Temat: zasady badania nowych leków

jak wygląda procedura


definicja leku zal od charakterystyki:
1. średek stos w diagno lub leczeniu
2. subst o selektywnym mechanizmie działania

lek: środek o bud chem, powodujący zmianę w funkcjonowaniu org


dlaczego potrzebne nowe leki:
nowe chorob
dla obniżenia kosztów
dla zysku (akt przemysu farmac, wygasanie praw patentowych)


pochodzenie nowych leków:
zwierzęta, rośliny, zw nieorg, syntet/biol_molek


chinina - Nel miała malarię


procedura:
przedkliniczne
odkrycie, oczyszczenie, charakteryzacja chemiczna/biol
bezpieczeństwo i toksyczność na zwierzętach, badania nad postacią leku
kliniczne
badania na ochotnikach/pacjentach
regulacje prawne
sprzedaż
monitorowanie po-rejestracyjne (raporty bezpieczeństwa)
nowe dane i rozwój


etapy:
2-20 lat (cel, odkrycie, i selekcja 1 z 8tys-10tys subst, najlepsza ma być)
2-3 lata testy przedklin (tety biol i rozwój farmaceut-chem, pozwolenie urzędu kontrolującego)
3-5 lat testy klin (fazy kliniczne 1 2 3, testy biol, rozwój farmaceut-chem, mamy już 1 subst)
2-3 lata rejestracja, sprzedaż (monitorowanie działania)


fazy wdrażania nowych leków
bad przedklin
pierwsza dawka na ludziach
bezpieczeństwo +PK
dawka&skuteczność
bezpieczeństwo&skuteczność
pozycjonowanie na rynku



sposoby odkrywania nowych leków:
historyczne: chinina, salicylany
poprzez badanie mech choroby
poprzez bad szlaków fizjol/patol zaburzeń: renina/angiotens
poprzez zaplanowaną synt ligandów działających w określ spos
przez przypadek: penicylina
bad genomiczne: ident rec, terapia genowa, rekombinowane przeciwciała




etapy wdrażanie nowych leków:
czy można poprawić jego jakość: selektywność działania, czas działania, droga podania, stabilność, izomery, łatwość przygotowania postaci leku
czy można lek opatentować: badania kosztują, , .

etapy testowania:
lek + rec wiązanie
testy bichem
bad na tkankach izolowanych
bad na zwierzętach



lek trzeba scharakteryzować chemicznie i biologicznie
biol: LD50, ED50, wiązanie receptorowe, dawko-zal efektu, inne testy


bad przedklin
minimum wymagań:
profil farmakologiczny
ostra toksyczność na dwóch gat zwierząt
toksczność krótkoterminowa 2tyg-3msc


zwierzęce modele do bad skuteczn nowych leków
mają zwierzaki podobną chorobę, próbujemy je leczyć lekami, które mają to samo robić u ludzi, np leczenie nadciś u szczurów
fizjol reakcja (anestezja, zwiotczenie mm, antykoncepcja)
modelowanie zachowania (szczury nadciśnieniowe, bardziej lekliwe, z napadami padaczkowymi)
modele behawioralne charakterystyczne dla działania danej grupy leków
wartość predykcyjna leku:
-dokładna kopia mechanizmu i objawów = 100% predykcja
-kopia mechanizmu = dobra predykcja
-różny mechanizm, podobne objawy = zła predykcja




zasada redukcji badań na zwierzętach (zasada 3R)
replacement (zastąpienie)
reduction (redukcja)
refinement (podnoszenie jakości)

bad bezp i toks na zwierz:
toksyczność ostra
toksyczność przewlekła
3 poziomy dawek (poniżej, około i powyżej przewidywanej dawki u ludzi)


postać farmaceutyczna
lek+subst uzupełniające
postać
postać o zmienionym uwalnianiu


komisja bioetyczna ocenia protokół bad pod wzgl:
zasadności i zachowania reguł etycznych
zgodności dokumentacji klin z czymś



świadoma zgoda:
napisana w przejrzysty sposób, inf o celach badania i ewent zagroż
musi być podpisana
nie może ograniczać praw pacjenta (nawet jak podpisze, to w każdej chwili może zrezygnować, bez poniesienia kosztów)



formularz badania - biblii badacza


działania nieporządane
nawet błache prawy zgłaszać


fazy bad klin:
niekliniczna
1 zdrowi ochotnicy
2 pacjenci
3
4
5
6?


badanie na ochotnikach po rosyjsku ochotnik nieporozumienia śmieszne


faza I - biodostępność , biorównoważność, toksykologia
zdrowi ludzie
słuzą określeniu farmakologii (mech działania) i metabolizmu
służą określeniu dawko-zależności działań nieporządanych i efekt toksycznych
od 6msc do roku
koszty


ochotnicy:
pracownicy szpitali, studenci (więźniowie, żołnierze - nie)
zgoda komisji bioet
zdrowi
świadoma zgoda



cele 1 fazy:
metab i dr wydal
biodostępność
(...)


przyczyny niepowodzeń fazy 1:
błędne wnioski badań przedklin albo błędne wnioski z tych badań
zmiana postaci leku w porówn do fazy przdklin
inne wyniki na ludziach i zwierzętach
(...)




II faza
ocena skuteczności i korzyści terapeutycznych
pacjenci, ochotnicy chorzy
bad krótkotermin działań neporządanych
ustalenie doboru pacjentów
dawkowanie i optymalizacja dawki
farmakokinetyka
(...)

cele:
bepieczeństwo
skuteczność - dawkozależność
podwójne - ślepe, pozytywna kontrola lub placebo
wyniki bad fazy....


punkty końcowe badania fazy2:
rak: wpływ na czas przeżycia (co z tego, ze w raku jelita lek zmniejsza wielkość guza, jak nie wpływa na czas przeżycia)
arytmie serca: leki chamują arytmię, ale zwiększają śmiertelność
rak a jakość zycia (czas bez objawów)


faza III:
osiow bad skuteczności i bezp, podwójnie ślepe, randomizowane z placebo (nikt nie wie, gdzie placebo, nawet lekarz i podwykonawca, tylko sponsor wie)
cel: udowodnienie skuteczności lepszej lub porównywalnej do innych leków już na rynku bedących



faza IV:
ocena bezp i skutczn długotermninowej:
ocena kosztów
ocenajakości życia
bad farmakogenetyczne
wtóne wskazania

dokmentacja klin