® Kasia, Ania & Twins
Patomorfolgia - wykład
Nienowotworowe i nowotworowe zmiany skóry
Keratosis seborrhoica
W warstwie podstawnej często odkładanie się melaniny
Zmiana łagodna
Odmiana:
Odwrócona
Nabłonek pokrywający płaski
Zmiana odgraniczona
Rozrost nabłonka do wewnątrz
W podścielisku dużo naczyń - krwawienie
Verucca vulgaric (brodawka prawdziwa)
Rozsiewanie (można koagulować)
Etiologia wirusowa w nabłonku płaskim koliocyty
Nadmierne rogowacenie
Czy to nie jest nowotwór płaskonabłonkowy - brak koliocytów, mały naciek zapalny, czasami o postaci brodawkowatej
Condylomata acuminata
W podścielisku duży naciek zapalny
Koliocyty
Im wcześniej usuwany większa szansa na całkowite wyleczenie
Mięczak zakaźny (molluscum contagiosum)
Bardzo wczesne rozpoznawanie
Bardzo zakaźna zmiana
Wykwitem pierwotnym jest guzek wielkości 2-6 mm, o kształcie zbliżonym do okrągłego, woskowobiałej barwy, błyszczący, jakby prześwitujący
Charakterystyczne jest pępkowate wgłębienie w części środkowej, widoczne zwłaszcza w większych zmianach
Po nakłuciu i ucisku guzka wydobywa się z niego kaszowata treść perłowego koloru
Chorobę wywołuje wirus z grupy ospy (Poxvirus) - MCV - wirus DNA
Najwięcej na tułowiu, na wewnętrznej części ud
zrazikowaty przerost naskórka połączony z ogniskowym wnikaniem naskórka w głąb tkanki łącznej
W komórkach warstwy kolczystej naskórka obserwuje się liczne, początkowo kwasochłonne, później zasadochłonne cytoplazmatyczne wtręty, tzw. ciałka mięczakowate (molluscum bodies) - mogą występować w każdej warstwie naskórka
Rogowiak kolczystokomórkowy (keratoacanthoma)
W skórze guzek do 1 cm (sugerowałby długi czas ale rośnie bardzo szybko)
W nabłonku duży K i duży polimorfizm
Rozrost nabłonka płaskiego
kopulasty guz lub guzek
zazwyczaj pojedynczy, nie różniący się barwą od skóry otaczającej, niekiedy perlisty
W części środkowej guza znajduje się kraterowate zagłębienie wypełnione masami rogowymi
Zmiana powstaje na skórze niezmienionej, w przeciwieństwie do raków skóry
Najczęstsza lokalizacja to twarz, grzbiety rąk
odmiana Grzybowskiego - charakteryzuje się mnogimi zmianami i bardzo przewlekłym przebiegiem
Przebieg jest wielomiesięczny, zwykle po półrocznym wzroście guza zmiana się samoistnie cofa z pozostawieniem zanikowej blizny
Choroba Bowena - carcinoma planoepitheliale In situ
Pojedyncze lub mnogie ogniska, dobrze odgraniczone od skóry zdrowej, brunatnawej barwy, o hiperkeratotycznej lub gładkiej powierzchni
O różnej postaci
Dysplazja dużego stopnia
Ostra linia odgraniczenia od podścieliska
Nieprawidłowe mitozy
Zmiany lokalizują się najczęściej na skórze kończyn i tułowia
Gdy zmiany dotyczą żołędzi prącia bądź warg sromowych, mówimy o erytroplazji Queyrata.
Zmiany nie ustępują samoistnie, 10% przypadków choroby Bowena z czasem przechodzi w raki kolczystokomórkowe.
Jasnokomórkowy w guzach w przewodzie pokarmowym, odbytnicy, patologicznie duże komórki
Rozpoznawanie tylko po zbadaniu marginesów
Barwienie na keratyne
Rak płaski, częściowo owrzodziały (squamosos cell carcinoma)
Zmiana mała, na owłosionej części skóry
Nacieka
Rak płaskonabłonkowy rogowaciejący
Perły rogowe
Naciekający
Dominuje u osób starszych
Ucho, nos
Rak podstawnokomórkowy (carcinoma basocellulare)
UV - ogniska raka podstawnokomórkowego (duże naświetlanie punktowe w łuszczycy)
Często mnogie
Usunięcie w granicy zdrowych tkanek
Ulcus rodens - wrzód niszczący
Charakteryzujący się niskim stopniem złośliwości, powolnym wzrostem i bardzo rzadkim przerzutowaniem
Powstaje z części podstawnej nabłonka
Miejscowo złośliwy
Obwód zmian tworzący palisadę z ciemnych komórek
Odmiany
Guzkowy
Wrzodziejący
Barwnikowy
Twardzinopodobny
Torbielowaty
Powierzchowny
guz Arninga (carcinoma basocellulare superficiale multicentricum) - odmiana powierzchownego
Cystis epidermalis
torbiel - objaw - guz
częste wypełnienie hialiną
prawdziwa - nabłonek płaski wielowarstwowy
jeżeli większe - kaszak, często zropiały
często I objaw - ból wokół naciek zapalny, ropny, czasami pęka - płytki rogowe do skóry usuwanie całego wnętrza z nabłonkiem
odmiana
torbiel włosopodobna - dużo na owłosionej skórze, masy rogowe, tłuszcz
Pilomatrixoma (Guz Malherba, nabłoniak wapniejący Malherba, epithelioma calcificans Mahlerbe, mummified epidermal cyst)
jest łagodnym nowotworem wywodzącym się z komórek mieszka włosowego
Rozwija się on z komórek rozrodczych pochodzących z zewnętrznej pochewki korzenia mieszka włosowego
cztery podtypy kliniczne tego nowotworu: wysypkowy, perforujący, związany z dytrofią miotoniczną oraz postać nawracającą, inwazyjną, nie dającą przerzutów
jest typowym nowotworem wieku młodzieńczego (ponad 60% przypadków), następny szczyt występowania to szósta i siódma dekada życia
Zazwyczaj jest to pojedynczy guzek powierzchowny, twardy, niebolesny, umiejscowiony dość głęboko, może przybierać kolor siny lub ciemnoczerwony, zazwyczaj jednak nie różni się barwą od otaczającej skóry
Występuje zwykle na głowie i szyi, najczęściej w okolicy brwi i skroni, także na owłosionej skórze głowy, górnej części tułowia
Występowanie mnogich nabłoniaków wapniejących jest związane z zespołem Gardnera, zespołem Turnera oraz zespołem Curshmanna i Steinerta (dystrofia miotoniczna), w którym poza miotonią mięśniową występuje przedwczesne łysienie okolicy czołowej, zaćma, zanik jąder
Wysoki indeks mitotyczny należy tłumaczyć pochodzeniem guza z aktywnie proliferującej tkanki macierzy włosa. Stopniowo strefa komórek bazaloidalnych przechodzi w obszar mumifikacji, którą stanowią tzw. cienie komórkowe
Charakterystyczny wygląd: wyspy niskozróżnicowanego nabłonka
Cienie nabłonka złuszczanie do komórek czasami z metaplazją kostną (czasami widoczne radiologicznie)
Wieloogniskowa
Rak Pageta, choroba Pageta brodawki sutkowej
rak przedinwazyjny
rzadki typ przewodowego raka sutka, w którym komórki rakowe (tzw. komórki Pageta) naciekają naskórek brodawki sutka, a niekiedy również otoczkę brodawki
Najczęściej występuje jednostronnie.
Zmianom brodawki towarzyszy w 95% śródprzewodowy lub śródprzewodowy i inwazyjny rak przewodowy sutka
Wygląd liszaja
Może występować poza gruczołem sutkowym (może z nabłonka gruczołów przydatków skórnych)
zmiany zapalne naskórka brodawki sutkowej i jej otoczki o charakterze rumieniowo-złuszczającym, dobrze odgraniczone, o powolnym, obwodowym wzroście
wyciek z brodawki sutkowej
świąd brodawki
Ab monoklinalne na keratynę CAM 5,2
(nabłonek niepochodzący z nabłonka zewnętrznego tylko z nabłonka gruczołów)
zmiany barwnikotwórcze
lentigo simplex
na dużej ciemnej plamie - 8% transformacja złośliwa w kierunku melanoma
hiperpigmentacja basalis (w części podstawnej)
Naveus epidermalis (śródnaskórk. = brzeżnie)
mieszane
skórne i błękitne - komórki znamieniowe bardzo nisko
podatne na złośliwienie są te, które obecne są w naskórku (brzeżne i mieszane) duża zdolność do regeneracji
brzeżne: komórki w soplach, śródnaskórkowo
mieszane: j.w. + w skórze
skórne: komórki znamieniowe w górnych częściach skóry, nie naciekają nabłonka
błękitne: komórki głęboko - usuwanie z dokładną topografią, odczyn desmoplastyczny, prześwitywanie na niebiesko, rakietkowate komórki znamieniowe obładowane melaniną.
1