10

www.gazetapodatkowa.pl

Gazeta Podatkowa nr 36 • 6.05.2010 r.

RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO

Prowadzący zakład pracy chronionej tworzy zakładowy fundusz rehabilitacji osób nie-

pełnosprawnych. Wynika to z art. 33 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej

oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepeł-

nosprawnych (ZFRON) tworzy się w szczególności:

– ze zwolnień z podatków, o których mowa w art. 31 ust. 3 pkt 1 lit. b wymienionej

ustawy (w tym m.in. z podatku od nieruchomości),

– z części zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych,

– z wpływów z zapisów i darowizn,

– z odsetek od środków zgromadzonych na rachunku funduszu rehabilitacji;

– ze środków pochodzących ze zbycia środków trwałych zakupionych ze środków

funduszu, w części niezamortyzowanej.

W księgach rachunkowych do ewidencji stanu, zwiększeń oraz zmniejszeń ZFRON służy

konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFRON).

Przychody ZFRON z tytułu zwolnienia z podatku od

nieruchomości

Jednostka posiadająca status zakładu pracy chronionej kwotę obliczonego podatku od nie-

ruchomości zalicza do kosztów działalności operacyjnej. Z przepisów ustawy o rehabilitacji

zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wynika, że 90% kwoty

podatku od nieruchomości zasila ZFRON, natomiast 10% przekazywane jest do PFRON.

Należy zaznaczyć, że Ministerstwo Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 5 marca 2010 r.,

nr DD6/8213/165/KWW/09/BMI9/11871 – wydanej w celu jednolitego stosowania prawa

– wyjaśniło, że ZFRON nie jest funduszem tworzonym w ciężar kosztów, w myśl ustawy

o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Z tego też

powodu odpisy na ten fundusz nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. W tej interpre-

tacji wskazano natomiast, że u prowadzącego zakład pracy chronionej kosztem uzyskania

przychodów jest poniesiona wpłata na PFRON (w wysokości 10% środków pochodzących ze

zwolnienia od podatku od nieruchomości), gdyż stanowi ona rodzaj kosztu pośredniego.

Uwzględniając powyższe wyjaśnienia, ewidencja zwolnienia z podatku od nierucho-

mości może przebiegać zapisami:

1. Zarachowanie kwoty zasilającej ZFRON – w wysokości 90% środków pochodzących

ze zwolnienia od podatku od nieruchomości:

–

Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Podatki i opłaty – NKUP),

–

Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki”.

2. Zarachowanie kwoty podlegającej wpłacie do PFRON – w wysokości 10% środków

pochodzących ze zwolnienia od podatku od nieruchomości:

–

Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Podatki i opłaty – KUP),

– Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne”.

3. Zarachowanie zwolnienia z podatku od nieruchomości na zwiększenie ZFRON

–

Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki”,

–

Ma konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce ZFRON).

4. WB – przelew środków pieniężnych na odrębny rachunek ZFRON:

–

Wn konto 13-5 „Rachunek bankowy ZFRON”,

–

Ma konto 13-0 „Rachunek bieżący”.

5. WB – przelew środków na rachunek bankowy PFRON:

–

Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne”,

–

Ma konto 13-0 „Rachunek bieżący”.

Przychody ZFRON z tytułu zaliczek na podatek od wynagrodzeń

W zakładach pracy chronionej obowiązują szczególne zasady odprowadzania zaliczek

na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodów wszystkich pracowników ze

stosunku pracy (spółdzielczego stosunku pracy lub pracy nakładczej) oraz od wypłaco-

nych zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego. Zasady te określa art. 38 ust. 2

pkt 1 ustawy o pdof. Przepis ten stanowi, że:

1) zaliczki za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód po-

datnika uzyskany od początku roku u tego płatnika przekroczył kwotę stanowiącą

górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, przekazuje się :

– w 10% na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

(PFRON),

– w 90% na Zakładowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

(ZFRON)

Uwaga: Zapis w księgach rachunkowych w tym przypadku będzie następujący:

a) łączna kwota potrąconej zaliczki na pdof

–

Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”,

b) kwota zaliczki na pdof zasilająca PFRON (10%)

–

Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: PFRON),

c) kwota zaliczki na pdof zasilająca ZFRON (90%)

–

Ma konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFRON).

2) zaliczki za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód podatnika uzyskany

od początku roku u tego płatnika przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierw-

szego przedziału skali podatkowej, przekazuje się na rachunek urzędu skarbowego

Uwaga: Zapis w księgach rachunkowych w tym przypadku będzie następujący:

–

Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”,

–

Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: Urząd skarbowy

– pdof).

Równolegle do zarachowania zaliczek na podatek dochodowy na zwiększenie ZFRON

(operacja z pkt 1c) należy dokonać przelewu środków pieniężnych. Zapisu w księgach

dokonuje się na podstawie wyciągu bankowego:

–

Wn konto 13-5 „Rachunek bankowy ZFRON”,

–

Ma konto 13-0 „Rachunek bieżący”.

Inne przychody ZFRON

Przychody takie jak odsetki od środków pieniężnych znajdujących się na rachunku

bankowym ZFRON (dopisane przez bank), darowizny czy dotacje ujmuje się w księgach

rachunkowych na podstawie wyciągu bankowego zapisem:

–

Wn konto 13-5 „Rachunek bankowy ZFRON”,

–

Ma konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFRON).

Równowartość środków otrzymanych ze zbycia środków trwałych sfinansowanych

z ZFRON utworzonego z obcych źródeł, np. z dotacji – w części nierozliczonej z kontem 84

„Rozliczenia międzyokresowe przychodów” – ujmuje się zapisem:

– Wn konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,

–

Ma konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFRON).

Wydatki sfinansowane z ZFRON inne niż zakup środka trwałego

Środki ZFRON są przeznaczane na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej

i leczniczej, w tym na indywidualne programy rehabilitacji osób niepełnosprawnych opra-

cowywane przez powołane przez pracodawców komisje rehabilitacyjne oraz ubezpieczenie

osób niepełnosprawnych, zgodnie z zakładowym regulaminem wykorzystania tych środ-

ków (art. 33 ust. 4 ustawy o rehabilitacji zawodowej…). Rodzaje wydatków, jakie mogą

być sfinansowane z ZFRON, określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej

w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2007 r.

nr 245, poz. 1810 ze zm.).

Wydatki ponoszone na rzecz niepełnosprawnych pracowników zmniejszają ZFRON.

Wydatki udokumentowane przykładowo fakturami dostawców ujmuje zapisami:

1. Faktura VAT – wartość brutto – jeżeli VAT nie podlega odliczeniu:

–

Wn konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFRON),

–

Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”.

2. WB – uregulowanie zobowiązania z rachunku bankowego ZFRON:

–

Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”,

–

Ma konto 13-5 „Rachunek bankowy ZFRON”.

Z interpretacji Ministerstwa Finansów, o której była mowa wcześniej, wynika, że kosz-

tem uzyskania przychodów są wydatki sfinansowane z ZFRON. Wydatki ujęte po stronie

Wn konta 85 należy więc doliczyć statystycznie do kosztów uzyskania przychodów.

Środek trwały sfinansowany z ZFRON

Zakup środka trwałego w zakładzie pracy chronionej może zostać sfinansowany

z ZFRON utworzonego z własnych środków, tj. ze środków pochodzących m.in. ze

zwolnień z podatków (w tym z podatku od nieruchomości), zwolnień z zaliczek na po-

datek dochodowy od osób fizycznych, odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych

na rachunku bankowym ZFRON, czy też z odpisu z zysku. W takim przypadku ujęcie

w księgach rachunkowych operacji związanych z nabyciem środka trwałego przebiegać

będzie zapisami:

1. Faktura VAT dokumentująca nabycie środka trwałego:

a) wartość netto

–

Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,

b) VAT naliczony – jeżeli podlega odliczeniu

–

Wn konto 22-2 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

c) wartość zobowiązania

–

Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki”.

2. Dowód OT – przyjęcie środka trwałego do używania:

–

Wn konto 01 „Środki trwałe”,

–

Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.

3. Przeksięgowanie wartości nabytego środka trwałego na zwiększenie kapitału zapa-

sowego (równolegle do poz. 2):

–

Wn konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFRON),

–

Ma konto 81-1 „Kapitał zapasowy” lub inny, w zależności od formy prawnej jed-

nostki.

Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych sfinansowanych ze środków własnych

ZFRON zaliczane są do kosztów działalności operacyjnej na ogólnych zasadach, zapi-

sem:

–

Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Amortyzacja) lub konto

zespołu 5,

–

Ma konto 07 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych”.

Dla celów podatku dochodowego w takim przypadku odpisy amortyzacyjne stanowią

koszt uzyskania przychodów z wyjątkiem sytuacji, gdy środki ZFRON powstały ze zwolnień

w podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczących pracowników.

Zakup środka trwałego może być też sfinansowany z ZFRON utworzonego z ob-

cych środków, np. z dotacji. Jeżeli zakup ten zostanie sfinansowany w 100% ze środków

ZFRON, to w takim przypadku ujęcie operacji w księgach rachunkowych przebiegać będzie

z uwzględnieniem art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości zapisami:

1. Faktura VAT dokumentująca zakup środka trwałego niewymagającego montażu:

a) wartość brutto

–

Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,

–

Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki”,

b) VAT naliczony – jeżeli podlega odliczeniu

–

Wn konto 22-2 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

–

Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”,

c) wartość zakupu netto

–

Wn konto 01 „Środki trwałe”,

–

Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.

2. Równolegle do księgowania z pozycji 1c) następuje zarachowanie równowartości

środka trwałego sfinansowanego ze środków obcych do rozliczeń międzyokresowych

przychodów:

–

Wn konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFRON),

–

Ma konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.

3. Odpisy amortyzacyjne od środka trwałego

–

Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Amortyzacja) lub konto

zespołu 5 – odpisy te nie stanowią kosztów uzyskania przychodów,

–

Ma konto 07 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych”

oraz równolegle następuje zarachowanie przychodów do pozostałych przychodów

operacyjnych

–

Wn konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,

–

Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne” – nie są to przychody podlegające

opodatkowaniu.

Podstawa prawna:

– ustawazdnia27.08.1997r.orehabilitacjizawodowejispołecznejorazzatrudnianiuosóbniepełno-

sprawnych (Dz. U. z 2008 r. nr 14, poz. 92 ze zm.),

– ustawazdnia26.07.1991r.opodatkudochodowymodosóbfizycznych(Dz.U.z2010r.nr51,poz.307

ze zm.),

– ustawazdnia29.09.1994r.orachunkowości(Dz.U.z2009r.nr152,poz.1223zezm.).

Ewa Kowalska

Tworzenie i wykorzystanie ZFRON

w zakładzie pracy chronionej