Choroby gruczołu krokowego
• łagodny rozrost (tzw. gruczolak stercza)
• bakteryjne zapalenie gruczołu krokowego (w moczu występują bakterie ropotwórcze)
• niebakteryjne zapalenie stercza (prostatodynia)
• rak stercza
Łagodny rozrost (tzw. gruczolak stercza)
występuje u mężczyzn po 50 roku życia
• osłabienie, zmienność i przerywanie strumienia moczu,
• wydłużenie czasu mikcji (oddawania moczu),
• wykapywanie moczu z cewki, uczucie zalegania,
• niet
e rzy
z ma
m n
a ie
e m
o
m cz
c u
z w
w pęch
c er
e zu
z w
s
w kutek
e p
rze
z p
e eł
e nien
e ia
a
pęcherza,
• częstomocz oddawanie moczu w nocy (1-4 i więcej razy),
• mała objętość mikcji,
• gwałtowne parcie na mocz i niemożność jego
powstrzymania ("nietrzymanie moczu z parcia").
Przyczyny (dokładny mechanizm
powstawania tych schorzeń nie jest znany)
• zaburzenia hormonalne
• uwarunkowania środowiskowe (dieta)
LECZENIE
FITOTERAPIA
• wyciągi z niektórych roślin łagodzą dolegliwości i trudności w oddawaniu moczu,
• wspomagają regenerację komórek nabłonka prostaty, działają przeciwzapalnie, przeciwobrzękowo i
prze
z c
e i
c wb
w ak
a ter
e yjnie.
e
. z
m
z n
m iej
e sza
z j
a ą o
brzę
z k g
rucz
c o
z łu
krokowego, łagodnieją zmniejszają dolegliwości bólowe, trudności w oddawaniu moczu, częściowo zmniejsza się zaleganie moczu,
• leki ziołowe nie hamują popędu seksualnego (libido),
• nie powodują objawów ubocznych ani uczulenia. Są stosunkowo tanie, łatwo dostępne, proste w użyciu.
Stosowane leki
• Wierzbownica i krwawnica (obecność β-sitosteryny działającej przeciwzapalnie i hamującej syntezę prostaglandyn)
• Pokrzywę zawierającą urtica-dioica-aglutyninę (wiąże hormo
m ny p
łci
c owe
w )
e
• Wyciągi pyłków kwiatowych
• Dynię i śliwę afrykańską (sitosterol)
• Preparaty zawierające sitosterol – peposterol (zawiera olejek z pestek dyni), poldanen (wyciąg z kory śliwy afrykańskiej), tadenan (wyciąg ze śliwy afrykańskiej), prostapol
Prostapol
• Zawiera flawonoidy, fitosterol, garbniki, saponiny, olejki eteryczne.
• Zmniejsza napięcie mięsni gładkich dróg
mo
m cz
c o
z wy
w ch
c ,
, ułat
a wi
w a
a w
y
w dal
a an
a ie
e m
o
m cz
c u
z ,
, dzi
z ał
a a
a
przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie,
przeciwobrzękowo, udrażnia pęcherz moczowy,
zwiększa elastyczność błon tkanki gruczołu
krokowego.
Leczenie farmakologiczne
Leki hormonalne
• osłabiają lub wyłączają wpływ androgenów na gruczoł
krokowy. Zmniejszają wielkość stercza, ułatwiają wydalanie moczu, łagodzą dolegliwości bólowe.
• Finasteryd (inhibitor 5-α-reduktazy) blokuje przemianę testosteronu do dihydrotestosteronu. Jest lekiem dobrze tolerowanym, działania niepożądane: zaburzenia seksualne, impotencja, bóle brzucha, głowy, osłabienie, zmiany skórne)
Leki blokujące receptory α
• Alfuzozyna (Dalphaz), Tamsulozyna
(Omnic), Doksazozyna (Cardura) i
Te
T razozyna
n (Hytr
t in
i ),
• działania niepożądane: spadki ciśnienia
krwi, bóle, zawroty głowy. Leki te nie
wpływają ujemnie na libido i potencję
Makrolidy polienowe
• Blokują wchłanianie cholesterolu i estrogenów z jelit. Działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo i ułatwiają oddawanie moczu. Nie wpływają
ujem
e n
m ie
e n
a
a l
ibido a
n
a i n
a
a p
oten
e cj
c ę.
. R
z
R a
z d
a ko
wywołują objawy uboczne. Są stosunkowo tanie.
Ipertrofan.
Diagnostyka
• Określenie czynności nerek.
• Określenie stężenia swoistego antygenu sterczowego PSA (Prostate Specific Antigen).
• Ok
O reś
e l
ś en
e ie
e p
rze
z p
e ływu
w c
e
c w
e k
w owe
w g
e o mo
m cz
c u
z (uroflowm
w e
m t
e ria)
a .
• Ocena zalegania moczu (np. za pomocą ultrasonografii).
• Zapis oddawania moczu (częstość-objętość).
Określenie czynności nerek - określenie poziomu kreatyniny we krwi.
• określenie poziomu kreatyniny we krwi,
• prawidłowy poziom kreatyniny w surowicy krwi
wynosi
i 0
,6 d
o
d 1
,3 mg%
% (
53-114
4 m
ik
i ro m
ol/
l l
/ )
l ,
• zwiększenie jej poziomu we może wskazywać na
ich niewydolność (np.: zaleganie moczu w pęcherzu moczowym spowodowane rozrostem stercza).
Określenie stężenia swoistego antygenu sterczowego PSA (Prostate Specific Antigen)
• antygen sterczowy PSA jest białkiem specyficznym dla nasienia (ejakulatu). Jest wytwarzany przez komórki nabłonka kanalików gruczołu krokowego,
• przy
z w
y
w stępowa
w n
a iu r
ak
a a
a ster
e cz
c a
z
a p
ozi
z om
m P
SA
A w
w surowi
w cy
c
krwi znacznie się podnosi,
• prawidłowy poziom PSA wynosi 0-4 ng/ml. Wynik powyżej 10 ng/ml powinien spowodować wdrożenie szczegółowej diagnostyki w celu wykrycia lub wykluczenia raka stercza.
Określenie przepływu cewkowego
moczu (uroflowmetria)
• pomocą specjalnego aparatu (uroflowmetru) rejestruje się przepływ moczu w jednostce czasu podczas mikcji,
• u zdrowego mężczyzny czasy mikcji, opóźnienia, prze
z p
e ływu
w o
raz
a
z d
o u
zy
z skan
a ia
a m
a
m k
a syma
m l
a neg
e o prze
z p
e ływu
w s
ą
krótkie. Maksymalny strumień moczu jest bardzo
intensywny, a objętość mikcji duża,
• u chorego mężczyzny występują duże opóźnienia w mikcji, jej dłuższy czas (nawet 2-3-krotnie) i długi okres uzyskania maksymalnego przepływu.
Ocena zalegania moczu (np.: za pomocą
ultrasonografii)
• Stosuje się fale dźwiękowych wysokiej częstotliwości.
Podczas badania możliwa jest również ocena stanu pęcherza moczowego, wykrycie, czy nie ma tam zmian nowo
w two
w rowy
w ch
c ,
, u
bytków
w i
k
am
a i
m cy
c pęch
c er
e za
z
a oraz
a
z
orientacyjne określenie wielkości gruczołu krokowego.
Podczas zabiegu wykonuje się również zdjęcia
ultrasonograficzne będące obrazem badania (przed oddaniem moczu i po). Bada się wypełniony moczem pęcherz moczowy i po oddaniu moczu. Bardzo ważne jest przy tym, aby pacjent miał możliwość swobodnego oddania moczu bez pośpiechu i ponaglania.
Zapis oddawania moczu (częstość-objętość)
• są to zapisane przez pacjenta przez kilka dni informacje o częstości oddawania moczu i objętości wydalonego moczu.
Dane te pozwalają się zorientować, czy pacjent nie cierpi na wi
w el
e omo
m cz
c
z n
ocn
c y l
ub c
z
c y
z n
ie
e s
pożywa
w
a z
a
z
a d
użych
c i
lośc
ś i
c
płynów. Badanie to jest ważne przede wszystkim u pacjentów, którzy skarżą się na częste oddawanie moczu w nocy.