nr 240 (2362) WTOREK, 9 grudnia 2008
Tygodnik Prawa
Gospodarczego
E
P R O C E D U R Y K O N T R A K T Y O R Z E C Z N I C T W O
SPIS TREŚCI
Przewodnik
OPINIA Jakie dokumenty musi przygotować
Niedozwolone uzgadnianie cen strona E2
wykonawca do przetargu publicznego
10 PYTAC
DO
Zamawiający ma prawo domagać się od wykonawców dokumentów niezbędnych
Na co przedsiębiorca powinien zwrócić uwagę, zawierając
do przeprowadzenia postępowania. Jednak weryfikując zdolność wykonawcy
do wykonania zamówienia oraz zgodność oferowanych przez niego usług, dostaw
umowę z kontrahentem strona E3
czy robót budowlanych z wymogami zawartymi w opisie przedmiotu zamówienia
i innych postanowieniach specyfikacji istotnych warunków zamówienia, nie może
EKSPERT WYJAŚNIA
on przekraczać granic wyznaczonych przez ustawodawcę. strony E4 E5
Czy zmiana planu zagospodarowania ma wpływ
na pozwolenie na budowę strona E2
Treść projektu umowy można skutecznie oprotestować
Nowe prawo
strona E5
Będą dopłaty do remontów budynków
PRAWO HANDLOWE
Wierzyciel decyduje, do kogo kieruje roszczenie strona E6
nizacji. Warunek ten trzeba będzie potwierdzić, przed-
EWA GR
CZEWSKA-IVANOVA
stawiając audyt remontowy. Premię remontową będzie
[e-mail]
można dostać tylko dla budynku, którego użytkowanie
ORZECZNICTWO
przyszłym roku zmienią się zasady dopłat rozpoczęto przed 14 sierpnia 1961 r. Będzie można ją
z budżetu państwa do kredytów na termomo- przeznaczyć m.in. na remont budynku, wymianę okien,
Konieczne jest wyraz
ne oświadczenie dłużnika
Wdernizację oraz remonty budynków. Wspólno- remont balkonów, wyposażenie w instalacje i urządze-
ty mieszkaniowe, spółdzielnie oraz osoby fizyczne będą nia wymagane przez obecne przepisy budowlane. Kre-
mogły skorzystać nie tylko z premii termomoderniza- dyt finansujący remont uprawniający do premii nie mo-
Urząd musi wezwać do usunięcia uchybień
cyjnej, ale także z nowej premii remontowej. że finansować prac zwiększających powierzchnię użyt-
Właściciele starych kamienic, w których był co naj- kową budynku mieszkalnego i obejmować swym zakre-
Walne zgromadzenie nie może zmienić porządku obrad
mniej jeden lokal kwaterunkowy, będą mogli przy oka- sem remontu lokali mieszkalnych. Każdy inwestor
zji remontu otrzymać także dofinansowanie w formie zaciągający taki kredyt będzie mógł liczyć na dofinanso-
Nie ma wierzytelności, jeśli towaru nie dostarczono
premii kompensacyjnej. Jej podstawowym celem bę- wanie z budżetu państwa 15 proc. kosztów przedsię-
dzie wyrównanie szkód, jakich doznali kamienicznicy wzięcia remontowego. Premia będzie mogła pokryć 20
Spółka mogła zbyć nieruchomość w dwóch częściach w związku ustawowymi ograniczeniami wysokości proc. kwoty wykorzystanego przez inwestora kredytu.
czynszu (tzw. czynsz regulowany). Nowe zasady przy- Tak jak obecnie premia termomodernizacyjna bę-
znawania dofinansowania wprowadza ustawa z 21 li- dzie przysługiwała każdemu właścicielowi lub zarząd-
strony E7 E8
stopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i re- cy budynku, lokalnej sieci ciepłowniczej lub lokalnego
montów, która zastąpi ustawę z 1998 roku. z
ródła ciepła, z wyłączeniem jednostek budżetowych
Korzystanie z jednej formy dofinansowania nie bę- i zakładów budżetowych. O premię będą mogły się
dzie wykluczało otrzymania innego wsparcia. Przykła- ubiegać spółdzielnie mieszkaniowe i spółki prawa han-
dowo wspólnota będzie mogła najpierw uzyskać po- dlowego, gminy, osoby fizyczne, w tym właściciele do-
moc w formie premii remontowej, np. na remont insta- mów jednorodzinnych oraz wspólnoty mieszkaniowe.
DYŻUR EKSPERTA
lacji, docieplenie stropodachu lub wymianę stolarki Podstawowym warunkiem uzyskania premii będzie
Wtorek, 9 grudnia
okiennej, a potem przeprowadzić ocieplenie ścian bu- osiągnięcie wymaganych w ustawie oszczędności w zu-
dynku i skorzystać z premii termomodernizacyjnej. życiu energii cieplnej. Aby potwierdzić ten warunek,
Zasady udzielania zamówień publicznych
Premie będą przysługiwały tylko inwestorom korzysta- trzeba przedstawić audyt energetyczny. W porównaniu
Na pytania czytelników będzie odpowiadał
jącym z kredytu. Nie mogą z nich korzystać inwestorzy ze stanem obecnym obniżona zostanie jednak wyso-
Jerzy Zakroczymski, ekspert ds. zamówień realizujący remont lub termomodernizację z własnych kość premii termomodernizacyjnej z 25 proc. do 20
środków. Kredyt na remont lub termomodernizację proc. wykorzystanej kwoty kredytu. Wysokość premii
publicznych.
trzeba będzie zaciągnąć w jednym z komercyjnych ban- nie będzie mogła wynosić więcej niż 16 proc. kosztów
ków, który ma podpisaną umowę z Bankiem Gospodar- poniesionych na termomodernizację i dwukrotność
DZWOC
w godz. 10.00 11.30
stwa Krajowego. Wniosek o przyznanie premii będzie przewidywanych rocznych oszczędności kosztów ener-
pod nr tel. [phone]
trzeba złożyć do BGK za pośrednictwem banku kredy- gii, ustalonych w audycie energetycznym.
tującego inwestycję. Właściciele kamienic, którzy zaciąganą kredyt na re-
Nowością będzie dofinansowanie kredytów na re- mont budynku, zgodnie z nową ustawą będą mogli
monty najstarszych budynków wielorodzinnych, które otrzymać premię kompensacyjną. Będzie można ją
znajdują się w najgorszym stanie technicznym. Przez przeznaczyć na spłatę części kredytu udzielonego na re-
Za tydzień
budynek wielorodzinny należy rozumieć budynek mont lub na remont budynku mieszkalnego jednoro-
mieszkalny, w którym są więcej niż dwa lokale miesz- dzinnego. %
kalne. O przyznanie premii remontowej będzie mogła
ubiegać się spółdzielnia mieszkaniowa, towarzystwo
PODSTAWA PRAWNA
budownictwa społecznego, wspólnota mieszkaniowa
Jak rozwiązać spór
% Ustawa z 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomoder-
z większościowym udziałem osób fizycznych oraz osoba
nizacji i remontów. Zmiany wejdą w życie po upływie
fizyczna. Warunkiem uzyskania premii remontowej bę-
z kontrahentem zagranicznym
trzech miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy w Dzienniku
dzie osiągnięcie podczas remontu oszczędności energii
Ustaw.
cieplnej, jednak znacznie niższej niż przy termomoder-
T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O nr 240
komentarze  opinie
komentarze  opinie
E2
WAŻNE ZMIANY, WAŻNE TERMINY OPINIA
Niedozwolone uzgadnianie cen
Złagodzenie
formalizmu w sądach Franczyzodawca nie może narzucać swoim kooperantom zwolonych porozumień cenowych. Są to
zarówno stwierdzenia wprost, że ceny
cen: minimalnej lub sztywnej, po jakich mają oni
ustala centrala, jak też i bardziej wyszuka-
Sąd nie będzie już mógł odrzucić bez wezwania
sprzedawać towary.
ne, że o ile generalnie ceny ustala franchi-
do opłaty nienależycie opłaconego przez
Wiele obiektów działających pod określoną marką jest prowa- singobiorca, o tyle np. ceny promocyjne,
adwokata, radcę prawnego lub rzecznika
dzone przez niezależnych przedsiębiorców, którzy uzyskują pra- ceny marek własnych czy ceny w ramach
patentowego środka odwoławczego.
wo do korzystania z tej marki na podstawie umowy franczyzo- promocji gazetowych ustala sama centra-
Sejm przyjął poprawkę Senatu do uchwalonej 6 listo- wej. W zamian muszą oni uiszczać właścicielowi marki określo- la. Przez centralę należy przy tym rozu-
pada 2008 r. ustawy o zmianie kodeksu postępowania ne wynagrodzenie, a ponadto dostosować się do wymogów or- mieć franczyzobiorcę, ustalającego ceny
cywilnego. Po sześciu miesiącach od ogłoszenia noweli- ganizacyjnych związanych z zatrudnieniem personelu dla swoich kooperantów w terenie.
zacji w Dzienniku Ustaw sąd nie będzie już mógł odrzu- i zapewnić odpowiedni standard obiektu. Niestety, część fran- Należy wyjaśnić, iż ta druga opcja jest
cać bez wezwania do uiszczenia opłat nienależycie opła- czyzodawców przenosi owo ujednolicanie standardów także na równie zabroniona jak pierwsza. Jakkol-
conych środków odwoławczych wniesionych przez ad- ceny, po jakich sprzedawane są usługi i towary przez fran- wiek by nie nazwać tych specjalnych form
wokata, radcę prawnego i rzecznika patentowego. Po- czyzobiorców. Tymczasem umowy franczyzowe są niczym in- sprzedaży, są one w istocie niedozwolonymi
prawka Senatu odnosi się do orzeczenia Trybunału nym jak porozumieniami wertykalnymi handlowymi pomiędzy porozumieniami cenowymi zawieranymi
Konstytucyjnego, który stwierdził, że zaostrzenie forma- niezależnymi podmiotami gospodarczymi, które powinny być przez niezależne podmioty gospodarcze.
lizmu postępowania cywilnego nie może doprowadzić oceniane na gruncie art. 6 ustawy z 16 lutego 2007 r. o ochronie Nie brak także w powoływanych ofer-
do tego, że postępowanie nie osiągnie założonego celu, konkurencji i konsumentów dotyczącego zakazu porozumień tach przykładów cen sugerowanych sfor-
jakim jest merytoryczne rozpoznawanie spraw. % mps ograniczających konkurencję oraz rozporządzenia Rady Mini- mułowanych w taki sposób, iż budzą uza- MARCIN KOLASIC
SKI
strów z 19 listopada 2007 r. w sprawie wyłączenia niektórych ro- sadnione wątpliwości co do rzeczywistego radca prawny,
dzajów porozumień wertykalnych spod zakazu porozumień ich charakteru. Jak bowiem należy odczy- prowadzi praktykę
Programy pomocowe
ograniczających konkurencję. tywać stwierdzenia, że ceny sugeruje cen- prawa konkurencji
Regulacjami prawa konkurencji objęte są wszystkie rodzaje trala, ale jest możliwość indywidualnego w kancelarii Baker
nadal aktualne
umów franczyzowych, także te dotyczące franczyzy usług. Piszę dostosowania do możliwości danego ryn- & McKenzie
o tym, ponieważ spotykam się z wyjaśnieniami, że skoro rozpo- ku. Z opisu tego można wnioskować, że
Mali i średni przedsiębiorcy będą mogli skorzystać rządzenie dotyczy systemu franczyzowej dystrybucji towarów, to ceny sugerowane są w istocie cenami
tym samym nie dotyczy usług. Należy jednak pamiętać, że rozpo- sztywni, skoro niejako na zasadzie w drodze wyjątku od zasa-
z programu pomocowego na restrukturyzację
rządzenie jest aktem wykonawczym do ustawy, która definicją to- dy, jest możliwość indywidualnego ustalenia własnej ceny. Po-
dla swoich firm do 9 paz
dziernika 2009 r.
warów obejmuje także usługi. Uzgodnienia dotyczące ceny mogą dobnie rzecz się ma z innym opisem, iż każdy franczyzobiorca
We wtorek (2 grudnia 2008 r.) rząd przyjął znowelizo- w łatwy sposób doprowadzić do ograniczenia konkurencji z nie- ma prawo do pewnych modyfikacji cenowych, aby lepiej dopa-
wane rozporządzenie w sprawie szczegółowych warun- korzyścią dla przedsiębiorców, a przede wszystkim dla konsu- sować się do lokalnych potrzeb. W tym samym duchu pozosta-
ków udzielania małym i średnim przedsiębiorcom pomo- mentów. W świetle analizowanych przepisów w ramach porozu- je także koncepcja dotycząca produktów o silnym regionali-
cy publicznej na restrukturyzację niektórych należności mień wertykalnych niedozwolone jest ustalanie ceny minimal- zmie cenowym (np. warzywa, mięso), które są opatrywane je-
publicznoprawnych. Zawarte w nim zmiany dotyczą pro- nej lub sztywnej, po jakiej sprzedawane są towary lub usługi od- dynie sugestią ze strony centrali  w ich przypadku decyzja za-
gramu pomocowego na restrukturyzację dla przedsię- biorcom końcowym. Dozwolone jest natomiast, pod pewnymi pada na poziomie sklepu. Z powyższego można wywieść
biorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, warunkami, ustalanie maksymalnej ceny detalicznej oraz sugero- założenia, że po pierwsze zasadą jest, że franczyzobiorca nie
który obowiązywał do końca 2007 r. Ponieważ wiele po- wanie przez franczyzodawcę franczyzobiorcy ceny sprzedaży. ma swobody w ustalaniu cen, a tylko pewne prawo modyfika-
stępowań nie zostało ukończonych, minister finansów Należy jednak podkreślić, iż sugestia ta nie może być w żaden cji. Po drugie zaś, iż w przeciwieństwie do ww. produktów re-
zaproponował przedłużenia terminu. % am sposób egzekwowana przez franczyzodawcę, a w konsekwencji gionalnych, cena na resztę z nich jest ustalana odgórnie przez
prowadzić do ustalenia ceny sztywnej. franczyzodawcę.
Wydawałoby się, że powołane wyżej regulacje, jako jedne Porozumienia cenowe są jednym z najcięższych naruszeń
Tygodnik Prawa z filarów prawa konkurencji, są powszechnie znane i nie po- prawa konkurencji. Nie korzystają przy tym generalnie z wyłą-
Gospodarczego
winny budzić problemów w praktyce. Okazuje się, że jest jed- czeń od zakazów konkurencji, a ich negatywna ocena nie jest za-
nak inaczej. Publicznie dostępne oferty franchisingodawców leżna od wielkości i udziału w rynku podmiotów je zawierają-
Redaktor prowadząca: Teresa Siudem, tel. [phone],
R
e
d
a
k
t
o
r
p
r
o
w
a
d
z
ą
c
a
:
poklasyfikowane są zazwyczaj według kategorii ważnych do cych. Za tego typu naruszenie zarówno franczyzodawcy, jak
[e-mail]
Sekretarz redakcji: Jerzy Majkut, tel. [phone],
S
e
k
r
e
t
a
r
z
r
e
d
a
k
c
j
i
:
oceny dla przyszłych kooperantów, jak np. wymagania wobec i franczyzobiorcy grożą kary do 10 proc. przychodów każdego
[e-mail]
uczestników, standardy sklepowe, warunki zaopatrzenia itp. z nich w roku poprzedzającym nałożenie kary. Dodatkowymi
www.gazetaprawna.pl, [e-mail]
w
w
w
.
g
a
z
e
t
a
p
r
a
w
n
a
.
p
l
,
g
p
@
i
n
f
o
r
b
i
z
n
e
s
.
p
l
O dziwo, w tym spisie znajduje się często także rubryka zawie- konsekwencjami są nieważność przepisów umów dotyczących
INFOR Biznes SPÓA
KA Z O.O. 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,
rająca informacje, kto ustala ceny sprzedaży. Już samo to po- uzgodnień cenowych oraz możliwe roszczenia odszkodowaw-
tel. [phone], fax [phone]
winno wzbudzić uzasadnione zastrzeżenia, co potwierdza cze od odbiorców końcowych, którzy na skutek zmowy cenowej
Biuro Reklamy: tel. [phone], fax [phone]
B
i
u
r
o
R
e
k
l
a
m
y
:
Druk: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa treść wpisów dotyczących poszczególnych oferentów. Można nabywali towary drożej, niżby to miało miejsce w ramach uczci-
D
r
u
k
:
tam bowiem znalez
ć wprost potwierdzenie istnienia niedo- wych praktyk rynkowych. %
P R A W N I K W Y J A Ś N I A
Czy zmiana planu zagospodarowania ma wpływ na pozwolenie na budowę
Ponad rok temu uzyskałem pozwolenie o pozwoleniu na budowę stała się ostatecz- dania decyzji o pozwoleniu na budowę, zwoleniu na budowę skutkuje w takim
na budowę, ale nie rozpocząłem na. Jeśli nie rozpocznie robót budowla- nie ma więc wpływu na skuteczność i waż- przypadku utrzymaniem w mocy decyzji
dotychczas prac. W międzyczasie zmienił nych w tym terminie lub przerwie je na ność uprzednio wydanej ostatecznej decy- o warunkach zabudowy, która w swej isto-
się plan zagospodarowania przestrzennego okres dłuższy niż dwa lata, okoliczności te zji o pozwoleniu na budowę. W konstruk- cie jest sprzeczna z nowo obowiązującym
dla terenu objętego pozwoleniem będą stanowiły podstawę dla właściwego cji tej wyrażają się ogólne zasady: lex retro miejscowym planem zagospodarowania
na budowę. Czy muszę ponownie organu do stwierdzenia wygaśnięcia decy- non agit, a więc zasada niedziałania prawa przestrzennego.
występować o pozwolenie na budowę? zji o pozwoleniu na budowę. Rozpoczęcie wstecz oraz zasada ochrony praw naby- Zakładając, że w sytuacji czytelnika
albo wznowienie budowy będzie mogło tych na mocy ostatecznych decyzji admi- dwuletni termin na rozpoczęcie robót bu-
Zgodnie ze zmianą ustawy  Prawo bu- nastąpić po wydaniu nowej decyzji o po- nistracyjnych. dowlanych nie upłynął, może on bez prze-
dowlane (dalej u.p.b.), która weszła w ży- zwoleniu na budowę albo decyzji o pozwo- Rozumowanie powyższe wzmacnia szkód rozpocząć roboty budowlane (pa-
cie 23 sierpnia 2008 r., decyzja o pozwo- leniu na wznowienie robót budowlanych. dodatkowo interpretacja art. 65 ust. 1 miętając o konieczności zawiadomienia
leniu na budowę wygasa, jeżeli budowa Kwestia wygaśnięcia pozwolenia na pkt 2 w zw. z art. 65 ust. 2 ustawy o plano- o zamierzonym terminie rozpoczęcia ro-
nie została rozpoczęta przed upływem budowę jest więc ściśle związana z prze- waniu i zagospodarowaniu przestrzen- bót właściwego organu administracji i ko-
trzech lat od dnia, w którym decyzja ta pisanym ustawą terminem na rozpoczę- nym. Przepisy te statuują zasadę, zgodnie nieczności przestrzegania innych zasad
stała się ostateczna lub budowa została cie robót budowlanych. Co do zasady z którą, o ile decyzja o warunkach zabudo- związanych z prowadzeniem robót bu-
przerwana na czas dłuższy niż trzy lata podstawą do stwierdzenia wygaśnięcia wy (niezbędna do ubiegania się o wydanie dowlanych). %
(art. 37 ust. 1 u.p.b.). Jednak termin trzy- ostatecznej decyzji o pozwoleniu na bu- pozwolenia na budowę, gdy brak miejsco-
letni nie będzie miał zastosowania do de- dowę jest jedynie niepodjęcie lub niekon- wego planu zagospodarowania prze-
PODSTAWA PRAWNA
cyzji o pozwoleniu na budowę, które sta- tynuowanie robót budowlanych na jej strzennego) jest sprzeczna z uchwalonym
% Ustawa z 7 lipca 1994 r.  Prawo budowla-
ły się ostateczne przed 23 sierpnia 2008 r. podstawie w określonym terminie (chy- póz
niej miejscowym planem zagospodaro-
ne (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118
Decyzje te wygasną w razie niedochowa- ba że dana decyzja o pozwoleniu na bu- wania przestrzennego, pomimo to pozo-
ze zm.).
nia poprzednio obowiązującego terminu, dowę jest dotknięta inną wadą, która staje w mocy, jeśli na jej podstawie wydano
% Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu
tj. jeżeli budowa nie zostanie rozpoczęta może mieć wpływ na jej skuteczność lub ostateczną decyzję o pozwoleniu na budo-
przed upływem dwóch lat od dnia, w któ- ważność). wę. Należy zatem wnioskować, że sytu- i zagospodarowaniu przestrzennym
rym decyzja o pozwoleniu na budowę sta- Fakt zmiany lub uchwalenia nowego acja, w której nastąpiło uchwalenie nowe- (Dz.U. nr 80, poz. 717 ze zm.).
ła się ostateczna. miejscowego planu zagospodarowania go miejscowego planu zagospodarowania
BA
AŻEJ CZWARNOK
W sytuacji opisanej przez czytelnika za- przestrzennego, którego zapisy są przestrzennego, nie może mieć wpływu na
ZADAJ PYTANIE EKSPERTOWI
aplikant adwokacki
stosowanie znajdzie termin dwuletni, co sprzeczne z dotychczas obowiązującymi ważność i skuteczność uprzednio wydanej
w kancelarii Gide
oznacza, że może on rozpocząć budowę zasadami planowania i zagospodarowa- ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budo- [e-mail]
Loyrette Nouel
w ciągu dwóch lat od dnia, kiedy decyzja nia przestrzennego wiążącymi w dniu wy- wę, a ponadto ostateczna decyzja o po-
nr 240 T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O
10 pytań do...
E3
Na co przedsiębiorca powinien zwrócić uwagę,
zawierając umowę z kontrahentem
noprawne. Warto również uzyskać od kontrahenta
Odpowiada Krzysztof Wiater, radca prawny partner Kancelarii DLA Piper Wiater
oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji,
co przyspieszy przyszłą egzekucję, z wyłączeniem ko-
p
r
a
w
o
g
o
s
p
o
d
a
r
c
z
e
@
i
n
f
o
r
.
p
l
ZADAJ PYTANIE EKSPERTOWI [e-mail]
nieczności prowadzenia procesu sądowego.
Kto jest uprawniony do podpisania umowy,
Jakie są najskuteczniejsze sposoby
Większe znaczenie ma rzeczywisty majątek spółki, wy-
1
8
gdy stroną kontraktu jest spółka kapitałowa?
sokość należności do ściągnięcia czy nieuregulowa- zabezpieczeń wierzytelności? Czy forma
Z czego takie uprawnienie wynika? nych zobowiązań. To są mierniki finansowej pozycji
zabezpieczeń zależy od przedmiotu umowy?
uczestników obrotu. W dużych transakcjach handlo-
Zasady reprezentacji powinien każdorazowo okre- wych normalną praktyką jest audyt finansowy kontra- Przedmiot umowy po części determinuje sposób za-
ślać dokument statutowy (umowa lub statut) spółki henta, który pokazuje jego sytuację finansową. Przy bezpieczenia roszczeń. W stosunkach kredytowych zde-
kapitałowej, a ich indywidualizację wskazującą imien- mniejszych transakcjach warto zapoznać się z aktual- cydowanie najbardziej skuteczne są zabezpieczenia rze-
nie osoby uprawnione zawsze możemy znalez
ć w reje- nym bilansem kontrahenta, jak również, w szczegól- czowe, obciążające nieruchomości i rzeczy ruchome,
strze przedsiębiorców KRS, także w ujęciu historycz- nych wypadkach, poprosić o sprawdzenie kontrahenta w tym w szczególności zastaw rejestrowy na rzeczach
nym, tj. z uwzględnieniem wszelkich zmian w tym za- przez biura analityczne. ruchomych, który stosunkowo łatwo utworzyć i który
kresie. Podstawowym aktem staranności jest uzyska- określa sposób zaspokojenia. Ostatnia nowelizacja usta-
nie odpisu z rejestru przedsiębiorców Krajowego wy o zastawie rejestrowym poszerzyła katalog podmio-
Czy mamy prawo żądać z ZUS lub urzędu
Rejestru Sądowego. tów, które mogą ustanowić zastaw rejestrowy. W trans-
5
skarbowego zaświadczenia o terminowym akcjach handlowych częściej spotyka się zabezpieczenia
osobowe, które dodatkowo są tanie w ustanowieniu (np.
płaceniu podatków/składek przez kontrahenta?
Czy są jakieś ograniczenia w zaciąganiu
weksle, poręczenia).
2
zobowiązań przez osobę reprezentującą Zawsze można zapytać kontrahenta o ogólną infor-
macje o niezaleganiu w podatkach lub składkach na
spółkę?
Jaka odpowiedzialność cywilnoprawna grozi
ubezpieczenie społeczne. Inicjatywa uzyskania takiego
9
Rozstrzygające znaczenie ma dokument statutowy zaświadczenia leży jednak wyłącznie w rękach podmio- za nienależyte wykonanie umowy?
oraz aktualny stan wpisów w rejestrze przedsiębior- tu, którego ewentualne zaległości dotyczą. Urząd skar-
ców. Choć pewne ograniczenia mogą wynikać także bowy i ZUS nie wydadzą takich zaświadczeń każdemu
z innych z
ródeł (regulaminy wewnętrzne), to ewentu- zainteresowanemu. Można jednak na podstawie pełno- Wszystko zależy od tego, z jakim nienależytym wyko-
alne naruszenie tych ograniczeń wywołuje jedynie mocnictwa od kontrahenta wystąpić do powyższych or- naniem mamy do czynienia. Nieterminowe płatności ro-
skutki wewnętrzne, tj. w relacji reprezentant  repre- ganów o wydanie stosownych zaświadczeń w trybie dzą obowiązek zapłaty odsetek, w przypadku zobowią-
zentowana spółka. Kontrahent spółki co do zasady nie przepisów ordynacji podatkowej. Zaświadczenia te będą zań niepieniężnych, wynikających z umowy, będziemy
ponosi tu żadnych konsekwencji naruszenia tego typu miały dodatkowy walor uwalniający kontrahenta od od- mieli często do czynienia z karami umownymi lub inny-
ograniczenia. powiedzialności za zobowiązania publicznoprawne, np.: mi formami umownego odszkodowania. Ogólną zasadą
w przypadku nabycia zorganizowanych składników mie- jest istnienie odpowiedzialności cywilnej za niewykona-
nia kontrahenta, takich jak np. nieruchomość komercyj- nie lub nienależyte wykonanie zobowiązań. Oprócz tego
Czy podobne zasady obowiązują, gdy
na czy przedsiębiorstwo. oczywiście ważną kwestią jest reputacja partnerów han-
3
stroną umowy będzie spółka osobowa dlowych, którą w prosty sposób można stracić, nie wy-
wiązując się z zawartych umów.
lub spółdzielnia?
Na jakie klauzule należy zwrócić szczególną
6
W przypadku spółek osobowych rozstrzygające zna- uwagę, zawierając umowę?
Czym różni się wypowiedzenie umowy
czenie mają umowa spółki (statut w spółce komandyto-
10
wo-akcyjnej) i aktualny odpis z rejestru przedsiębior- Możemy tu mówić o pięciu głównych grupach. od odstąpienia od umowy i jakie łączą się
ców, które określają zasady reprezentacji tych podmio- Pierwsza dotyczy szeroko rozumianego przejścia wła-
z tym konsekwencje?
tów i ewentualne jej ograniczenia. Co do zasady każdy sności, jego chwili i skutków, co wiąże się ściśle z zasa-
ze wspólników spółki osobowej jest uprawniony do re- dami wykonywania poszczególnych uprawnień, np.
prezentowania spółki. Podstawa wyłączeń różni się korzystania i używania przedmiotu umowy. Druga do- Różnicy należy upatrywać w konstrukcji i konsekwen-
nieznacznie w poszczególnych spółkach osobowych. tyka kwestii ryzyka i kosztów jego minimalizacji, np. cjach prawnych. Generalizując, odstąpienie od umowy
Dokonując uogólnienia, można powiedzieć, że pozba- ubezpieczenia od ryzyka utraty lub pogorszenia rze- pociąga za sobą znacznie dalej idące skutki. Wypowie-
wienie któregokolwiek wspólnika prawa do reprezen- czy w transporcie. Niezwykle istotną część umowy sta- dzenie kończy jedynie między stronami stosunek prawny
towania spółki może wynikać obok ustawy (pozbawie- nowią płatności, w tym głównie terminy ich dokony-  od chwili wypowiedzenia strony nie są już nim związa-
ni prawa reprezentacji są np. komandytariusz w spółce wania, kwestie zaliczek, opłat pobocznych czy płatno- ne. Odstąpienie natomiast niweczy cały stosunek prawny
komandytowej i akcjonariusz w spółce komandytowo- ści w okresie gwarancyjnym. Ważny jest także ich cha- już od chwili jego powstania. Z chwilą odstąpienia umo-
-akcyjnej) także z umowy spółki lub prawomocnego rakter, czy płatności dokonuje bezpośrednio nasz wę uważa się bowiem za niezawartą. W razie odstąpienia
orzeczenia sądu. kontrahent, czy korzysta z pośrednictwa instytucji od umowy przyjmuje się, że strony nigdy nie były nią
Zasady reprezentacji w spółdzielni przypominają bar- bankowych, a jeżeli tak, to czy i jakie zabezpieczenia związane, w konsekwencji to, co sobie świadczyły, podle-
dziej spółkę kapitałową niż osobową z wieloosobowym za- zostały ustanowione. Czwartą grupę postanowień ga zwrotowi, a w przypadku niemożności zwrotu nastę-
rządem na czele. Zasady reprezentacji określa statut spół- umownych tworzą reguły odpowiedzialności kontrak- pują między stronami odpowiednie rozliczenia. Nato-
dzielni, podobnie jak w spółce kapitałowej  umowa spół- towej w dwóch głównych płaszczyznach: nietermino- miast w przypadku wypowiedzenia umowy wszelkie do-
ki (statut). Gdy statut spółdzielni nie stanowi inaczej, po- wości, z czym wiążą się najczęściej odsetki, kary konane między stronami czynności w ramach jej realiza-
dobnie jak w spółce kapitałowej reprezentacja jest łączna  umowne lub odszkodowania i gwarancyjnej dotyczą- cji uważa się za skuteczne, zaś umowa w chwili upływu
dwaj członkowie zarządu lub jeden członek zarządu do pa- cej jakości przedmiotu umowy, reguł odpowiedzialno- okresu wypowiedzenia przestaje obowiązywać. %
ry z pełnomocnikiem. W przypadku spółki kapitałowej  ści za wady towaru i naprawę rzeczy w razie jej uszko- Rozmawiała TERESA SIUDEM
w braku szczególnych postanowień spółkę reprezentują dzenia. Piąta obejmuje język umowy, arbitraż, wybór
dwaj członkowie zarządu lub jeden członek zarządu do pa- prawa właściwego, a także postanowienia o zachowa-
PODSTAWA PRAWNA
ry z prokurentem. Różnica pomiędzy spółkami kapitało- niu poufności.
% Ustawa z 23 kwietnia 1964 r.  Kodeks cywilny
wymi a spółdzielnią w odniesieniu do reprezentacji mate-
(Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).
rializuje się więc w tym, że spółdzielnie reprezentować
% Ustawa z 15 września 2000 r.  Kodeks spółek handlo-
W trakcie trwania umowy może dojść
mogą również pełnomocnicy działający z członkiem zarzą-
7
wych (Dz.U. nr 94, poz. 1037 ze zm.).
du. Ponadto w spółdzielniach o zarządzie jednoosobowym do pogorszenia sytuacji finansowej naszego
% Ustawa z 16 września 1982 r.  Prawo spółdzielcze
oświadczenia woli mogą składać dwaj pełnomocnicy.
kontrahenta, a w konsekwencji do jego
(t.j. Dz.U. z 2003, nr 188, poz. 1848 ze zm.).
niewypłacalności. Jak należy zabezpieczyć się
w umowie, by móc w przyszłości skutecznie
W jakich przypadkach powinniśmy zbadać
przeprowadzić windykację?
4
kondycję finansową naszego kontrahenta
i gdzie możemy znalez
ć takie informacje?
Nie ulega wątpliwości, że zawsze możemy mieć do
Należy kierować się w tej mierze zdrowym rozsąd- czynienia z pogorszeniem sytuacji finansowej czy wręcz
KRZYSZTOF WIATER
kiem. W transakcjach ze stałymi partnerami bizneso- niewypłacalnością kontrahenta. Z pomocą przychodzą
radca prawny, doktor nauk
wymi nie ma potrzeby każdorazowego dopominania tu jednak liczne sposoby zabezpieczenia wierzytelności.
ekonomicznych, specjalizuje się
się o przedstawienie dowodów dobrej kondycji finan- Szczególnie korzystnie jawią się tu zabezpieczenia rze-
w prawie korporacyjnym,
sowej kontrahenta. Z drugiej strony nie ma nic zdroż- czowe obciążające ruchomości i nieruchomości. Należy
międzynarodowej wymianie
nego czy niestosownego w pytaniu o sytuację finanso- mieć na uwadze ewentualną konkurencję roszczeń z in-
handlowej, transakcjach fuzji
wą partnera, z którym pierwszy raz zasiadamy do sto- nymi podmiotami, które dokonały zabezpieczenia swo-
i przejęć oraz projektach typu
łu rokowań. Należy także przestrzec przed utożsamia- ich roszczeń na poszczególnych składnikach majątku
greenfield/brownfield
niem kapitału zakładowego podmiotu z jego sytuacją przed nami i którym w efekcie przysługuje pierwszeń-
finansową. Jedno ma z drugim niewiele wspólnego. stwo zaspokojenia, w tym również roszczenia publicz-
T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O nr 240
przewodnik
E4
Jakie dokumenty musi przygotować
wykonawca do przetargu publicznego
Zamawiający ma prawo domagać się od wykonawców dokumentów niezbędnych
do przeprowadzenia postępowania. Jednak weryfikując zdolność wykonawcy do wykonania
zamówienia oraz zgodność oferowanych przez niego usług, dostaw czy robót budowlanych
z wymogami zawartymi w opisie przedmiotu zamówienia i innych postanowieniach specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, nie może on przekraczać granic wyznaczonych przez
ustawodawcę.
tem wykonawca musi przedstawić dokumenty wystawione
KATARZYNA BARAC
SKA
WIELKA BRYTANIA WYMAGANE DOKUMENTY
zgodnie ze swoim prawem krajowym, potwierdzające, że nie
[e-mail]
otwarto jego likwidacji ani nie ogłoszono upadłości, nie zalega
stawa Prawo zamówień publicznych (dalej p.z.p.) uza- z uiszczaniem podatków, opłat składek na ubezpieczenie spo- W Wielkiej Brytanii zaświadczenie o niekaralności można uzyskać
leżnia stopień sformalizowania procesu oceny spełniania łeczne i zdrowotne albo że uzyskał przewidziane prawem zwol- w The Criminal Records Bureau, Criminal Records Bureau for Irish
Uwarunków od wartości zamówienia. Dla postępowań nienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności lub Republic lub Scottish Disclosure Service. We Francji informacje ta-
o wartości przekraczającej równowartość kwot 133 tys. euro lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu,
kie można uzyskać w Le Casier Judiciaire National, natomiast
206 tys. euro w przypadku dostaw lub usług (kwota zależy od a także że nie orzeczono wobec niego zakazu ubiegania się o za-
w Hiszpanii w El Registro Central de Penados y Rebeldes.
rodzaju zamawiającego, a dodatkowo w przypadku zamówień mówienie.
sektorowych wynosi 412 tys. euro) oraz 5 mln 150 tys. euro dla Celem sprawdzenia, czy wykonawca nie podlega wyklucze-
robót budowlanych zamawiający ma obowiązek żądania od wy- niu na podstawie art. 24 ust. 1 pkt. 4-8 p.z.p. zamawiający mo- czonym przez zamawiającego języku (zgodnie z zasadą a ma-
konawców przedłożenia dokumentów niezbędnych do potwier- że żądać zaświadczenia o niekaralności właściwego organu są- iori ad minus).
dzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu. W postę- dowego lub administracyjnego kraju pochodzenia albo zamiesz- W polskim systemie prawnym nie zostały określone języki,
powaniach prowadzonych w procedurze poniżej tych progów kania osoby, której dokumenty dotyczą (par. 2 ust. 1 rozporzą- które należy uznać za powszechnie używane w handlu między-
żądanie przedłożenia dokumentów ma charakter fakultatywny, dzenia). narodowym, brakuje również jednoznacznych kryteriów ich wy-
a zamawiający może oprzeć się na złożonych przez wykonawcę Dokumenty te powinny być wystawione nie wcześniej niż różnienia. Wskazówką mogą być dokumenty Światowej Organi-
oświadczeniach. 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o do- zacji Handlu, która za swoje oficjalne języki uznaje angielski,
puszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówie- francuski i hiszpański. Wydaje się jednak, że wyliczenie takie
Obowiązkowe dokumenty nia albo składania ofert. Natomiast dokument o niezaleganiu w odniesieniu do zamówień publicznych nie jest wyczerpujące,
Dokumenty niezbędne do prawidłowego przeprowadzenia z uiszczeniem danin publicznym powinien być wystawiony nie a przy rozpatrywaniu włączenia innego języka (co w praktyce
postępowania szczegółowo określa rozporządzenie z 19 maja wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania jest rzadkie) należy wziąć pod uwagę praktykę międzynarodo-
2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzie- wego handlu w zakresie danego przedmiotu zamówienia.
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty lenie zamówienia albo składania ofert.
mogą być składane (dalej rozporządzenie). Spod niniejszych Wymogi wynikające z dyrektywy
rozważań zostali wyłączeni zamawiający sektorowi, którzy przy Postępowanie w języku polskim Ponieważ wyżej wskazane przepisy są bardzo ogólne, w celu
udzielaniu zamówień sektorowych, działając na podstawie art. Co do zasady zamawiający ma obowiązek sporządzenia ich uszczegółowienia należy sięgnąć do Dyrektywy
138c ust. 1 pkt 2 p.z.p., mogą żądać przedstawienia także doku- w języku polskim niezbędnej dokumentacji postępowania, nie- 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 31 marca
mentów innych niż określone we wspomnianym rozporządze- mniej możliwe jest posiłkowanie się, ze względu na specyfikę 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień
niu, które służyć mają potwierdzeniu spełniania warunków danego postępowania, opisami przedmiotu zamówienia także publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (dalej Dy-
udziału w postępowaniu. Warto podkreślić, że i w tym przypad- w innych wersjach językowych. W przypadku umów w spra- rektywa). Artykuł 45 ust. 1 Dyrektywy stwierdza, że z udziału
ku obowiązuje zasada żądania tylko takich dokumentów, które wach zamówień publicznych pamiętać należy o ustawie w zamówieniu wykluczany jest każdy kandydat lub oferent, któ-
są niezbędne dla prowadzonego postępowania, tj. dokonania z 7 paz
dziernika 1999 r. o języku polskim. W myśl art. 4 tej ry został skazany prawomocnym wyrokiem sądu z powodu do-
oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. ustawy język polski jest językiem urzędowym: 1) konstytucyj- puszczenia się korupcji, oszustwa w rozumieniu art. 1 Konwen-
W myśl przepisów wspomnianego wyżej rozporządzenia nych organów państwa, 2) organów jednostek samorządu te- cji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich,
w przypadku wykonawców mających siedzibę lub miejsce za- rytorialnego i podległych im instytucji w zakresie, w jakim wy- udziału w organizacji przestępczej lub udziału w praniu pienię-
mieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej zamawiający konują zadania publiczne, 3) terenowych organów administra- dzy. Dokumentem, którego może żądać zamawiający w takiej
może żądać: cji publicznej, 4) instytucji powołanych do realizacji określo- sytuacji, jest wyciąg z rejestru sądowego, a w przypadku jego
% koncesji, zezwolenia lub licencji, jeżeli ustawy nakładają obo- nych zadań publicznych, 5) organów, instytucji i urzędów braku  równoważny dokument wskazujący, że wymogi te zo-
wiązek ich posiadania w zakresie objętym zamówieniem pu- podległych organom wymienionym w pkt 1 i pkt 3, powoła- stały spełnione, wydany przez właściwy organ sądowy lub admi-
blicznym, nych w celu realizacji zadań tych organów, a także organów nistracyjny kraju pochodzenia lub kraju, z którego ta osoba przy-
% aktualnego odpisu z właściwego rejestru albo aktualnego za- państwowych osób prawnych w zakresie, w jakim wykonują bywa.
świadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zadania publiczne, 6) organów samorządu innego niż samo- Zamawiający może, w przypadku wątpliwości co do podmio-
jeżeli odrębne przepisy wymagają wpisu do rejestru lub zgło- rząd terytorialny oraz organów organizacji społecznych, zawo- towej sytuacji kandydatów lub oferentów, zwrócić się bezpo-
szenia do ewidencji działalności gospodarczej; dokument ten dowych, spółdzielczych i innych podmiotów wykonujących za- średnio do właściwych organów z wnioskiem o udzielenie
musi być wystawiony nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upły- dania publiczne. wszelkich niezbędnych informacji. Uwzględniając przepisy kra-
wem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału Pamiętać także należy, że rozporządzenie w sprawie rodza- jowe prawa państwa członkowskiego, w którym znajdują się sie-
w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert, jów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wyko- dziby lub miejsca zamieszkania oferentów, wnioski takie odno-
% aktualnych zaświadczeń właściwego naczelnika urzędu skar- nawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane, szą się do osób prawnych lub fizycznych, w tym stosownie, dy-
bowego oraz właściwego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Spo- wskazuje, że dokumenty potwierdzające spełnianie warunków rektorów przedsiębiorstw oraz wszelkich osób posiadających
łecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego po- udziału w postępowaniu są składane wraz z tłumaczeniem po- uprawnienia do reprezentowania, decydowania lub sprawowa-
twierdzających odpowiednio, że wykonawca nie zalega świadczonym przez wykonawcę, a więc w formie mniej rygo- nia kontroli nad kandydatem lub oferentem.
z opłacaniem podatków, opłat oraz składek na ubezpieczenie rystycznej niż tłumaczenie dokonane przez tłumacza przysię- Zgodnie z ustępem 2 art. 45 Dyrektywy z udziału w zamówie-
zdrowotne i społeczne, lub zaświadczeń, że uzyskał przewi- głego. W odniesieniu do innych dokumentów, a także infor- niu można wykluczyć każdego wykonawcę, który jest w stanie
dziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty macji i zawiadomień żaden przepis ustawy i aktów wykonaw- upadłości lub likwidacji, którego działalność jest objęta zarzą-
zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania de- czych nie narzuca jakiegokolwiek sposobu poświadczania dem sądowym, zawarł umowę z wierzycielami lub zawiesił dzia-
cyzji właściwego organu  wystawionych nie wcześniej niż tłumaczenia. łalność gospodarczą. Wykluczeniu podlega także wykonawca,
3 miesiące przed upływem terminu składania wniosków o do- Wyjątkiem od zasady prowadzenia postępowania w języku który jest przedmiotem postępowania o ogłoszenie upadłości,
puszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamó- polskim jest dopuszczenie przez zamawiającego możliwości o wydanie nakazu przymusowej likwidacji, o ustanowienie za-
wienia albo składania ofert, złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu rządu sądowego lub postępowania układowego z wierzycielami.
% aktualnej informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie oferty oraz innych dokumentów i oświadczeń w języku po- Dokumentem, którego może żądać zamawiający celem spraw-
określonym w art. 24 ust. 1 pkt. 4-9 wystawionej nie wcześniej wszechnie używanym w handlu międzynarodowym lub języ- dzenia podmiotowej sytuacji oferenta, jest wyciąg z rejestru są-
niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków ku kraju, w którym zamówienie jest udzielane. Zamawiający dowego, a w przypadku jego braku  równoważny dokument
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie za- dopuszcza język inny niż język polski w szczególnie uzasad- wskazujący, że wymogi te zostały spełnione, wydany przez wła-
mówienia albo składania ofert. nionych przypadkach, a więc takich, w których spodziewa się, ściwy organ sądowy lub administracyjny kraju pochodzenia lub
Ponadto zamawiający może żądać dokumentów potwierdza- że ze względu na charakter przedmiotu zamówienia celowe kraju, z którego ta osoba przybywa. I tak na przykład w przypad-
jących posiadanie przez wykonawcę niezbędnej wiedzy i do- jest ułatwieniem wykonawcom złożenia odpowiednich doku- ku wykonawcy z Wielkiej Brytanii rejestrem, z którego wypis po-
świadczenia oraz dysponowania potencjałem technicznym i oso- mentów (np. wyniki testów prób przeprowadzanych przez la- winien on przedstawić, jest United Kingdom Companies House
bami zdolnymi do wykonania zamówienia (par. 1 ust. 2 rozpo- boratoria dla specjalistycznych dostaw sprzętu wykonywane w Londynie, Companies Registry Office w Belfaście lub Compa-
rządzenia) oraz dokumentów potwierdzających sytuację ekono- są jedynie w języku angielskim), lub w sytuacji, gdy zamówie- nies Registry Office w Edynburgu, w zależności od miejsca sie-
miczną i finansową wykonawcy (par. 1 ust. 3 rozporządzenia). nie udzielane jest na terenie innego kraju i można założyć, że dziby lub miejsca zamieszkania. W Hiszpanii istnieje Registro
wielu zainteresowanych wykonawców będzie pochodziło z te- Mercantil Central, który wydaje wypisy zawierające nazwę, wy-
Kontrahenci spoza Polski go kraju. Zamawiający powinien przewidzieć możliwość zło- sokość kapitału zakładowego, cel założenia spółki, informacje
W celu potwierdzenia, że wykonawca mający siedzibę lub żenia wniosków lub ofert w ogłoszeniu o zamówieniu i specy- dotyczące organów zarządzających, niewypłacalności, upadku
miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej fikacji istotnych warunków zamówienia. W przypadku do- i rozwiązaniu spółki. Natomiast we Francji odpowiednikiem pol-
posiada uprawnienia do wykonywania określonej działalności puszczenia innego języka należy uznać, że wniosek o dopusz- skiego Krajowego Rejestru Sądowego jest Registre National du
lub czynności  zamawiający może żądać dokumentów wysta- czenie do udziału w postępowaniu lub oferta mogą zawierać Commerce et des Societes. Informacje dotyczące każdej francu-
wionych przez organy państwa pochodzenia wykonawcy. A za- dokumenty i informacje złożone w języku polskim i dopusz- skiej spółki można uzyskać na stronie Euridile i obejmują one
nr 240 T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O
przewodnik
E5
nie tylko informacje udostępnione przez RNCS, ale także l'Insti- wiającego dokumenty, ale są one wystawiane w terminach nie-
Orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej
tut National de la Propriete Industrielle (Narodowy Instytut pokrywających się z terminami wskazanymi w ogłoszeniu o za-
Własności Przemysłowej) oraz Direction Generale des Impots mówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub za-
1. Jeżeli przedłożony dokument wzbudził obiekcje zamawiającego,
(Generalny Zarząd Podatkowy) w zakresie niezalegania z zapła- proszeniu do składania ofert?
tą podatków oraz posiadanego przez spółkę majątku. Jedną z możliwości pozostawionych zagranicznym podmio- zobowiązany on jest do wyjaśnienia wszelkich wątpliwości z nim
tom przez polskiego ustawodawcę jest instytucja wezwania wy- związanych. Dopóki nie wyjaśni on w sposób autorytatywny
konawcy, który w określonym terminie nie złożył wyżej opisa- swojego przypuszczenia o rzekomej sprzeczności treści oferty
Zobowiązania podatkowe, składki ZUS nych oświadczeń lub dokumentów, lub złożył dokumenty za- wykonawcy, to nie można odrzucić tej oferty (wyrok z 16 czerw-
W celu sprawdzenia, czy kandydat lub oferent wypełnia zo- wierające błędy, do ich uzupełnienia w wyznaczonym terminie
ca 2008 r., LEX nr 409201).
bowiązania dotyczące płatności podatków lub opłacania skła- (art. 26 ust. 3 p.z.p.). Należy przyjąć, że dotyczy to zarówno do-
2. Zamawiający ma prawo do tylko jednokrotnego wystąpienia
dek na ubezpieczenie społeczne, zgodnie z przepisami kraju, kumentów urzędowych (wystawionych przez odpowiednie or-
o uzupełnienie oświadczeń i dokumentów i w konsekwencji wy-
w którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, zamawiający gany), jak i dokumentów sporządzanych samodzielnie przez
przyjmuje zaświadczenie wydane przez właściwy organ pań- wykonawcę  oświadczeń, wykazów oraz informacji. ciągania konsekwencji ustawowych wobec tych wykonawców,
stwa członkowskiego, którego to dotyczy. W Wielkiej Brytanii Zamawiający może także wezwać, w wyznaczonym przez sie- którzy z tego wezwania nie skorzystali. Odmienność może prze-
informacje dotyczące niezalegania z zapłatą podatków można bie terminie, do złożenia wyjaśnień dotyczących składanych
jawiać się w zakresie proponowanego przedmiotu zamówienia,
otrzymać od Her Majesty's Revenue and Customs lub Office of przez wykonawców dokumentów (art. 26 ust. 4 p.z.p.). Prawa do
jak i w sposobie jego realizacji oraz może polegać na tym, iż nie
the Revenue Commissioners w Irlandii, natomiast wszystkie uzyskania wyjaśnień nie należy jednak utożsamiać z uprawnie-
odpowiada ona przedmiotowi zamówienia co do zakresu, ilości,
wpłacone składki na ubezpieczenie społeczne są zapisywane niem do domagania się jakichkolwiek dodatkowych dokumen-
jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla
przez program National Insurence Recording System 2. Nato- tów potwierdzających spełnianie warunku lub prawdziwość
wykonania przedmiotu zamówienia w stopniu zaspokajającym
miast w Hiszpanii zaświadczenia o niezaleganiu z zapłatą podat- oświadczenia. Rozważając kwestię uzyskiwania wyjaśnień, nale-
oczekiwania i interesy zamawiającego (wyrok z 16 czerwca
ków wydaje Hacienda Publica, natomiast zaświadczenia doty- ży się zastanowić, w którym momencie postępowania zamawia-
2008 r., LEX nr 409201).
czące opłacania składek na ubezpieczenie społeczne  Instituto jący powinien wystąpić o uzupełnienie dokumentów. W przypad-
Nacional de la Seguridad Social. ku sprawdzania uprawnień wykonawcy do wykonywania okre-
3. Wykaz jest dokumentem, czyli oświadczeniem woli składanym
ślonej działalności lub czynności sytuacja jest oczywista, gdyż za-
przez wykonawcę uczestniczącego w postępowaniu przetargo-
Badanie sytuacji finansowej mawiający występuje o uzupełnienie dokumentów po złożeniu
wym, zaś dokument potwierdzający należyte wykonanie wykaza-
Artykuł 47 Dyrektywy 2004/18/WE określa rodzaje doku- ofert (w postępowaniach jednoetapowych) lub po złożeniu wnio-
nego zamówienia jest oświadczeniem woli składanym nie przez
mentów odzwierciedlających sytuację ekonomiczną i finansową sków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu (przetarg ogra-
wykonawcę, ale przez osobę trzecią, która potwierdza realizację
wykonawcy, których dostarczenia także może żądać zamawiają- niczony, negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny).
zamówienia zgodnie z umową (wyrok z 13 czerwca 2008 r.,
cy. Są to między innymi oświadczenia banków, dowody posiada- Natomiast w zakresie dokumentów potwierdzających speł-
LEX nr 409197).
nia odpowiedniego ubezpieczenia z tytułu ryzyka zawodowe- nianie przez oferowane usługi, dostawy i roboty budowlane wy-
go, a także bilansy bądz
oświadczenia o ogólnym obrocie przed- magań określonych przez zamawiającego sprawa nie jest już ta-
siębiorstwa, o ile nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa. Oce- ka oczywista, gdyż w trybach wymagających złożenia wniosków
na kwalifikacji technicznych lub zawodowych może nastąpić, o dopuszczenie do udziału w postępowaniu żądanie przedłoże- Zdaniem doktryny, do którego należałoby się przychylić, od-
w myśl art. 48 Dyrektywy, na podstawie wykazu robót budowla- nia zaświadczeń dotyczących konkretnych produktów jest moż- powiedz
na to pytanie powinna być twierdząca.  Intencją usta-
nych wykonanych w ciągu ostatnich pięciu lat, wykazu głów- liwe na etapie zaproszenia do składania oferty. Zamawiający wodawcy było, aby zamawiający mógł wybrać ofertę najlep-
nych dostaw lub usług zrealizowanych w ciągu ostatnich precyzuje opis przedmiotu zamówienia w specyfikacji istotnych szą pod względem merytorycznym i aby ograniczone były
trzech lat, wykształcenia i kwalifikacji zawodowych usługodaw- warunków zamówienia, a co za tym idzie również wymagania przypadki wykluczenia wykonawców, którzy złożyli dobre
cy, przedsiębiorcy budowlanego lub personelu zarządzającego dotyczące zgodności przedmiotu zamówienia z odpowiednimi oferty, a także odrzucenia dobrych ofert ze względów formal-
przedsiębiorstwem, a także poprzez wskazanie zaangażowa- normami. Uzupełnienie takich dokumentów będzie więc możli- nych (Tomasz Kwieciński [w:] J. Baehr, T. Czajkowski, W.
nych pracowników technicznych lub instytucji technicznych, we dopiero po złożeniu ofert. Dzierżanowski, T. Kwiatkowski, W. A
ysakowski Prawo Zamó-
niezależnie od tego, czy są one częścią przedsiębiorstwa wyko- W przypadku wymogów przedłożenia certyfikatów poświad- wień Publicznych, Komentarz, Urząd Zamówień Publicznych,
nawcy, opis urządzeń technicznych oraz środków zastosowa- czających zgodność działań wykonawcy z normami jakościowy- 2007 r., Wydanie III, s. 142). %
nych przez dostawcę lub usługodawcę. mi lub europejskimi normami zarządzania środowiskiem ko- KATARZYNA BARAC
SKA
radca prawny, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy
Z uwagi na różnorodność organów oraz przepisów admini- mentatorzy wskazują, że, mimo że dokumenty takie odnoszą się
stracyjnych regulujących wydawanie takich zaświadczeń oraz do działań wykonawcy (w tym działań przyszłych związanych
dokumentów, wyżej opisane kwestie powodują liczne problemy z realizacją zamówienia), zamawiający zazwyczaj żąda ich
PODSTAWA PRAWNA
zarówno po stronie zamawiających, jak i wykonawców. Istnieje przedłożenia wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału
% Ustawa z 29 stycznia 2004 r.  Prawo zamówień publicznych
co prawda możliwość zastąpienia żądanych przez zamawiające- w postępowaniu  w tej sytuacji ewentualne wystąpienie o uzu-
(t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 223, poz. 1655 ze zm.).
go dokumentów oświadczeniem złożonym przed notariuszem, pełnienie następować będzie po złożeniu wniosków i stwierdze-
% Ustawa z 7 paz
dziernika 1999 r. o języku polskim (Dz.U. nr 90,
właściwym organem sądowym, administracyjnym albo organem niu przez zamawiającego braków (Małgorzata Stachowiak [w:]
poz. 999 ze zm.).
samorządu zawodowego lub gospodarczego, ale jedynie w sytu- M. Stachowiak, J. Jerzykowski, W. Dzierżanowski, Prawo zamó-
% Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 19 maja 2006 r. w spra-
acji, gdy wyżej opisanych dokumentów nie wydaje się w kraju po- wień publicznych. Komentarz, LEX, 2007, wyd. III.).
chodzenia osoby lub w kraju, w którym wykonawca ma siedzibę Wskazany powyżej mechanizm ma na celu zapobieganie wie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wyko-
lub miejsce zamieszkania (par. 2 ust. 3 rozporządzenia). unieważnianiu postępowań oraz eliminowaniu korzystnych nawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz.U.
ofert zawierających pewne braki lub błędy. Należy się jednak za- nr 87, poz. 605 ze zm.).
Oczekiwanie na dokumenty stanowić, czy zamawiający jest zobowiązany wezwać wykonaw-
% Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
Jak należy natomiast traktować sytuację, gdy w kraju pocho- cę do uzupełnienia oświadczeń zawierających błędy  ustawa
z 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamó-
dzenia osoby lub w kraju, w którym wykonawca ma siedzibę lub wspomina bowiem jedynie o dokumentach zawierających błędy
wień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz.U. L. 134
miejsce zamieszkania, co prawda wydaje się żądane przez zama- (art. 26 ust. 3 p.z.p.).
z 30 kwietnia 2004 r.).
E K S P E R T W Y J A Ś N I A
Treść projektu umowy można skutecznie oprotestować
Czy przedsiębiorca może mieć wpływ także treść jego postanowień można sku- się uzyskać trafne i wyważone wyroki ważna jest czynność prawna sprzeczna
na treść umowy w sprawie zamówienia tecznie oprotestować. Zdarza się, że pro- arbitrów. W wyroku z 18 maja 2004 r. z zasadami współżycia społecznego.
publicznego? jekty umów są niemal wzorcowym zbio- w sprawie o sygn. akt: UZP/ZO/0- Protest dotyczący treści postanowień
rem tzw. klauzul abuzywnych, to jest po- 645/04 arbitrzy zwrócili uwagę, iż specyfikacji istotnych warunków zamó-
Projekty przyszłych umów są częścią stanowień jednostronnie niekorzystnych. umowy z zakresu zamówień publicz- wienia, a więc także dotyczący postano-
postanowień specyfikacji istotnych warun- Najczęściej przeze mnie spotykanymi są: nych należą do najbardziej istotnej wień projektów umów, wnosimy w termi-
ków zamówienia, co wynika z art. 36 ust. drastycznie wysokie kary umowne, pró- z punktu widzenia gospodarczego gru- nie 7 lub 14 dni od dnia zamieszczenia
1 pkt 16 ustawy Prawo zamówień publicz- by zniesienia sankcji za nieterminową za- py zobowiązań wzajemnych, i między specyfikacji istotnych warunków zamó-
nych. Co do zasady treść umowy łączącej płatę należności (brak odsetek ustawo- innymi dlatego są oparte o zasadę ekwi- wienia na stronie internetowej, w przy-
w przyszłości dwie strony  zamawiające- wych) oraz przerzucanie na wykonawcę walentności, w której świadczenie jed- padku najbardziej popularnego trybu
go i wykonawcę  jest więc proponowana wszelkiego możliwego ryzyka gospodar- nej ze stron ma być odpowiednikiem przetargu nieograniczonego. Dłuższy
zawsze przez zamawiającego. Nie oznacza czego. I tak np. generalni wykonawcy ro- świadczenia drugiej strony. W tym kon- z tych terminów dotyczy zamówień w po-
to jednak, że pod takimi umowami wyko- bót budowlanych mają odpowiadać za tekście  bazując na przykładzie robót stępowaniach, gdzie wartość zamówienia
nawca może się jedynie bezkrytycznie błędy w projektach dostarczanych im budowlanych wykonywanych w oparciu jest równa lub przekracza kwoty określo-
podpisać. Prawo zamówień publicznych przez inwestorów. Widziałem już posta- o wadliwy projekt  można powiedzieć, ne w przepisach wydanych na podstawie
przewiduje możliwość wpływania przez nowienia umów, gdzie wykonawca robót że przedsiębiorca budowlany w zamie- art. 11 ust. 8 prawa zamówień publicz-
wykonawców na treść postanowień przy- miał odpowiadać nie tylko za dotrzyma- rzeniach autora projektu umowy stawał nych (progi: 133 tys. euro, 206 tys. 412
szłej umowy. Konieczne jest jednak, aby jej nie terminu zakończenia budowy  pomi- się nie tyle wykonawcą robót budowla- tys. euro dla dostaw i usług oraz 5 mln
postanowienia były uzgodnione i zaakcep- mo wielotygodniowego wstrzymania ro- nych, co bardziej gwarantem poprawno- 150 tys. euro dla robót budowlanych).
towane w odpowiednim czasie. Próby ne- bót na skutek konieczności dokonania po- ści wykonania projektu, na którego ja- Jestem przekonany, że długofalowo
gocjacji dopiero na etapie podpisywania prawek projektu  lecz także za inne ne- kość nie miał przecież wpływu. Wszak kształtowanie jednostronnie korzyst-
kontraktu nie mają szans powodzenia. gatywne konsekwencje zmian projektu firmie budowlanej inwestor płacił tylko nych umów nie wpływa korzystnie na
Prawo zamówień publicznych w art. (takie jak dodatkowa ilość potrzebnego za robociznę i materiały budowlane, efektywność wydawania publicznych
PIOTR TR
BICKI
180 ust. 1 stanowi, że wobec treści (& ) betonu, stali, dodatkowe nakłady roboci- a nie za weryfikację jakości projektu, pieniędzy. Dało się to zauważyć ostatni-
radca prawny, szef
postanowień specyfikacji istotnych wa- zny itp.), w myśl postanowień umów ob- sprawdzenie kompletności czy rzetelno- mi laty w branżach, gdzie istotnie
działu zamówień
runków zamówienia (...) można wnieść ciążały nie inwestora czy autora wadliwe- ści jego wykonania. Dochodziło tu za- zmniejszył się poziom konkurencji, ta-
publicznych
protest do zamawiającego. Ponieważ pro- go projektu, a właśnie firmę budowlaną. tem do naruszenia zasady dopuszczal- kich właśnie jak budownictwo, gdzie
w Kancelarii Gessel
jekt umowy jest załącznikiem do specyfi- Niejednokrotnie oprotestowywałem nej swobody umów. Poza tym, zgodnie tak jednostronnie nastawieni inwesto-
w Warszawie
kacji istotnych warunków zamówienia, tego typu postanowienia i udawało mi z art. 58 par. 2 kodeksu cywilnego, nie- rzy po prostu nie mieli oferentów. %
T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O nr 240
prawo handlowe
E6
DOCHODZENI E NALEŻNOŚCI OD SPÓA
KI J AWNEJ I J EJ WSPÓLNI KÓW
WARTO PRZECZYTAĆ
Postępowanie cywilne. Wzory pism
Wierzyciel decyduje
z prawa materialnego i procesowego
z objaśnieniami i płytą CD
do kogo kieruje roszczenie
KSI
ŻKA O tym, jak pisać pisma i wnioski
w procesie cywilnym
Ustawodawca pozostawił wierzycielom spółek
Odpowiedzialność wspólników
jawnych dochodzącym swoich należności na drodze
KSI
ŻKA DLA wszystkich prawników
sądowej dużą swobodę w wyborze strony
praktyków i stron w postępowaniach cy-
Wspólnicy spółki jawnej ponoszą za jej zobowiązania odpowie-
pozwanej.
wilnych
dzialność osobistą, nieograniczoną, solidarną i subsydiarną zara-
zem. Podmiot będący wierzycielem spółki jawnej, w sytuacji gdy
Zgodnie z art. 8 kodeksu nadawania, nawet wówczas
DLACZEGO WARTO J
MIEĆ? Ponieważ po-
zamierza dochodzić swojej należności na drodze postępowania
spółek handlowych (k.s.h.) gdy nie były one nimi
zwala prawnikom i stronom zmuszo-
spółka osobowa może we w chwili powstawania zobo- sądowego, staje więc przed koniecznością dokonania wyboru
nym do formułowania pism proceso-
własnym imieniu zaciągać zo- wiązania (art. 32 k.s.h.) strony pozwanej. Może on pozwać wyłącznie spółkę, wyłącznie
wych w postępowaniu cywilnym oszczę- bowiązania, pozywać i być (H. Pietrzkowski [w:] wspólników (wszystkich lub poszczególnych), pozwać jednocze-
dzić czas i uniknąć błędów. Powinna pozywana, przy czym w art. T. Ereciński (red.), Kodeks
śnie spółkę, jak i jej wspólników, jak również wytoczyć oddzielnie
Autorzy
w tym szczególnie pomagać dołączona 22 par. 2 k.s.h. postanowio- postępowania cywilnego.
powództwo spółce i wspólnikom.
Andrzej Zieliński,
no, iż każdy ze wspólników Komentarz, Tom IV, s. 69,
płyta CD.
Marcjusz Szczepański
odpowiada za zobowiązania Warszawa 2007).
Ten tom zmienionego i zaktualizowane-
Wydawnictwo
spółki bez ograniczenia całym na...). Pamiętać bowiem na- ków, to zasadne wydaje się,
go Wielkiego Zbioru Pism Becka zawie-
C.H. Beck
swoim majątkiem solidarnie leży, iż sąd nie ma możliwo- aby sąd zarządził połącze-
ra 128 wzorów uzupełnionych objaśnie-
Spółka i wspólnicy
z pozostałymi wspólnikami ści zasądzenia roszczenia nie obu spraw, w przypad-
niami i informacjami o opłatach, o środ-
oraz ze spółką przy uwzględ- W przypadku wytoczenia z zastrzeżeniem w sentencji ku gdy zajdą przesłanki
kach prawnych, a także o obowiązują-
nieniu art. 31 k.s.h. Według powództwa przeciwko spół- wyroku, że egzekucja wo- określone w art. 219 k.p.c.
cych terminach. Każdy szymel został
ostatniego ze wspomnianych ce i wspólnikom jednocze- bec wspólnika jest uzależ- Jeżeli wymienionego prze-
zapatrzony w wybór literatury i orzecz-
przepisów wierzyciel spółki śni rodzić się może pytanie, niona od bezskuteczności pisu nie będzie można za-
nictwa. Siłą książki jest to, że wybór nie
może prowadzić egzekucję na jakim etapie postępowa- egzekucji z majątku spółki, stosować, to zgodnie z po-
jest przypadkowy. Zawiera wzory pism
z majątku wspólnika w przy- nia sąd winien badać ową gdyż brak ku temu podstaw glądami niektórych przed-
wnoszonych przed wszczęciem proce-
padku, gdy egzekucja z ma- bezkuteczność egzekucji w przepisach procedury cy- stawicieli doktryny uzasad-
su (np. wniosek o zabezpieczenie rosz-
jątku spółki okaże się bezsku- z majątku spółki, o której wilnej. nionym byłoby zawieszenie
czenia czy o zabezpieczenie dowodu),
teczna (subsydiarna odpo- mowa w art. 31 k.s.h. Bada- W odniesieniu do oma- przez sąd postępowania
typowe pozwy ogólne z poszczególnych
wiedzialność wspólnika), jed- nie tej okoliczności przez wianej kwestii nie powinna toczącego się przeciwko
dziedzin prawa materialnego (np.
nakże nie stanowi to komornika należy wyklu- również budzić wątpliwości wspólnikom na podstawie
o świadczenie majątkowe i niemajątko- przeszkody do wniesienia po- czyć z uwagi na charakter relacja art. 331 par. 2 k.c. do art. 177 par. 1 pkt 1 k.p.c.
we, wzajemny), pozwy z zakresu części wództwa przeciwko wspólni- i rolę tego organu. Jak za- art. 22 i 31 k.s.h. Artykuł 331 z uwagi na prejudycjalne
ogólnej kodeksu cywilnego (np. o ochro- kowi, zanim owa bezskutecz- uważa się w orzecznictwie, par. 2 k.c. mówiący o tym, iż znaczenie orzeczenia
nę dóbr osobistych czy o uznanie czyn- ność zajdzie. Subsydiarna subsydiarność odpowie- odpowiedzialność członków stwierdzającego istnienie
odpowiedzialność wspólnika dzialności rzutuje nie na po- jednostek organizacyjnych za zobowiązania spółki (tak:
ności prawnej za nieważną), jak rów-
nie dotyczy zobowiązań po- winność świadczenia przez ich zobowiązania powstaje E. Gniewek, Subsydiar-
nież pozwy z zakresu prawa rzeczowe-
wstałych przed wpisem do re- wspólników, ale na kolej- z chwilą, gdy jednostka orga- na..., s. 332). Jeżeli sąd nie
go (np. o wykonywanie prawa własno-
jestru. Postanowienia art. 22 ność zaspokojenia wierzy- nizacyjna stała się niewypła- dokonana fakultatywnego
ści, o rozgraniczenie nieruchomości).
par. 2 k.s.h. nie mogą być ciela z określonych mas ma- calna, stanowi według prze- zawieszenia postępowania,
Można w książce też znalez
ć pozwy
uchylane czy też zmieniane jątkowych (wyrok SA w Bia- ważającego w piśmiennic- to z uwagi na subsydiarną
z zakresu prawa zobowiązań (np. o za-
ze skutkiem wobec osób trze- łymstoku z 26 paz
dziernika twie i orzecznictwie poglądu odpowiedzialność wspólni-
płatę odsetek, o zwrot zadatku w po-
cich, a zobowiązania spółki 2004 r., I ACa 327/04, OSA przepis generalny w stosun- ków wydanie wyroku od-
dwójnej wysokości).
w rozumieniu art. 22 par. 2 2005/8/32). Sąd rozpozna- ku do regulacji szczególnych dalającego wobec spółki
k.s.h. obejmują zarówno zo- jący sprawę winien zatem zawartych w k.s.h. (np. A. Ki- skutkować będzie zwolnie-
bowiązania cywilnoprawne, wydać tytuł egzekucyjny dyba, Handlowe spółki oso- niem wspólników z obo-
Rejestracja spółek. Zagadnienia materialne
jak i obciążenia publiczno- przeciwko spółce i wspólni- bowe, Oficyna 2006). Dla wiązku świadczenia wobec
prawne, przy czym długi kom niezależnie od tego, przyjęcia prezentowanego wierzyciela (A
. Błaszczak,
i procesowe
cywilne mogą wynikać czy wierzyciel wykazał bez- poglądu nie powinien także Pozycja spółki osobowej
KSI
ŻKA O rejestracji spółek handlowych
zarówno z umów i innych skuteczność egzekucji czy stanowić przeszkody fakt w procesie cywilnym,
w Krajowym Rejestrze Sądowym i kom-
czynności prawnych, jak też nie. Okoliczność, czy wprowadzenia art. 331 par. 2 s. 335, Toruń 2006).
petencjach sądów rejestrowych
i zobowiązań ustawowych egzekucja z majątku spółki k.c. już w trakcie obowiązy-
(np. bezpodstawnego wzbo- okaże się lub okazała się wania k.s.h., bowiem póz
-
Jedynie wspólnicy
KSI
ŻKA DLA sędziów i referendarzy są-
gacenia lub deliktów) (S. Soł- bezskuteczna, nie jest do- niejsza norma ogólna nie wy-
dowych orzekających w wydziałach reje-
tysiński, [w:] S. Sołtysiński, niosła dla rozstrzygnięcia łącza wszak stosowania Wytaczanie powództwa
strowych i dla wszystkich osób przygoto-
A. Szajkowski, A. Szumański, o odpowiedzialności wspól- wcześniejszej normy szcze- samym wspólnikom jest
wujących i składających wnioski do są- J. Szwaja, Komentarz K.S.H., ników, jakie zapada w po- gólnej (E. Gniewek, Subsy- wprawdzie teoretycznie
dów rejestrowych Tom I, s. 337, Warszawa stępowaniu rozpoznaw- diarna..., s. 324). możliwe, jednak w praktyce
2006). czym. Kwestia bezskutecz- Należy w tym miejscu nad- mało zasadne. Nawet
ności egzekucji badana jest mienić, iż bezskuteczność eg- w przypadku gdy wierzyciel
DLACZEGO WARTO J
MIEĆ? Dlatego że
natomiast w ramach tzw. zekucji, o jakiej mowa w art. wie, że spółka nie posiada
jest to monografia precyzyjnie przedsta-
Tylko spółka
postępowania klauzulowe- 31 k.s.h., nie oznacza wcale już żadnego majątku, to jed-
Autor
wiająca zarówno zagadnienia ogólne
W pozwie skierowanym go. (P. Tereszkiewicz, Od- konieczności wszczynania noczesne pozwanie spółki
A
ukasz Zamojski
związane z rejestrem i postępowaniem
przeciwko spółce jawnej, powiedzialność wspólni- przez wierzyciela własnego i wspólników nie obciąża go
Wydawnictwo
rejestrowym, jak i kompetencje sądu re-
określając stronę pozwaną, ków za zobowiązania spółki postępowania egzekucyjne- żadnymi dodatkowymi opła-
LexisNexis
jestrowego. Mówi także o poszczegól-
wystarczy podać firmę spół- jawnej, Oficyna 2008). go. W toku postępowania tami sądowymi. Wytoczenie
nych etapach stosowania norm proce-
ki, pod którą prowadzi ona Stwierdzenie to może bu- o nadanie klauzuli wyko- powództwa spółce i wspólni-
sowych (ze szczególnym uwzględnie-
swoją działalność, nie jest dzić pewne kontrowersje, nalności przeciwko wspólni- kom pozwala natomiast na
niem przepisów kodeksu postępowania
zaś konieczne wymienianie ale słusznie podkreśla się kom może on powołać się na uzyskanie tytułu wykonaw-
cywilnego o procedurze rejestrowej).
jej wspólników. W przypad- w literaturze, iż bez wątpie- rezultat egzekucji prowadzo- czego także przeciwko tej
Książka szczegółowo analizuje też kom-
ku wytoczenia powództwa nia postępowania klauzulo- nej przez inny podmiot pierwszej, co może okazać
petencje sądu w sprawach dotyczących
i uzyskania tytułu egzeku- we nie są ze swej natury względnie na stan faktyczny się przydatne w przypadku
wpisu do KRS i składania dokumentów
cyjnego jedynie przeciwko przystosowane do wszech- uzasadniający taki wniosek. póz
niejszego nabycia mienia
do akt rejestrowych. Autor  sam orze-
spółce art. 7781 k.p.c. daje stronnego merytorycznego przez spółkę. %
kający w sądzie rejestrowym  nie pomi- wierzycielowi dodatkową zbadania przesłanki bezsku-
MACIEJ BURKOWSKI
Pozwanie oddzielne
nął również spraw niezwiązanych z wpi- możliwość uzyskania klau- teczności egzekucji z mająt- aplikant radcowski
sem, a należących do właściwości sądu zuli wykonalności przeciw- ku spółki, nie ma jednak in- W sytuacji gdy powód OIRP w Poznaniu
ko wspólnikom spółki. nego forum (trybu) dla zdecyduje się oddzielnie prawnik w Kancelarii Prawniczej
na mocy przepisów kodeksu spółek
W postępowaniu tym wie- uskutecznienia podstaw pozwać spółkę i wspólni- Jerzy Burkowski
handlowych. Kładzie przy tym nacisk
rzyciel musi jedynie wyka- subsydiarnej (w egzekucji)
na wykładnię regulacji stwarzających
zać, iż egzekucja wobec odpowiedzialności wspólni-
w praktyce najwięcej problemów inter-
PODSTAWA PRAWNA
spółki okazała się bezsku- ków (E. Gniewek, Subsy-
pretacyjnych i zamieszania. Publikacja
teczna albo jest oczywiste, diarna odpowiedzialność
% Ustawa z 15 września 2000 r.  Kodeks spółek handlowych
jest więc cenna nie tylko dla prawników
że będzie ona bezskuteczna. członków ułomnych osób
(Dz.U. nr 94, poz. 1037 ze zm.).
zawodowo zajmujących się problematy-
Warto wspomnieć, iż klau- prawnych w k.c. i k.s.h.,
% Ustawa z 23 kwietnia 1964 r.  Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16,
ką spółek handlowych, lecz także dla
zula wykonalności może zo- [w:] Kodeks spółek handlo-
wspólników i np. członków zarządów zo- poz. 93 ze zm.).
stać nadana przeciwko oso- wych po pięciu latach,
bowiązanych do składania dokumentów %Ustawa z 17 listopada 1964 r.  Kodeks postępowania cywilnego
bom będącym aktualnymi s. 334, Wrocław 2006, dalej
w sądach rejestrowych. % DNJ
(Dz.U. nr 43, poz. 296 ze zm.).
wspólnikami w chwili jej jako E. Gniewek, Subsydiar-
nr 240 T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O
orzecznictwo.....
E7
S
D APELACYJ NY W WARSZAWI E o uznaniu roszczenia
Konieczne jest wyraz
ne oświadczenie dłużnika
TEZA: Prowadzenie przez i sposobu ich płatności, na z tym zarzuty naruszenia miotowi prowadzącemu
OPINIA
strony rozmów dotyczących każdej widniała adnotacja, iż przepisów art. 2 i 20 Konsty- działalność gospodarczą
spłaty zadłużenia może do- dokumentuje ona sprzedaż. tucji Rzeczypospolitej Pol- i korzystającemu ze stałej
Roszczenia majątkowe co do zasady ulegają przedawnieniu;
prowadzić wierzyciela do Zdaniem sądu okręgowego skiej. Konstytucja RP okre- profesjonalnej obsługi praw- w postępowaniu sądowym przedawnienie uwzględnia się wy-
łącznie na zarzut strony. Powszechnie przyjmuje się, że korzy-
przekonania, że dłużnik do- strony łączyła umowa o dzie- śla pewne zasady ogólne, nej, istotne znaczenie mają
stanie z zarzutu przedawnienia roszczenia jest pozbawione
browolnie spełni świadcze- ło (art. 627 k.c.), przy czym w zgodzie z którymi muszą okoliczności usprawiedli-
skutków prawnych, jeżeli pozostaje w sprzeczności z zasadami
nie. Taka sytuacja wymaga roszczenia zgłoszone po- pozostawać normy prawne wiające opóz
nienie w wy-
współżycia społecznego. W doktrynie i orzecznictwie ugrunto-
jednak w sprawie dowodu zwem uległy przedawnieniu zawarte w aktach niższego stąpieniu z powództwem, wany jest pogląd, że dłużnikowi, który swym poprzednim za-
chowaniem wstrzymywał wierzyciela od wniesienia pozwu (np.
i nie zwalnia wierzyciela pro- zgodnie z art. 646 k.c. Od rzędu. Powołane w apelacji wykazanie których obciąża
LIDIA prowadził rozmowy mające na celu doprowadzenie do przeko-
wadzącego działalność go- wyroku apelację złożyła po- przepisy art. 2 i 20 konstytu- powódkę, i możliwość uzna-
SULARZYCKA nania, że spełni świadczenie), a następnie podniósł zarzut
spodarczą, korzystającego wódka. cji nie są normami skonkre- nia, że opóz
nienie to nie by-
sędzia Sądu przedawnienia, można przypisać zarzut działania sprzecznie
z profesjonalnej obsługi tyzowanymi na tyle, aby ło nadmierne. Nadmierność
z zasadami współżycia społecznego, a tym samym przypisać
Apelacyjnego
zarzut nadużycia prawa. W konsekwencji zastosowanie znaj-
prawnej, od uważania, by nie UZASADNIENIE: Sąd apela- mogły stanowić podstawę opóz
nienia wyklucza zasto-
w Warszawie
duje art. 5 k.c., zakazujący nadużycia prawa podmiotowego.
doprowadzić do nadmierne- cyjny oddalił apelację. Po- roszczeń. Nie ma podstaw sowanie art. 5 k.c. W niniej-
go w stosunku do upływu dzielił ustalenia faktyczne do uznania, że sprzeczne są szej sprawie powódka wy-
terminu przedawnienia o- sądu okręgowego. Podnie- z konstytucyjnymi zasadami stąpiła z roszczeniem nie-
póz
nienia w dochodzeniu siony przez pozwaną zarzut praworządności i swobody mal dwa lata po upływie ter-
roszczeń na drodze sądowej. przedawnienia roszczeń gospodarczej przepisy doty- minu przedawnienia, nie gowym żadnych wniosków 6 k.c., że doszło do przerwy
z umowy łączącej strony, czące przedawnienia rosz- można zatem uznać, iż dowodowych na okoliczność biegu przedawnienia, zatem
STAN FAKTYCZNY: Powodo- a mającej charakter umowy czeń, zwłaszcza że ochroną opóz
nienie nie było nad- prowadzonych przez strony powódka obowiązana była
wa spółka akcyjna w pozwie o dzieło, został słusznie przed nadużyciem każdego mierne, zwłaszcza że po- rozmów i ich treści, nie przedstawić dowody po-
z paz
dziernika 2006 r. wnio- uwzględniony. Bieg dwulet- rodzaju praw podmioto- wódka jako profesjonalista wskazała też, kiedy rozmo- twierdzające, iż pozwana
sła o zasądzenie od pozwa- niego terminu przedawnie- wych jest przepis art. 5 k.c. powinna mieć świadomość wy te były prowadzone. Do- uznała roszczenia, składając
nej spółki z ograniczoną nia roszczeń w niniejszej Rozważając stosowanie art. upływu terminu przedaw- piero przed sądem apelacyj- przez osoby uprawnione
odpowiedzialnością kwoty sprawie rozpoczął bieg 5 k.c. do podniesionego nienia roszczenia i ryzyka nym powódka podniosła, iż oświadczenia woli lub przez
155 096 zł tytułem wyna- z dniem oddania dzieła, przez pozwaną zarzutu poniesienia związanego fakt prowadzenia przez stro- jednoznaczne zachowanie
grodzenia za opracowanie z czym wiązało się wysta- przedawniania, trzeba mieć z tym zarzutu przez stronę ny rozmów i niekwestiono- takich osób będące wyrazem
map. Sąd Okręgowy oddalił wienie ostatniej faktury. na względzie jego szczegól- przeciwną. W ocenie sądu wanie przez pozwaną istnie- woli uznania roszczenia. Nie
powództwo. Ustalił, iż strony W toku postępowania po- ny charakter, wynikający apelacyjnego sam fakt pro- nia należności stanowi uzna- można jednak uznania rosz-
zawarły umowę, na mocy wódka podniosła, iż skorzy- z użycia klauzul general- wadzenia przez strony roz- nie roszczenia przerywające czenia, skutkującego prze-
której pozwana jako zlecają- stanie przez pozwaną z za- nych. Z tej przyczyny dla mów dotyczących spłaty za- bieg terminu przedawnie- rwą biegu przedawnienia,
ca zleciła powódce opraco- rzutu przedawnienia stano- oceny, czy podniesiony za- dłużenia nie daje podstaw nia. Niewątpliwie zgodnie wywodzić z samego niekwe-
wanie map do celów projek- wi nadużycie prawa, i tu rzut nie nosi znamion nad- do uznania, iż podniesienie z art. 123 par. 1 pkt 2 k.c. stionowanego przez dłużni-
towych, określając termin za- wskazała, iż pozwana, po- użycia prawa, konieczne jest zarzutu przedawnienia sta- uznanie roszczenia przez ka istnienia należności. Sko-
kończenia robót etapowo 30 dejmując z powódką rozmo- rozważenie charakteru do- nowi nadużycie prawa, dłużnika przerywa bieg ro powódka nie przedstawiła
czerwca do 30 lipca 2002 r. wy, wywołała uzasadnione chodzonego roszczenia, zwłaszcza że  jak wskazy- przedawnienia roszczenia. żadnego dowodu świadczą-
Powódka udzieliła gwarancji przekonanie, iż dobrowol- przyczyn opóz
nienia i jego wała pozwana  nie miała Takie uznanie wymaga wy- cego o wyrażeniu przez po-
na wykonane opracowania. nie spełni świadczenie, nadmierności, zaś powoły- ona środków na spłatę za- raz
nego oświadczenia woli zwaną woli w zakresie uzna-
Strony uzgodniły, że należ- czym uśpiła czujność po- wanie się na art. 5 k.c. dłużenia, a zatem nie mogła lub też innego jednoznacz- nia roszczenia, nie ma pod-
ność za prace będzie uiszcza- wódki. Sąd wskazał, iż stro- w związku z zarzutem wywoływać u powódki uza- nego zachowania dłużnika staw do uznania, iż doszło
na częściowo w trakcie ich na, podnosząc zarzut przedawnienia może mieć sadnionego przekonania, że wobec wierzyciela, z którego do przerwy biegu przedaw-
%
trwania. Faktury dołączone przedawnienia, niewątpli- miejsce tylko w wypadkach dobrowolnie spełni świad- wynika, że dłużnik uznaje nienia.
W
y
r
o
k
S
ą
d
u
A
p
e
l
a
c
y
j
n
e
-
do pozwu wystawiane były wie wykonuje swe prawo wyjątkowych. Biorąc pod czenie. Powódka nie przed- roszczenie za istniejące. Na Wyrok Sądu Apelacyjne-
g
o
w
W
a
r
s
z
a
w
i
e
z
3
0
l
i
p
c
a
po wykonaniu i odbiorze podmiotowe. Za bezzasadne uwagę, że objęte pozwem stawiła nadto w toku postę- powódce spoczywał ciężar go w Warszawie z 30 lipca
2
0
0
8
r
.
,
s
y
g
n
.
a
k
t
V
I
A
C
a
9
6
/
0
8
prac z określeniem terminu uznał jednak związane roszczenie przysługuje pod- powania przed sądem okrę- wykazania, zgodnie z art. 2008 r., sygn. akt VI ACa 96/08
NACZELNY S
D ADMI NI STRACYJ NY o cofnięciu zezwolenia na regularny przewóz osób
Urząd musi wezwać do usunięcia uchybień
TEZA: Wezwanie przedsię- wiem, że nastąpiło rażące wadziły postępowanie do- większą liczbę przystanków.
OPINIA
biorcy do usunięcia naru- naruszenie warunków ze- wodowe, z którego wynika, Skargę kasacyjną od wyroku
szeń w określonym termi- zwolenia i ma ono charakter że pojazdy wykonujące WSA wniosła spółka, żąda-
Omówiony wyrok porusza problematykę dotyczącą procedury
cofnięcia zezwolenia na wykonywanie przewozu regularnego
nie, w trybie art. 90 ustawy notoryczny. W odwołaniu przewozy wielokrotnie za- jąc jego uchylenia w całości.
osób. Zgodnie bowiem z art. 24 ust. 4 pkt 2 ustawy o transpor-
z 6 września 2001 r. od decyzji spółka podniosła, trzymywały się w miejscach
cie drogowym, zezwolenie cofa się w razie naruszenia lub
o transporcie drogowym że zatrzymywanie się pojaz- nieujętych w rozkładach jaz- UZASADNIENIE: NSA uchylił
zmiany warunków, na jakich zezwolenie zostało wydane oraz
(t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 125, dów w miejscach niebędą- dy, co doprowadziło do zaskarżony wyrok i przeka-
określonych w zezwoleniu. Kwestią niezwykle istotną jest pra-
poz. 874 ze zm.) jest obliga- cych przystankami spowo- opóz
nień w odjazdach z pra- zał sprawę do ponownego widłowe wezwanie przedsiębiorcy do wyeliminowania stwier-
dzonych nieprawidłowości. Prawidłowe wezwanie powinno
toryjnym etapem postępo- dowane było prośbami osób widłowych przystanków. rozpoznania przez sąd I in-
wskazywać na uchybienia w zakresie naruszenia warunków
wania o cofnięcie zezwole- niepełnosprawnych. Samo- W ocenie sądu I instancji po- stancji. Odnosząc się do za-
SZCZEPAN pozwolenia oraz określenie terminu, w jakim mają być one
nia na wykonywanie prze- rządowe Kolegium Odwo- wyższe naruszenia miały rzutu naruszenia prawa ma-
BOROWSKI usunięte. Jak wskazał NSA, cofnięcie zezwolenia, jako najdalej
wozów regularnych osób na ławcze po rozpoznaniu od- charakter kwalifikowany terialnego, tj. art. 24 ust.
idący środek, powinno mieć miejsce w ostatniej kolejności, tj.
asystent
wówczas, gdy pożądanego stanu nie da się osiągnąć innym
podstawie art. 24 ust. 4 pkt wołania utrzymało w mocy w tym sensie, że skarżąca 4 pkt 2 u.t.d. przez błędne
sędziego NSA
sposobem.
2 tej ustawy. zaskarżoną decyzję. Podkre- dokonywała ich systema- jego zastosowanie, NSA za-
śliło, że wskazane uchybie- tycznie w długim okresie. uważył, że przepis ten nie
STAN FAKTYCZNY: Woje- nia potwierdzone zostały Zatem wyczerpana została jest jedynym przepisem re-
wódzki Inspektorat Trans- w trakcie wielokrotnych dyspozycja art. 24 ust. 4 pkt gulującym kwestię cofnięcia
portu Drogowego stwierdził kontroli. W uzasadnieniu 2 ustawy o transporcie dro- zezwolenia. Artykuł 90 na usunięcie uchybień jest dłowości z określeniem ter-
naruszenie przez spółkę wa- decyzji zostało podkreślone, gowym (u.t.d.), zgodnie u.t.d. stanowi niejako uzu- obowiązkiem organu przed minu i sprawdzenia, czy
runków udzielonego zezwo- że organ jest zobligowany z którym zezwolenie cofa się pełnienie uregulowań obję- cofnięciem zezwolenia, a nie w tym terminie nieprawidło-
lenia na wykonywanie regu- do cofnięcia zezwolenia w razie naruszenia lub tych art. 24 ust.4 pkt 2 u.t.d. tylko możliwym do wyboru wości zostały usunięte, czyni
larnych przewozów osób, w przypadku stwierdzenia zmiany warunków, na jakich Uregulowanie to ma na celu sposobem działania. NSA za- cofnięcie zezwolenia przed-
polegające na zatrzymywa- naruszenia lub zmiany wa- zezwolenie zostało wydane złagodzenie rygorów z art. uważył również, że samo wczesnym i niedopuszczal-
niu się pojazdów skarżącej runków, na jakich zezwole- oraz określonych w zezwo- 24 ust. 4 pkt 2 u.t.d. i danie wezwanie zainteresowanego nym. Przekazując sprawę
na przystankach nieujętych nie zostało wydane i nie ma leniu. Zastosowania tego przedsiębiorcy szansy na po- nie wystarczy dla cofnięcia do ponownego rozpoznania,
w zatwierdzonym rozkła- możliwości wartościowania przepisu nie wyłącza podno- prawę w wyznaczonym ter- zezwolenia. Istotne jest, aby NSA nakazał sądowi I in-
dzie jazdy, w celu wysadza- przyczyn, które do tych na- szona przez spółkę okolicz- minie. Chodzi bowiem o to, organ po upływie udzielone- stancji zbadanie, czy organ
nia lub zabierania pasaże- ruszeń doprowadziły. Nie ność, że zatrzymywanie się aby, z jednej strony przedsię- go terminu sprawdził, czy wypełnił należycie wynika-
rów. Następstwem tych godząc się z wydanymi de- autobusów w miejscach nie- biorcy bezwzględnie prze- uchybienia zostały usunięte. jący z art. 90 u.t.d. obowią-
zatrzymań było kolejne na- cyzjami, spółka zaskarżyła przewidzianych w rozkła- strzegali warunków zezwo- Dopiero gdy ponowna kon- zek wezwania przedsiębior-
ruszenie warunków zezwo- je do wojewódzkiego sądu dzie jazdy spowodowane by- leń, a z drugiej strony aby trola wykaże dalsze narusza- cy do usunięcia uchybień
lenia dotyczące godzin od- administracyjnego. Sąd nie ło żądaniami m.in. niepeł- pochopnie nie pozbawiać ich nie warunków zezwolenia, przed cofnięciem zezwo-
jazdu i przyjazdu. Na skutek podzielił zarzutów skarżącej nosprawnych pasażerów ani prawa do prowadzenia dzia- organ cofa zezwolenie. Sąd lenia. %
W
y
r
o
k
N
S
A
z
2
w
r
z
e
ś
n
i
a
tej kontroli marszałek woje- i oddalił skargę. W uzasad- też okoliczność, że skarżąca łalności transportowej wy- wskazał ponadto, że odstą- Wyrok NSA z 2 września
2
0
0
8
r
.
,
s
y
g
n
.
a
k
t
I
I
G
S
K
wództwa cofnął spółce opi- nieniu wyroku podał, że or- wielokrotnie bezskutecznie magającej zezwolenia. We- pienie od procedury wezwa- 2008 r., sygn. akt II GSK
3
1
2
/
0
8
sane zezwolenie. Uznał bo- gany prawidłowo przepro- starała się o zezwolenie na zwanie i udzielenie terminu nia do usunięcia nieprawi- 312/08
T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O nr 240
orzecznictwo SN
E8
S
D NAJ WYŻSZY o głosowaniu grupami nad wyborem rady nadzorczej
Walne zgromadzenie nie może zmienić porządku obrad
TEZA: Na wniosek akcjona- żyła wniosek o wybór na naj- madzenia jego przewodniczą- charakter porządkowy, a nie mu sprawę do ponowne- wiązane jest wtedy do do-
riuszy reprezentujących co bliższym nadzwyczajnym cy oświadczył, że nie ma po- merytoryczny i nie podlega go rozpoznania. W ust- konania takiego wyboru
najmniej 1 /5 kapitału zakła- walnym zgromadzeniu spółki trzeby powoływania nowej ra- zaskarżeniu. Powódka od- nym uzasadnieniu wyroku i w taki sposób.
dowego wybór rady nadzor- J. członków rady nadzorczej dy nadzorczej, bo funkcjonuje wołała się, a sąd II instancji stwierdził, że uchwała jest
czej powinien być dokonany w drodze głosowania oddziel- ona w pełnym składzie, i pod- oddalił apelację. Stwierdził, nieważna. Artykuł 385 par. WAŻNE WYJAŚNIENIE: Przy
przez najbliższe walne zgro- nymi grupami. Miała do tego dał to pod głosowanie. W re- że rozróżnia się uchwały me- 3 k.s.h. nakłada obowiązek interpretacji art. 385 par.
madzenie w drodze głosowa- prawo, zgodnie z art. 385 par. zultacie podjęło uchwałę, że rytoryczne i porządkowe, na organ, który zwołał wal- 3 należy zastosować wykład-
nia oddzielnymi grupami. 5 kodeksu spółek handlo- walne zgromadzenie nie po- a więc w sprawie tej uchwały ne zgromadzenie, umiesz- nię celowością, ponieważ
Punkt taki ma być umiesz- wych, ponieważ reprezento- dejmie uchwały przewidzia- nie można mówić o sprzecz- czenia w porządku obrad przepis ten ma na celu ochro-
czony w porządku obrad, wała 1/5 kapitału zakładowe- nej w porządku obrad. Spółka ności z ustawą. Powódka punktu o wyborze członków nę akcjonariuszy mniejszo-
a walne zgromadzenie jest go. Zarząd spółki J. umieścił B. zaskarżyła tę uchwałę do wniosła więc skargę kasacyj- rady nadzorczej w drodze ściowych, bo mają oni możli-
zobowiązane do jego wypeł- ten punkt w porządku obrad, sądu, wnosząc o stwierdzenie ną. Zarzucała w niej przede głosowania oddzielnymi wość wprowadzenia do władz
nienia. a ogłoszenie o walnym nad- jej nieważności. wszystkim błędną wykładnię grupami, jeżeli taki wniosek swoich przedstawicieli. %
W
y
r
o
k
S
ą
d
u
N
a
j
w
y
ż
s
z
e
g
o
zwyczajnym zgromadzeniu Sąd I instancji oddalił po- art. 385 par. 3 k.s.h. został złożony przez akcjo- Wyrok Sądu Najwyższego
z
1
8
p
a
z

d
z
i
e
r
n
i
k
a
2
0
0
8
r
.
STAN FAKTYCZNY: Spółka zamieszczono w Monito- wództwo. Uznał, że zaskar- Sad Najwyższy uwzględnił nariuszy reprezentujących z 18 paz
dziernika 2008 r.
s
y
g
n
.
a
k
t
.
I
I
C
S
K
3
0
4
/
0
8
akcyjna B., będąca akcjona- rze Sądowym Gospodarczym. żona uchwała zmieniała tyl- skargę, uchylił wyrok sądu 1/5 kapitału zakładowego. sygn. akt. II CSK 304/08
n
i
e
p
u
b
l
i
k
o
w
a
n
y
riuszem spółki akcyjnej J., zło- Podczas obrad walnego zgro- ko porządek obrad, ma więc apelacyjnego i przekazał Walne zgromadzenie obo- niepublikowany
S
D NAJWYŻSZY o konsekwencjach zawarcia umowy faktoringu
Nie ma wierzytelności, jeśli towaru nie dostarczono
TEZA: Żądanie odbiorcy to- Wynikała ona z umowy więc apelację, którą sąd II wyjaśnił, że przez umowę cza, żeby sama podstawa stia nie jest jasna, podnosił
waru od dostawcy wysta- sprzedaży wyrobów tyto- instancji oddalił. Wówczas faktoringu rozumie się taką, zarzutu powstała przed po- także, że w zarzutach od na-
wienie faktury korygującej niowych ze spółką W. Na wniosła skargę kasacyjną, w której jedna strona (fak- wzięciem tej wiadomości. kazu nie wskazano okolicz-
do  0 oznacza, że wierzy- fakturze była adnotacja zarzucając w niej m.in. na- tor) nabywa od drugiej stro- Wobec tego nie było pod- ności świadczących o nieza-
telności nie ma. Wobec tego o przeniesieniu wierzytel- ruszenie art. 512 i 513 ny (faktoranta) wierzytel- staw do przyjęcia, że żąda- sadności powództwa. Tę
faktor, nabywca wierzytel- ności na Pekao i obowiązek par. 1 kodeksu cywilnego. ności pieniężne, niewyma- nie prezesa W. od PKD wy- skargę SN oddalił. Stwier-
ności, nie może domagać jej zapłaty do określonego Pierwszy mówi, że dopóki galne, krótkoterminowe stawienia faktury korygują- dził, że poprzedni wyrok SN
się zapłaty od odbiorcy, któ- terminu. Fakturę pokwito- zbywca nie zawiadomił z zawieranych przez nią ze cej nie było oświadczeniem jest jasny i nie ma potrzeby
ry towaru nie otrzymał. wał prezes spółki W. Do dłużnika o przelewie, speł- swymi klientami umów woli odstąpienia od umo- przekazywania zagadnienia
faktury dołączono pismo, nienie świadczenia do rąk sprzedaży, zamiany lub wy. Zastosowanie więc miał prawnego powiększonemu
STAN FAKTYCZNY: Spółka w którym potwierdził on poprzedniego wierzyciela umów o świadczenie usług. tu art. 513 k.c. składowi. Przeprowadzono
Pekao (faktor) zawarła istnienie wierzytelności. ma skutek względem na- Często przedmiotem przele- Rozpatrując sprawę po raz w nim analizę ustawodaw-
w paz
dzierniku 2004 r. Jednak, mimo kilkakrot- bywcy, chyba że w chwili wu są wierzytelności przy- drugi, sąd apelacyjny uchy- stwa polskiego i unijnego,
umowę faktoringu ze spół- nych monitów, towar nie spełnienia świadczenia szłe. Wobec tego powstaje lił nakaz i powództwo odda- powołano orzecznictwo i pi-
ką PKD (faktorantem). Pe- został spółce W. dostarczo- dłużnik wiedział o przele- pytanie, czy po przelewie lił, bo uznał, że pozwany od śmiennictwo, wiąże więc
kao zobowiązała się w niej ny. W styczniu 2005 r. na wie. Przepis ten stosuje się dopuszczalne są umowy ze umowy odstąpił. Powołał nie tylko sąd apelacyjny, ale
do odpłatnego nabywania żądanie prezesa spółki W. odpowiednio do innych skutkiem dla faktora mię- się przy tym na związanie także ten skład SN. Już to
wierzytelności pieniężnych PKD wystawiło fakturę ko- czynności prawnych doko- dzy faktorantem a jego wytycznymi SN. Teraz skar- wystarcza do oddalenia
przysługujących PKD w sto- rygującą  do kwoty 0 . Gdy nanych między dłużnikiem klientem zmieniające lub gę kasacyjną wniósł powód. skargi.
sunku do kontrahentów. spółka W. otrzymała od Pe- a poprzednim wierzycie- rozwiązujące umowę, z któ- Twierdził, że SN w swym
Nabycie wierzytelności na- kao wezwanie do zapłaty, lem. Drugi przepis stanowi, rej wynika przelana wierzy- wyroku nie dokonał wy- WAŻNE WYJAŚNIENIE:
stępowało na pisemny przesłała mu tę fakturę że dłużnikowi przysługują telność. kładni i nie są to wytyczne, W zarzutach od nakazu po-
wniosek PKD składany fak- i usiłowała wyjaśnić spra- przeciwko nabywcy wierzy- Zdaniem SN  jeżeli chodzi więc sąd apelacyjny nie jest zwany wskazał istotne oko-
torowi wraz z fakturą wę. Pekao odpowiedziała, telności zarzuty, które miał o wierzytelności przyszłe, nimi związany. Wobec tego liczności świadczące o nie-
stwierdzającą wierzytel- że wystawienie faktury nie przeciwko zbywcy w chwili to dłużnikowi należy przy- sąd ten błędnie przyjął, że zasadności powództwa. Był
ność. Wypłata zaliczki podważa zobowiązania, powzięcia wiadomości znać zarzuty z umowy, spółka W. i PKD porozumia- tam zarzut nieistnienia wie-
przez faktora oznaczała i wystąpiła do sądu o wyda- o przelewie. z której wynika przelana ły się i że spółka W. odstąpi- rzytelności, bo przedstawio-
przyjęcie wierzytelności do nie nakazu zapłaty. Gdy sąd Sąd Najwyższy uchylił wy- wierzytelność, a więc także ła od umowy. Wnosił także no fakturę korygującą. %
W
y
r
o
k
S
ą
d
u
N
a
j
w
y
ż
s
z
e
g
o
finansowania. W grudniu go wydał, spółka W. wnio- rok sądu apelacyjnego te, których przesłanki do- o przedstawienie pytania Wyrok Sądu Najwyższego
z
2
7
l
i
s
t
o
p
a
d
a
2
0
0
8
r
.
PKD złożyło wniosek o na- sła od niego zarzuty, ale i przekazał mu sprawę do pełniły się ostatecznie do- powiększonemu składowi z 27 listopada 2008 r.
s
y
g
n
.
a
k
t
I
V
C
S
K
3
1
7
/
0
8
bycie wierzytelności stwier- sąd I instancji utrzymał go ponownego rozpoznania. piero po powzięciu wiado- SN dotyczącego relacji art. sygn. akt IV CSK 317/08
n
i
e
p
u
b
l
i
k
o
w
a
n
y
dzonej określoną fakturą. w mocy. Spółka W. wniosła W uzasadnieniu wyroku mości o przelewie. Wystar- 512 i 5613 k.c., bo ta kwe- niepublikowany
S
D NAJWYŻSZY o wykonaniu uchwały walnego zgromadzenia
Spółka mogła zbyć nieruchomość w dwóch częściach
TEZA: Walne zgromadzenie kowania wieczystego i i indeksacją. Pierwsza umo- 2006 r. zmieniła się struktu- G. wystąpiła przeciwko spół- zumiały, do czego się zobo-
spółki akcyjnej wyraziło sprzedaż budynków. Ustalo- wa przyrzeczona miała być ra spółki Z., pojawili się no- ce Z. do sądu o nakazanie wiązały. Zarząd pozwanej
zgodę na zbycie użytkowa- no w niej cenę i upoważnio- zawarta do 30 września wi akcjonariusze i uznali, że złożenia oświadczenia woli. nie zmodyfikował podjętej
nia wieczystego gruntu no zarząd spółki do jej reali- 2004 r., a druga do 31 grud- trzeba sprawdzić uchwałę Sąd I instancji uwzględnił wcześniej uchwały, ale
i własności znajdujących się zacji. Zarząd znalazł na- nia. W umowach przed- o sprzedaży. W lutym odby- powództwo, a sąd II instan- określił sposób jej realizacji.
na nim budynków w całości. bywcę, spółkę M., poprzed- wstępnych znalazło się tak- ło się tam walne zgromadze- cji oddalił apelację pozwa- Tak więc sprzedaż etapami
Rozdzielenie ich na udziały nika prawnego spółki G., że zastrzeżenie, że przed- nie, które stwierdziło, że nej. Oba sądy stwierdziły, że obejmowała całość nieru-
i sprzedaż dwoma umowa- powódki w tej sprawie. miotem zbycia jest nieru- sprzedaż częściami jest umowa przedwstępna wią- chomości i nie była sprzecz-
mi decyzją zarządu nie Strony prowadziły negocja- chomość nieobciążona hi- sprzeczna z podjętą wcze- że, a sprzedaż udziałów nie na z uchwałą. Dlatego umo-
oznacza, że sprzedający nie cje w sprawie sprzedaży poteką, a gdyby była, jej śniej uchwałą, bo wyrażono jest sprzeczna z uchwałą. wę należy wykonać.
zbył całości. Był to tylko i ustaliły, że odbędzie się wartość odlicza się od ceny. w niej zgodę na zbycie cało- Zezwalała ona na sprzedaż
sposób realizacji uchwały, ona w dwóch etapach. 29 września zawarto pierw- ści. W marcu spółka Z. całości, a 4 + 6 stanowi ca- WAŻNE WYJAŚNIENIE: Za-
a nie jej modyfikacja. Najpierw zostanie sprzeda- szą umowę przyrzeczoną. oświadczyła, że odstępuje od łość. Od wyroku sądu apela- sada pacta sunt servanta
ne 4/10 udziałów, potem Strony porozumiały się wte- umowy przedwstępnej sprze- cyjnego pozwana wniosła oznacza, że umów należy
STAN FAKTYCZNY: Spółka 6/10. W lipcu 2004 r. za- dy, że nabywca wpłaca przy daży 6/10 udziałów i złożyła skargę kasacyjną, ale Sąd dotrzymywać. Strony wie-
akcyjna Z. była użytkowni- warto umowę przedwstęp- akcie notarialnym połowę, wniosek do sądu wieczysto- Najwyższy ją oddalił. W ust- działy, co wynegocjowały
kiem wieczystym gruntu ną sprzedaży 4/10 udziałów a resztę przy drugiej umo- księgowego o ustanowienie nym uzasadnieniu podkre- i co podpisały. %
W
y
r
o
k
S
ą
d
u
N
a
j
w
y
ż
s
z
e
g
o
i właścicielem znajdujących za określoną cenę, ustalono wie. Ponieważ nie docho- na tej części hipoteki, do cze- ślił, że strony prowadziły Wyrok Sądu Najwyższego
z
2
6
p
a
z

d
z
i
e
r
n
i
k
a
2
0
0
8
r
.
się na nim budynków. także 8-proc. waloryzację dziło do zawarcia drugiej go zresztą nie doszło. Mimo negocjacje, podpisały dwie z 26 paz
dziernika 2008 r.
s
y
g
n
.
a
k
t
I
I
I
C
S
K
1
6
8
/
0
8
W 2003 r. walne zgroma- w skali roku. Potem zawarto umowy, spółka G. wyzna- że do drugiej umowy przy- notarialne umowy przed- sygn. akt III CSK 168/08
n
i
e
p
u
b
l
i
k
o
w
a
n
y
dzenie spółki podjęło drugą umowę przedwstęp- czyła dodatkowy termin, rzeczonej nie doszło, druga wstępne, w których określo- niepublikowany
uchwałę, w której wyraziło ną dotyczącą 6/10 udziałów bo spółka Z. przechodziła rata z umowy pierwszej zo- ne zostały wszystkie nie- Kolumnę opracowała
zgodę na zbycie prawa użyt- również z określeniem ceny reorganizację. W styczniu stała zapłacona. Teraz spółka zbędne elementy, a więc ro- MARTA PIONKOWSKA