Powieść kontynuowała nurt realistyczny i czerpała inspiracje z naturalizmu i impresjonizmu.
Element naturalistyczny stanowi pesymistyczna wizja determinizmu - bohater podporządko-wany jest instynktom (miłości, agresji, strachu, nienawiści), a jego wolę więzi rytm biologicz-ny. Człowieka cechuje walka o byt, w której wygrywa jednostka bezwzględna, pozbawiona wątpliwości etycznych. Indywidualista nie spełniający norm zostaje odrzucony przez otocze-nie. Istnieją tendencję do brutalizacji obrazu świata.
Do elementów impresjonizmu zalicza się narratora i sposób narracji. W "Ludziach bezdom-nych" jest on subiektywny, patrzy z punktu widzenia bohatera. W "Chłopach" istnieje trzech narratorów. Pierwszy - realistyczny i obiektywny, drugi - członek gromady oraz trzeci - impre-sjonistyczny.
Istnieją epizody nie związane z tokiem akcji. Pisarz ogranicza rolę fabuły. Kompozycja jest luźna i otwarta. Powieść prezentuje irracjonalność psychiki bohatera - emocje górują nad roz-sądkiem.