Dobór próby
Metody losowe:
H" losowanie indywidualne  nieograniczone, systemowe
H" losowanie warstwowe  populacja podzielona na warstwy i osoby losowane z każdej
warstwy
H" losowanie grupowe  losowane są całe grupy np. szkoły
H" losowanie wielostopniowe = mieszane
Zalety:
a) pozwala wyrównać grupy względem siebie  wyrównanie pod względem zmiennej
zależnej oraz wielu zmiennych nie-/ istotnych; nie-/mierzalnych; nie-/znanych;
(wyrównane są ich rozkłady i kombinacje)
b) uniezależnia poddanie jednostki konkretnemu wariantowi bodz
ca od jej uprzednich
cech  brak faworyzacji jakiegoś wariantu bodz
ca
c) nie trzeba mieć wiedzy o jednostkach składających się na badaną zbiorowość
d) zwalnia od konieczności wykonywania pretestu, jeśli jego jedyną funkcją byłoby
zbadanie, czy zmienna zależna ma tę samą wartość we wszystkich próbach
e) duże prawdopodobieństwo, że zmienne mają rozkłady zbliżone do normalnego co
ułatwia analizę wyników
f) podwyższa trafność wewnętrzną i zewnętrzną eksperymentu  wyniki są
reprezentatywne dla całej społeczności ze względu na losowy pomiar
Inne metody:
H" dobór incydentalny  osoby, które są dostępne  najczęściej stosowany w
psychologii; też w badaniach eksperymentalnych, ale przy nich oczekuje się, że
wyniki zostaną zreplikowane w sposób niezależny (na innej próbie, w innym
laboratorium). Niektórzy za randomizację uważają losowy podział do grup i
odróżniają ją od losowego wyboru osób badanych z populacji.
H" dobór ochotniczy  ochotnicy cechują się: wyższym poziomem wykształcenia;
wyższym statusem społeczno-ekonomicznym; wyższym poziomem inteligencji;
wyższym poziomem aprobaty społecznej; zwiększoną tendencją do poszukiwania
stymulacji; zwiększoną tendencją do zachowań niekonwencjonalnych; niższym
poziomem autorytaryzmu; ochotnikami są częściej kobiety  wyjątek badania nad
stresem)
H" dobór parami (matching)  z góry wiadomo, że pewne cechy jednostek wpływają na
zmienną zależną; grupujemy osoby badane w zespoły o jednakowych wartościach
cech istotnych i dopiero wtedy każdy taki zespół dzielimy losowo na grupy określone
przez schemat eksperymentu
a) w wyniku dobory parami i losowego podziału w parach powstają 2 równoliczne
grupy, w których każdemu elementowi odpowiada  bliz
niaczy odpowiednik z drugiej
grupy
b) nie pozwala na szerokie uogólnienie wniosków z badania  próba
wyselekcjonowanych par nie jest reprezentatywna dla zbiorowości, z której ją
wybrano