18.11.2009 WŁADZA: - instytucja - środek decyzyjny - podmiot stosunków społecznych - wpływanie na coś - władza w przenośni Problem w zdefiniowaniu władzy wynika z różnorodności języka. Próby zdefiniowania władzy: Władza przyczynowa - kauzalna - władza opisywana jako związek przyczynowo-skutkowy. - w tym rozumieniu władza jest pojęciem zbyt szerokim. Dla nauk społecznych warto zauważyć że władza kauzalna ma charakter intencjonalny - jest to władza społeczna. Jest ona świadomie prowokowana. Władza oznacza relacje społeczną w której istnieją 2 podmioty które są zdolne do świadomego, intencjonalnego działania. Władza wymaga relacji podmiot-podmiot. - nawet jeśli jeden podmiot jest skrajnie słaby, władza istnieje Cechy władzy: - Władza zawsze OZNACZA JAKĄŚ FORMĘ DZIAŁANIA. - Władza tak pojmowana ZAWIERA PRZYCZYNEK MORALNY. "A jest odpowiedzialny za B" - odpowiedzialność władzy. - Nie ma włazy społecznej bez komunikacji - WŁADZA WYMAGA ZDOLNOŚCI DO WYKONANIA INTENCJI. - dziko rosnąca marchew na stadionie - WAŻNE! :) 6 klas definicji władzy wg. Wiatra :) - DEFINICJE BEHAWIORALNE - władza jako zachowanie które zmienia zachowanie innych np. polityk podejmuje decyzje która zmienia zachowanie obywateli - DEFINICJE TELEOLOGICZNE - wywoływanie zamierzonych skutków, - DEFINICJE INSTRUMENTALNE - kładą nacisk na możliwość stosowania środków przymusu - DEFINICJE STRUKTURALNE - władza to rodzaj stosunku między rządzonymi a rządzonymi - WŁADZA JAKO WPŁYW - wpływać to wywierać wpływ - DEFINICJE KONFLIKTOWE - możliwość podjęcia decyzji regulujących rozdział dóbr. DEFINICJA WŁADZY - Jan ma władzę nad Piotrem, zawsze i tylko wtedy, gdy zgodnie z normami obowiązującymi w społeczeństwie, Jan ma prawo rozkazać a Piotr winien jest posłuchać. Normy społeczne | \|/ ------------- | r | r - rozkaz | -> | | A B | | <- | | p | p - podporządkowanie ------------- - WŁADZA JEST RELACJĄ ASYMETRYCZNĄ - WŁADZA ATRYBUCYJNA - to co a może zrobić - WŁADZA SPOŁECZNA - władza relacyjna - dotyka całej tej sytuacji ` 2 nurty władzy wg Scotta - NURT GŁÓWNY - władza jako OKAZJONALNY WPŁYW - jednorazowy akt - w tym ujęciu władza jest REPRESYJNA - ZMUSZA DO CZEGOŚ - jest asymetryczna - NURT POBOCZNY - władza MA CHARAKTER SOCJALIZACYJNY a nie tylko represyjny - władza JEST ROZPROSZONA W SPOŁECZEŃSTWIE FOUCOUTT twierdził że: każda czynność jaką wykonujemy w życiu, to efekt tresury. JESTEŚMY TRESOWANI CO OZNACZA ŻE JESTEŚMY UCZENI JAK BYĆ OBYWATELEM. Wg. niego władza NIE JEST AKTEM ZMIENIAJĄCYM ZACHOWANIE, LECZ SERIĘ TAKICH AKTÓW. Środki sprawowania władzy: - perswazja | - manipulacja | - przymus | - przemoc \|/ ELITA - zbiór jednostek który dzięki swej strategicznej pozycji w społeczeństwie, mogą realizować władzę - elita polityczna - KLASA POLITYCZNA - osoby które "żyją z polityki" - ELITA WŁADZY - osoby które podejmują decyzje KRYTERIUM INTEGRACJI NORMATYWNEJ - zorganizowane - niezorganizowane - zintegrowane normatywnie - grupa ludzi o tych samych celach - niezintegrowane ŹRÓDŁA ELIT: - partie polityczne - aparat biurokratyczny - placówki naukowe - armia 25.11.2005 - w sali 305 Kr 2 - czwartek 3.12.2009 o 14:30 WŁADZA cd. LEGITYMIZACJA WŁADZY - uprawomocnienie władzy - "istnieje w naszych głowach" - jest przedmiotem naszego umysłu - wymiar NORMATYWNY-PRAWNY - władza jest prawomocna gdy działa zgodnie z prawem - SPOŁECZNY - odwołuje się do poziomu akceptacji społecznej - władza jest prawomocna gdy obywatele ją akceptują Oba aspekty nie muszą iść ze sobą w parze. np: - Jeśli rząd ma mniej niż 60% poparcia, nie ma legitymizacji społecznej. W Polsce rządy szybko tracą legitymizację. - W przypadku rewolucji rząd ma legitymacje społeczną a jeszcze nie ma formalnoprawnej. DEMOKRACJA WYMAGA TYCH DWÓCH ASPEKTÓW LEGITYMIZACJI. Systemy autorytarne nie wymagają legitymizacji. Totalitaryzm potrzebuje legitymizacji - TOTALITARYZM BAZUJE NA LEGITYMIZACJI SPOŁECZNEJ. POZIOMY LEGITYMIZACJI - legitymizacja ISTNIENIA PAŃSTWA - jej brak wyraża się w powstawaniu organizacji separatystycznych np. we Francji w Baskonii i Katalonii, w Belgii. - LEGITYMIZACJI PODLEGA USTRÓJ WSPÓLNOTY - jej brak wyraża się w powstawaniu organizacji antysystemowych. - najniższy szczebel - DOTYCZY GRUPY SPRAWUJĄCEJ WŁADZY ŹRÓDŁA LEGITYMIZACJI WŁADZY (wg Webera) - tradycyjne - legalistyczne - charyzmatyczne Te elementu to typy idealne - nie można całkowicie stwierdzić w jaki sposób konkretna władza jest legitymizowana. LEGITYMIZACJA - dotyczy poziomu reguł - dotyczy podstawowych reguł zdobywania władzy - może być LEGITYMIZOWANA NA POZIOMIE PRZEKONAŃ - jednostki podzielają wartości władzy - NA POZIOMIE ZACHOWAŃ - działania popierające PAŃSTWO - oznaczało stosunek zwierzchności - wprowadził Machiavelli. DEFINICJA PAŃSTWA - wyposażone we władzę samorodną, jedność związkowa osiadłych ludzi. - WYPOSAŻONA WE WŁADZĘ SAMORODNĄ - niepodzielną, SUWERENNĄ, niezbywalną - suweren ma zawsze głos ostateczny ŹRÓDŁA SUWERENNOŚCI: - dana przez boga - współcześnie SUWERENNOŚĆ - zewnętrzna - wewnętrzna - państwo jest zwierzchnie OBYWATELSTWO nadawane: - prawo ziemi - np. urodzenie w USA - prawo krwi - np. jeden rodzic Polak PAŃSTWO: - PRZYMUSOWE DLA WEBERA PAŃSTWO WIĄŻE SIĘ Z PRZYMUSEM - TO MOŻLIWOŚĆ STOSOWANIA ŚRODKÓW PRZYMUSU. - przymus posłuszeństwa państwu - przymus należenia do państwa - HIERARCHICZNE - POWSZECHNE - obejmuje wszystkich mieszkających na terytorium - WSPÓLNOTOWE - WSPÓLNOTA Nowożytne państwa wymagają wspólnego zasobu kulturowego. LUDNOŚĆ JEST PRZEDMIOTEM WŁADZY W PAŃSTWIE. PAŃSTWO NARODOWE - LUD (NARÓD) JEST W NIM SUWERENEM. - w Polsce oznacza także PAŃSTWO JEDNONARODOWE. POGLĄDY NA POWSTANIE NARODU: - NARÓD DANY PRZE BOGA - PODEJŚCIE HISTORYSTYCZNE - narody wyrastają w wyniku długofalowych procesów. - PODEJŚCIE KONSTRUKTYWNE - narody zostały stworzone przez intelektualistów. - GELNER jest twórcą tej koncepcji. - nadanie masom wspólnej świadomości - WYMYŚLANIE TRADYCJI W MŁODYCH PAŃSTWACH ma na celu ich umocnienie - dobieranie tradycji wg. własnych potrzeb. - W XIX W KSZTAŁTUJE SIĘ KULTURA NARODOWA. - ujednolicenie komunikacji - organizacja całej wspólnoty - dawniej pojęcie Polak odnosiło się do stanu wyższego. - TERYTORIUM Jest to ważny czynnik ponieważ: - jest warunkiem skutecznego sprawowanie władzy POKÓJ WESTFALSKI USTALIŁ PIERWSZY RAZ GRANICE - konsekwencją tego była: - zdolność do centralizacji - zdolność do równego rozdzielania władzy. GEOPOLITYKA PODKREŚLA WAGĘ TERYTORIUM DLA SIŁY PAŃSTWA. Nauki społeczne nie generują teorii lecz stwierdzenia statystyczne. TEORIE POWSTANIA PAŃSTWA - TEORIE TEISTYCZNE - państwo jest tworem boskim - teorie uowy społecznej - państwo jest tworem człowieka - państwo jest wynikiem intencjonalnego działania ludzi - Thomas Hobbes - STAN NATURY - stan chaosu, panującego egoizmu, dążenia do własnych celów - nieustające problemy, konflikty, starcia - CZŁOWIEK OPUSZCZA STAN NATURY I PRZEKAZUJE SUWERENOWI (MONARSZE) SWĄ WOLNOŚĆ - W ZAMIAN ZYSKUJE SIĘ BEZPIECZEŃSTWO. - państwo jest wynikiem działania władzy monarchy. - POGLĄD LOCKA: STAN NATURY - stan równości wszystkich ludzi. - życie w tym stanie stwarza problemy - Zrzeczenie się stanu natury jest formą ustanowienia katalogu praw - zrzekamy się praw co służy naszej ochronie. - umowa społeczna - z niej wyrasta państwo - ROUSSEAU - postrzegał STAN NATURY jako dobry. Dla niego suwerenem jest lud, a nie jak poprzednio - monarcha. - TEORIE PODBOJU (Ludwik Gumplowicz) - Świat dzieli się na rasy - wspólnoty kulturowe. - każda grupa dąży by panować nad pozostałymi. - PAŃSTWO JEST PANOWANIEM RASY ZWYCIĘSKIEJ NAD PRZEGRANYMI. - KONCEPCJA MARKSA - państwo jest narzędziem ucisku klasy panującej nad klasą robotniczą. Indeks państw upadłych - polska - 14? 2.12.2009 PAŃSTWO FUNKCJE PAŃSTWA: - ADAPTACYJNA - państwo adaptuje się do panujących warunków, reaguje na zaistniałe zjawiska - REGULUJĄCA - kształtowanie w otoczeniu określonych pożądanych przez państwo stanów społecznych, - np. ustanawianie barier celnych - INNOWACYJNA - wyznacza kierunek rozwoju Funkcje państwa - WEWNĘTRZNE - wychowawcza - socjalne - zabezpieczająca - porządkowe - gwarantuje ład i ochronę ustroju - kulturowa - ZEWNĘTRZNE - egzystencjalne - interes całości państwa, zachowanie integralności, - koegzystencjalne - zapewniają przetrwanie cząstkowe - suwerenność, Trzonem aparatu państwowego są policja i wojsko Organy przedstawicielskie, wykonawcze, sądowe, prokuratorskie i ... SYSTEMY POLITYCZNE UJĘCIE SYSTEMOWE W NAUCE - bla bla - postrzega się świat poprzez wzajemne powiązania integrujące - system jest zawsze czymś co przekracza elementy systemu - jednostka nie widzi całości systemu SYSTEM (w stosunkach społecznych) - współzależne duże społeczności których przetrwanie wymaga podporządkowania normom stosunków międzyludzkich i regułom podziału pracy oraz egzekwującemu ich postrzeganie i organizującemu współdziałanie kierownictwa. USTRÓJ I REŻIM odwołują się do bardzo podobnych treści - RELACJE STRUKTUR APARATU WŁADZY. POJĘCIE SYSTEM JEST NAJSZERSZE - ZAWIERA ELEMENT KULTUROWY I SPOŁECZNY. Ustrój - zakres zasad formalnych MYŚLENIE SYSTEMOWE - koncentruje się na strukturach - bada się otoczenie systemu - bada się jak otoczenie wpływa na system - bada się strukturę otoczenia SYSTEM POLITYCZNY - część systemu społecznego - miejsce podejmowania decyzji mających przywrócić stabilność SYSTEM POLITYCZNY - UJĘCIE FUNKCJONALNE - ogól instytucji pojmujących decyzje - UJĘCIE RACJONALNY - ogół zależności, relacje władzy - STRUKTURA INTEGRUJĄCA WSPÓLNOTĘ - UJĘCIE CYBERNETYCZNE - miejsce dokonywania alokacji dóbr i wartości 16.12.2009 - typologia: - PLATON - timokracja - arystokracja - demokracja - tyrania - ARYSTOTELES - 6 TYPÓW - 3 ŚWIATY - HEYWOOD przytacza inny podział - Poliarchia - Nowe Demokracje - ustroje Azji - paternolistyczne - islam - woskowe - trudno wskazać kryterium podziału - ustroje możnowładcze - ustroje monowładcze DEMOKRACJA - pojęcie nadużywane - staje się przedmiotem walki politycznej - masowość demokracji RÓŻNICE W STOSUNKU DO DEMOKRACJI GRECKIEJ: - inna struktura państwa - inna procedura - pośrednia i bezpośrednia - problem różnych definicji wolności - w gracji - jako prawa polityczne - równo dla równych - obecnie - jako prywatność - Hannah Arendt - "Kondycja ludzka" DEFINICJA DEMOKRACJA: - SARTORI: demokracja to system w którym nikt nie może sam siebie wybrać - nie może sobie powierzyć władzy - SCHUMPEPER - Ustrój z wolnymi wyborami - jest zbyt szeroka DAHL - PROCEDURALNE MINIMUM DEMOKRACJI - CECHY POLIARCHII - kontrola nad decyzjami rządu - wybieralność regularne wybory - wszyscy dorośli mają prawo wyborcze - mogą kandydować - wolność wypowiedzi - prawo do poszukiwania alternatywnych źródeł informacji - obywatele mają prawo do zrzeszeń KRYTERIA DEMOKRATYCZNEGO PROCESU POLITYCZNEGO: - RZECZYWISTE UCZESTNICTWO - gdy każdy z obywateli ma prawo do głosu i są one brane pod uwagę - RÓWNE PRAWO GŁOSU - OŚWIECONE ROZUMIENIE - polega na tym że każdy członek procesu demokratycznego powinien być rzeczywiście informowany o celach i działaniach rządu - NADZÓR NAD DZIAŁANIAMI - suweren jest w stanie nadzorować przez instytucje - INKLUZJA DOROSŁYCH - wszyscy dorośli funkcjonują w sferze politycznej PARADOKSY DEMOKRACJI: - założenia - suma racji różnych ludzi staje się preferencją społeczną - procedura głosowania przekształca preferencje indywidualne, preferencje społeczne - RACJONALIZM - aksjologiczny - postępowanie zgodnie z wartościami wyznawanymi - instrumentalny - najlepsza korzyść - jest założeniem Teorii Racjonalnego Wyboru - paradoks: - z racji nie istnienia porządku idealnego - NIEMOŻLIWOŚCI PRZEKSZTAŁCENIA PREFERENCJI INDYWIDUALNYCH NA OGÓLNE - JEDNOSTKA W WYBORACH ZAWSZE PRZEGRYWA - jeśli nie bierze udziału - też przegrywa PROBLEMY DEMOKRACJI: - PRZEWARTOŚCIOWANIE PRAKTYK POLITYCZNYCH W SPOŁECZEŃSTWIE INFORMACYJNYM - spadek znaczenia państwa narodowego - polityka staje się przedmiotem mediów - media nie kreują polityki lecz walczą o władzę - Jak rozumieć jednostkę polityczną w obliczu utraty znaczenia państwa narodowego? - problem rosnącej specjalizacji gospodarek - AUTORSJA - przenoszenie produkcji poza zakład pracy - ujmowanie suwerenności militarnej - np. NATO - spadek suwerenności politycznej - i kulturowej - PYTANIE O PRZESTRZEŃ DEMOKRACJI? - była pojmowania w sferze państwa - wizualizacja konfrontuje demokracje z brakiem terytorium - ROZSZERZANIE DEMOKRACJI - jak dalece poszerzać klasyczny katalog praw człowieka - nowe kierunki w demokracji - Jurgen Habermas - DEMOKRACJA DELITERATYWNA - kładzie nacisk na debatę a nie na głosowanie - PROBLEM POWROTU DO DEMOKRACJI BEZPOŚREDNIEJ - ma charakter fikcyjny w społeczeństwach zróżnicowanych - 95% to wskaźnik mówiący że decyzje podejmowane przez sieć są reprezentatywne - wzrasta rola sieci w polityce - przenoszenie kampanii wyborczej do Internetu - sieć wymaga świadomego użytkownika - sprawia to że można zaobserwować wzrost świadomości obywatelskiej - DEMOKRACJA KOSMOPOLITYCZNA - ograniczanie demokratycznej władzy przez ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE NIE ZAWSZE ODZWIERCIEDLAJĄCE ZASADY DEMOKRATYCZNE - czy jest możliwe przeniesienie demokracji do organizacji międzynarodowych? - lata 70 - PROBLEMY POLITYKI TOŻSAMOŚCI - uznanie że każda grupa mniejszościowa może żądać prawa do swej odrębności - powinny przysługiwać tu prawa - w USA WYBUCH ETNICZNY 3 POKOLENIA fali z początku XX w. - "BONUSY POLITYCZNE" dla mniejszości - JAKI JEST ZWIĄZEK MIĘDZY DEMOKRACJĄ A KAPITALIZMEM? - utożsamia się błędnie demokrację z kapitalizmem. - przeciwieństwem kapitalizmu jest socjalizm - DEMOKRACJE SKUTECZNE NAJCZĘŚCIEJ SĄ KAPITALISTYCZNE - demokracja i kapitalizm BAZUJĄ NA TYCH SAMYCH WARTOŚCIACH - indywidualizm, odpowiedzialność, aktywność, poczucie autonomiczności, świadomość, zaufanie społeczne - MAJĄ TEŻ ZAŁOŻENIA PRZECIWSTAWNE - demokracja: kompromis, współpraca - kapitalizm - rywalizacja, egoizm ARGUMENTY ZA DEMOKRACJĄ: Dahl: - uniknięcie tyrani - gwarancja podstawowych praw - założenie o powszechnej wolności obywateli - wolność czyni nas równymi - znacznie szerszy zakres wolności niż inne systemy - człowiek ma rzeczywisty i realny wpływ na swój los - niezależność moralna - moralność ogranicza się do sfery prywatnej - umożliwia rozwój indywidualny człowieka - zapewnia równość polityczną - dobrobyt - zasadniczo - pokój - demokracje nie prowadzą wojen - upodmiotowienie obywateli Wady: - MAJORYZACJA MNIEJSZOŚCI PRZEZ WIĘKSZOŚĆ - istnieje niebezpieczeństwo zduszenia mniejszości - demokracja ma "MIĘKKIE PODBRZUSZE" - demokracja jest słaba - DOPUSZCZA POGLĄDY NIEDEMOKRATYCZNE - demokracja RZADKO DOPUSZCZA DO GŁOSU LUDZI WIELKICH - np Churchill po wojnie, de Gaulle, Balcerowicz KOMUNIKACJA POLITYCZNA - wprowadzenie - polityka rozgrywa się na podstawie wymiany myśli - polityka jest światem komunikacji - komunikacja kreuje nasz świat - GRANICE ŚWIATA TO GRANICE JĘZYKA - Mith - Umysł rodzi się w społecznej interakcji GESTY: - werbalne - niewerbalne GESTY: - intencjonalne - świadomy - tu rodzi się umysł - nieintencjonalne - w komunikacji i poprzez komunikacje istnieje świat 17.12.2009 KOMUNIKOWANIE - TRIADA ARYSTOTELESA - mówca - podmiot - mowa - słuchacz - podmiot - KOMUNIKAT: - werbalny - niewerbalny KOMUNIKACJA A KOMUNIKOWANIE - komunikacja jest szersza i nieścisła - posługiwać się będziemy pojęciem komunikowanie KOMUNIKOWANIE - przedmiot namysłu wielu dyscyplin - blabla jednostka społeczeństwo psychologia socjologia politologia itd. - TEORETYCY AMERYKAŃSKI - osobowość jest efektem działań społecznych - OBALILI ŚWIADOMOŚCIOWE MYŚLENIE O CZŁOWIEKU - "jestem taki jakiego siebie odczuwam" - MÓWIĄ ONI O ROZWOJOWEJ OSOBOWOŚCI - osobowość to nie tylko świadomość, lecz także relacje społeczne - Laswell - badał propagandę - określił FUNKCJE PRZEKAZU MASOWEGO - utrwalanie otoczenia społecznego - systemu wartości, wzory zachowań - podtrzymuje relacje społeczne - służy przekazywaniu dziedzictwa społecznego - poszerzył triadę o 2 elementy: NADAWCA -> komunikat -----(konał)------> ODBIORCA -> efekt - Laswell Lubił proste definicje: DEFINICJA: KOMUNIKOWANIE - mechanizm dzięki któremu stosunki między ludzkie istnieją i rozwijają się a wytworzone przez ludzkie umysły symbole są przekazywane w przestrzeni i zachowane w czasie. - komunikacja to coś co pośredniczy - ktoś pojawia się w miejscu społecznym i jest widziany - dzięki komunikacji - GRANICE MOJEGO JĘZYKA TO GRANICE MOJEGO ŚWIATA - DYSKURSYWNY ZWROT W NAUCE - cały świat społeczny przyczynowany jest komunikacją społeczną Inna definicja - precyzyjniejsza KOMUNIKOWANIE - proces porozumiewanie się jednostek w instytucjach - jego celem jest wymiana myśli, dzielenia się wiedzą - obejmuje różną ilość jednostek - realizowany jest przy użyciu określonych środków - wywołuje określone skutki - podkreślenie relacyjności - jest narzędziem wymiany ZNAK - zastępuje coś - np. podpis, znak drogowy zastępuje barierkę lub policjanta :) SYMBOL - znak poddany interpretacji semantycznej drugiego stopnia :) - przypisanie znaczenia czegoś - semantyczna interpretacja 1 stopnia - dodajemy drugie znaczenie - interpretacja drugiego stopnia Elementy procesu komunikowania Kontekst komunikowania A komunikat B Nadawca przez kanał Odbiorca -----------------------------------------> szumy - zakłócają odbiór <---------- sprzężenie zwrotne ----------- KONTEKST - warunki w jakich odbywa się proces komunikowania - ASPEKT FIZYCZNY - temperatura, światło, czas itp. - wzrost polityków ma wpływ na kompanie polityczną - wyższy polityk postrzegany jest jako wyższy - ASPEKT HISTORYCZNY - miejsce, czas - ASPEKT PSYCHOLOGICZNY - ogólne zastawienie mówców do siebie - ASPEKT KULTUROWY - wiedze, symbole, normy, zachowania - szczególne znaczenie dla kanału i komunikatu UCZESTNICY - różni w zależności od formy procesu: - interpersonalne - masowe - organizacje, grupy społeczne KOMUNIKAT - kompleksowa struktura na którą składają się ZNAKI, ZNACZENIA, SYMBOLE A TAKŻE KODOWANIA, DEKODOWANIA KANAŁ - środek transportu poprzez które przekazuje się komunikat - pośrednie - np. media - bezpośrednie - fizyczna obecność dwóch podmiotów SZUMY - wpływają na konał i komunikat - mogą blokować procesy dekodowania Rodzaje: - ZEWNĘTRZNE - wynikają z fizycznych właściwości - WEWNĘTRZNE - dotyczą uczuć, emocji, predyspozycja - słyszymy to co chcemy słyszeć - SEMANTYCZNE - konsekwencja złego lub niezamierzonego złego użycia przez nadawcę znaczenia, które blokuje odczytanie znaczenia - zamierzone - "nie od tej małpy z czerwonym" - niezamierzone - "nie po raz pierwszy staje mi" - Zych FUNKCJE KOMUNIKACJI: - INFORMACYJNA - komunikowanie ma dostarczać wiedzy - EDUKACYJNA - poszerza naszą wiedzę - IDENTYFIKACJI OSOBOWEJ - nabieramy wzorów, wartości które są składnikami naszej świadomości - INTEGRACYJNA - integruje grupy społeczne przez upowszechnienie kodów i znaczeń - MOBILIZACYJNA - pobudza nas do działania - przełożenie na politykę - ROZRYWKOWA - wiadomo :) Klasyfikacje komunikowania: Ze względu na znaki i kody - WERBALNE - pisemne - ustne - NIEWERBALNE - ekspresja twarzy, kontakt wzrokowy itd. - PRAJĘZYK - cechy wokalne głosu, barwa, głośność, dźwięki prajęzykowe Ze względu na cel przekazu - INFORMACYJNE - PERSWAZYJNE - FORMOWANIE I WZMACNIANIE POSTAW - INTERPERSONALNE - bezpośrednie, natychmiastowe sprzężenie zwrotne - postać formalna - postać nieformalna - prywatna PROKSEMIKA - nauka o wpływie przestrzeni na naszą komunikacje - przestrzeń formalna - od 7 metrów - im mniej miejsca, tym bardziej komunikacja jest nieformalna i rzadsza - MASOWE - POŚREDNIE - redukcja do dwóch zmysłów - wzrok i słuch - opóźnione sprzężenie zwrotne - INTERPERSONALNE - SIECIOWE - interpersonalne, pośrednie - zerwana jedność czasu i przestrzeni - sprzężenie opóźnione - istotna rola szumów KOMUNIKOWANIE POLITYCZNE - celowe komunikowanie o polityce - taki rodzaj komunikowania który SŁUŻY PRZENOSZENIU TREŚCI POLITYCZNYCH - reklama - propaganda - PODEJŚCIE BEHAWIORALNE - analiza efektów propagandy - STRUKTURALNO-FUNKCJONALNE - utrzymuje spójność systemu politycznego ? - KONCEPCJE KOMUNIKOWANIA POLITYCZNEGO MCNAIR obywatele <---------------------> media <------------------> organizacje polityczne są informowani przez: informują polityków o reakcji obywateli artykuły, reportaże itp. - partie - rzędy itp. KOMUNIKACJA POLITYCZNA: - procesjonalna - intencjonalna - MOCNE OGNIWA KOMUNIKOWANIA SPOŁECZNEGO - media, aktorzy polityczni - mają pozycje i możliwości przekazywania - mogą wchodzie w relacje (typy idealne) - MODEL ADWERSARZY - dziennikarze i politycy postrzegają się jako przeciwnicy i rywalizują - MODEL WYMIANY - 2 ogniwa są sprzężone i potrzebują się, muszą współpracować - SŁABE OGNIWO KOMUNIKOWANIA - obywatele - ZBIOROWI AKTORZY POLITYCZNI - organizacje polityczne - INDYWIDUALNI - politycy, przywódcy, kandydaci PROPAGANDA POLITYCZNA - celowe dążenie jednostek lub grup, do formowania postaw - kontrolowania lub zmieniania zachowań innych ludzi - dzieje się do przez użycie instrumentów komunikowania, z intencją by w danej sytuacji reakcja grup na które się wpływa, była zgodna z życzeniem - propaganda nie jest negatywna - działanie perswazyjne - kontrole przepływu informacji - manipulacja - pobudzanie i wygaszanie form postępowanie - zarządzanie opinią publiczna - FUNKCJE - integracyjna - adaptacyjno - agitacyjna- ma przystosować obywateli do okoliczności - informacyjno-interpretacyjna - dezinformacyjna - odwraca uwagę - funkcja demaskatorska - ma obnażyć elementy i relacje istniejące lub nie 06.01.2010 - dygresja :) - 27 stycznia - ostatni wykład - terminy egzaminu - 1 - 29 styczeń - 10:30 do 12:00 - sala 305 - piątek - 1 - 3 luty - 11:15 - 12:45 - sala 305 - środa - egzamin trwa godzinę - 4 a4 - 15 pytań testu wyboru jednokrotnego - 4 odpowiedzi - pytania krótkie, otwarte - "mini esej", dłuższa wypowiedź - 51% potrzebne do zaliczenia PROPAGANDA - jest głównym narzędziem komunikacji politycznej - fazy rozwoju propagandy - FAZA ROZWOJU NOWOŻYTNEGO - od druku przez wydanie pierwszego dziennika do XIX w. - FAZA PRASY MASOWEJ - pierwsza prasa arkuszowa o napędzie parowym - Times - telegraf, telefon - ZŁOTE LATA RADIA I TELEWIZJI - lata 30 XX w. - Filmy, np. Triumf Woli - FAZA TELEWIZJI - lata 50 XX w. - FAZA NOWYCH TECHNOLOGII KOMUNIKACYJNEJ - koniec lat 80 - fazy te nie wykluczają się wzajemnie - propaganda w szerokim pojmowaniu jest procesem przekonywania RODZAJE PROPAGANDY - biała - jasny czytelny nadawca - czytelny, jasny komunikat - celem jest zmiana naszych postaw - szara - nadawca jest niejasny - odbiorca jest niejasny - przekaz jest nieco sfałszowany - np. odkrywanie afer przez media w Polsce - czarna - wykorzystuje kłamstwo, oszczerstwo - jest z gruntu przekazem nieuczciwym - w krajach demokratycznych jest mało lecz się czasem zdąża - propaganda Hitlerowska, Stalinowska itp. Propaganda (rodzaje) - STRICTE POLITYCZNA - jest kreowana przez partie, grupy nacisku, polityków - SZEROKO POJMOWANA PROPAGANDA SPOŁECZNA - komunikaty o podtekście politycznych lecz nie wprost polityczne - np. kampanie społeczne, kampanie równościowe ZACHOWANIA POLITYCZNE - bechawioraliści wyjaśniają wszystkie zjawiska na podstawie zachowań SOCJALIZACJA POLITYCZNA, ZACHOWANIE WYBORCZE - przedmiot badania socjologii polityki - w XIX w. Marks i Tocqueville - politologia powinna się koncentrować na tym, jak zjawiska wpływają na systemy polityczne SOCJALIZACJA - JEST TO PROCES W KTÓRYM CZŁOWIEK - ISTOTA BIOLOGICZNA, STAJE SIĘ ISTOTĄ SPOŁECZNĄ - nabywanie cech niezbędnych do funkcjonowania społeczeństwo - socjalizacja bazuje na poglądzie, że nabywamy elementy umożliwiające funkcjonowania społeczeństwa - Koncepcja Midth'a - mechanizmy socjalizacji - WZMACNIANIE - umacnianie treści pozytywnych i determinacja złych - NAŚLADOWNICTWO - uczymy się norm poprzez naśladowanie innych - PRZEKAZ SYMBOLICZNY - poprzez język - TREŚCI PRZEKAZYWANE PRZEZ SOCJALIZACJĘ - umiejętności interakcji - zdolność do odczytywania znaków i symboli - umiejętności posługiwania się przedmiotami którymi posługujemy się w społeczeństwie - wzory zachowania biologiczne i społeczne - sposób zaspokajania potrzeb - reakcje emocjonalne - współczucie, gniew - podstawowe wartości organizujące nasze życie - ufność, indywidualizm RODZAJE SOCJALIZACJI - pierwotna - w najbliższym otoczeniu - za sprawą osób znaczących - charakter emocjonalny - wtórna - szczegółowe umiejętności do ról społecznych - zachodzi w innych instytucjach - resocjalizacja - tępienie złych zachowań i nabywanie dobrych - dobrowolna - przymusowa Instytucje socjalizacji politycznej: - RODZINA - podstawowe wartości polityczne - orientacje polityczne - kolektywizm, indywidualizm - stosunek człowieka do społeczeństwa - w kulturze zachodu góruje indywidualizm - społeczeństwo nie ogranicza naszych możliwości - spór indywiduum i wspólnoty - wygrywa indywiduum - wiele kultur wywyższa wspólnotę wspólnoty - indywiduum istnieje przez pryzmat wspólnoty - np. kultury konfucjańskie - kłopoty z awansem społecznym - poznawanie ufności lub nieufności - przekłada się na zaburzenia - osobowość paranoiczna - wynika z kompletnego braku zaufania - egalitaryzm - uczymy się czy są wszyscy równi czy są równi i równiejsi - przekłada się to za zaburzenia autorytarne - INNE INSTYTUCJE - wzmacniają pozytywne zachowania - dają wiedzę polityczną ZACHOWANIA POLITYCZNE - forma uczestnictwa w polityce - partycypacja w polityce - uczestnictwo w polityce - WYMIARY PARTYCYPACJI POLITYCZNEJ - wg. SKARŻYŃSKIEJ Wymiar 1 - może mieć CHARAKTER DZIAŁANIA, WPŁYWU REALNEGO - może mieć CHARAKTER SYMBOLICZNY - funkcjonujemy nie po to by zmieniać, lecz dla idei - np. oporniki opozycjonistów - "Matka Boska u Wałęsy" Wymiar 2: - KONWENCJONALNE - gdy działamy w organizacjach, w wyborach - NIEKONWENCJONALNE - nie mieszczą się w ramach formalno-prawnych - strajki itp. Wymiar 3 - intensywność partycypacji - ULEGANIE - uczestnictwo bez przekonania i celów - np. głosowanie za namową bliskich - obowiązek głosowania we Włoszech, płacenie podatków - IDENTYFIKACJA - gdy uznajemy czyjeś hasła za nasze - zgadzanie się w pewnych wymiarach wartości z pewnym podmiotem - INTERNALIZACJA - przejmowanie cudzych wartości 13.01.2010 Uwarunkowania aktywności politycznej - PSYCHOLOGICZNE - czy aktywność polityczna jest wartością? czy spełnia jakieś potrzeby? - aktywność polityczna stymuluje intensywność życia i doświadczeń - ZASPOKAJA POTRZEBĘ WPŁYWU NA ŚWIAT - ZAPEWNIA POTRZEBĘ AFILIACJI - PRZYNALEŻNOŚCI - ma tożsamościowotwórczy charakter - ZASPOKAJA POTRZEBY AMBICJI, ZADANIOWOŚĆ, LOJALNOŚĆ - w politykę angażują się ludzie o: - pozytywnej samoocenie - przekonanie o kontrolowaniu świata - WZÓR ZACHOWANIA A: ELEMENTY: - sfera zachowań - SZYBKOŚĆ ŻYCIA, DYNAMIKA, NIEUMIEJĘTNOŚĆ ZNALEZIENIA WOLNEGO CZASU - sfera stosunków międzyludzkich - OSIĄGNIĘCIA, NIEUFNOŚĆ, REALIZACJA, "AGRESYWNOŚĆ" - sfera poznawczych podstaw zbioru zachowania A - wzór postrzegania rzeczywistości - pogląd że o wartości człowieka decydują jego osiągnięcia - ŚWIAT JEST DŻUNGLĄ - RYWALIZACJA, WALKA - BRAK KOOPERACJI - jest CHARAKTERYSTYCZNY DLA MŁODYCH POLITYKÓW - nie jest to zaburzenia - ZABURZENIA: - autorytarne i paranoiczne - aktywność życiowa, asertywność, nastawienie na osiągnięcie - SPOŁECZNE - skutek przemyśleń Marksa - cechy socjoekonomiczne - płeć, pochodzenie, miejsce zamieszkania - KULTUROWE - INSTYTUCJONALNE Czynniki aktywności politycznej (i wyborczej) - BEZPOŚREDNIE, KRÓTKOTERMINOWE - stan gospodarki, ogólny ogląd sytuacji społeczno-gospodarczej - osobowość i komunikatywność przywódców - kształt dyskursu medialnego - sposób kampanii wyborczej - problemy instytucjonalne - obszar regulacji związanych z wyborami - obszary bezpośrednie - dotyczą samego aktu głosowania - np. przymusowość głosowania - sposób głosowania - MIKOŁAJ CZEŚNIAK PODDAŁ ANALIZIE 3 HIPOTEZY NISKIEJ FREKWENCJI POLSKIEJ - w związku z strukturą społeczną - w związku z procedurą głosowania - stwierdzi on że w perspektywie porównawczej z innymi krajami, w polsce nie mają wpływu - POŚREDNIE - np. ordynacja - modele zachowań politycznych - MODEL SPOŁECZNO-STRUKTURALNY - U PODŁOŻA RUCHU SPOŁECZNEGO LEŻY KONFLIKT - potrzebna jest aktywność ludzi podobnie myślących - wspólna tożsamość - rozwój grup społecznych - PODZIAŁ NA LINII EKONOMICZNEJ - w wyniku rewolucji przemysłowej powstały 2 nurty (Stein Rokkan, Seymur Lipset) - posiadacze i nie posiadacze - PODZIAŁ NA LINII PAŃSTWO - INNE GRUPY - PODZIAŁ MIĘDZY NOWOŻYTNYM PAŃSTWEM A INNYMI FORMAMI DZIAŁALNOŚCI - XIX w. wypiera religię z państwa - centralizacja państwa sprawia powstanie konfliktów między władzą centralną a jednostkami podległymi - PODZIAŁ NA LINII TOŻSAMOŚCIOWEJ - w latach 60 XX w. rodzą się nowe konflikty wokół wartości ogólnych - ekologiczne, feministyczne - związane z przechodzeniem od społeczeństw industrialnych do post. i informacyjnych - POSTMODERNIZM - MODERNIZM - wiara w idee postępu, że idzie ku lepszemu - Popper: - definiował OBIEKTYWIZM JAKO INTERSUBIEKTYWNĄ ZGODĘ - NIE MOŻEMY DOWIEŚĆ PRAWDZIWOŚCI ŻADNEGO ZDANIA - wszystkie kruki są czarne - trzeba zbadać WSZYSTKIE kruki, nawet te które będą żyły - postmodernizm kwestionuje istnienie pojęcia prawdy - nie możną zdefiniować co jest prawdą - nie ma trwałej podstawy na której możemy odkryć obiektywną prawdę - pełen relatywizm - efektem tych podziałów są nowe grupy społeczne - MODEL SPOŁECZNO-STRUKTURALNY ZAKŁADA - świadomość grupy wpływa na naszą świadomość - CECHY PRO FREKWENCYJNE WG. LIPSETA - wykształcenie, zamożność - częściej głosują: przedsiębiorcy, pracownicy umysłowi rolnicy komercyjni - częściej mężczyźni niż kobiety - wiek produkcyjny sprzyja frekwencji - w Polsce pojęcie prawicy i lewicy jest nieco zniekształcone - lewica kojarzona z komunizmem - rozkład zachowań wyborczych mówi iż POGLĄDY LEWICOWE SĄ CZĘŚCIEJ GŁOSZONE - MIASTA DUŻE GŁOSUJĄ NA LEWICE CZĘŚCIEJ - pracownicy wielkich przedsiębiorstw - lewica - grupy o wysokim poziomie bezrobocia - lewica - mężczyźni częściej głosują na lewice - w regionach silnie rozwiniętych częściej głosuje się na lewice - "ROGAL" POPARCIA LEWICY W POLSCE - OBSERWUJE SIĘ SPADEK ZNACZENIA CZYNNIKÓW SPOŁECZNO-EKONOMICZNYCH - charakteryzuje on społeczeństwa przemysłowe - w społeczeństwie informacyjnym ma mniejszą rolę - MODEL PSYCHOLOGICZNY, IDENTYFIKACYJNY - za zachowania polityczne odpowiada osobowość - jakie cech skłaniają do głosowania na dane partie? - bada się wpływ form osobowości na zachowania polityczne - OSOBOWOŚĆ AUTORYTARNA (wg. Adorna) - przedstawiciel szkoły krytycznej (Frankfurckiej) - badał przyczyny systemu nazistowskiego - CECHY tej osobowości: - konwencjonalizm - powielanie tradycyjnych form zachowań - uległość wobec autorytetu grupy własnej - autorytarna agresja - odrzucenie, potępienie innych poglądów - antyintercepcja - niezdolność zachowań emocjonalnych - kult siły, pogarda dla słabszych - myślenie stereotypowe - cynizm i destruktywne podejście - ogólna wrogość dla ludzi, brak zrozumienia - protekcyjność - umieszczanie w obiektach zewnętrznych własnych mankamentów - obsesyjne zainteresowanie seksem - pragnienie kontroli zachowań seksualności innych - wychowanie ma duży wpływ na osobowość autorytarną - są podatne osoby z rodziny zdekompletowanej - siła matka, ojciec słaby - wysoka karność - nienawiść do rodziców - osobowość paranoiczna 20.01.2010 Ograniczenia wyborcze - cenzusy - płeć, wiek, majątek - TERAZ SĄ 2 CENZUSY - WIEK, OGRANICZENIA SĄDOWE FUNKCJE, CELE WYBORÓW DEMOKRATYCZNYCH - równe - nieprzymuszone - wolne - najczęściej tajne FUNKCJE, NASTĘPSTWA WYBORÓW - REKRUTOWANIE POLITYKÓW - niezbędny w demokracji - TWORZENIE RZĄDU - na podstawie wyborów wybierani są rządzący - ZAPEWNIENIE REPREZENTACJI - wpływ społeczeństwa na władzę - WPŁYWANIE NA PROGRAM POLITYCZNY - kształtują ideologię panującą w kraju - wzmagają kreacje programów politycznych - SOCJALIZACJA SPOŁECZEŃSTWA - wybory edukują wyborców - powiększają wiedzę o systemie politycznym - uświadomienie aktualnych problemów - LEGITYMIZACJA WŁADZY - elita uzyskuje legitymizację społeczną i formalno-prawną - FUNKCJA WZMACNIANIA ELIT - wzmacniają istniejące struktury władzy - FORMY WYBORÓW (Heywood - tabelki) - WIĘKSZOŚCIOWE - premiuje do ostrej rywalizacji - zwycięscy bierze wszystka - jednomandatowe (zazwyczaj) - zazwyczaj system dwupartyjny - SYSTEM WIĘKSZOŚCI WZGLĘDNEJ - premiują większość - SYSTEM PREFERENCYJNY - TRZEBA UZYSKAĆ WIĘKSZOŚĆ BEZWZGLĘDNĄ - głosy ostatniego na liście rozdziela się między pozostałych zgodnie z proporcjami - premiuje proporcjonalność - SYSTEM DWÓCH RUND - premiuje najsilniejszych - W POLSCE WALKA TOCZY SIĘ WEWNĄTRZ LIST PARTYJNYCH - wystawianie dodatkowych kandydatów by wykosić faworyta - PROPORCJONALNE - odzwierciedla nastroje społeczne - MIESZANE - system list wyborczych - system przenoszenia głosów - systemy omówione na Prawie Konstytucyjnym OKRĘGI - jednomandatowy - jednokondydatowy - po jednym polityku z każdej partii PARTIE POLITYCZNE - RUCHY SPOŁECZNE (ELEMENTY) - element konfliktu - tożsamość - nieformalna, gęsta sieć - SĄ NIEFORMALNE - mogą być tylko podstawą dla organizacji - np. dla partii - nie są tożsame z partiami - PARTIE NIE SĄ GRUPAMI INTERESU - nie wpływają na władzę lecz chcą ją zdobyć - partia - z łac. fragment czegoś - część, fragment polityczna - DEFINICJE PARTII - FUNKCJONALNE - aspekt spełniania funkcji w systemie - np. sprawowanie władzy - STRUKTURALNE - nacisk na organizację, budowę - RYNKOWE - partie są organizacjami o charakterze rywalizacyjnym * Partia to koalicja osób chcących realnymi środkami zdobyć władzę * Partia jest grupą biorącą udział w wyborach, która... 4 KOMPONENTY PARTII - ORGANIZACJA - struktury formalne - określony zakres formalizmu - podział kompetencji - ZAWSZE SĄ DOBROWOLNE - nie oznacza to że partie muszą każdego przyjąć - baza członkowska wykracza poza więzi lider - baza członkowska - jej członkowie nie znają się wzajemnie - "wspólnoty wyobrażone" - ORGANIZACJE ZDOLNE PRZETRWAĆ WIĘCEJ NIŻ JEDNĄ AKCJE WYBORCZĄ - KWESTIA WŁADZY - cel każdej partii - PROGRAM - posiada go każda partia - FUNKCJE MOBILIZACYJNE I INTEGRUJĄCE - jest narzędziem pozyskiwania głosów 3 fragmenty - CZĘŚĆ IDEOLOGICZNA - często jest ukryta - manifest wartości i norm - PROGRAM STRATEGICZNY, DŁUGOFALOWY - definiuje cele polityczne - PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY - co zrobić teraz :) Czy NSDAP było partią? - STANOWISKO OGRANICZAJĄCE - partie istnieją tylko wtedy, gdy istnieją rywale - STANOWISKO ROZSZERZAJĄCE - odnosi się do części systemu politycznego - KONCEPCJE POWSTANIA PARTII - WEMER - POWSTANIE PARTII WRAZ Z PARLAMENTEM - są to następstwa stronnictw w parlamencie - np. partie w Anglii - Duvrerger ? - partie powstają jako wyznanie wyborcze - MOMENTEM KRYSTALIZACJI PARTII JEST, GDY PARTIA NAWIĄZUJE KONTAKT Z WYBORCAMI - koncepcja ... ? // (Czyja to koncepcja? Bardzo proszę o odesłanie odpowiedzi na maila) - PARTIE NIE SĄ OGRANICZONE TYLKO DO PERSPEKTYWY PARLAMENTARNEJ I WYBORCZEJ - współcześnie MOTOREM POWSTAWANIA PARTII SĄ PROCESY POLITYCZNE (kryzysy) - KRYZYS LEGITYMACJI - Kwestionowanie struktury państwa lub władzy - KRYZYS PARTYCYPACJI - bierność, brak aktywności - następnie grupy są pobudzane - nieaktywne grupy aktywują się - KRYZYS INTEGRACJI - wiąże się z przekształcaniem struktury państwowej - partie polityczne powstają jako odpowiedz na procesy modernizacyjne