Schemat odpowiedzi  ATMOSFERA
Nr Przewidywana odpowiedz
Pkt Kryteria zaliczenia
zad.
1. Np.: z
ródła wody mineralnej; lasy; urozmaicona 0-4 Za każdy z podanych walorów po 1 p
rzez
ba terenu; zabytki (cerkwie); czyste środowisko;
wyciągi narciarskie; kolejki górskie; baza
noclegowa.
2. Np. temperatura każdego miesiÄ…ca przekracza 23°C; 0-2 Zróżnicowanie temperatury 1 p
mała roczna amplituda temperatury; opady prawie Zróżnicowanie opadów 1 p
wyłącznie latem (czerwiec - wrzesień).
3. 1 - podzwrotnikowy morski 2 - zwrotnikowy 0-4 Za każdy poprawnie
monsunowy 3 - zwrotnikowy suchy 4 - równikowy przyporządkowany
wybitnie wilgotny typ klimatu po 1 p
4. np.; Zasadnicze pory roku trwaj dłużej w 1 Za prawidłowe sformułowanie
Suwałkach, a przejściowe w Słubicach. wniosku 1 pkt
5. np.; 0-3 Za wskazanie, że Suwałki maj klimat
-W Suwałkach klimat jest pod większym wpływem bardziej kontynentalny a Słubice
kontynentalizmu, a w SÅ‚ubicach oceanizmu. -Klimat bardziej oceaniczny lpkt Za podanie w
kontynentalny zaostrza i wydłuża lato i zimę, klimat wyjaśnieniu jednej
oceaniczny łagodzi i skraca zimę i lato, a wydłuża przyczyny lpkt Za podanie w
pory przejściowe. -Od Słubic ku wschodowi wzrasta wyjaśnieniu kilku przyczyn 2 pkt
kontynentalizm.
6. wzrost kontynentalizmu Poj. / Za każdy poprawny wybór określeń 1
0-4
\^ Poj. Lubuskie- skracanie okresu pkt Za poprawną kolejność zapisu
wegetacyjnego - Suwalskie stwierdzeń (określeń) w pionie 1 pkt
^* spadek ilości pokosów łąk /
7. Narysuje strzałki dośrodkowo (spiralnie). Wiatr 0-3 Za poprawne narysowanie strzałek 1
wieje do oka (środka) cyklonu, bo tam jest najniższe pkt Za uwzględnienie siły Coriolisa
ciśnienie, a siła Coriolisa odchyla go w prawo. 1 pkt Za uwzględnienie różnic
ciśnienia 1 pkt
8. 20 paz
dziernika, około godz. 12 1 Za odczytanie poprawnej daty i
godziny 1 pkt (dopuszczalny przedział
11-12)
1
9. np.; Temperatura z +24°C wzrasta do +31°C w oku 2 Za przedstawienie na podstawie
cyklonu. Wiatr wzmaga się z ok. 33 m/sek. o godz. wykresu przebiegu jednego składnika
800 do ok. 53 m/sek. tuż przed nadejściem oka 2 pkt
cyklonu, a w samym oku panuje cisza. Ciśnienie
spada z ok. 755 mm o godz. 2400 19 X do ok. 728
mm w oku cyklonu (20 X, godz. 11-12). Wilgotność
utrzymuje siÄ™ na poziomie ok. 97%, a w samym oku
spada do 60%. Padać zaczyna ok. 2300 19 X, ilość
opadu systematycznie wzrasta i najwięcej deszczu
spada 20 X ok. godz. 1100; w oku cyklonu deszcz
ustaje.
10. np.: Ostrzeganie ludności o nadchodzącym cyklonie, 0-2 Za określenie jednego przykładu
aby się schroniła w bezpieczne miejsca, a statki działań 1 pkt
wpłynęły do portów. Budowanie solidniejszych Za określenie dwóch przykładów
budowli murowanych, które nie ulegną zniszczeniu działań 2 pkt
w czasie wichury. Zabezpieczanie portów
falochronami, aby nie uległy zniszczeniu, stojące w
nich statki. Zabezpieczanie ujść rzecznych wałami
przeciwpowodziowymi.
11. Umieści na odpowiednich wysokościach właściwe 0-2 Za prawidłowe zaznaczenie rozkładu
temperatury. Zasięg warstwy inwersyjnej na wys. temperatury powietrza 1 pkt
600 m n.p.m. Za poprawne zaznaczenie zasięgu
inwersji termicznej 1 pkt
12. Inwersja temperatury najczęściej występuje w 1 Za poprawne sformułowanie wniosku
kotlinach górskich. 1 pkt
13. np.: W czasie inwersji przy powierzchni ziemi zalega 0-2 Za uwzględnienie warunków
powietrze chłodne i ciężkie. Nie powstaje w nim pogodowych towarzyszących inwersji
konwekcja. Brak jest przewietrzania (wiatru). Tuż 1 pkt Za wskazanie na związek
nad powierzchnią ziemi gromadzą się wszystkie koncentracji zanieczyszczeń z
zanieczyszczenia pochodzące z kominów. warunkami pogodowymi 1 pkt
14. np.: Zastąpić piece węglowe opalaniem gazowym 0-2 Za przedstawienie jednej propozycji 1
lub mazutowym. Zbudować miejskie ciepłownie pkt Za przedstawienie dwóch
osiedlowe, gdzie na kominach będzie można propozycji 2 pkt
zainstalować filtry i reduktory gazów.
2
15. np.: CO2 jest tzw.  gazem cieplarnianym" i 0-3 Za wyjaśnienie, że CO2 ociepla
nadmierna jego emisja może prowadzić do klimat 1 pkt
globalnego ocieplenia klimatu. Ocieplenie klimatu Za napisanie, że ocieplenie spowoduje
spowoduje zwiększone topnienie lodów w topnienie lodów i podniesienie
szerokościach okołobiegunowych i podniesienie poziomu wszechoceanu 1 pkt
poziomu wszechoceanu. Wyspy koralowe wznoszą Za napisanie, że wyspy koralowe
się zaledwie kilka metrów nad poziom morza i mogą mogą ulec zatopieniu 1 pkt
zostać zatopione.
16 Malbork 1 za poprawnie wskazanie miejscowości
lpkt
17 np.: różnice wynikają z położenia miejscowości: - 0-2 za podanie jednej zasadnej przyczyny
miejscowości położone są w różnej odległości od - 1pkt za podanie dwóch zasadnych
morza - miejscowości położone są na różnej przyczyn - 2pkt
wysokości n.p.m.
18 328 m - 168 m = 160 m 160 : 100 x 0,6°C = 0,96°C 2 za prawidÅ‚owo obliczonÄ… temperaturÄ™
(1°C w zaokrÄ…gleniu) 6,5°C - 0,96°C (1) = 5,54°C - 2pkt - dopuszcza siÄ™ różnice
(5, 5) wynikające z przyjęcia spadku temp.
0,6°C lub 0,5°C lub 1°C/100 m
19 A - półkula południowa, od lewej N, W 0-3 za prawidłowe opisanie wyżów
B - półkula północna od lewej W, N i niżów - lpkt
Przyczyna - działanie siły Coriolisa lub za prawidłowe opisanie półkul
ruch wirowy (obrotowy) Ziemi - 1pkt
za podanie przyczyny - 1pkt
20 a). średnia temperatura powietrza w styczniu wyższa a) podanie prawidłowych wniosków
nad morzem, z porównania trzech elementów
średnia temp. powietrza w lipcu niższa nad morzem klimatycznych  1 pkt,
opady większe
0 - 2
b). klimat okolic A
eby kształtuje morze lub inne b). wskazanie głównej przyczyny 
poprawne stwierdzenie wskazujÄ…ce na dominujÄ…cy 1pkt
wpływ morza
21 podnoszenie się powietrza nad lądem, opadanie nad wskazanie kierunków 1 pkt,
morzem, wiatr od morza wpisanie niżu i wyżu  1pkt
niż nad lądem, wyż nad morzem 0 - 2
22 odp. B) podanie prawidłowej odpowiedzi 
1 1pkt
23 zdanie drugie:  W mieście jest strasznie gorąco ..... podkreślenie zdania drugiego lub
lub część tego zdania jego części - 1 pkt
0 - 2
zdanie ósme:  Nad plażą snuły się dymy z ognisk podkreślenie zdania ósmego lub jego
.... części - 1 pkt
24 tak podanie dwu poprawnych
nie odpowiedzi - 1 pkt,
0 - 2
tak podanie trzech odpowiedzi - 2 pkt.
3
25 Przykład opisu: Południowe obszary Europy są pod 0-3 Za ujęcie w opisie: jednego elementu
wpływem wyżu znad Azorów, a pozostała część 1 pkt dwóch elementów 2 pkt.
kontynentu jest w zasięgu niżu z wyraz
nie trzech elementów 3 pkt.
zarysowanymi frontami atmosferycznymi, które
przemieszczają się z zachodu na wschód. Frontom
atmosferycznym towarzyszÄ… obfite opady deszczu
lub deszczu ze śniegiem. Napływ polarnomorskich
mas powietrza powoduje wzrost temperatury
powyżej 0° C i odwilż. MiÄ™dzy poÅ‚udniowÄ… i
północną częścią Europy występują duże różnice
ciśnienia atmosferycznego. Powodują one wianie
wiatrów o dużej prędkości.
4
 wysokości - umożliwiają uprawianie bez uzasadnień - lpkt
narciarstwa i saneczkarstwa, - sÄ…siedztwo
(bliska odległość od Trójmiasta) - nie traci
siÄ™ czasu na dojazdy.
26 Przykład konsekwencji: - śmierć wielu 0-4 Za podanie konsekwencji: jednej
tysięcy ludzi, - zalanie osiedli przez lawiny 1 pkt dwóch 2 pkt. trzech
błotne, - zmycie przez powodzie i lawiny 3 pkt. czterech 4 pkt.
gleby, - zniszczenie pól uprawnych i
upraw, - zmiany rzez
by terenu, - zmiany w
psychice, wywołane nieprzewidywalną
gwałtownością zjawisk przyrody.
27 Przykłady przyczyn: Kwaśne opady 0-4 Za podanie: jednej przyczyny 1 pkt
powstają w wyniku emisji do atmosfery dwóch przyczyn 2 pkt.
związków węgla, siarki i azotu. Za podanie: jednej konsekwencji 1 pkt
Emitowanie tych związków następuje w dwóch konsekwencji 2 pkt.
wyniku: - spalania paliw kopalnych w
zakładach przemysłowych np.
elektrociepłowniach, hutach, - procesu
produkcji w zakładach chemicznych, -
korzystania z paliw kopalnych przy
ogrzewaniu gospodarstw indywidualnych,
- eksploatacji samochodów. Przykłady
konsekwencji: - obniżanie odporności
drzew i obumieranie lasów, - odsłanianie
gleby i jej degradacja, - zakwaszanie gleby
i wód, - pogarszanie warunków życia
organizmów wodnych.
28. Przykład uzasadnienia: Ciepły prąd morski 0-3 Za uzasadnienie z podaniem: jednego
powoduje powstanie dodatnich anomalii argumentu 1 pkt dwóch argumentów
termicznych oraz wpływa na wzrost 2 pkt. trzech argumentów 3 pkt.
wilgotności powietrza. Dlatego klimat
Rejkiaviku jest cieplejszy i bardziej
wilgotny, niż wskazuje na to jego
położenie geograficzne: - średnia roczna
wartość temperatury powietrza jest
dodatnia i wynosi powyżej 0° C, -
amplituda temperatury powietrza
pomiędzy najcieplejszym i
najchłodniejszym miesiącem nie jest
wysoka i wynosi 12,1° C, - w ciÄ…gu roku
spada ponad 900 mm opadów
atmosferycznych, - miesięczne sumy
opadów są najwyższe w czasie jesieni i
zimy.
5
 Przykłady wpływu klimatu: 0-3 Za wybór: jednego typu
zróżnicowanie warunków zamieszkania, genetycznego 1 pkt
różnorodność warunków rozwoju dwóch typów
rolnictwa, genetycznych 2 pkt.
możliwości rozwoju usług turystycznych, Za uzasadnienie 1 pkt
występowanie klęsk żywiołowych.
30 a) Åšrednia roczna temperatura powietrza - 0-6 za podanie:
25,3°C a)- Å›redniej rocznej temperatury
b) Roczna amplituda temperatury: 26,1°C - powietrza 1 pkt
24,5°C = 1,6°C c) strefa klimatów b)- amplitudy temperatury 1 pkt
równikowych typ klimatu - równikowy c) - nazwy strefy klimatycznej .. 1 pkt
wilgotny d) - wysokie miesięczne - typu klimatu 1 pkt
temperatury powietrza, niewielka roczna d) - 3 cech klimatu 1 pkt
amplituda temperatury, wysokie e) - 3 obszarów występowania .. 1 pkt
całoroczne opady atmosferyczne. e)
Obszary występowania: Kotlina Kongo,
Nizina Amazonki, Archipelag Malajski.
31 4 - nimbostratus - warstwowe deszczowe 1 0-3 za każde dwie poprawnie wypełnione
- cirrus - pierzaste 6 - cumulonimbus - rubryki w tabeli po 1 pkt
kłębiasto-deszczowe (burzowe)
32 Poprawne uzupełnienie mapy izoliniami 0-2 Za poprawne wykreślenie, z niewielkimi
10, 15 i 20 hPa odchyleniami wszystkich izolinii
2 pkt
za wykreślenie ze znacznymi
odchyleniami lub błędne wykreślenie
jednej a poprawne dwóch 1 pkt
33 Punkt X - 30 hPa, 0-2 Za poprawny sposób obliczania 1 pkt
za poprawny wynik 1 pkt
34 Obszar  A" leży w głębi kontynentu 0-2 Za poprawne uzasadnienie dla każdego z
azjatyckiego, gdzie obszarów po 1 pkt
dociera niewielka ilość wilgoci znad
oceanu.
Obszar  B" leży na równiku, gdzie
wysoka wilgotność
powietrza wynika z dużego parowania
wywołanego
wysokÄ… temperaturÄ… powietrza.
6
35 zwrotnikowe, chłodnym, wysokiego 0-2 Za prawidłowe podkreślenie dwóch
wyrazów ................................. 1 pkt
trzech ....................................... 2 pkt
więcej niż trzech........................ 0 pkt
36 0-4 Prawidłowe opisanie:
-rodzajów mas powietrza .. 1 pkt
-powierzchni frontu atmosferycznego 1
pkt
- prawidłowe narysowanie i opisanie
strefy chmur i opadów .. 1 pkt
- prawidłowe zaznaczenie napływu mas
powietrza....... 1 pkt
37 Np.: 0-2 Za podanie logicznego argumentu
I. Napłynęło ciepłe powietrze, wzrosła odnoszącego się do:
temperatura, dzięki czemu rozpoczęła się - temperatury powietrza .. 1 pkt
wegetacja roślin. - wilgotności powietrza .. 1 pkt
II. Napływające powietrze niesie wilgoć,
co też jest korzystne dla wegetacji roślin.
38 1  E, 2  B, 3  C, 4  D, 5  F, 0-3 Za poprawne uzupełnienie elementów:
6  A 1 i 2 ....... 1 pkt
3 i 4 ........ 1 pkt
5 i 6 ........ 1 pkt
39 a), c), f) Za poprawne podkreślenie dwóch
odpowiedzi ........... 1 pkt
trzech ................. 2 pkt
więcej niż trzech .......... 0 pkt
40 0-2 Za prawidłowe zakreskowanie każdej
strefy klimatycznej po 1 pkt
7
41 a) 0-2 Za prawidłowe:
23°27 N; 0°; 23°27 S a) opisanie wartoÅ›ci szerokoÅ›ci
lub geograficznej ......................1 pkt
23o30.N; 23o30.S b) narysowanie na schemacie strzałek i
b) schemat ośrodków ciśnienia ..............1 pkt
c) podanie nazwy wiatru ...... 1 pkt
d) podkreślenie trzech cech wiatru
...................................................1 pkt
c)
pasat
d)
suchy lub wilgotny, ciepły, stały
42 Wypełnienie wiersza w tabeli: 0-4 Za każdy poprawnie wypełniony
1. umiarkowany morski . D wiersz .........................................1 pkt
2. umiarkowany kontynentalny-C
3. zwrotnikowy monsunowy . B
4. zwrotnikowy kontynentalny-A
43. a) kolejno: 1. lato 2. zima 3. 0-2 a)
jesień 4. przedwiośnie 5. Za poprawne przyporządkowanie
przedzimie 6. wiosna wszystkich pór roku 1 pkt
b) 1, 3, 6 b)
Za poprawne podanie numerów
pór roku 1pkt
44. Kolejno, np.: 0-4 Za odpowiedz
na każdy podpunkt
a) przy dużej wilgotności powietrza i uwzględniającą wskazane elementy
temperaturze poniżej 0°C, po 1 pkt
b) gołoledz
lub oblodzenie,
c) zamarzanie kropli deszczu spadajÄ…cych
na chłodne podłoże o temperaturze poniżej
0°C,
d) kolizje drogowe będące następstwem
śliskiej nawierzchni itp.
45. A - prądy wstępujące -cyrkulacja 0-4 Za podanie przyczyny dla każdego
międzyzwrotnikowa -konwekcja ze wskazanych obszarów 1 pkt
termiczna, dynamiczna, ewentualnie
cyrkulacja monsunowa, wpływ ciepłego
prÄ…du morskiego,
B - prądy zstępujące (temperatura
powietrza wzrasta a nasycenie parÄ… wodnÄ…
maleje),
C - bariera górska, cyrkulacja monsunowa,
D - niska temperatura powietrza, mała
wilgotność bezwzględna.
8
46 Podobieństwa, np.: 0-2 Za każde dwie
- w obu miejscowościach najwyższe prawidłowo wskazane cechy
wartości temperatury powietrza ..........................1 pkt
przypadajÄ… na lipiec,
- opady atmosferyczne w obu
miejscowościach, występują w ciągu
całego roku.
Różnice, np.:
- w Londynie w zimie temperatury
powietrza kształtują się zawsze
powyżej 00 C a w Uralsku spadają do
około - 150 C, natomiast latem w
Uralsku temperatura powietrza jest
wyższa niż w Londynie.
- sumy opadów atmosferycznych
w poszczególnych miesiącach w
Londynie są wyższe niż w Uralsku,
- w Londynie najwyższe opady
atmosferyczne występują jesienią a w
Uralsku wiosnÄ… i latem
- wyższa amplituda roczna temperatury
w Uralsku,
- wyższa roczna suma opadów w
Londynie.
47 a) Na Północnym Atlantyku i u 0-2 a) za prawidłowe wpisanie liter W
wybrzeży Skandynawii należy wpisać i N ...1 pkt
N (niż baryczny). W Zatoce
Biskajskiej  W (wyż baryczny).
b) wzrośnie b) za poprawną odpowiedz
1 pkt
48 1. zwrotnikowe kontynentalne (PZK) 2. 0 - 3 za podanie nazw:
polarne morskie (PM) 1 masy powietrza 1 pkt
3. arktyczne (P A) 2 mas powietrza 2 pkt
3 mas powietrza 3 pkt
49 a) B 0 - 4 a) za poprawny wybór stacji l pkt
b) strefa klimatyczna: zwrotnikowa b) za podanie nazwy strefy
c) Japonia, Korea Południowa, klimatycznej 1 pkt
Mozambik c) za podanie:
1 kraju 1 pkt
2 krajów 2 pkt
50 0 - 2
Konsekwencje, np.: za podanie:
- susza, 1 konsekwencji ......................... 1
- brak wody dla ludności, pkt
- spadek plonów roślin, 2 konsekwencji.........................2
- przyczynienie się do głodu. pkt
51 np.: 0 - 4
za każdą poprawnie sformułowaną
- w miarę wzrostu odległości od morza rosną
prawidłowość ...................... po 1
roczne amplitudy temperatury powietrza,
pkt
- wschodnie i zachodnie krańce kontynentu
wyróżniają się łagodnymi zimami i niezbyt
gorÄ…cymi latami,
- im dalej od morza, tym lato jest cieplejsze,
- im dalej od wybrzeża, tym zima jest bardziej
9
mroz
na,
- wraz ze wzrostem odległości od morza
maleje roczna suma opadów,
- wraz ze wzrostem odległości od morza rośnie
udział opadów letnich w rocznej sumie
opadów.
52 Kolejność zdarzeń w schemacie: 0 - 3 za ułożenie w ciągu przyczynowo-
E A F B skutkowym:
2 kolejnych zdarzeń 1 pkt
3 kolejnych zdarzeń 2 pkt
4 kolejnych zdarzeń 3 pkt
53 a) 0-2 a) za poprawne podanie nazwy
Stacja A - klimat morski typu klimatu na obydwu
Stacja B - klimat kontynentalny stacjach  1 pkt
b) amplituda temp. pow. na stacji uznać klimat skrajnie suchy,
A: 37°C wybitnie suchy
B: 12°C b) za poprawne przyporzÄ…dkowanie
amplitud dla obydwu stacji  1 pkt
54 !. B 0-2 za 2 przyporzÄ…dkowania 1 pkt
2. A za 3  2 pkt
3. A
55 a) 0-3 a)  1 pkt
Stacja A leży na zwrotniku Koziorożca, gdzie b) 1 pkt
występują zstępujące ruchy powietrza, przez c) 1 pkt
co opady sÄ… niewielkie, ponadto zimny PrÄ…d
Benguelski ogranicza opady na wybrzeżu. Na
stacji B wysokie opady atmosferyczne
wynikajÄ… z silnej konwekcji powietrza,
spowodowanej wysokÄ… temperaturÄ…
występującą w strefie równikowej.
b)
Stacja C leży w klimacie kontynentalnym, na
południowym krańcu Sahary, gdzie występuje
duże nasłonecznienie i bezchmurne niebo, co
ułatwia silne nagrzewanie się powierzchni
terenu i powietrza w ciÄ…gu dnia oraz
doprowadza do silnego wychłodzenia
powietrza nocÄ….
Stacja D leży na równiku, gdzie duże
zachmurzenie wpływa łagodząco na
zróżnicowanie dobowych temperatur
powietrza.
c)
stacja E
56 Np.: bariera górska powoduje wznoszenie mas 0-2 W zależności od stopnia
powietrza, prądy wstępujące powodują dokładności i precyzji
ochłodzenie powietrza, kondensację pary użytych terminów 0-2 p.
wodnej, wzrost zachmurzenia i opady
57 W wyjaśnieniu wykaże wpływ ciepłych 0 - 3
W zależności od dokładności
prądów (np. Północnopacyficznego,
wyjaśnienia ...................0-3 p.
Zatokowego, Alaski) na zwiększenie, a
zimnego Kalifornijskiego na zmniejszenie
rocznej sumy opadów. Uwzględni wpływ
przebiegu Kordylierów (płn-płd) na
10
zatrzymywanie wilgoci napływającej znad
Pacyfiku
58 Klimat: 0-3 1 cecha klimatu  1 pkt
- chłodny Dwie cechy  2 pkt
- wilgotny Cecha ukszt. pow  1 pkt
Ukształtowanie powierzchni:
- Płaska powierzchnia lub zagłębienie
59 B. Spadek średniej rocznej 0-1
temperatury powietrza ze wzrostem
szerokości geograficznej.
60 Np. 0-1 Za poprawny opis zmian
W styczniu najwyższa temperatura jest temperatury w styczniu i w
w Yorku i spada w kierunku lipcu między Yorkiem a
wschodnim osiÄ…gajÄ…c minimum Kazaniem ..........1 pkt
w Kazaniu.
W lipcu najniższa temperatura
powietrza jest w Yorku i w kierunku
wschodnim wzrasta, osiÄ…gajÄ…c
maksimum w Kazaniu.
61 Np. 0-1 Za poprawnie sformułowany
Między Yorkiem a Kazaniem wniosek ...............1 pkt
amplituda temperatury wzrasta.
62 A. odległość od oceanu. 0-1 Za poprawną odpowiedz
..... 1 pkt
63 a) 0-2 a)
Przyczyny meteorologiczne: Za poprawne pogrupowanie
Cyklony, susze, tornada klęsk żywiołowych ...............1 pkt
Przyczyny geologiczne: b)
tsunami, wybuchy wulkanów, Za poprawne
trzęsienia ziemi. przyporządkowanie obszarów
b) do klęsk meteorologicznych ..1 pkt
Obszary występowania:
cyklony  Zatoka Bengalska,
susze  Sahel,
tornada  środkowe stany USA.
64 Różnica wysokości: 0-2 Za poprawny sposób
919 m n.p.m.  350 m n.p.m. = 569 m obliczenia & & & & 1pkt
Różnica temperatur: Za poprawny sposób
0,6°C - 100 m obliczenia i poprawny
x  569 m wynik & & & & & & 2pkt
x = 3,41°C (uznajemy wynik podany
Temperatura na szczycie: z dokÅ‚adnoÅ›ciÄ… do 0,1°C)
10°C - 3,41°C = 6,59°C
65 1  umiarkowany morski, Irlandia 0-2 Za poprawne uzupełniony
2  zwrotnikowy monsunowy, Półwysep wiersz lub kolumnę po ......1 pkt
Indyjski
66 a) B 0-2 a) za poprawny wybór stacji
 1 pkt
b) np.: b) za podanie dwóch cech
- gorÄ…ce i wilgotne lato klimatu  1 pkt
- długi okres wegetacyjny
- dodatnie średnie temperatury przez cały rok
- większe opady w półroczu letnim (w okresie
nasilonej wegetacji roślin).
67 Kolejno: C  E  A  D  F - B 0-2 Za poprawne uzupełnienie trzech
11
kolejnych komórek schematu  1
pkt
Za poprawne uzupełnienie
wszystkich komórek schematu - 2
pkt
68 C. (Kraków, Olsztyn, Poznań) 0-1 Za poprawna odpowiedz

 1 pkt
69 Wyjaśnienie, np.: 0-1 Za podanie wyjaśnienia
- Kujawy znajdujÄ… siÄ™ po zawietrznej stronie  1 pkt
wzniesień pojezierzy
- na północno  zachodnich stokach wzniesień
pojezierzy skrapla siÄ™ para wodna zawarta w
wilgotnych masach powietrza i na Kujawy
napływa mniej wilgotne powietrze
- Kujawy są osłonięte przed napływem
wilgotnych mas powietrza przez wzniesienia
(Pojezierza Pomorskiego)
70 a) 0-2 Za podanie nazw półkul i ośrodków
barycznych 1 pkt
Półkula S Półkula N
Niż wyż
b) za podanie jednej przyczyny  1
b) np.:
pkt
- ruch obrotowy Ziemi
lub
jeśli poznaje tylko tarcie lub tylko
- siła Coriolisa
gradient to nie uznajemy
- tarcie
- gradient ciśnienia
71 A. P 0-2 za udzielenie prawidłowych
B. P odpowiedzi
C. F - dwóch, trzech 1 pkt
D. F - czterech 2 pkt
72 rys 1.  W  wyż baryczny, półkula pd 0-2 za prawidłowe nazwanie układów
rys. 2.  N  niż baryczny, półkula północna barycznych 1 pkt
za poprawne wskazanie półkul 1
pkt
73 a) 21,8°C 0-2 za poprawne obliczenia i podanie
b) 24,3°C prawidÅ‚owej wartoÅ›ci Å›redniej
temp. powietrza 1 pkt
za poprawne obliczenia i podanie
prawidłowej wartości amplitudy
temp. 1 pkt
74 Np.: 0-1 za właściwe wskazanie dwóch
- zniknięcie bogatych łowisk ryb zmian przyrodniczych 1 pkt
- zamieranie koralowców i alg
- zniknięcie ptactwa morskiego
75 Np.: 0-1 za prawidłowe podanie dwóch
12
1. pożary i sztormy spowodowały utratę konsekwencji 1 pkt
domostw dużej ilości ludności
2. ucieczka z ciepłych mórz bogatych
łowisk ryb, może spowodować widmo
głodu
76 Np.: 0-4 za poprawne wymienienie
- czynniki radiacyjne wszystkich czynników 1pkt
- czynniki cyrkulacyjne
- rozkład lądów i mórz za prawidłowe podkreślenie
- rzez
ba terenu czynników astrefowych 1pkt
- prÄ…dy morskie
- wysokość nad poziomem morza za prawidłowe wymienienie trzech
- rodzaj podłoża składników klimatu 1pkt
Zmienność składników klimatu:
Wraz ze wzrostem wysokości nad poziomem za poprawne określenie ich
morza: zmienności 1pkt
- temperatura powietrza maleje
- ciśnienie atmosferyczne spada
- rośnie ilość opadów i zmienia się ich
charakter
77. 0 - 2
a) Valentia, 7,5°C (uznajemy wynik z Za wybór Valentii
przedziaÅ‚u od 7 °C do 8°C) i poprawnie obliczonÄ…
b) np. wraz ze wzrostem odległości od oceanu
wartość rocznej amplitudy
wzrasta roczna amplituda temperatury
temperatury powietrza ........ 1
powietrza
pkt
Za poprawnie
sformułowany wniosek .... 1 pkt
78. 0 - 1
Np. - w klimacie morskim średnie temperatury Za poprawne podanie
powietrza w miesiącach letnich są niższe niż dwóch różnic ....................... 1
w klimacie kontynentalnym - w klimacie pkt
morskim średnie temperatury powietrza w
miesiącach zimowych są wyższe niż w
klimacie kontynentalnym - w klimacie
morskim średnia temperatura powietrza
najcieplejszego miesiąca jest niższa niż w
klimacie kontynentalnym - w klimacie
morskim średnia temperatura powietrza
najzimniejszego miesiąca jest wyższa niż w
klimacie kontynentalnym - w klimacie
morskim roczna suma opadów
atmosferycznych jest wyższa niż w klimacie
kontynentalnym
79. a) Zjawiska przyrodnicze, np.: 0 - 2 a)
- silny wiatr Za poprawne podanie
- intensywny opad deszczu dwóch zjawisk
b) Przyczyny, np.: przyrodniczych 1 pkt
- duża liczba ludności zamieszkująca ten b)
obszar Za poprawne podanie:
- brak systemu ostrzegania przed - dwóch przyczyn 1 pkt
zbliżającym się cyklonem
- brak urządzeń zabezpieczających przed
skutkami powodzi
- niekorzystna konfiguracja terenu
13
sprzyjająca zalaniu obszarów wodą z
wezbranych rzek (delta Gangesu i
Brahmaputry)
80. C - zwrotnikowych 0 - 1 Za poprawnÄ… odpowiedz
... 1 pkt
81. 0 - 1
B. zstępujące ruchy mas powietrza Za poprawny wybór dwóch
w troposferze przyczyn ............................... 1
D. oddziaływanie zimnego prądu pkt
morskiego
82. 0-2 Za poprawne przyporzÄ…dkowania:
A4, B3, C1
- dwa  1 pkt
- trzy  2 pkt
83. 0-1
Zwrotnikowa, II Za podanie nazwy strefy
klimatycznej i podanie numeru na
mapie  1 pkt
84. 0-2
Świnoujście: 1, 4 Za poprawne przyporządkowanie
Nowy Targ: 2, 3 cech:
- dwóch, trzech  1 pkt
- czterech  2 pkt
85. D. (Zielona Góra, A
ódz
, Biała Podlaska) 0-1 Za zaznaczenie poprawnej
odpowiedzi  1 pkt
86. Od góry w kolejności: 0-2 Za poprawne wpisanie do tabeli
Poznań stacji:
Świnoujście - dwóch, trzech  1 pkt
Nowy Targ - czterech  2 pkt
Białystok
87. a) ozon 0-2 Za podanie nazwy składnika
gazowego  1 pkt
b) stratosfera (ozonosfera) Za podanie nazwy warstwy atm  1
pkt
88. Od góry: IV, V, II, I 0-2
Za poprawne wpisanie
numerów stref klimatycznych:
 dwóch, trzech ... 1 pkt
 czterech ............ 2 pkt
89 Za prawidłowe
0-1
wpisanie wszystkich
liter ...................... 1 pkt
90 Obszary o wilgotnym klimacie: 0-2 Za prawidłowe wpisanie:
Półwysep Bretoński (1),  czterech-siedmiu obszarów -1 pkt
Półwysep Indochiński (4),  ośmiu obszarów ..2 pkt
Nizina Gangesu (6),
Kotlina Kongo (7).
Obszary o suchym klimacie:
Wielki Erg Wschodni (2),
Nizina Turańska (3),
Wyżyna Irańska (5),
14
Kotlina Kalahari (8).
Za poprawne przyporzÄ…dkowanie
91 0-2
Kolejno od lewej: D, C, A
warunków pogodowych:
 dwóch ................ 1 pkt
 trzech ................. 2 pkt
a) 0-2 Za poprawne wpisanie oznaczeń
92
trzech ośrodków ciśnienia  1pkt
Za podkreślenie nazwy
b) B. Paryż
właściwego miasta  1pkt
Zakopane  A 0-1 Za poprawne przyporzÄ…dkowanie
93
Paryż - D dwóch klimatogramów  1 pkt
Np.: 0-1 Za poprawny sposób obliczeń i
94
15°C  (-5) °C = 20°C poprawny wynik  1 pkt
Lub Uznajemy wartości z przedziału
14°C  (-5) °C = 19°C 19°C - 20°C
Np.: 0-2 Za podanie
95
- możliwość uprawy większości roślin żywieniowych (np. dwóch argumentów  1 pkt
zbóż) wraz z nadejściem monsunu letniego trzech argumentów  2 pkt
- deficyt wody przed nadejściem monsunu letniego
- konieczność ewakuacji ludności w czasie powodzi
wywołanych deszczami monsunowymi
- zagrożenie zdrowia i życia szczególnie w dzielnicach
najbiedniejszych (slumsach) w czasie występowania
obfitych deszczów monsunowych
- zanieczyszczenie wody pitnej
- zagrożenie chorobami ( w tym przewodu pokarmowego)
- pojawienie się chorób przenoszonych przez insekty
Np.: 0-2 Za podanie propozycji działań
96
- budowa wałów przeciwpowodziowych dwóch  1 pkt
- ograniczenie możliwości osadnictwa na brzegach rzek trzech  2 pkt
- wprowadzenie systemu szybkiego ostrzegania przed
powodziÄ…
- stworzenie sprawnie działającej sieci placówek
medycznych
- wprowadzenie obowiązkowych szczepień dla ludności
- pomoc najbiedniejszym mieszkańcom podczas klęsk
żywiołowych
- zgromadzenie zapasów wody pitnej
- dotacje dla rolników, którzy stracili zbiory w wyniku
suszy lub powodzi
15
- budowa zbiorników retencyjnych
- zabezpieczenie ujęć wody pitnej przed powodzią
- budowa studni głębinowych na wypadek powodzi
W tabeli od góry, np.: 0-1 Za dwa poprawne czynniki  1pkt
97
- prÄ…dy morskie
- różnica temperatury wody w Atlantyku Uwzględnić szersze odp ale
- rozkład lądów i mórz, odległość od dużych zbiorników zawierające właściwy czynnik
wodnych
- stopień kontynentalizmu
0-1 Za poprawne wpisanie ośrodków
98
ciśnienia i poprawny kierunek
bryzy dziennej  1pkt
a) 0-2 Za poprawnÄ… odpowiedz
 1pkt
99
Alice Springs  C
Darwin  B
b) D. przewaga opadów w półroczu chłodnym Za poprawna odpowiedz
 1pkt
100 0-2
W kolejności od góry: Za poprawną ocenę
F prawdziwości zdań:
F trzech, czterech..........1pkt
P pięciu& .....................2pkt
F
P
101 0-1
Za podanie poprawnych
nazw dwóch mierzonych
zjawisk& & & ...........1pkt
102 0-2
1. Polska północno  wschodnia, np.: Za podanie poprawnego
napływ chłodnych, kontynentalnych mas czynnika
powietrza. klimatotwórczego:
2. Polska południowa, np.: jednego..& & & & & 1pkt
występowanie gór i spadek temperatury dwóch& ..& & & & ..2pkt
powietrza wraz ze wzrostem wysokości
nad poziomem morza.
16
103 0-2
Za prawidłowe
przyporzÄ…dkowanie mas
powietrza:
trzech, czterech& & ..1pkt
pięciu& & & & & .....2pkt
104 0-2
Np. a) Za wymienienie dwóch
a) przyczyny: prawidłowych przyczyn  1
- zanieczyszczenia utrudniają utratę ciepła,
- emisja ciepła z ogrzewanych w porze zimowej
budynków,
- mniejsze parowanie z zabudowanej
powierzchni miast niż z obszarów pokrytych
roślinnością /mniejsza strata ciepła/,
- silniejsze nagrzewanie siÄ™ kamiennych
budynków i ulic niż otaczających terenów
pokrytych roślinnością,
b) konsekwencja: b) Za wymienienie
- krótsze zaleganie pokrywy śnieżnej, aniżeli na prawidłowej konsekwencji 
terenach poza miastem, 1 pkt
- wcześniejsze kwitnienie drzew owocowych,
- większe zachmurzenie, gdyż ocieplenie
powoduje spadek ciśnienia,
- powstawanie inwersji termicznej nad miastem,
co może prowadzić do gromadzenia
zanieczyszczeń i powstawania smogu.
0-2
105 Skreślone: Za skreślenie odpowiednich
- zawietrznym sformułowań:
- ocieplanie czterech, pięciu..................1pkt
- konwekcyjny sześciu.....................................2
- dowietrznym pkt
- maleje
- 0,6oC
106 1. stacja A 2 Za przyporzÄ…dkowanie
2. stacja B poprawnych stacji:
3. stacja D - dwóch  1pkt
- trzech  2 pkt
107 C. na froncie chłodnym tworzą się chmury burzowe 1 Za poprawne zaznaczenie 
1pkt
108 a) 2 a)
B. występowanie rocznej amplitudy temperatury o za zaznaczenie poprawnej
17
wartoÅ›ci poniżej 20°C cechy klimatu  1pkt
b) b)
np. za podanie poprawnej
- różna wysokość n.p.m. obu miast przyczyny  1pkt
- Zakopane jest położone wyżej n.p.m. niż Kraków
109 a) 2 a)
w kolejności od góry: mniejsze, większe za poprawne uzupełnienie
b) np.: dwóch zdań  1pkt
- im większe zachmurzenie tym mniejsza amplituda
dobowa temperatury powietrza b)
- ze wzrostem zachmurzenia maleje dobowa za sformułowanie
amplituda temperatury powietrza prawidłowości  1pkt
- im mniejsze zachmurzenie, tym amplituda
temperatury większa
110 a) np.: 2 a)
- nad obszarem B występują silne prądy wznoszące za podanie poprawnego
powietrza umożliwiające rozwój chmur wyjaśnienia  1pkt
konwekcyjnych dajÄ…cych obfite opady; nad obszarem
A dominują prądy zstępujące uniemożliwiające b)
rozwój chmur opadowych za podanie poprawnej
- nad obszarem B występują obfite opady ze względu przyczyny  1pkt
na stały niż, nad obszarem A stały wyż uniemożliwia
rozwój chmur opadowych
- różnice w wielkości opadów są wynikiem
zróżnicowania ciśnienia atmosferycznego
(występowanie strefy obniżonego ciśnienia w
obszarze B i strefy podwyższonego ciśnienia w
obszarze A)
b) np.:
- obszar C jest pod wpływem zimnego prądu
morskiego a obszar D  ciepłego
- prądy morskie o różnej termice
- pasat wiejÄ…cy znad oceanu jest wilgotny a znad lÄ…du
suchy
111 W kolejności: 2 Za poprawne wypełnienie
C, 2 komórek
A, 1 sześciu ...................... 2 pkt
B, 4 czterech, pięciu.......... 1 pkt
112 1
1. niż Za wpisanie trzech
2. zachodniego poprawnych określeń
3. nastąpiły ...................................... 1 pkt
113 2 Za poprawne
W kolejności od góry:
przyporzÄ…dkowanie nazwy
Tobolsk, umiarkowany chłodny
stacji oraz nazwy klimatu
Rzym, podzwrotnikowy
do tabel
Suwałki, umiarkowany ciepły
trzech .................... 2 pkt
dwóch ................... 1 pkt
lub
lub za poprawne
przyporzÄ…dkowanie trzech
stacji ........................... 1 pkt
lub
lub za poprawne
18
przyporzÄ…dkowanie
trzech typów klimatu....... 1 pkt
114 2
W kolejności: Za podanie poprawnych
zwiększy się zmian:
wzrośnie czterech .................. 2 pkt
spadnie trzech .................. 1 pkt
zachodni
115 1
Za poprawny sposób
obliczenia i poprawny
wynik z jednostkÄ…& 1pkt
Uznajemy każdy wynik
uzyskany z poprawnego
zaokrÄ…glenia liczb na
dowolnym etapie
rozwiÄ…zywania zadania
116 2
Za poprawne
uzupełnienie wierszy tabeli:
dwóch, trzech& & ...1pkt
czterech& & & & & 2pkt
117 2
a) Np.: a) Za podanie poprawnej
temperatura powietrza w XX wieku miała tendencji& & & ..1pkt
tendencję wzrostową. b) Za podanie właściwej
b) Np.: przyczyny& & & 1pkt
- wzrost emisji CO2,
- efekt cieplarniany,
- podmywanie przez cieplejsze wody.
118 1
Np.: Za podanie dwóch
- otwarcie nowych dróg wodnych przez Arktykę, właściwych skutków
umożliwi rozwój transportu wodnego, & & & & & & & & ..1pkt
- Å‚atwiejsze pokonywanie drogi morskiej (bez
19
lodołamaczy), skróci w czasie rejsy,
- umożliwienie dotarcia do złóż surowców
mineralnych znajdujÄ…cych siÄ™ na dnie morskim,
- umożliwienie dostępu do nowych zasobów
żywych (łowisk).
119 1
A Za podkreślenie
poprawnego czynnika
& & & & & & & & ..1pkt
120 1
Np.: Za podanie dwóch
- lód odbija więcej energii słonecznej niż obszary poprawnych różnic
niezlodowacone, & & & & & & & & .1pkt
- obszary niezlodowacone pochłaniają więcej
promieniowania niż pokryte lodem,
- lód ma wyższe albedo niż obszary
niezlodowacone,
- obszary pokryte lodem majÄ… ujemny bilans
energetyczny, a obszary niezlodowacone 
dodatni.
121 1
C Za podkreślenie
poprawnego dokończenia
zdania& & & & & ...1pkt
122 2
a) a) 1 p.  za poprawne
W kolejności: B, C przyporządkowanie
b) klimatogramów
W kolejności: B, D b) 1 p.  za uzupełnienie
dwóch zdań literami
123 2
W kolejności: niżu, niższe, ciepły, zachmurzone, 2 p.  za pięć poprawnych
spadnie uzupełnień
1 p.  za trzy lub cztery
poprawne uzupełnienia
124 1
1 p.  za poprawne
uzupełnienie ciągu
przyczynowo-skutkowego
lub
125
126
127
20