TADEUSZ MICIŃSKI
Tadeusz Miciński (ur. 9 listopada 1873 w Łodzi, zginął w lutym 1918 we wsi Małe Małynicze pod Czertykowem, Białoruś), pisarz i poeta polski okresu Młodej Polski. Autor mistycznych powieści, poematów prozą i wierszy kontemplacyjnych. Jeden z czołowych pisarzy polskiego ekspresjonizmu, prekursor surrealizmu. Był przyjacielem Witkacego i Stanisława Przybyszewskiego.Studiował historię i filozofię. Na studiach zainteresował się okultyzmem, satanizmem i księgami wiedzy tajemnej. Walczył w I wojnie światowej, dużo podróżował. Zamordowany na Białorusi w nieznanych okolicznościach (prawdopodobnie podczas napadu rabunkowego przez tamtejszych chłopów, choć istnieje też hipoteza wg której był to bolszewicki zamach). Miciński jechał powozem, na pomoc swoim krewnym.
Hermetyczna, trudna w odbiorze twórczość prozatorska Micińskiego oparta była na prawdzie objawionej. Autor wyrażał w niej gnozę, fatalizm oraz pogląd, iż tylko wybranym jednostkom (nadczłowiekowi) dane jest posiadanie duszy i życie wieczne. Miciński był również przeciwnikiem teorii przypadkowości; świat i wszystkie jego elementy istnieją z konieczności, choć są do końca niepoznawalne. Jednocześnie głosił prymat rozumowego, naukowego studiowania wiedzy tajemnej (magów Indii, gwiaździarzy Chaldei) nad wiarą.
Miciński jest twórcą niezwykle oryginalnej koncepcji teatru, napisał kilka dramatów, które łaczą w sobie idee filozofii dziejów z przyszłymi technikami nowoczesnych mediów - filmu, projekcji, łączenia planów, wielkich widowisk plenerowych i in.
Miciński pod rozważania wziął również satanizm. Za średniowiecznymi gnostykami twierdził, że świat ziemski stworzył nie Bóg, lecz Szatan mający na celu kreację karykatury Nieba[1]. Wyłapując liczne analogie literackich biografii - wyrażał również pogląd, iż Chrystus, Lucyfer i Feniks to trzy imiona tej samej istoty.
Publikował również pisma związane z narodem polskim, w których pod rozważania (podobnie jak zresztą w prozie poetyckiej) wziął filozofię genezyjską Juliusza Słowackiego. Wyrażał panslawizm i antygermanizm.
Za życia otaczała Micińskiego legenda "poety maga", "czciciela tajemnic". Twórca został ośmieszony w Wyzwoleniu Stanisława Wyspiańskiego (Samotnik, Maska V). Sportretował go również Witkacy w powieści 622 upadki Bunga (Mag Childeryk). Ten ostatni zadedykował Micińskiemu także swoją powieść Nienasycenie. Dedykację dla Micińskiego miał również jeden z utworów Karola Szymanowskiego inspirowany Nietotą. Księgą tajemną Tatr oraz samą osobą jego twórcy.
Fascynacji twórczością Micińskiego uległ Roman Kostrzewski, co słychać w tekstach zespołu KAT.
Urodził się 9 listopada 1873 r. w Łodzi jako syn Wandy z Pruskich i Rudolfa. Tam pobierał elementarne nauki, a potem uczył się w V Gimnazjum w Warszawie (1886-1890). Po maturze, uzyskanej prawdopodobnie w Białej Cerkwi, i po guwernerce na Polesiu wyruszył na studia do Krakowa. Potem studiował w Lipsku, gdzie słuchał wykładów Wilhelma Wundta, i w Berlinie, gdzie poznał Stanisława Przybyszewskiego. Kiedy w latach 1897-98 przebywał w Hiszpanii, zainteresował się hiszpańską mistyką, tamtejszym malarstwem oraz dramatem, a za sprawą Wincentego Lutosławskiego, u którego gościł w Playa de La Mera, Platonem i anamnezą. Potem często bywał w Zakopanem, gdzie zaprzyjaźnił się ze Stanisławem Witkiewiczem, Tadeuszem Nalepińskim i Mariuszem Zaruskim. Znał Petersburg, Połągę, Rzym, Hellerau, Sztokholm i Sofię, gdzie był korespondentem tygodnika "Świat" podczas wojny bałkańskiej. Gdy wybuchła I wojna światowa, trafił jako internowany do Kaługi, a potem do Moskwy, Piotrogrodu i na Białoruś. Mieszkając w 1915 w Moskwie interesował się życiem polskiej kolonii artystycznej. Potem został oficerem oświatowym w korpusie J. Dowbora-Muśnickiego. Wracając wiosną roku 1918 do kraju, zginął zamordowany w lutym? w okolicach Czerykowa na Białorusi przez chłopów, bolszewików czy też płatnego mordercę wysłanego za nim przez Dzierżyńskiego. Grób Micińskiego znajduje się w osadzie Małe Małynicze.
Tadeusz Miciński zadebiutował jako poeta w 1896 poematem Łazarze, a w 1902 ukazał się jedyny tomik jego wierszy W mroku gwiazd. Debiutem prozatorskim była Nauczycielka, konkursowe opowiadanie ogłoszone w 1896 w "Czasie", a potem za życia pisarza zaistniały powieści Nietota. Księga tajemna Tatr (1910) i Xiądz Faust (1913) oraz tom opowiadań Dęby czarnobylskie (1911), pośmiertnie zaś wydano Witę ( 1926) i Mene-Mene-Thekel Upharisim!... Quasi una phantasia (1931). Za debiut dramaturgiczny należałoby uznać Marcina Łubę, dramat napisany wspólnie z Ignacym Maciejewskim, zaś debiutem samodzielnym była Noc rabinowa publikowana w 1902-1903 w Ateneum, a potem wydał Miciński Kniazia Patiomkina (1906) i W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu (1909). Natomiast z tekstów publicystycznych godne uwagi okazały się Do źródeł duszy polskiej (1906) i Walka o Chrystusa (1911).
Kwestia narodowa pojawi się w publicystyce, jak chociażby w artykułach Tężyzna narodu, Dzwony Wawelu, List do współrodaków.