PROPORCJONALNE SYSTEMY WYBORCZE

Ich idea okres Rewolucji FRA, cecha charakt.- dążenie do zapewnienia podziału mandatów wyborczych

pomiędzy poszczególne ugrupowania, które wystawiły listy wyborcze proporcjonalnie do liczby głosów

oddanych na nie w wyborach. W wielu syst. prop. wykorzystywany jest iloraz wyborczy powstający w wyniku

podziału liczby głosów przez liczbę mandatów będących do dyspozycji. Pozwala on określić liczbę głosów

niezbędną do uzyskania mandatu. Może mieć charakter zmienny lub stały. Dla zakończenia rozdziału

mandatów stosuje się najczęściej jedną z dwóch metod:

1. największej reszty-mandaty nieobsadzone temu komu największa ilość niewykorzystanych głosów;

2. największej przeciętnej (średniej)- po ustaleniu ilorazu wyborczego dzieli się przez niego liczbę głosów

oddanych na każdą listę. Otrzymane liczby całkowite wyznaczają liczbę mandatów przypadających na

poszczególne listy. W celu dokonania rozdziału mandatów nieobsadzonych do liczby mandatów

uzyskanych już przez poszczególne listy dodaje się 1 (tzw. Mandat fikcyjny) i przez tę liczbę dzieli się

sumy głosów jakie padły na poszczególne listy. Mandaty nie obsadzone przydziela się tym listom. Które w

wyniku tego działania uzyskały największe ilorazy.

Do używanych obecnie najczęściej metod należą: system d’Hondta- liczba głosów dzielona jest przez kolejne

liczby naturalne; sys. St. Lague- dzielenie przez kolejne liczby niepażyste; sys Harea-Niemeyera- liczba

głosów dzielona przez sumę ważnie oddanych głosów na wszystkie listy. Cechy powyborcze- rząd koalicyjny,

lepsza równość siły głosu, odpowiedzialność poszczególnych ministrów, małe partie mogą uzyskać mandaty.