WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I BANKOWOŚCI W POZNANIU
Jednostka Uczelniana: Poznań
Kierunek: zarządzanie i marketing
Tryb: eksternistyczny (SIN)
Semestr: I SUM
Imię i nazwisko: Agnieszka Ciesielska
Temat pracy: „Wpływ prawidłowego odżywiania na zdrowie człowieka”
Praca z przedmiotu: Promocja zdrowia
Wykładowca: dr Daniel Rewers
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie…………………………………………………………………..…3 str.
Po co się je ?...............................................................................................................4str.
Skład pożywienia dla człowieka…………………………………………………....4str.
Związki chemiczne, witaminy i tzw. pierwiastki śladowe niezbędne dla organizmu ludzkiego……………………………………………………………………….…5-8str.
Podsumowanie………………………………………………………………….......9str.
Literatura………………………………………………………………………...9-10str.
Wprowadzenie
„Nawet niewielkie zmiany w sposobie odżywiania mogą mieć ogromny wpływ na zdrowie każdego z nas. Od tego co jemy, zależy nie tylko nasze zdrowie dzisiaj, jutro, lecz również długość życia oraz jego jakość. Zewsząd słychać tak wiele sprzecznych teorii i opinii na temat szkodliwości i właściwości zdrowotnych poszczególnych produktów spożywczych, że często nie wiemy, komu można i należy w tej ważnej kwestii zaufać. A przecież tak naprawdę powinniśmy wiedzieć co należy, a czego nie należy jadać, w jakich proporcjach - i dlaczego”.
Postaram się odpowiedzieć w niniejszej pracy na pytania postawione wyżej. Uargumentować co jest ważne dla naszego zdrowia, a co nie. Dlaczego tak ważne jest prawidłowe odżywianie w naszym życiu.
2. Po co się odżywiamy ?
Człowiek w każdym okresie życia porusza się, wykonuje wiele codziennych czynności, a także pracę. Odbywa się to kosztem energii wytworzonej w samym organizmie, przy czym materiały, z których ta energia zostaje uwolniona, muszą być wprowadzone z zewnątrz. Z tych samych źródeł powstaje energia cieplna niezbędna dla utrzymania stałej temperatury ciała. Wreszcie wszystkie przemiany zachodzące w organizmie, zarówno wytwarzające energię, jak i prowadzące do odbudowy, muszą być regulowane. Rolę regulatorów spełniają ściśle określone substancje. Tak więc organizm człowieka stale musi czerpać z zewnątrz materiały niezbędne dla jego wzrostu, rozwoju i prawidłowego przebiegu wszelkich przemian - musi się odżywiać.
3. Skład pożywienia dla człowieka.
Określenie składu naszego pożywienia stało się możliwe dzięki rozwojowi chemii i stosowanych przez nią metod analitycznych. Poznanie roli jaką spełniają poszczególne składniki pożywienia, zawdzięczamy biologii i fizjologii, a ostatnio również biochemii, która zajmuje się badaniem przemian zachodzących w żywym organizmie. Wielką pomocą w tym zakresie były doświadczenia przeprowadzone na zwierzętach. Dzięki tym badaniom przekonano się, że w żywym organizmie przebiega tysiące różnorodnych i bardzo skomplikowanych przemian, objętych nazwą przemiany materii, które nigdy, nawet podczas snu, nie ustają w żywym organizmie. Za pomocą odpowiednich badań i obliczeń możemy określić wielkość przemiany materii, wyrażając ją w kaloriach na jedną godzinę i na jeden kilogram ciężaru ciała. Wielkość przemiany materii (a więc i ilość kalorii) zależy od wielu czynników, m.in. od ciężaru ciała, wzrostu, wieku, płci, klimatu, ilości i jakości spożytego posiłku, rodzaju, charakteru i ilości wykonywanej pracy itp.
Pokrycie zapotrzebowania kalorycznego nie wystarcza jednak do prawidłowego funkcjonowania organizmu, musi on otrzymywać w pokarmach w odpowiednich ilościach i proporcjach inne jeszcze niezbędne składniki. Należą do nich przede wszystkim białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy i składniki mineralne, przy czym istotna jest nie tylko ich ilość, ale także jakość i wzajemne proporcje.
4. Związki chemiczne i witaminy i tzw. pierwiastki śladowe niezbędne dla ludzkiego organizmu.
BIAŁKO
Każda komórka w organizmie potrzebuje białka. Jest ono niezbędne do wzrostu o odbudowy komórek, począwszy od tkanki mięśniowej i tkanki kostnej, a skończywszy na włosach i paznokciach. Białko umożliwia produkcję enzymów, które pozwalają na trawienie pokarmów, wytwarzanie przeciwciał zwalczających infekcje o raz hormonów kontrolujących prawidłową pracę organizmu. Żywieniowcy zalecają aby 10-15% kalorii dostarczanych organizmowi pochodziło z białka.
Jednakże nie można przesadzać z jedzeniem białka, które znajduje się m.in. w mięsie zwierzęcym, w rybach, w nabiale : sery, mleko, jogurty, w roślinach np. w : soi, soczewicy. Powodem nadmiernej ilości białka jest odkładanie się nadmiaru w wątrobie, która następnie przetwarza je w glukozę oraz produkty uboczne - mocznik, który prowadzi do nadmiernego zakwaszenia organizmu; co z kolei powoduje zwiększona utratę wapnia z tkanki kostnej i może zwiększyć zagrożenie osteoporozy.
TŁUSZCZE
Tłuszcz są obecnie najbardziej skoncentrowanym źródłem energii ( 900 kcl/100g). Tłuszcz to bardzo dobre źródło energii niezbędnej do podtrzymania procesów życiowych oraz wszelkiej aktywności. Zaopatrują organizm w witaminy rozpuszczalne tylko w tłuszczach - A, D, E i K. dostarczają niezbędnych kwasów tłuszczowych odgrywających ważną rolę w utrzymaniu zdrowej skóry oraz w regulowaniu niektórych funkcji w organizmie. Podnoszą walory smakowe spożywanego pokarmu. Zapotrzebowanie organizmu na tłuszcze, według żywieniowców, to 35 % kalorii dostarczanych organizmowi.
Jednakże trzeba pamiętać, że zbyt duża ilość spożytych tłuszczów prowadzi do wysokiego poziomu nasyconych kwasów tłuszczowych niezdrowych dla organizmu człowieka, co prowadzi do chorób wieńcowych serca. Tłuszcz są głównym skutkiem otyłości ( tak mocno szerzącej się w XXI wieku dzięki jedzeniu tzn. „ food suplements” , nadmiernej ilości słodyczy). Zwiększają możliwość zachorowania na raka piersi, jelit i trzustki.
WĘGLOWODANY
Produkty zawierające skrobię ( np. pieczywo, makarony, ziemniaki, kasze..). Główne źródło energii w organizmie. Dzienne zapotrzebowane tego związku winno wynosić około 50% spożywanego pokarmu. Jeśli w diecie jest więcej węglowodanów, to zjada się mniej tłuszczów, a to pomaga obniżyć ryzyko zachorowań na choroby wieńcowe. Węglowodany dzielą się na : proste i złożone. Proste cukry występują w owocach warzywach i są bezpośrednim źródłem energii dla organizmu. Cukry złożone znajdują się między innymi w ziemniakach, zbożach, i rozkładają się znacznie wolniej niż węglowodany proste, dlatego też cukry złożone przekształcają się w glikogen, który gotowy jest do zaspokojenia przyszłych potrzeb energetycznych.
Jednakże nie można przesadzać z ilością spożywanych węglowodanów, gdyż od nich również się tyje, można także zachwiać gospodarkę cukrów w wątrobie prowadzące do cukrzycy.
WITAMINY
„Specyfiki” których organizm sam nie potrafi wytwarzać tylko wchłania je z spożywanego pokarmu. Witaminy są niezbędne organizmowi w niewielkich ilościach nieraz nawet śladowych. Bez witamin w organizmie nie zachodziłoby bardzo wiele reakcji chemicznych.
Witaminy dzielą się na rozpuszczalne w tłuszczach do nich należą: A, D, E i K - te witaminy nie SA wydalane z organizmu z moczem co sprawia , że ich nadmierne spożycie może być groźne dla zdrowia. Druga grupa witamin to witaminy rozpuszczalne w wodzie.
WITAMINA A pełni w morganizmie wiele ważnych funkcji: jest niezbędna do normalnego podziału i rozwoju komórek, uczestniczy w utrzymywaniu prawidłowego stanu błon śluzowych dróg oddechowych, przewodu pokarmowego i przewodu moczowego, w procesie wiedzenia…i wielu innych. Dzienne zapotrzebowanie na Wit. A powinno wynosić 700 mikrogramów.
Nadmierne spożycie WITAMINY A powoduje ospałość, utrata włosów, zwiększone ryzyko poronień i wad wrodzonych u noworodków..
WITAMINA D nazywana witamina słońca - ponieważ może powstawać w skórze pod wpływem naświetlenia promieniami słonecznymi lub ultrafioletowymi. Wit. D jest niezbędna przy wchłanianiu wapnia i fosforu, co czyni ją substancją o podstawowym znaczeniu dla utrzymania zdrowej struktury kośćca i zębów. Oprócz promieni witaminę D znaleźć można w pokarmie: owoce i warzywa. Średnie dzienne zapotrzebowanie na Wit. D wynosi 700 mikrogramów.
Nadmiar spożycia WITAMINY D jest bezpiecznie wydalana z moczem.
WITAMINA E zapobiega zmianom wywołanym utlenieniem wielonasyconych kwasów tłuszczowych obecnych w błonach komórkowych. Średnie dzienne zapotrzebowanie na Wit. E to najmniej 3 miligramy. Nadmiar Wit. E może spowodować niedobór witaminy K.
WITAMINA K występuje w produktach roślinych i jest niezbędna do prawidłowego krzepnięcia krwi, uczestniczy w procesie wytwarzania białek potrzebnych zdrowym kościom i tkankom.
WITAMINA C, dzięki niej mamy odporność. Jest świetnym naturalnym lekarstwem na przeziębienia, uczestniczy w produkcji kolagenu w organizmie. Wit. C występuje w cytrusach i warzywach. Nadmiar jest bezpiecznie wydalana z moczem.
WITAMINY z grupy B. w skład kompleksu witamin B wchodzi osiem różnych substancji. Ogólnie ujmując tę grupę witamin można powiedzieć, że są to związki chemiczne odpowiedzialne za nasze nerwy, przetwarzanie energii przydatnej do podtrzymywania przebiegu procesów życiowych w organizmie, uczestniczą w syntezie DNA i RNA. Nadmiar może spowodować zaburzenia neurologiczne, i nie tylko.
MIKRO - I MAKROELEMENTY
Mikroelementy, albo pierwiastki śladowe, są to pierwiastki chemiczne, bez których życie było by niemożliwe, zatem stale trzeba uzupełniać ich niedobór spowodowany poceniem się, wydalaniem moczu czy krwawieniem.
Do najważniejszych pierwiastków zaliczamy: Wapń znajdujący się m.in. w: mleku, żółtku jaj, skorupiakach, zielonych liściach warzyw. Składnik kości i zębów; odgrywa ważną rolę w krzepnięciu krwi, syntezie hormonów i kurczeniu się mięśni.
Fosfor składnik nabiału, mięsa, ryb, drobiu i orzechów. Zapewnia prawidłową budowę kości i zębów. Odgrywa ważną rolę w kurczeniu się mięśni i funkcjonowaniu komórek nerwowych.
Żelazo składnik mięsa, wątroby, skorupiaków, żółtka jaj, roślin strączkowych, orzechów i zboża. Ważny składnik hemoglobiny (transportuje tlen do komórek) i koenzymów współpracujących przy tworzeniu ATP.
Jod znajdujący się m.in. w :soli jodowej, owocach morza i tranie z dorsza. Bardzo potrzebny gruczołowi tarczycy do syntezy tyroksyny, hormonu regulującego tempo procesów metabolicznych.
Miedź składnik jaj, mąki z pełnego przemiału , fasoli, buraków, wątroby, ryb, szpinaku i szparagów. Wraz z żelazem bierze udział w syntezie hemoglobiny. Składnik enzymu potrzebnego do produkcji pigmentu melaniny (nadającego skórze kolor).
Sód powszechnie występuje w wielu pokarmach. Sól kuchenna to chlorek sodu. Ma bardzo duży wpływ na procesy osmotyczne.
Potas występuje w większości pokarmów. Uczestniczy w przekazywaniu impulsów nerwowych i kurczeniu się mięśni. Potrzebny w procesach wzrostu.
Chlor występuje w większości pokarmów, także w soli kuchennej. Ważny dla utrzymania równowagi kwasowej krwi, równowagi wodnej i produkcji kwasu solnego w żołądku.
Magnez występuje w większości pokarmów. Potrzebny do normalnego funkcjonowania komórek mięśniowych i nerwowych. Bierze udział w tworzeniu kości.
Siarka składnik wołowiny, wątroby, ryb, drobiu, jaj, sera, fasoli. Składnik wielu hormonów (np. insuliny) i witamin (np. tiaminy), a zatem współuczestniczy w regulowaniu wielu funkcji organizmu.
Cynk szeroko rozpowszechniony w pokarmach. Potrzebny do normalnego wzrostu i produkcji insuliny.
Mangan występuje w ilościach śladowych w roślinach zielonych. Potrzebny do procesów wzrostu, reprodukcji i laktacji.
Kobalt występuje w ilościach śladowych w roślinach zielonych. Potrzebny do produkcji czerwonych krwinek.
Podsumowanie
„Od tego co jemy, zależy nie tylko nasze zdrowie dzisiaj, jutro, lecz również długość życia oraz jego jakość”.
Świadomie układając jadłospis wiemy jak istotny dla zdrowia jest sposób odżywiania. wszyscy jednak powinni kierować się trzema podstawowymi zadaniami: po pierwsze, to co się je musi być odżywcze; po drugie, dieta ma pomagać w ochronie zdrowia i - jeśli to konieczne - odgrywać korzystną rolę w zwalczaniu chorób oraz dolegliwości; po trzecie, pokarm musi apetycznie wyglądać i dobrze smakować.
Nie istnieje takie pojęcie jak żywność bezwzględnie „dobra” lub „zła” - a tylko dobre lub złe całodobowe kompozycje żywieniowe, które mają ogromny wpływ na zdrowie człowieka. Obecnie bardzo dużo mówi się o zbilansowanej diecie, która powinna być tak dobrana do indywidualnych potrzeb, aby każdemu zapewnić zdrowie. Jeśli na przykład zjada się przez cały dzień tylko owoce i sałatę to hamburger ze wszystkimi dodatkami lub duża porcja ryby z frytkami mogą dać wieczorem dokładnie to , czego organizm potrzebuje tego dla najbardziej. Różne rodzaje produktów zawierają inne ilości składników odżywczych i nie istnieją takie, które samodzielnie mogłyby w pełni zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na witaminy i składniki mineralne.
Dlatego, aby dopisywało zdrowie i organizm funkcjonował sprawnie, należy - oprócz tłuszczów, węglowodanów i białek - dostarczać mu codziennie 13 witamin i 16 składników mineralnych. Ponadto chociaż to nie jest składnik odżywczy, organizm potrzebuje dużo wody. Jedząc we właściwych proporcjach różnorodne produkty, można zgromadzić potrzebne ilości wszystkich składników odżywczych niezbędnych do utrzymania dobrego stanu zdrowia.
Literatura
„Czy wiemy co jeść? Co pomaga a co szkodzi” - napisane przez zespół, wydawnictwo Readers Digest przegląd Sp. Z o.o., Warszawa 2000 rok.
„Dziesięć przykazać prawidłowego żywienia” - Irena Gumowska, wydawnictwo Warta, Warszawa 1986r.
„Bądź zdrów” - Irena Gumowska, agencja wydawnicza „Comes”, Katowice 1994r.
„Zdrowie dla każdego” - Jerzy Tarnowski, wydawnictwo Ryt, Gdańsk 1993 r.
www.student.e-tools.pl
3