Podstawy Prawa
Administracyjnego
mgr Aleksandra Matukin-Szumlińska
Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska
Rok akademicki 2013/2014
KWESTIE
ORGANIZACYJNE
PPA
Efekty kształcenia dla przedmiotu
" wiedza:
 student zna podstawowe pojęcia i instytucje prawa
administracyjnego (prawa materialnego, procesowego oraz
ustrojowego)
 student posiada elementarnÄ… wiedzÄ™ o systemie, strukturze
i zjawiskach zwiÄ…zanych z praktykÄ… stosowania prawa
administracyjnego oraz zachodzących między nimi relacjach
" umiejętności:
 student posiada umiejętność obserwacji i interpretacji
otaczajÄ…cych go zjawisk prawa administracyjnego
w elementarnym zakresie
" kompetencje społeczne:
 student rozumie potrzebÄ™ podejmowania i podejmowanych
przez organy prawa administracyjnego działań
 student ma świadomość wagi, sensu i wartości określonych
regulacji prawnych
3
O czym będziemy mówić?
1. Zagadnienia wprowadzające i ogólne, czyli administracja
publiczna w Polsce
" Pojęcie administracji i prawa administracyjnego. y
ródła prawa
administracyjnego ze szczególnym uwzględnieniem aktów prawa
miejscowego. Zasady ogólne prawa administracyjnego.
2. Podstawy ustrojowego prawa administracyjnego
" Podmioty administracji publicznej. Struktura administracji
publicznej. Rodzaje organów administracji publicznej. Organy
administracji rządowej i samorządowej. Nadzór nad działalnością
organów administracji samorządowej.
3. Podstawy materialnego prawa administracyjnego, czyli
administracja publiczna wobec podmiotów zewnętrznych
" Pojęcie stosunku administracyjnoprawnego. Kategorie interesów
chronionych przez prawo administracyjne. Klasyfikacja prawnych
form działania administracji. Decyzja administracyjna  definicja,
rodzaje, przykłady. Milczenie administracji.
4
O czym będziemy mówić?
4. Podstawy procesowego prawa administracyjnego,
czyli elementy postępowania administracyjnego
w świetle regulacji k.p.a.
" Zasady ogólne postępowania administracyjnego. Pojęcie
strony postępowania. Przebieg postępowania przed organem
pierwszej i drugiej instancji. Rodzaje decyzji kończących
postępowanie w sprawie. Bezczynność organu
w postępowaniu administracyjnym. Konsekwencje
wadliwości decyzji administracyjnej. Nadzwyczajne tryby
wzruszania decyzji ostatecznych. Zaświadczenia.
5
O czym będziemy mówić?
5. Kontrola administracji, czyli organizacja
i funkcjonowanie sÄ…downictwa administracyjnego
w Polsce
" Organizacja sądów administracyjnych. Cel postępowania
sÄ…dowo-administracyjnego. Zakres orzekania sÄ…du
administracyjnego. Skarga do wojewódzkiego sądu
administracyjnego. Uczestnicy postępowania sądowo-
administracyjnego. Skarga kasacyjna do Naczelnego SÄ…du
Administracyjnego.
6. Pozostałe formy kontroli administracji publicznej
" Systemy kontroli. Kontrola zewnętrzna (kontrola
parlamentarna, państwowa, sądów i trybunałów,
prokuratorska, sprawowana przez Rzecznika Praw
Obywatelskich i inne). Kontrola wewnętrzna.
6
Kolokwium
" Kolokwium zaliczeniowe odbywa siÄ™ w formie pisemnej
i składa się z:
 części testowej (20 pytań jednokrotnego wyboru) oraz
 części opisowej (kazus wraz z 2 pytaniami opisowymi).
" ocena końcowa ustalana jest w oparciu o wynik kolokwium
zaliczeniowego, przy zastosowaniu skali procentowej
określonej w ż 14 Regulaminu studiów:
 27,5-30 pkt 91 - 100% bardzo dobry (5.0)
 24,5-27 pkt 81 - 90% plus dobry (4.5)
 21,5-24 pkt 71 - 80% dobry (4.0)
 18,5-21 pkt 61 - 70% plus dostateczny (3.5)
 15-18 pkt 50 - 60% dostateczny (3.0)
 poniżej 15 pkt poniżej 50% niedostateczny (2.0)
7
Sposób obliczania oceny końcowej
" Student ma prawo do jednego terminu kolokwium
poprawkowego. Wówczas ocena końcowa ustalana jest na
podstawie średniej ocen z dwóch terminów kolokwium,
według następującej skali:
do 3,25 ocena słowna: dostateczny (3.0),
od 3,26 do 3,75 ocena słowna: plus dostateczny (3.5),
od 3,76 do 4,25 ocena słowna: dobry (4.0),
od 4,26 do 4,75 ocena słowna: plus dobry (4.5),
powyżej 4,75 ocena słowna: bardzo dobry (5.0).
8
Zalecana literatura i pomoce naukowe
1. J. Zimmermann, Prawo administracyjne, wyd. 5, Oficyna
Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012.
2. R. Kędziora, Ogólne postępowanie administracyjne, wyd. 2,
C. H. Beck, Warszawa 2010.
3. T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Postępowanie
sÄ…dowoadministracyjne, wyd. 5, LexisNexis, Warszawa
2011.
9
Terminy wykładów i kolokwiów
" 3 marca 2014 r.  wykład 1
" 10 marca 2014 r.  wykład 2
" 17 marca 2014 r.  wykład 3
" 24 marca 2014 r.  wykład 4 s. 301, godz. 18.30-20.00
" 31 marca 2014 r.  wykład 5
" 7 kwietnia 2014 r.  wykład 6
" 28 kwietnia 2014 r.  wykład 7
" kolokwium w terminie podstawowym: 19/26 maja 2014 r.,
s. 301, godz. 18.30-20.00
" kolokwium poprawkowe  9/16 czerwca 2014 r., s. 301,
godz. 18.30-20.00
10
ZAGADNIENIA
WPROWADZAJ
CE
I OGÓLNE,
CZYLI ADMINISTRACJA
PUBLICZNA W POLSCE
11
PO CO INŻYNIEROWI
PRAWO
ADMINISTRACYJNE?
12
Akty prawne zwiÄ…zane z zawodem
" Prawo budowlane
" ustawa o obowiÄ…zkach
" Prawo geologiczne i górnicze
przedsiębiorców w zakresie
gospodarowania niektórymi
" Prawo wodne
odpadami oraz opłacie
" Prawo ochrony środowiska
produktowej
" ustawa o ochronie przyrody
" ustawa o recyklingu pojazdów
" ustawa o planowaniu i
wycofanych z eksploatacji
zagospodarowaniu
" ustawa o zużytym sprzęcie
przestrzennym
elektrycznym i elektronicznym
" ustawa o utrzymaniu czystości
" ustawa o bateriach i
i porzÄ…dku w gminach
akumulatorach
" ustawa o odpadach
" ustawa o odpadach
" ustawa o międzynarodowym
wydobywczych
obrocie odpadami
" ustawa o zapobieganiu
" ustawa o opakowaniach i
szkodom w środowisku i ich
odpadach opakowaniowych
naprawie
13
Akty prawne zwiÄ…zane z zawodem
" ustawa o udostępnianiu
" Prawo atomowe
informacji o środowisku i jego
" Prawo energetyczne
ochronie, udziale
" ustawa o biokomponentach i
społeczeństwa w ochronie
biopaliwach ciekłych
środowiska oraz o ocenach
" ustawa o wspieraniu
oddziaływania na środowisko
termomodernizacji i remontów
" ustawa o Inspekcji Ochrony
" Prawo własności przemysłowej
Åšrodowiska
" ustawa o czynach nieuczciwej
" ustawa o substancjach
konkurencji
zubożających warstwę
ozonowÄ…
" ustawa o ochronie baz danych
" ustawa o handlu
uprawnieniami do emisji do
powietrza gazów
cieplarnianych i innych
substancji
14
Czym jest prawo?
PRAWO (w znaczeniu przedmiotowym)
" zespół norm regulujących życie społeczne, które
wskazujÄ… nakazy bÄ…dz
zakazy postępowania;
" system norm prawnych, czyli ogólnych,
abstrakcyjnych i jednoznacznych dyrektyw
postępowania, kierowanych do obywateli, osób
prawnych i jednostek nieposiadających osobowości
prawnej, a także organów państwowych bądz
innych
realizujÄ…cych zadania publiczne
" ww. normy powstały w związku z istnieniem i
funkcjonowaniem państwa lub innego
uporządkowanego organizmu społecznego,
ustanowione lub uznane przez właściwe organy
władzy odpowiednio publicznej lub społecznej i przez
te organy stosowane, w tym z użyciem przymusu
15
Czym jest prawo?
" podział ze względu na to jakich stosunków prawnych
dotyczy na:
 prawo publiczne
 prawo prywatne
" podział ze względu na przedmiot regulacji na:
 prawo ustrojowe
 materialne
 procesowe
16
Gałęzie prawa
" Gałąz
prawa stanowi podzespół norm prawnych, które ze
względu na wybrane kryterium konstytuują względnie spójną
całość.
Podział ze względu na metodę regulacji:
" Prawo krajowe
 Prawo konstytucyjne
 Prawo cywilne
üðprawo pracy
üðprawo rodzinne
üðprawo gospodarcze
 Prawo karne
 Prawo administracyjne
" Prawo międzynarodowe
17
Podział władz wg Monteskiusza
" władza ustawodawcza
®ð Parlament (Sejm, Senat)
®ð tworzy prawo
" władza wykonawcza
®ð administracja
®ð stosuje tworzone prawo
" władza sądownicza
®ð sÄ…dy i trybunaÅ‚y
®ð rozstrzyga spory powstaÅ‚e
na gruncie stosowanego prawa
18
Podział władz w Polsce
Art. 10 Konstytucji RP:
1. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na
podziale i równowadze władzy ustawodawczej,
władzy wykonawczej i władzy sądowniczej.
2. WÅ‚adzÄ™ ustawodawczÄ… sprawujÄ… Sejm
i Senat, władzę wykonawczą Prezydent
Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów,
a władzę sądowniczą sądy i trybunały.
19
Pojęcie administracji
" ministrare (z łac.)  służyć, wykonywać, kierować
" ad- (z Å‚ac.)  prowadzÄ…cy do jakiegoÅ› celu
" ADMINISTRACJA  sprawowana przez państwo lub
przez podmioty działające z upoważnienia państwa
i realizuje dobro wspólne, czyli interes publiczny, po to
aby przynieść jakąś korzyść ogółowi (wspólnocie,
państwu) albo też dba o interes indywidualny,
reprezentując interesy całego społeczeństwa lub
wspólnoty, lub ze względu na wyznawane powszechnie
wartości
20
Cechy administracji publicznej:
" działa w imieniu państwa
" posiada władztwo administracyjne, korzysta z przymusu
państwowego
" sprawuje określone funkcje:
 władczą  imperium
 zawiadowczÄ…  tzw. gestiÄ™  dominium
" działa w interesie publicznym
" działa na podstawie prawa (ustaw) i w granicach prawa (ustaw)
" wykonuje i konkretyzuje obowiÄ…zujÄ…ce prawo
" organizuje życie społeczne na terenie, który podlega jej
kompetencji
" działa w sposób ciągły i stabilny
" ma charakter monopolistyczny
" działa przez zawodowy personel  kadrę urzędniczą
21
Kadra
urzędnicza?
22
Kadra
urzędnicza?
23
Kadra urzędnicza
24
Czym jest prawo administracyjne?
" jest prawem publicznym
" jest prawem obywatelskim
" normy tego prawa mają charakter bezwzględnie obowiązujący
 tzw. ius cogens vs. ius dispositivum
" specyficzny charakter stosunku do uprawnienia - reguluje relacje
między podmiotami w stosunku pionowym, tj. wówczas gdy
jeden z podmiotów może władczo kształtować sytuację prawną
drugiego podmiotu (administracyjnoprawna metoda regulacji)
" specyficznie reguluje treści zachowań:
üð bez koniecznoÅ›ci konkretyzacji w indywidualnym akcie normatywnym
üð poprzez konieczność konkretyzacji w indywidualnym akcie
normatywnym
" zawiera element władztwa, stosuje przymus państwowy
" stosowanie i kontrola majÄ… charakter niesporny
25
Normy prawa administracyjnego
" normy ustrojowe
" normy zadaniowe
" normy kompetencyjne:
 właściwość rzeczowa
 właściwość miejscowa
 właściwość funkcjonalna/instancyjna
" normy określające formy działania
" normy materialnoprawne
" normy procesowe
" normy odsyłające
" normy przejściowe
26
System prawa administracyjnego
" prawo ustrojowe  kto wykonuje administracjÄ™
publicznÄ…; zasady funkcjonowania administracji
publicznej
" prawo materialne  co robi administracja
publiczna, jaki jest przedmiot jej działalności
" prawo procesowe  w jaki sposób działa
administracja publiczna
" prawo administracyjne Unii Europejskiej*
27
Dziękuję za uwagę.