Każda organizacja stanowi zbiór zasobów i umiejętności i będzie działać skutecznie i efektywnie gdy będzie posiadała (lub dysponowała) najbardziej odpowiednimi zasobami i umiejętnościami w kontekście realizacji wyznaczonych celów.

Zasób – każdy czynnik wytwórczy, posiadany lub kontrolowany przez organizację, który może być w produktywny sposób wykorzystany.

Zasoby mogą być zmieniane na produkty finalne, przy aktywnym udziale innych zasobów firmy.

Rodzaje zasobów:

a) Ludzkie – pracownicy wraz z umiejętnościami i doświadczeniem b) Naturalne – dobra dane przez naturę

c) Kapitałowe – rzeczowe składniki procesów wytwórczych, będące wynikiem pracy człowieka oraz środki finansowe

Środki pracy – wszystkie maszyny, instalacje, urządzenia, za pomocą których człowiek wytwarza produkty i usługi.

Przedmioty pracy – surowce i półfabrykaty (naturalne i syntetyczne), które służą do produkcji dóbr.

ZASOBY

MATERIALNE NIEMATERIALNE

• składniki majątkowe

• marka handlowa,

odzwierciedlone w

• reputacja,

bilansie (łatwo

• kontakty z klientami

podlegające wycenie)

• i inne składniki trudne do wyceny

za pomocą cen rynkowych

Funkcje zasobów w procesie gospodarowania:

Umożliwiają produkcję dóbr i usług.

Likwidują zakłócenia w procesach wytwórczych spełniając rolę amortyzatora i bufora (najczęściej w postaci rezerw).

Zmiany wielkości zasobów tworzą informację o przebiegu procesów wytwórczych.

Podział zasobów:

• struktura zatrudnienia – płeć , wiek, wykształcenie, kwalifikacje zawodowe, staż pracy

• rozkład cech osobowych – doświadczenie, osądy,

oczekiwania, kontakty, poziom inteligencji,

Procesy

zdolności twórcze, charakter, pochodzenie, wartości

decyzyjne

• motywacje, potrzeby, pragnienia, preferencje

dotyczą

ZASOBY

właściwego

- Ludzie w przeciwieństwie do pozostałych zasobów LUDZKIE

wykorzystania

nie mogą stać się własnością przedsiębiorstwa i

zdolności i

dlatego też wymagają specjalnego traktowania.

umiejętności

- Zasób ludzki staje się kapitałem intelektualnym, pracowniczych

gdy w wyniku jego działań powstaje w organizacji nowa wartość (wartość dodana) przynosząca

przedsiębiorstwu wymierne korzyści rynkowe.

Kapitał finansowy

Podstawę procesów

• pieniądze gotówkowe

decyzyjnych stanowią:

ZASOBY

• zaciągnięte kredyty

a) rachunek ekonomiczny

FINANSOWE

• posiadane wkłady bankowe

b) przepływy pieniężne

• papiery wartościowe

c) analiza rentowności

• zatrzymane zyski, rezerwy

d) bilans

• wykorzystywane technologie

• budynki, pomieszczenia biurowe

Procesy decyzyjne dotyczą

pomieszczenia produkcyjne, hale

ZASOBY

•

ich optymalnego

infrastruktura otoczenia, rampy, drogi

RZECZOWE

•

wykorzystania w procesie

maszyny, urządzenia

•

wykonywania pracy

surowce, materiały

• środki transportu

Odnoszą się do procesów i technologii oraz procesów umożliwiających zarządzanie organizacją, m.in.:

• systemy zarządzania – wykorzystywane techniki zarządzania, styl ZASOBY

zarządzania i struktura organizacyjna i struktura władzy ORGANIZACYJNE

• kultura organizacyjna i rutyna

• system planowania, sprawozdawczości, system komunikowania się

• system kontroli, metody oceny ryzyka, system wczesnego ostrzegania

• system ocen, system motywowania

• Użyteczne dane liczbowe i jakościowe pochodzące z otoczenia ZASOBY

zewnętrznego i wewnętrznego przedsiębiorstwa, niezbędne w procesie INFORMACYJNE

podejmowania decyzji na każdym szczeblu zarządzania

ZASOBY

• związane z politycznymi umiejętnościami promowania i wpływania na RELACYJNE

strukturę zewnętrzną (relacje z instytucjami finansowymi, związkami, więzi z otoczeniem

stowarzyszeniami, dostawcami, itp.)

Umiejętności – to zdolności organizacji do pozyskiwania, wykorzystania, rozmieszczania i zastosowywania zasobów do osiągnięcia wyznaczonych celów.

Umiejętności dzielimy na:

Kompetencje szczegółowe – umiejętności podstawowe – wynikające ze specyfiki organizacji.

Kompetencje kluczowe – specyficzne umiejętności, mające decydujące znaczenie dla konkurencyjności firmy, zapewniające względną przewagę nad rynkowymi rywalami.

Im rzadsze są zasoby lub umiejętności, tym większa przewaga strategiczna przedsiębiorstwa.

Rzadkość może wynikać z pewnych własności fizycznych (np: rzadkość występowania danego materiału) lub z przywilejów nadanych przez państwo (prawo wyłączności).

Organizacja może starać się uzyskać przewagę strategiczną przez:

• budowanie zasobów i umiejętności poprzez ich nabywanie i zdobywanie nowych

• lewarowanie – wykorzystanie posiadanych zasobów i umiejętności do zaistnienia na innych, nowych rynkach.

Rodzaje kapitału intelektualnego

a) osobowy – pracownicy o wysokich kwalifikacjach zawodowych, dużej wiedzy i licznych umiejętnościach, którzy w pracy wykorzystują te cechy w sposób twórczy

• kapitał techniczny – ludzie, dzięki którym powstają nowe produkty, postęp techniczny, nowa jakość produktu i procesu produkcyjnego

• kapitał organizacyjny:

- wewnętrzny – ludzie usprawniający funkcjonowanie przedsiębiorstwa poprzez kształtowanie struktury organizacyjnej i sposobów sprawowania władzy

- rynkowy – ludzie posiadający umiejętności zdobywania i utrzymywania lojalnych klientów oraz dostawców

b) bezosobowy udokumentowany – efekty działania osobowego kapitału intelektualnego w postaci dokumentacji, know-how, licencji, oprogramowania, patentów, planów, pozycji marki

• wewnętrzny – nie podlega ewidencji i wycenie

• pozyskiwany z zewnątrz – podlega ewidencji i jednoznacznej wycenie Kapitał intelektualny:

daje organizacji zdolność do tworzenia i asymilowania postępu techniczno-organizacyjnego

występuje w postaci niematerialnej, niemierzalnej i niepoliczonej, nie poddającej się klasycznej ewidencji i jednoznacznej wycenie

nie ulega zużyciu w trakcie wykorzystywania

ma zdolność do podnoszenia swojej wartości i powiększania jej

może być wykorzystywany jednocześnie w różnych miejscach i do różnych celów