje in-

formacje i przywraca ich pierwotną, cyfrową
postać (demodulacja). W ten sposób dwa
urządzenia cyfrowe (np. komputery) mogą
się ze sobą porozumiewać. Nie trzeba chyba
mówić, że sieć Internet nie mogłaby istnieć
bez cyfrowej transmisji danych.

Co to jest modem?

Modemy występują w tysiącach

odmian. Można je podzielić według

dwóch kryteriów: wewnętrzne

i zewnętrzne (te pierwsze mają

postać karty wkładanej do środka

komputera) oraz dial-up i DSL (czyli

wolne i szybkie). Różnią sie też spo-

sobem podłączenia do komputera:

mogą być modemy PCI, USB, a także

bezprzewodowe: Bluetooth i WiFi

Jaki modem należy kupić?

Obecnie istnieje wiele rodzajów modemów – inny modem jest potrzebny
do transmisji danych poprzez zwykłą linię telefoniczną, inny do transmisji
szerokopasmowej, jeszcze inny do transmisji w technologii ISDN czy WiFi
(wszystkie nieznane terminy i skróty są objaśnione w odpowiednim miejscu
lub w załączonym słowniczku). Krótko mówiąc o rodzaju wykorzystywanego
modemu decydują właściwości i możliwości łącza internetowego (o łączach
będzie napisane dalej).

Ale uwaga: nie zawsze od razu z komputerem

trzeba kupować modem! Często jest tak, że od-
powiedni modem otrzymujemy od dostawcy usług
internetowych (tzw. providera lub ISP)
w momencie podpisywania z nim umowy. Z kolei
niektóre usługi, jak np. Neostrada oferowana przez
Telekomunikację Polską, wymagają określonego
rodzaju modemu, najbardziej nadającego się do
danego zastosowania, zatem nie trzeba samemu nic
wybierać, porównywać itd., bo konkretny model
(jak również miejsce, w którym można go kupić)
jest wskazywany przez usługodawcę.

01 0 0

0100110

indeks

co na cd

newsy

z okładki

Þ rma

magazyn

programy

warsztat

INTERNET.marzec.2004

podstawy

Co oznaczają te wszystkie skróty: V.90, K56, DSL, ADSL, HDSL...?

Są dwa główne parametry określające zakres dzia-
łania i wydajność modemów. Pierwszy
z nich od razu mówi nam jakie łącze internetowe
modem jest w stanie obsłużyć. Występuje
w postaci specjalnego oznaczenia. I tak, modemy
przeznaczone do pracy z niewielkimi prędko-
ściami transmisji, działające na zwykłych liniach
telefonicznych (co określa się mianem dial-up)
oznaczone są skrótami K56 lub V.90 (są to nazwy
protokołów transmisji danych). Umożliwiają one
transfer danych z prędkością maksymalną 56 kb/s
(kilobitów na sekundę – patrz słowniczek). Jest to
bardzo niewielka prędkość, ale już wystarczy, by
swobodnie korzystać z poczty elektronicznej.

Kolejna grupa modemów to urządzenia

przeznaczone do pracy w technologii DSL. Skrót
pochodzi od ang. Digital Subscriber Line, co
oznacza „cyfrowa linia abonencka”. Wiele to
nie mówi, dlatego należy się wyjaśnienie. Otóż
technologia DSL pozwala na transmisję danych
po zwykłych liniach telefonicznych (mówiąc
potocznie: po drutach) ze znacznie większymi
prędkościami niż to ma miejsce w przypadku

zwykłego dialowania (dial-up). Teoretycznie,
przy sprzyjających warunkach (krótki odcinek
kabli, dobra jakość połączenia) można uzyskać
prędkość nawet ok. 8 Mb/s (megabitów na
sekundę), ale najczęściej spotykane prędkości to
115 kb/s (usługa SDI będąca w ofercie TP), 512
kb/s i 1024 kb/s, czyli 1 Mb/s (usługi Neostrada
i Internet DSL). W zastosowaniach profesjonal-
nych występują jeszcze połączenia o prędkości
2 Mb/s, 10 Mb/s itd., ale tym nie będziemy się
raczej zajmować.

Charakterystyczne dla technologii DSL jest

to, że występuje w dwóch odmianach – synchro-
nicznej i asynchronicznej. DSL synchroniczny,
czyli symetryczny, charakteryzuje się tym, że
nominalną prędkość transferu uzyskuje się
w obie strony, tzn. zarówno gdy użytkownik wy-
syła dane, jak i gdy odbiera (wysyłanie określane
jest potocznie jako upload – kierunek „od użyt-
kownika”, odbieranie jako download – kierunek
„do użytkownika”). Natomiast DSL asynchro-
niczne (najczęściej używane w zastosowanich
domowych i w małych Þ rmach) zapewnia o wiele

większą prędkość pobierania danych (download)
niż wysyłania (upload). W przypadku Neostrady
odbieranie danych odbywa się z prędkością 512
kb/s, a wysyłanie danych – 128 kb/s. Taki DSL
określa się mianem ADSL – Asymmetric DSL.

Skąd wziął się pomysł wprowadzenia tech-

nologii ADSL? Otóż w normalnych warunkach
zwykłego korzystania z Internetu użytkownik
pobiera znacznie więcej danych niż wysyła.
Nie ma więc potrzeby oferowania mu równie
szerokiego pasma dla uploadu, bo i tak by go nie
wykorzystał.

Skrót HDSL oznacza High-bit rate Digital

Subscriber Line, czyli linia abonencka o wysokiej
przepustowości. Technologia ta była używana
dawniej i zapewniała prędkość transferu 1,544
Mb/s (tzw. T1) w USA lub 2 Mb/s (E1)
w Europie.

Skrót xDSL oznacza ogólnie wszystkie

możliwe technologie DSL, gdzie przedrostek x
zmienia się na inne oznaczenie, w zależności od
charakterystyki danego łącza (np. ADSL, SDSL,
VDSL).

Obiło mi się o uszy określenie „ISDN”. Co to jest?

ISDN to kolejna, jeszcze inna technologia
transmisji danych cyfrowych. Nie wchodząc
zbytnio w szczegóły można powiedzieć, że
ISDN to telefon, tyle że cyfrowy. Bowiem
po linii ISDN dane są przesyłane w postaci
cyfrowej, a nie analogowej. Oznacza to, że
do transmisji danych komputerowych można

zastosować uproszczone modemy (nie jest już
potrzebna modulacja i demodulacja sygnału),
ale trzeba dysponować specjalnie wydzieloną
parą drutów (albo dwoma parami, w zależno-
ści od odmiany technologii ISDN). Maksy-
malna prędkość transmisji danych
w ISDN to 128 kb/s.

Na tym zakończymy omawianie ISDN,

bowiem w Polsce standard ten nie przyjął się
i już się nie przyjmie. Znacznie lepszą funk-
cjonalność zapewniają łącza DSL (są szybsze,
nie wymagają wydzielonych linii), które są
dodatkowo tańsze i wygodniejsze
w eksploatacji.

Co to jest przepustowość?

Przepustowość, albo inaczej przepływność, jest
równoznaczna z wydajnością łącza. Im więk-
sza przepustowość, tym więcej danych można
„przepuścić” przez dane łącze, i tym szybszy
modem będzie mógł je obsługiwać.

W tym samym czasie, przez łącze o dużej

przepustowości przejdzie więcej danych niż
przez łącze o małej przepustowości. To tak
samo jak z rurkami i wodą: im szersza rura, tym
więcej wody można przez nią przepompować.

Przepustowość wyraża się w tych samych

jednostkach, w których mierzymy wydajność
(szybkość) modemów. A więc może być
np. łącze o przepustowości 33,6 kb/s lub
56 kb/s (dial-up), 512 kb/s, 1 Mb/s itd. W tym
ostatnim przypadku w ciągu jednej sekundy

da się wysłać lub odebrać jeden megabit
danych.

W codziennej pracy z komputerem posłu-

gujemy się innymi jednostkami, a mianowicie
bajtami, kilobajtami, megabajtami. Bajt to
osiem bitów, zatem jeden megabit = 128
kilobajtów (dzielimy megabity przez 8, co
daje nam megabajty). W zapisie mała litera b
oznacza bity, duża litera B – bajty.

Umownie łącza o przepustowości 56 kb/s

i poniżej należą do kategorii łączy dial-up, zaś
powyżej tej granicy mamy do czynienia
z łączami szerokopasmowymi. Ponieważ jed-
nak najczęściej używane łącza szerokopasmowe
mają przepustowość 512 kb/s, zazwyczaj taką
właśnie przepustowość mamy na myśli mówiąc

Mała przepustowość = powolna transmisja,

długie oczekiwanie na pobranie danych

Duża przepustowość = szybka transmisja,

krótkie oczekiwanie na pobranie danych

Jakie łącze internetowe będzie dla mnie najlepsze?

To zależy po pierwsze od tego, do czego ma
być wykorzystywane, a po drugie, ile pieniędzy
chcemy na nie przeznaczyć. Jak już wspomniano
wyżej, do korzystania z poczty elektronicznej
wystarczy w zupełności łącze dial-up, czyli
o przepustowości 56 kb/s. Oczywiście, jeśli ktoś

sporadycznie chce przeglądać strony WWW czy
ściągać wiadomości z grup dyskusyjnych, też
będzie to mógł robić na łączu dial-up,
z tym że nie będzie to „komfortowy Internet”
– często trzeba będzie dość długo czekać
na załadowanie danych.

Łącza dial-up mają kilka niepodważalnych

zalet: są obsługiwane przez najtańsze modemy
(już od 30 zł), da się je zestawić wszędzie gdzie
tylko jest telefon, a koszty ich eksploatacji są
niewielkie – ale uwaga: tylko pod warunkiem, że
korzystamy z Internetu z umiarem, a nie dzień

o szerokopasmowym dostępie
do Internetu.

indeks

co na cd

newsy

z okładki

Þ rma

magazyn

programy

warsztat

INTERNET.marzec.2004

podstawy

i noc bez przerwy (wówczas na pewno tańsze
okaże się łącze DSL).

Opłaty za łącza dial-up naliczane są podobnie

jak za zwykłe rozmowy telefoniczne, czyli za
tzw. impulsy. Różnica polega na nieco innych ta-
ryfach. Innymi słowy jeśli w danym miesiącu nie
skorzystamy z Internetu, nie zapłacimy ani grosza
– nie ma żadnego dodatkowego abonamentu.

Wadą dial-upów jest nikła prędkość transmisji

danych, występowanie zakłóceń (co objawia
się np. zrywaniem połączenia – trzeba wtedy
od nowa nawiązać połączenie) oraz blokowanie
zwykłych rozmów telefonicznych (podczas
ściągania danych nie można rozmawiać).

Nieco lepsze parametry oferuje usługa SDI

– tu przepustowość wynosi 115/56 kb/s (odpo-
wiednio download/upload), dane spływają więc
ok. 2 razy szybciej niż przez dial-up. Ale bardziej
istotne jest to, że SDI jest łączem stałym, co
oznacza, że można z niego korzystać 24 godz. na
dobę za stałą opłatą (obecnie niecałe 140 zł mie-
sięcznie). Dodatkowo SDI nie blokuje rozmów
telefonicznych – można jednocześnie serfować
po Internecie i rozmawiać przez telefon.

Niedawno TP zaoferowała usługę analogiczną

jak SDI, ale tańszą – w cenie 99 zł miesięcznie.

Jest to Neostrada w wersji 128 kb/s. Również
jest to łącze stałe.

Łącza typu SDI i Neostrada 128 kb/s zapew-

niają wygodne korzystanie z Internetu, bezpro-
blemowy dostęp do wszystkich usług. O ile nie
zamierzamy często pobierać kilkusetmegabajto-
wych plików bądź wymieniać się plikami
w sieciach typu peer-to-peer, takich jak np. Ka-
zaa (pojęcia te zostaną wyjaśnione w kolejnych
odcinkach Elementarza), wymienione łącza
zaspokoją oczekiwania. A jeśli chodzi o to, które
z nich wybrać, zdecydowanie zalecamy Neo-
stradę 128 kb/s. SDI ma po prostu wygórowaną
cenę (Neostrada w opcji 512 kb/s, a więc cztery
razy szybsza, kosztuje 150 zł miesięcznie – róż-
nica w cenie wynosi tylko 10 zł).

Jeśli nasze potrzeby internetowe sięgają dalej,

jeśli chcemy ściągać z sieci duże pliki, otwierać na-
raz kilkanaście stron WWW, jednocześnie używać
wielu programów (np. przeglądarki, klienta poczty
elektronicznej, komunikatora...), korzystać z sieci
peer-to-peer, wówczas należy się zdecydować na
łącze szerokopasmowe. Zapewni ono maksymalną
wydajność za stosunkowo niską cenę.

Wszystkie oferty dostępu szerokopasmowego

w Polsce bazują na łączach stałych. Można

z nich korzystać całą dobę albo tylko godzinę
dziennie, jak kto woli, za tę samą, niezmienną
cenę. Najbardziej znana jest oczywiście Neostrada
512 kb/s, w której nie ma żadnych ograniczeń jeśli
chodzi o ilość przesyłanych danych. U niektórych
providerów występują w tym względzie ograni-
czenia, np. w cenie abonamentu jest możliwość
przesłania 5 GB (gigabajtów) danych, a po prze-
kroczeniu tego limitu za każdy następny gigabajt
trzeba dopłacić jakąś sumę. Możliwe są też inne
ograniczenia, np. po przekroczeniu limitu ilości
danych prędkość transferu ulega zmniejszeniu (tak
jest w przypadku Neostrady 128 kb/s) – zawsze
należy dokładnie przeczytać warunki umowy,
zanim zdecydujemy się na tę czy inną usługę.

Ceny dostępu szerokopasmowego dla użyt-

kowników indywidualnych wahają się od ok.
50 zł do 250 zł i więcej. Najpopularniejsza oferta
dostępu – Neostrada 512 kb/s, kosztuje 150 zł
miesięcznie.

Załączona tabela pokazuje jaki rodzaj łącza

jest wystarczający do konkretnych zastoso-
wań. Aby w pełni zrozumieć zawarte w niej
informacje, należy dokładnie przeczytać kolejny
fragment tekstu poświęcony dostawcom usług
internetowych.

Jakie łącze internetowe będzie dla mnie najlepsze?

Sposób korzystania z Internetu

Wystarczająca

Zalecany

Uwagi

przepustowość

rodzaj

dostępu

(download)

głównie poczta elektroniczna,

33,6 kb/s, 56 kb/s

dial-up

więcej się korzysta, tym mniej

sporadyczne przeglądanie stron WWW

się opłaca – po przekroczeniu

pewnej

liczby

godzin

spędzonych

sieci

opłaty za dial-up są

większe niż za łącze stałe

poczta, umiarkowane przeglądanie

128 kb/s

Neostrada

128

kb/s

względu na wysoką cenę nie

stron WWW, grupy dyskusyjne,

zaleca

się korzystania z SDI

komunikatory internetowe

intensywne przeglądanie stron WWW,

256-512 kb/s

jeden z pakietów

lepiej od razu zamówić szybsze

częste przeglądanie grup dyskusyjnych,

dostępowych Þ rmy

łącze, niż potem przesiadać się

częste kopiowanie plików z serwerów

Multimedia;

wolniejszego

WWW i FTP Neostrada

512

kb/s;

chello

512

kb/s

analogiczne

jak wyżej + ściąganie dużych plików

512 kb/s-1 Mb/s

chello 768 kb/s;

najbardziej atrakcyjna jest oferta

(po kilkaset megabajtów)

DIALNET DSL 1

Dialogu – 1 Mb/s za 159 zł/mc,

(Dialog);

niestety

Þ rma ta działa tylko

Neostrada

512

kb/s

niektórych

miastach

(patrz

analogiczne tekst)

jak wyżej + wymienianie się plikami

512 kb/s i więcej

chello 768 kb/s;

w sieciach P2P ważny jest nie

w sieciach peer-to-peer (P2P),

BASIC (Tele2);

tylko szybki download, ale także

np. Kazaa, eMule, BitTorrent...

Neostrada 512 kb/s

co najmniej upload, dlatego idealne byłoby

analogiczne łącze symetryczne (download

upload);

Tele2

jako

jedyna

Þ rma

oferuje

dostęp symetryczny

512/512

kb/s

(bezprzewodowy)

jak wyżej + generalnie wysokie

1 Mb/s i więcej

DIALNET DSL 1

oferta Dialogu jest nie do pobicia:

wymagania co do komfortu pracy

DIALNET DSL 2

2 Mb/s za jedyne 266 zł/mc

i szybkości pobierania danych

ew.

chello

768

kb/s;

(Dialog);

indeks

co na cd

newsy

z okładki

Þ rma

magazyn

programy

warsztat

INTERNET.marzec.2004

podstawy

Dlaczego ciągle wymieniacie usługi Telekomunikacji Polskiej? A co z innymi providerami?

No tak, słuszny zarzut, tyle że tak po
prawdzie to tych innych providerów
nie ma – mowa tu o Internecie szero-
kopasmowym. Co innego dial-up, ale
akurat ten rodzaj dostępu do sieci staje
się powoli przeżytkiem.

Jeśli chodzi o Internet szerokopa-

smowy, to jedynie Telekomunikacja
Polska oferuje usługi o zasięgu ogól-
nopolskim (SDI, Neostrada, Internet
DSL itp.), podczas gdy inne firmy
działają tylko lokalnie, zazwyczaj
w jednym lub kilku większych mia-
stach. Redakcji wcale to nie cieszy, to
nie jest zdrowa sytuacja, gdy nie ma
konkurencji, ale co zrobić...

Najbardziej znanym konkurentem

TP jest Þ rma chello, która oferuje do-
stęp szerokopasmowy przez własne
sieci telewizji kablowej. Oferowane
są dwa rodzaje dostępu: chello clas-
sic o parametrach identycznych jak
w przypadku Neostrady 512 kb/s, oraz
chello plus – o parametrach lepszych
niż Neostrada – prędkość pobierania
danych wynosi 768 kb/s. Ceny
tych usług to odpowiednio 150 zł
i 200 zł miesięcznie (jest to opłata
tylko za Internet, bez możliwości
odbierania kanałów telewizji cyfro-
wej). Oczywiście, z chello możemy
zawrzeć umowę tylko w sytuacji, gdy
w miejscu naszego zamieszkania ist-
nieje sieć telewizji kablowej tej Þ rmy.

Kolejna Þ rma, która oferuje Inter-

net przez „kablówkę”, to AsterCity.
Ceny i parametry jej usług są analo-
giczne jak w chello. Niestety, Þ rma
działa tylko w Warszawie.

Do grupy providerów udostępnia-

jących Internet przez telewizję kablo-
wą zalicza się też prężnie działająca
firma Multimedia. Obsługuje ona
następujące miasta: Aleksandrów
Łódzki, Darłowo, Gdynia, Giżycko,
Gorzów Wielkopolski, Iława, Kalisz,
Kętrzyn, Kwidzyn, Lublin, Łomża,
Łódź, Olsztyn, Ostróda, Rzeszów,
Stargard Szczeciński, Szczecin,
Świdnica, Tomaszów Mazowiecki,
Toruń, Wrocław, Wyszków, Zamość.
Jednak tylko w Kaliszu Þ rma ta jest
w stanie obecnie oferować dostęp
do Internetu z prędkością 512 kb/s.
W pozostałych miastach możliwe
przepustowości łączy wahają się
w granicach 60-256 kb/s.

We Wrocławiu szerokopasmowy

dostęp do Internetu można wykupić
w... Miejskim Przedsiębiorstwie
Energetyki Cieplnej. Miesięczny
abonament kosztuje niecałe 60 zł,
a więc bardzo tanio. Jednak jak dotąd
tylko niektóre dzielnice Wrocławia
zostały objęte tym przywilejem, a co
dopiero mówić o innych miastach...

Bardzo dobrze poczyna sobie

firma Dialog, która od niedawna

oferuje atrakcyjny, szerokopasmo-
wy dostęp do Internetu. Atrakcyjny,
bo połączenie DIALNET DSL 1
o przepustowości 1 Mb/s kosztuje
miesięcznie zaledwie 159 zł. Jest to
2 razy szybciej niż Neostrada, a róż-
nica w cenie wynosi niecałe 10 zł!
Osoby o większych wymaganiach
mogą skorzystać z usługi DIALNET
DSL 2 – przepustowość 2 Mb/s, abo-
nament miesięczny 266 zł – bardzo
tanio jak za taką prędkość. Byłaby
to znakomita alternatywa dla usług
TP, ale... no właśnie, znowu ten sam
problem: usługi Dialogu są dostępne
tylko „w wybranych obszarach ka-
blowych sieci Dialog we Wrocławiu,
Legnicy, Lubinie, Zielonej Górze
i Łodzi.” I to wszystko, niestety.
Piękna inicjatywa, ale o niewielkim,
lokalnym zasięgu.

Następną Þ rmą, która miała być

swego czasu wielką konkurencją dla
Telekomunikacji Polskiej, jest Netia.
Niestety, jak dotąd nie oferuje ona
w ogóle dostępu szerokopasmowego
dla użytkowników indywidualnych.

Jeszcze inni dostawcy Internetu to

np. Telbank czy Super Media. Obie
te firmy preferują jednak obsługę
przedsiębiorstw, co znajduje od-
zwierciedlenie w cenach. Nie wnika-
jąc w szczegóły, dla użytkowników
indywidualnych są one zaporowe.

Istnieje jeszcze możliwość podłą-

czenia się do Internetu bezprzewodo-
wo – patrz niżej.

Zupełnie inna sytuacja panuje na

rynku dostępu dial-up. Tutaj konku-
rencji jest dużo, a ostatnio nastąpił
wręcz wysyp ogólnopolskich nu-
merów dostępowych do Internetu.
Ponieważ jednak pisaliśmy o tym
obszernie w poprzednim numerze
Magazynu INTERNET, tutaj daru-
jemy sobie dywagacje na ten temat
(numery archiwalne można zamó-
wić w naszym Dziale Prenumeraty
– numery kontaktowe, e-mail itd. są
podane w stopce, na końcu rubryki
Rynek i Giełda).

Żeby jednak nie zostawić Czy-

telnika z pustymi rękami, w załączo-
nej ramce podajemy wykaz najpopu-
larniejszych numerów dostępowych.
Wystarczy włączyć komputer
i modem, zadzwonić pod wskazany
numer (tzn. modem sam zadzwoni),
po nawiązaniu połączenia wpisać
odpowiedni login i hasło (są to okre-
ślone sekwencje znaków służące do
identyfikacji użytkownika), i już
można korzystać z dobrodziejstw
Internetu. Należne opłaty zostaną
automatycznie dopisane do rachun-
ku telefonicznego, bez względu na to
u kogo ma się wykupiony abona-
ment telefoniczny.

Popularne ogólnopolskie numery dostępowe

Dostawca Numer dostępowy Login Hasło
TP

020 2122

ppp

Dialog

020 9559

dialog

Netia

020 9267

netia

(lub

ppp)

(lub

ppp)

InteriaNet 020 9555

ppp

Onet

020 9580

ppp

Numerek 020 9525

ppp

NumerNet 020 9280

net

Czy w moim miejscu zamieszkania mogę mieć dowolne połączenie z Internetem?

Niestety nie. Zgodnie z tym co napisano powy-
żej, możliwości dostępu do Internetu w danym
miejscu zależą od tego, czy i w jakim zakresie
jest ono obsługiwane przez dostawcę/ów usług
internetowych oraz jakie łącza są tam ofero-
wane. W najlepszej sytuacji są mieszkańcy
dużych miast, najgorzej jest w małych miej-
scowościach.

Ale nawet tam, gdzie nie ma żadnego

dostawcy Internetu, bądź nie ma żadnej in-
frastuktury kablowej ani możliwości, żeby ją
utworzyć, dostęp do Internetu jest możliwy.
Bowiem aby korzystać z Internetu, nie potrzeba
wcale kabla. Można transmitować dane drogą
radiową.

Czy można połączyć się z Internetem bezprzewodowo?

Tak. I to na dwa sposoby. Pierwszy
opiera się na tej samej zasadzie co zwy-
kły dostęp szerokopasmowy, tyle że za-
miast zwykłego modemu użytkownik
otrzymuje modem bezprzewodowy.
Dla komputera nie ma to oczywiście
żadnego znaczenia, nie wpływa to
również w żaden widoczny sposób na
codzienną pracę. Oferowane przepu-
stowości łącza wynoszą zazwyczaj tyle
samo co w np. w Neostradzie, czyli 512
kb/s. Jedyny warunek, jaki musi być
spełniony, to umiejscowienie kompu-

tera z modemem w zasięgu nadajnika
dostawcy usług internetowych.

Drugi sposób jest nieco bardziej

skomplikowany, chodzi bowiem
o dostęp satelitarny. W tym wypadku
niezbędne wyposażenie komputera
składa się ze specjalnej karty DVB
oraz anteny satelitarnej i paru metrów
kabla koncentrycznego. Wbrew
pozorom taki rodzaj połączenia nie
jest wcale drogi. Jedyny problem
polega na tym, że oprócz połączenia
z satelitą trzeba dysponować także

tzw. połączeniem zwrotnym, czyli
standardowym łączem internetowym.
Wprawdzie może ono być najtańsze
i najgorsze (np. dial-up), ale są to jed-
nak dodatkowe koszty. Kanał zwrotny
jest niestety niezbędny – Internet to
medium interaktywne, wymagające
komunikacji dwustronnej. A ponieważ
nie ma możliwości wysyłania danych
do satelity bezpośrednio z komputera
użytkownika, zadanie to trzeba realizo-
wać za pośrednictwem dodatkowego
połączenia.

Wygląda to tak: dane od użytkowni-

ka (np. kliknięcie odnośnika na stronie
internetowej, co jest równoznaczne
z wydaniem polecenia załadowania
następnej strony) docierają do centrum
satelitarnego poprzez np. łącze dial-up.
Centrum satelitarne pobiera żądane
informacje i wysyła je do satelity, a ten
do użytkownika.

Internet bezprzewodowy (nie sate-

litarny) oferowany jest w Polsce przez
szereg Þ rm, ale tylko jedna oferta – Þ r-
my Tele2 – ma cenę akceptowalną dla

indeks

co na cd

newsy

z okładki

Þ rma

magazyn

programy

warsztat

INTERNET.marzec.2004

podstawy

przeciętnego użytkownika indywidualnego. Usługa
nazywa się BASIC i kosztuje 249 zł miesięcznie.
Przepustowość wynosi 512 kb/s w obie strony
(download i upload).

Możliwość podłączenia bezprzewodowe-

go oferuje też Þ rma Sferia (Polpager), która
działa w Warszawie oraz okolicznych miej-
scowościach (Karczew, Łomianki, Ożarów
Mazowiecki, Piaseczno, Pruszków, Ursus-
Piastów, Wołomin, Ząbki i Zielonka). Jednak
usługa jest dostępna tylko dla abonentów
bezprzewodowej sieci telefonicznej Sferii,

a maksymalna prędkość transmisji danych
wynosi 115 kb/s.

Dostęp satelitarny za rozsądną cenę, na terenie

całego kraju (teoretycznie), można zamówić tylko
w Þ rmie Onet. Usługa występuje pod nazwą Onet-
Konekt Satelita i umożliwia pobieranie danych
z prędkością do 600 kb/s, a dodatkowo gwarantuje
dostęp do ponad 200 niekodowanych kanałów te-
lewizyjnych i radiowych. Abonament miesięczny
wynosi 79 złotych (200 kb/s), 139 zł (400 kb/s) lub
199 zł (600 kb/s). Do tego trzeba oczywiście doli-
czyć koszty kanału zwrotnego, np. linii dial-up.

A co to takiego sieć osiedlowa? Czy dzięki niej mogę się podłączyć do Internetu?

Tak. Idea sieci osiedlowych jest prosta: do np.
budynku lub kilku budynków doprowadza
się tylko jedno łącze internetowe, z którego
korzystają wszyscy (ci, którzy chcą) mieszkańcy.
W ten sposób koszt używania łącza rozkłada się
na wielu użytkowników, czyli znacząco spada.
Naturalnym ograniczeniem jest tu przepusto-
wość łącza – nie można podłączyć stu mieszkań
do jednej Neostrady, bo gdyby wszyscy naraz

zaczęli serfować po Internecie, nastąpiłoby
totalne zatkanie łącza.

Aby podłączyć się do sieci osiedlowej, trzeba

po prostu dowiedzieć się kto jest jej administra-
torem (osoba, która zarządza siecią, dopuszcza
nowych użytkowników, tworzy konta, dba
o bezpieczeństwo itd.) i umówić się z nim na
spotkanie. To załatwi sprawę, bo administrator
wyjaśni wszystkie niezbędne szczegóły. Warto

tylko wspomnieć, że do sieci osiedlowej podłą-
czamy się za pomocą zwykłej karty sieciowej
(koszt ok. 40-100 zł), instalowanej wewnątrz
komputera, żaden modem nie jest potrzebny
(chyba że jest to sieć bezprzewodowa, ale te na
razie należą do rzadkości).

O sieciach osiedlowych i ogólnie tzw.

lokalnych będziemy jeszcze pisać w następnych
odcinkach Elementarza Internetu.

Przede wszystkim jak najbliżej domu. Na
pewno łatwo natknąć się na reklamy lokalnych
dostawców Internetu przeglądając miejscową
prasę codzienną, patrząc na billboardy itd. Warto
też posłuchać co na ten temat mają do powie-
dzenia znajomi, koledzy ze szkoły czy z pracy.
Być może już od dawna mają dostęp do In-
ternetu, będą więc mogli podzielić się swoimi
doświadczeniami i podać dane teleadresowe
konkretnych Þ rm.

Generalnie obowiązuje zasada, że niewielkie

firmy oferujące dostęp do Internetu, działające
lokalnie, raczej nie są w stanie konkurować cenowo
z gigantami, takimi jak Telekomunikacja Polska,
Dialog, chello itd. Zapewne gdzieniegdzie zdarzają
się wyjątki, np. możliwość podłączenia się do sieci
uczelnianej lub miejskiej, ale wtedy pojawiają się
inne trudności – np. nie ma jak poprowadzić kabla,
albo jest za daleko...

Jeśli chodzi o dostęp dial-up, to nigdzie nie

trzeba szukać – wystarczy skorzystać z podanych
w ramce numerów dostępowych. To na początek,
a potem, dysponując już połączeniem z Interne-
tem, można poszukać tańszego dostępu (dial-up).
W tym celu należy uważnie przejrzeć cenniki

i opisy pakietów usług na stronie WWW usługo-
dawcy, który działa w danym mieście.

Prosty przykład: jeśli mieszkamy np. w Legnicy,

naszym providerem Internetu może być Telekomu-
nikacja Polska albo Þ rma Dialog. Ta druga, oprócz
ogólnopolskiego numeru dostępowego oferuje też
inny, ale tylko dla swoich abonentów (telefonicz-
nych). Po szczegółowej analizie taryf możemy
dojść do wniosku, że lepiej będzie zrezygnować
z usług TP, założyć telefon w Dialogu i skorzystać
z jakiegoś tam pakietu, w którym dostęp do Interne-
tu wychodzi znacznie taniej niż za pośrednictwem
ogólnopolskiego numeru dostępowego tejże Þ rmy.

W przypadku dostępu szerokopasmowego

pula możliwych providerów Internetu znacznie
się zacieśnia i okazuje się, że albo nie ma dużego
wyboru, albo w ogóle nie ma wyboru (im mniejsza
miejscowość, tym mniej możliwości).

Mimo że teoretycznie nikt nie powinien mieć

kłopotu ze znalezieniem dostawcy Internetu
szerokopasmowego w swojej okolicy, na wszelki
wypadek w ramce obok podajemy numery infolinii
najważniejszych Þ rm. Wystarczy zadzwonić, by
uzyskać konkretne informacje o możliwościach
dostępu do Internetu w danej miejscowości.

SŁOWNICZEK

bit, bajt – podstawowe jednostki ilości informacji. Jeden bit
może przyjmować tylko dwie wartości: zero lub jeden,
i jest to najmniejsza jednostka. Wielokrotnością bitu jest bajt
równy ośmiu bitom.
b/s (bitów na sekundę) – podstawowa jednostka prędkości
przesyłu danych w sieciach komputerowych. Częściej używa
się jednostek pochodnych: kb/s (kilobitów na sekundę), Mb/s
(megabitów), a także kB/s (kilobajtów).
dial-up – tak określa się łącza internetowe realizowane za
pomocą tradycyjnych modemów, z prędkością maks. 56 kb/s.
hasło (ang. password, pass) – określona sekwencja znaków,
służąca do weryÞ kacji użytkownika w sieci (czy jest tym za
kogo się podaje w loginie).
ISDN – technologia przekazu danych cyfrowych, wymaga-
jąca jednej lub dwóch par przewodów. Popularna dawniej,
obecnie wypierana przez technologie z rodziny DSL.
ISP – ang. Internet Service Provider, dostawca usług interne-
towych; Þ rma, która zapewnia połączenie z Internetem.
login (albo nazwa użytkownika, ang. login, user, user
name) – określona sekwencja znaków umożliwiająca identy-
Þ kację użytkownika.
łącze stałe – łącze internetowe, które jest aktywne cały
czas, 24 godziny na dobę, bez względu na to czy komputer
je obsługujący jest włączony, czy nie. Przeciwieństwem jest
łącze dial-up, aktywne tylko wtedy, gdy modemy użytkownika
i dostawcy Internetu wymieniają między sobą dane. Po
wyłączeniu komputera łącze dial-up „znika”.
modem – urządzenie umożliwiające przekaz i odbiór danych
cyfrowych.
provider Internetu – patrz ISP.
V.90, K56 – protokoły transmisji wykorzystywane przez
modemy dial-up (maks. prędkość transferu: 56 kb/s).
WiFi (ang. wireless Þ delity) – potoczna nazwa standardu
transmisji danych 802.11b. Standard ten umożliwia
bezprzewodową transmisję danych na odległość nawet
kilku kilometrów za pomocą tanich, przenośnych urządzeń.
Więcej na ten temat napiszemy w kolejnych odcinkach
Elementarza Internetu.
xDSL – ogół technologii zapewniających szybką transmisję
danych. Odmiany: ADSL (najczęściej używana), IDSL,
SDSL, VDSL, HDSL.

Telekomunikacja Polska:

0 800 102 102

(o Neostradzie),

0 800 100 800

(centrum informa-

cyjne),

9393

(Błękitna Linia – m.in. informacje

o usługach internetowych)
Dialog:

0 801 700 700

Onet (OnetKonekt):

(12) 26 00 200

(biuro obsługi

klienta)
chello:

9480

(biuro obsługi klienta)

Tele2:

0 801 322 221

Netia (Internetia):

0 801 802 803

Multimedia:

(58) 666 0 300

AsterCity Net:

0 800 114 114

Sferia Polpager:

0 801 130 160

Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej
(Wrocław):

(071) 796 51 51, 796 54 54

INFOLINIE:

Schemat funkcjonowania

dostępu satelitarnego

No dobrze, wszystko rozumiem, ale gdzie mam szukać providera Internetu?