ARTYKUA
PROMOCYJNY WETERYNARIA W PRAKTYCE
prof. Kenny Simpson
Cornell University, USA
Rola diety
w chorobie zapalnej jelit u psów
pacjentowi zazwyczaj zalecamy dietę. w surowicy z większym prawdopodo-
Obecnie wśród lekarzy weteryna-
Mając na uwadze powyższe informa- bieństwem zareagują na samą zmia-
rii normalnÄ… praktykÄ… w przypad-
cje, jakie mamy dowody potwierdza- nÄ™ diety.
ku choroby zapalnej jelit psów jest
jÄ…ce sens stosowania diety w leczeniu
zalecanie, oprócz leków przeciw-
IBD u psów? Diety komercyjne z ograniczoną
bakteryjnych, przeciwzapalnych
ilością z
ródeł potencjalnych
czy immunosupresyjnych, zmiany
Dowody potwierdzające alergenów
diety na nowÄ…. Jakie sÄ… jednak do-
znaczenie diety W kontrolowanych badaniach prze-
wody potwierdzające konieczność
w leczeniu IBD prowadzonych na sześćdziesięciu pię-
zmiany diety? Czy sposób żywienia
Enteropatie związane z rasą ciu psach z IBD i biegunką trzydzieści
odgrywa jakÄ…Å› rolÄ™ w etiologii IBD
Setery irlandzkie są predysponowane dziewięć psów zareagowało na dietę
u psów i czy zmiana diety zawsze
do rozwoju enteropatii glutenozależ- o ograniczonej liczbie z
ródeł poten-
jest korzystna? W artykule tym
nej; wiadomo, iż jest to wada autoso- cjalnych alergenów (łosoś i ryż; Purina
przyjrzymy siÄ™, jakÄ… rolÄ™ odgrywa
malna recesywna. Veterinary Diets® DRM Derm® Cani-
dieta w etiopatogenezie i leczeniu
Występowanie niepożądanych re- ne Formula). Tylko u ośmiu psów na-
IBD u psów.
akcji na kukurydzę, tofu, serek wiej- stąpił nawrót objawów po podaniu kar-
ski, mleko, kaszę mannę czy jagnięci- my, która była już stosowana wcześniej.
Termin  choroba zapalna jelit obejmu- nę opisano u terierów pszenicznych Żaden pies nie zareagował nadwrażli-
je grupę przewlekłych enteropatii, któ- (soft coated wheaton terriers, SCWT) wością na podanie wołowiny, jagnięci-
re charakteryzują utrzymujące się lub dotkniętych enteropatią białkogubną ny, kurczaka czy mleka. Psy, które re-
nawracające zaburzenia i stan zapalny i nefropatią białkogubną. Analiza 188 agowały pozytywnie na dietę, okazały
w przewodzie pokarmowym. Przyjmu- rodowodów psów rasy SCWT wykaza- się młodsze i z wyższym poziomem al-
je się, że IBD jest efektem wzajemnych ła, iż często nosicielem wady był przo- bumin w surowicy niż te, których stan
złożonych oddziaływań czynników, ta- dek płci męskiej, ale sposób jej dziedzi- zdrowia nie uległ poprawie po zmia-
kich jak cechy genetyczne gospodarza, czenia jest nieznany. Autoprzeciwciała nie diety. Grupa psów niereagujących
mikrośrodowisko jelit (głównie bak- utożsamiane z wrzodziejącym zapale- na dietę była leczona z użyciem stery-
terie i składniki pokarmowe), system niem okrężnicy u ludzi wykazywano dów. Co ciekawe, wyniki histopatolo-
immunologiczny oraz środowiskowe również u dużej liczby terierów psze- gicznego badania próbek pobranych
czynniki inicjujące stan zapalny w je- nicznych z enteropatią białkogubną: z jelit przed i po terapii nie różniły się
litach. Nieznane są jednak poszcze- ich pojawienie się poprzedzało hipo- pomiędzy grupą psów leczonych samą
gólne etapy prowadzące do powsta- albuminemię średnio o 2 lata i 4 mie- dietą i grupą leczoną sterydami.
nia IBD ani przyczyny różnorodności siące. W badaniach przeprowadzonych
objawów i nieprzewidywalnych reak- Wśród psów wielu różnych ras pod- na trzynastu psach z limfocytarno-
cji na leczenie. Wykazano, że u pa- niesiony poziom autoprzeciwciał znaj- plazmocytarnym zapaleniem okrężni-
cjentów z chorobą zapalną jelit, której dowano dwa razy częściej u osobni- cy objawy kliniczne ustąpiły w ciągu
towarzyszy występowanie zapalenia ków z enteropatią zależną od diety, 2-28 miesięcy karmienia ubogoreszt-
ziarniniakowego lub neutrofilowego, niż u osobników z chorobą zapalną je- kową, łatwo przyswajalną, relatywnie
należy zastosować szczegółową dia- lit niereagującą na dietę, co sugeruje, hipoalergiczną dietą.
gnostykę w celu wykrycia czynników że zaburzenia immunologiczne (two- Na interesujące porównanie mię-
zakaz
nych i następnie wyeliminować rzenie autoprzeciwciał) są wczesnym, dzygatunkowe pozwala badanie prze-
je za pomocą odpowiednio dobranej częstym objawem enteropatii reagują- prowadzone na pięćdziesięciu pięciu
terapii. Jednakże najczęściej obser- cych na dietę u psów. kotach z przewlekłą chorobą przewo-
wowanymi zmianami patologicznymi Pytanie: Czy da się przewidzieć, du pokarmowego. Na modyfikację
u psów z IBD są nacieki błony śluzowej które psy z IBD zareagują pozytywnie diety zareagowało pozytywnie 49%
z udziałem limfocytów i plazmocytów, na zmianę diety? badanych zwierząt. Objawy powróci-
zanik kosmków jelitowych i rozszerze- Odpowiedz
: Psy młodsze oraz ły u szesnastu z dwudziestu sześciu
nie naczyń limfatycznych. Takiemu psy z normalnym poziomem albumin kotów poddanych testowi prowokacji
STYCZEC
ºöLUTY " 1ºö2/2013
64
www.weterynaria.elamed.pl
WETERYNARIA W PRAKTYCE ARTYKUA
PROMOCYJNY
z uprzednio stosowanym pokarmem. ki (n = 2) lub środki immunosupresyj- terach irlandzkich sugerują, że białka
Dominującą grupą antygenów wywo- ne (n = 3). U jednego z psów nie uzy- pochodzące ze zbóż, takie jak gluten,
łującą reakcję u badanych kotów były skano pozytywnej reakcji na leczenie. powinny również być uwzględnione
zboża (pszenica, gluten kukurydzia- Co ciekawe, dziewięć z dwudziestu w patogenezie zapalenia jelit. Udo-
ny, jęczmień) oraz białka mięsa (woło- czterech psów miało dodatkowo obja- wodniono, że u kotów z zaburzeniami
wina, kurczak, jagnięcina), 50% kotów wy dermatologiczne, a u siedmiu z tej w przewodzie pokarmowym składniki
okazało się być uczulonymi na kilka dziewiątki uzyskano poprawę w zakre- pochodzące ze zbóż mogą być z takim
alergenów. sie zmian skórnych po samej zmianie samym prawdopodobieństwem odpo-
diety lub zmianie diety i zastosowaniu wiedzialne za reakcje nadwrażliwości,
Diety komercyjne zawierające antybiotyków. jak białko zwierzęce. Duża liczba pozy-
zhydrolizowane białko Pytanie: Czy powinienem wybrać tywnych reakcji na diety, które znacz-
Sześć psów z IBD otrzymywało komer- dietę hydrolizowaną, czy dietę o ogra- nie różnią się składem (np. ze zhydroli-
cyjną dietę hipoalergiczną zawierającą niczonej zawartości z
ródeł potencjal- zowaną soją lub z łososiem), a których
zhydrolizowanÄ… sojÄ™ jako jedyne z
ró- nych alergenów dla moich pacjentów receptury zawierają relatywnie mało
dÅ‚o biaÅ‚ka (Purina Veterinary Diets® w IBD? skÅ‚adników, zwiÄ™ksza prawdopodo-
HA Hypoallergenic® Canine Formu- Odpowiedz
: Obydwa rodzaje diety bieństwo hipotezy, iż to raczej brak
la). Pięć z sześciu psów nie zareagowa- mają udowodnione korzystne działanie określonych składników niż modyfika-
ło pozytywnie na żadną z podawanych u psów z IBD. W jednym z badań wy- cja lub zmiana z
ródła białka wywiera
wcześniej diet kontrolnych, cztery nie kazano większe prawdopodobieństwo efekt leczniczy.
zareagowały na żaden ze sposobów le- pozostania w stanie remisji dla psów
czenia. Monoterapia tylko z użyciem karmionych dietą zhydrolizowaną niż Podsumowanie
diety spowodowała poprawę stanu kli- dietą typu  intestinal . Pozytywna odpowiedz
kliniczna rzÄ™-
nicznego u czterech psów, dwa psy, du 60-88% u psów z limfocytarno-pla-
z których jeden miał niewydolność ze- Co leży u podstaw odpowiedzi zmocytarnym IBD, u których stoso-
wnątrzwydzielniczą trzustki, wymagały klinicznej na zmianę diety wano dietę o ograniczonej zawartości
dodatkowej terapii. U pięciu psów po le- w IBD? antygenów lub dietę zhydrolizowaną,
czeniu nastąpiła niewielka do średniej Przez długi czas zalecano, aby decyzję wskazuje na to, że modyfikacja diety
poprawa wyników badania histopatolo- o zmianie diety w leczeniu IBD u psów jest ważną częścią terapii IBD u psów.
gicznego biopsji dwunastnicy. podejmować w oparciu o uważny wy- Ostatnie badania przyniosły nieocze-
W ostatnio przeprowadzanych bada- wiad dotyczący żywienia, uwzględnia- kiwanie pozytywny wynik, wskazu-
niach część z grupy dwudziestu sześciu jący udział w diecie białek, szczegól- jący na to, że tylko niewielka liczba
psów z objawami przewlekłych zabu- nie pochodzenia zwierzęcego. Zmiana psów wymaga stałego leczenia z uży-
rzeń żołądkowo-jelitowych (sześć z pra- sposobu żywienia polegała więc na do- ciem kortykosteroidów lub innych le-
widłowymi wynikami badania histopa- braniu diety zawierającej z
ródło białka, ków immunosupresyjnych. Mechanizm
tologicznego przewodu pokarmowego) którego zwierzę wcześniej nie jadło. leżący u podstaw pozytywnych reakcji
karmiono hydrolizatem z soi i kurcza- Nowe zalecenia zakładają hydrolizowa- na zmianę diety w IBD musi dopiero
ka, a pozostałe zwierzęta dietą dla psów nie białka na fragmenty o niskiej masie zostać wyjaśniony, z uwzględnieniem
z zaburzeniami przewodu pokarmowe- cząsteczkowej, które nie łączą się z IgE również mechanizmów innych niż nad-
go typu  intestinal . Początkowo pozy- na mastocytach (ok. 4,5-10 kDa). Obie wrażliwość na białko zwierzęce zależ-
tywnie na nową dietę zareagowało 88% receptury opracowane są w oparciu na od IgE.
zwierząt w obu grupach, a około 66% o hipotezę, że stan zapalny jelit jest spo- Pytanie: W przypadku ilu z moich
zareagowało nawrotem objawów choro- wodowany nadwrażliwością lub alergią pacjentów z IBD mogę się spodziewać
bowych na test prowokacji z podaniem na białko zawarte w diecie, co do któ- pozytywnej reakcji na samą dietę?
poprzednio stosowanej karmy. Jednak rego najczęściej zakładano, że jest ono Odpowiedz
: Badania wykazujÄ… po-
w ciągu trzech lat tylko jeden na sześć pochodzenia zwierzęcego. Jednak za- zytywną odpowiedz
na dietÄ™ o ogra-
psów na diecie typu  intestinal pozo- obserwowano też, iż wiele psów pod- niczonej zawartości z
ródeł potencjal-
stawał w stanie remisji choroby, w po- danych testowi prowokacji z użyciem nych alergenów lub hydrolizowaną
równaniu do trzynastu na czternaście pokarmu stosowanego przed zmianą w przypadku 60-88% psów z limfocy-
psów na diecie hydrolizowanej. diety nie wykazuje objawów chorobo- tarno-plazmocytarnym IBD. Najwię-
W badaniach prospektywnych pozy- wych, co stawia udział alergii w IBD cej pozytywnych reakcji dotyczy psów
tywne reakcje na hydrolizowaną dietę pod znakiem zapytania. Dopóki nie zo- z normalnym poziomem albumin w su-
sojowÄ… (Purina Veterinary Diets® Hypo- stanÄ… wyjaÅ›nione rzeczywiste patome- rowicy.
allergenic® Canine Formula) odnotowa- chanizmy stanu zapalnego jelit w IBD,
no u osiemnastu z dwudziestu czterech bardziej odpowiednimi terminami niż
Artykuł pochodzi z Konferencji
psów z limfocytarno-plazmocytarnym alergia wydają się nietolerancja pokar-
NESTLÉ PURINA
IBD, normalnym poziomem albumin mowa lub zaburzenia jelitowe zależne
CAN SUMMIT
i kobalaminy w surowicy. Te psy nie od diety, ze względu na to, iż nie udo-
zareagowały na samą zmianę diety, ale wodniono immunologicznego tła cho-
(22-24 marca 2012 r. w Lizbonie)
reagowały na zmianę diety + antybioty- roby. Badania przeprowadzone na se-
STYCZEC
ºöLUTY " 1ºö2/2013
65
www.weterynaria.elamed.pl