w Polsce
Sabina Tkocz
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
1
o Obejmuje 2 regiony (województwa)
północnej Polski:
n Wielkopolski
n Lubuski
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
2
o Środkowo zachodnia część Polski,
o Warunki naturalne
n
Powierzchnia ukształtowana przez lodowiec,
n
W zachodniej i północnej części liczne jeziora, n
Zróżnicowane zalesienie,
n
1 park narodowy – Wielkopolski PN (fragmenty
pierwotnej przyrody i formy polodowcowe),
n
Parki krajobrazowe i rezerwaty,
n
Puszcza Notecka (pola wydmowe),
n
Niskie sumy opadów, duże usłonecznienie,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
3
o Uwarunkowania kulturowe
n Szczególne walory krajoznawcze,
n Odkrycia archeologiczne (osadnictwo sprzed 55
tys. lat – okolice Poznania),
n Najstarsze zabytki przedromańskie,
o
Giecz, Trzemeszyn, Ostrów Lednicki,
n Zabytki romańskie na Szlaku Piastowskim,
n Początki państwa polskiego,
n IX w., terytorium plemienia Polan pod wodzą Piastów,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
4
n
Tworzone pierwsze grody Piastów:
o
Gniezno, Poznań (IX w.), Giecz, Ostrów Lednicki, Kalisz (X-XI) n
968 r. w Poznaniu pierwsze biskupstwo misyjne, n
1000 r. w Gnieźnie pierwsze arcybiskupstwo,
o
Katedra, pierwsze miejsce koronacji królów polskich, n
Szlak Piastowski – główne miasta: Poznań- Gniezno-Kruszwica,
n
Liczne inne szlaki turystyczne (Trasa Kórnicka, Szlak Tysiąclecia),
n
Nastawione głównie na turystykę weekendową,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
5
o Obecnie region przemysłowo-rolniczy,
o Miasta przemysłowe
n
Poznań,
n
Konin – kopalnia węgla brunatnego,
n
Kalisz
o Dobra infrastruktura drogowa,
o Kanał Goplański,
o Piła
n
Miejsce urodzenia Stanisława Staszica,
n
Muzeum biograficzne Stanisława Staszica,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
6
o Piła c.d.
n
Kościół św. Antoniego z rzeźbą Chrystusa na krzyżu (berlińskiego artysty), jedną z największych w Europie, n
Ośrodek przemysłowy,
o Złotów
n
Położony nad jeziorami,
n
Kościół św. Stanisława Kostki
n
Kościół Wniebowzięcia NMP (barokowe wyposażenie), n
Muzeum Ziemi Złotowskiej (budynek szachulcowy z XVIII w.),
n
Sanktuarium Maryjne na Górze Klasztornej,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
7
o Poznań
n
Centrum krajoznawcze, kulturalne i naukowe,
n
Międzynarodowe Targi Poznańskie,
n
Port rzeczny i lotniczy,
n
Pałac arcybiskupi z XVIII w.,
n
Gotycka Psałteria,
n
Renesansowy ratusz z końca XIII w.,
n
Muzeum Instrumentów Muzycznych,
n
Muzeum archeologiczne,
n
Zabytkowe kamienice mieszczańskie z XVII w., 4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
8
n Katedra (Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła),
o
jedna z najstarszych w Polsce,
o
pierwotnie przedromańska (zachowane fragmenty udostępnione do zwiedzania),
o
Mauzoleum pierwszych władców Polski,
o
W nawach i kaplicy cenne zabytki i pamiątki
historyczne,
n Wczesnobarokowy kościół św. Józefa,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
9
n
Gotycki kościół NMP z XV w. (Ostrów Tumski),
n
Romański kościół św. Jana Jerozolimskiego,
n
Kościół św. Wojciecha na Wzgórzu św. Wojciecha (podziemna nekropolia tzw. „Poznańska Skałka), n
Wyspa Ostrów Tumski – wyspa między Wartą a Cybinką, w X w. powstał tu gród piastowski,
prawdopodobnie miejsce chrztu Mieszka I,
n
Ogród botaniczny,
n
Palmiarnia,
n
Zamek Cesarski w Poznaniu,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
10
o Ostrów Lednicki
n
Wyspa na J. Lednickim,
n
Główny ośrodek państwa Polan – Mieszka I i Bolesława Chrobrego,
n
Rezerwat archeologiczny,
n
Ruiny palatium Mieszka I,
n
Skansen pierwszych Piastów,
n
Muzeum Pierwszych Piastów,
n
Wielkopolski Park Etnograficzny,
n
Coroczne obrzędy „Nocy Kupały”
n
Na Trasie Piastowskiej,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
11
o Gniezno
n
Pogórkowaty teren, nad trzema jeziorami,
n
Miasto ponad 1200 letnie,
n
Dawny gród pierwszych Polan i stolica państwa gnieźnieńskiego,
n
Gotycki Kościół św. Jana Chrzciciela,
n
Kościół św. Michała Archanioła z neobarokową wieżą, n
Kościół św. Wawrzyńca,
n
Gotycko-barokowy kościół pod wezwaniem
Wniebowzięcia NMP i św. Antoniego z cudownym
obrazem Matki Bożej Pocieszenia – Pani Gniezna, 4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
12
n
Katedra Gnieźnieńska (Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Wojciecha)
o
najwyższej klasy zabytek (gotycki),
o
Spiżowe, brązowe Drzwi Gnieźnieńskie z XII w. (sceny z życia św. Wojciecha),
o Trzemeszno
n
Początki w X-XI w.,
n
Kościół późnobarokowy z romańskimi pozostałościami i bogatym skarbcem J,
n
Budynek gimnazjum z XVIII w.,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
13
o Kórnik
n
Zamek w Kórniku
o
Początkowo średniowieczny,
o
Przebudowany na barokowy przez Teofilię z Działdyńskich, o
Biblioteka Kórnicka z ponad 200 tys. Woluminów, o
Placówka PAN – arbotreum,
o Szamotuły
n
Kościół gotycki,
n
Zamek Górków z XV w.,
n
Baszta Halszki
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
14
o Szreniawa – wieś z Muzeum Narodowym
Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego,
o Giecz
n Ważny ośrodek w czasach pierwszych Piastów, n Rezerwat archeologiczny
o
Otoczony wałami były gród,
o
Fundamenty romańskiego palatium książęcego z XIw.
o
Dawne piece hutnicze do wytopu żelaza – dymarki, n Miejsce badań archeologicznych,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
15
o Licheń k. Konina
n
Ośrodek turystyki pielgrzymkowej,
n
Bazylika (na 16 tys. Osób) i centrum pątnicze, największy w Polsce dzwon (Maryja Bogurodzica),
o Rogalin
n
Rokokowo-klasycystyczny pałac z muzeum wnętrz n
Park Francuski z XVIII w.,
n
Park krajobrazowy w stylu angielskim z „Dąbrową Rogalińską”,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
16
o Turew – Barokowy pałac Chłapowskich, o Rydzyn – pałac Sułkowskich,
o Gostyń
n
Barokowy, monumentalny klasztor Filipinów na tzw.
Świętej Górze wzorowany na kościele Santa Maria della Sulete w Wenecji,
o Rawicz – zabudowa z XVIII w.,
o „Kamień św. Jadwigi” – głaz narzutowy z okolic Głuchowa,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
17
o Gołuchów
n
Cenne zbiory muzealne – szczególnie w muzeum w zamku w stylu renesansu francuskiego,
o Kalisz
n
Odkrywki archeologiczne,
n
Rezerwat archeologiczny,
o Jarocin
n
Letnie festiwale muzyki rockowej,
n
Pałac z stylu gotyku angielskiego,
n
Pozostałości zamku „Skarbczyk”
n
Ruiny kościoła z początku XVI w.,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
18
o Ostrów Wielkopolski,
o Antonin
n
Drewniany pałac myśliwski z XIX w.,
n
Koncerty „Jesieni Chopnowskiej”,
o Ląd nad Wartą
n
Zespół klasztorny pocysterski,
n
Barokowy kościół NMP i kościół św. Mikołaja
(polichromie),
n
Gotycko-barokowy klasztor z wirydarzem, krużgankami i freskami,
n
Wczesnosłowiańskie grodzisko,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
19
o Kępno – stara osada z zachowanymi fragmentami grodziska, wałem i rowem,
o Turek
n
Centrum górnictwa i energetyki,
n
Muzeum Rzemiosła Tkackiego,
n
Zbór ewangelicki
n
Neogotycki kościół parafialny z polichromią i witrażami, o Ostrzeszów
n
Dawne osiedle targowe,
n
Obóz jeniecki „Stalag” podczas II WŚ,
n
Ruiny gotyckiego zamku Kazimierza Wielkiego,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
20
o Konin
n
Gotycki zamek nad Jeziorem Gosławskim z Muzeum Okręgowym,
n
Najstarszy w Polsce znak drogowy – słup piaskowca z XII w.,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
21
o Obejmuje 2 regiony (województwa)
północnej Polski:
n Wielkopolski
n Lubuski
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
22
o Zachodnia granica z Niemcami,
o Teren licznych moren czołowych, pagórków,
o Liczne jeziora i rzeki,
o Zalesienie 40%,
o 2 parki Narodowe
n
PN Ujście Warty (najmłodszy w Polsce – 2001 r.) z rezerwatem „Słońsk” (bogactwo ornitologiczne, objęty Międzynarodową Konwencją Ramsar);
n
Drawieński PN,
o Teren bogaty w relikty kultury i sztuki ludowej (drewniane budownictwo wiejskie),
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
23
o Potężne fortyfikacje niemieckie z II WŚ
n
Międzyrzecki Rejon Umocnień,
n
30 wielopiętrowych bunkrów,
n
Podziemne korytaże – 30 km,
o Park Mużakowski w Łęknicy – obiekt nadgraniczny od 2004 r. na LŚDKiN UNESCO,
o Kostrzyn – pozostałości fortyfikacji dawnej twierdzy z XVI w.,
o Gorzów Wielkopolski
n
Ośrodek przemysłowy, port rzeczny, węzeł
komunikacyjny,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
24
n
Powstaje skansen żeglugi rzecznej,
n
Fragmenty murów obronnych,
n
Wczesnogotycka katedra Wniebowstąpienia NMP (XVI), n
Neoromański kościół św. Stanisława Kostki z XVIII w., n
Neoromański kościół Świętego Krzyża z pocz. XX w., n
Muzeum „Spichlerz” - zbiory archeologiczne, historyczne i sztuki współczesnej,
n
Muzeum Lubuskie z ogrodem dendrologicznym,
n
Coroczne Międzynarodowe Spotkania Zespołów
Cygańskich „Cygańskie Dni”,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
25
o Dobiegniew
n
obóz jeniecki z czasów II WŚ Oflag II,
n
Muzeum Woldenberczyków,
n
Gotycki kościół parafialny z XV-XVI w.,
n
Pozostałości murów obronnych z XIV w.,
o Łagrów Lubuski
n
Miejscowość turystyczna,
n
Dobre zagospodarowanie,
n
Korzystny mikroklimat, bogata roślinność, między jeziorami,
n
XV-wieczny zamek z 35-metrową wieżą widokową, 4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
26
n
Ośrodek Współpracy Kulturalnej i Turystycznej regionu, o Międzyrzecz
n
Ruiny zamku piastowskiego (średniowieczna twierdza obronna z ok. 1350 r. przez Kazimierza Wielkiego), n
Pomnik Kultury 1000-lecia Państwa Polskiego,
o Słońsk - ruiny dawnego zamku Joannitów, o Świerkocin - Park dzikich zwierząt typu safari, o Strzelce Krajeńskie - dobrze zachowane mury obronne i Bramy Młyńska i Więzienna,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
27
o Żary
n
zespół pałacowo-zamkowy (renesansowy Zamek
Dewinów–Bibersteinów i barokowy pałac Promnitzów), n
Park geometryczny przy pałacu z Błękitną Bramą z 1708
r.,
n
Gotycki kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa z XIV/XV w.,
n
Fragment murów obronnych,
n
Ratusz z XIV i XV w., z renesansowym portalem, 4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
28
o Żagań
n
Zespół poaugustiański (plac Klasztorny)
o
kościół parafialny, dawny klasztor i konwikt, spichlerza klasztornego,
n
Barokowy zespół pałacowy Lobkowitzów,
n
Fragmenty murów miejskich,
n
Domy przy rynku, renesansowe, na zrębach gotyckich i barokowe,
n
Kaplica Grobu Chrystusa z 1598 r. - kopia Kaplicy Grobu Chrystusowego w Jerozolimie,
n
Muzeum Martyrologii Alianckich Jeńców Wojennych na terenie byłego obozu jenieckigo,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
29
o Gościkowo - opactwo cystersów tzw. Paradyż z kościołem w stylu barokowym,
o Ośno Lubuskie - zachowane mury miejskie (1350
m.) z XV w.,
o Szprotawa
n
Fragment średniowiecznych murów obronnych (dawniej z Bramą Żagańską i Głogowską, szprotawskim zamkiem), n
Ratusz z XIII/XIV w.,
n
Gotycki kościół Wniebowzięcia NMP z XIII w.,
n
Wały Śląskie,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
30
o Lubniewice
n
Ośrodek letniskowy nad trzema jeziorami,
n
Zamek z XVIII w., i z 1909 r. (obecnie hotel), o Siedlisko – manierystyczny zamek z XVI/XVII w., o Kargowa
n
ratusz z XIII w.,
n
Zespół pałacowo-parkowy z XIII w.,
o Świebodzin
n
Średniowieczna zabudowa,
n
Fragmenty murów miejskich z XIV-XVI w., trzech baszt oraz fragmenty pozostałości fosy,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
31
n
Zamek z XVI w. (obecnie sanatorium i zakład
rehabilitacyjny dla dzieci),
n
Późnogotycki kościół parafialny św. Michała z XV w., o Sulechów
n
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z XIII w., n
Fragmenty murów miejskich z XIV w.,
n
Brama Krośnieńska,
n
Zbór Kalwiński,
n
Zamek z XVII w.,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
32
o Zielona Góra
n
Ośrodek przemysłowy, kulturalny,
n
„Dni Zielonej Góry”,
n
Park Winny i Palmiarnia na Wzgórzu Winnym,
n
Wieża Głodowa – pozostałość po systemie dawnych obwarowań miejskich,
o Bytom Odrzański
n
późnorenesansowy ratusz z XVII w.,
n
zespół architektoniczny zabytkowej starówki,
n
gotycki kościół świętego Hieronima,
4/6/2008
Makroregion Wielkopolski
33