Socjologia - wykład I:
Socjologia - (łacina) socjetas - społeczność, logos - (grecki) - słowo, nauka.
jest jedną z nauk społecznych, bada życie zbiorowe i stosunki międzyludzkie - interakcje.
Nauka - różne dyscypliny,3 kryteria podziału:
Przedmiot nauki:
Nauki przyrodnicze i społeczne. (kultura)
Zapoczątkował go Sokrates nie napisał żadnego dzieła, analfabeta.
„Nie interesują mnie drzewa w lesie, interesują mnie ludzie na ulicy, w mieście”.
Zakres problemu: Ogólne i szczegółowe. (socjologia 1 i 2)
Funkcje:
Teoretyczne, praktyczne - stosowane.
Socjologia jest teoretyczna - odpowiada na pytanie: „jakim jest życie społeczne”.
Praktyczną też jest - sondaże, badania sondażowe.
Rzeczywistość społeczna składa się z natury i społeczności/kultury.
Socjolingwistyka - stosowanie języka do określenia stosunków międzyludzkich.
Człowiek jest z pogranicza należy do świata natury i kultury, jako jedyne zwierze.
Człowiek posiada zdolność odbierania bodźców ze świata zewnętrznego - reflektory i zdolność reagowania na nie - efektory, wg wzorów kulturowych przyjętych w danej społeczności.
Narodziny osobowości są procesem rozłożonym w czasie:
proces psychokulturowy: socjalizacja, proces akulturacji - uczenie się kultury,
wychowanie - kształtowanie osobowości wg wzorów przyjętych w danej kulturze..
Fakty przyrodnicze czasem stają się faktami społecznymi - (narodziny, śmierć).
Definicja faktu społecznego: „Wszystkie wogule fakty, jakiegokolwiek byłyby pochodzenia nie tylko społecznego, ale także pozaspołecznego: fizycznego czy biologicznego - przeradzają się w fakty społeczne w sobie albo w swych skutkach, z chwilą, gdy one same czy tez te skutki, wkraczają w życie społeczne”. Stefan Czarnowski.
Pitagorejczycy wierzyli, że każdy człowiek ma określoną ilość słów do powiedzenia,
gdy powie ostatnie słowo - umrze.
„Socjologiczna teoria zachowań ludzkich” - II:
2 typy zachowań:
Zachowania instrumentalne - działania, które zmierzają do określonych celów.
Zachowania symboliczne - zachowanie stanowiące jakiś symbol w danej kulturze, coś ukrywa, reprezentuje.
Typologia zachowań i ich uwarunkowania:
Tradycjonalistyczne - zachowania oparte o wzory kulturowe przekazane.
Zachowania centralnie sterowane - robimy bo musimy: prawo, nakazy, sterowane przez przymus zewnętrzny. Przymus wewnętrzny - coś nami steruje wewnętrznie.
Zachowania policentryczne - (polis z greckiego wielość) - indywidualne wzory, emocjonalny lub racjonalny wybór.
Zinternalizować - uwewnętrznić.
Rola grupy w sterowaniu zachowań jednostką:
Perswazja: dialog, przymus, sterowanie wartościami, sterowanie dobrami finansowymi, izolacja, milczenie,
Każda jednostka należy do jakiejś grupy społecznej.
Struktura społeczna zachowań ludzkich:
Motywacja - treści pobudzające do zachowań, zachowania zależą od typu osobowości,
Typ grupy, do której jednostka należy,
Rola społeczna - pojęcie zaczerpnięte z teatru, rola pasażera, rola dziecka,
Rola społeczna - wzór kulturowy zachowania narzucony jednostce przez społecznie określoną sytuację/ lub zgodny z oczekiwaniami grupy.
Konflikt roli społecznej - następuje gdy ktoś spełnia 2 role społeczne sprzeczne ze sobą, ksiądz i mąż.
Typologia ról społecznych:
Spontaniczne; warunkowane biologicznie - kobieta, mężczyzna.
Role społecznej interakcji - gość, przyjaciel, żałobnik.
Role społeczne profesjonalne wyuczone - student, kapłan, policjant.
Zawód - czynność wyuczona, regularnie realizowana, za którą otrzymuje się wynagrodzenie.
Role społeczne związane z rytuałem przejścia - kawaler przechodzi w pana młodego i męża.
Role społeczne podlegają kontroli, która chroni przed patologią.
Formy kontroli społecznej: przymus fizyczny, przymus psychiczny, prawno polityczne, presja ekonomiczna, subtelne - perswazja, ośmieszanie, plotka, wypędzenie.
Normatywne formy kontroli: religijne, moralne, obyczajowe.
Mechanizmy psychospołeczne pobudzające ludzi do zachowań:
Przymus zewnętrzny, wewnętrzny; chęć zysku (kapitalizm); perswazja; chęć zdobycia uznania, być osoba publiczną; Emocjonalne: miłość, nienawiść, zazdrość, zemsta.
Teoria zachowań Dejwida Rizmana:
Amerykański socjolog - „Samotny tłum” ukazała się w Polsce w 1971 roku.
Poziomy orientacji życiowej:
Orientacja „radarowa” - świetliki za latarką, reklama, środki masowe
Orientacja empiryczna - ludzie kierują się własnymi doświadczeniami
Orientacja wierzeniowa - religia, obrzędy, przekonania, wiara codzienna.
Socjologia - wykład III:
Teoria zachowań Petera Bargera w oparciu o role społeczną:
Rola społeczna - typowa odpowiedz na typowe oczekiwania.
Definicja sytuacji społecznej - człowiek zawsze definiuje sytuacje np. ślub.
Definicja sytuacji jest rozbieżna, wieloznaczna wówczas rola społeczna osobnika jest nieokreślona.
Grupa społeczna dostarcza scenariusza do określonej roli społecznej.
Realizacja tego wymaga zachowań symbolicznych lub instrumentalnych, wymaga działania lub zaniechania jakiegoś działania, wymaga zaangażowania racjonalnego lub emocjonalnego.
Każda rola społeczna posiada swoją wewnętrzna dyscyplinę, reguły lub rytuały.
Rola społeczna ulega procesowi instytucjonalizacji - powtarza się.
Rola społeczna wiąże się z alternacją - przemianą tożsamości:
Człowiek gra role w wielkim widowisku życia społecznego i jest zawsze w masce, którą musi zakładać w tej grze. Rola = maska.
Człowiek staje się tym kogo odgrywa, człowiek staje się tym za kogo uważają go inni.
Biografia jako zespół ról społecznych, które pełnił osobnik.
Konflikt ról społecznych: kochanek i homoseksualista, komisarz obozu i kochający mąż.
Każda rola społeczna pociąga za sobą odpowiedni styl życia, realizujemy role społeczna wobec kogoś,
Rola zachowań Ernesta Kassingera:
Współczesny filozof - „Esej o człowieku” praca wydana w Polsce 1971 roku.
„Myśl symboliczna i symboliczne zachowanie należą do najbardziej charakterystycznych cech życia ludzkiego i cały postęp kultury jest nimi uwarunkowany”
Zachowanie to 2 elementy - zachowanie warunkowane:
Sygnałami i znakami, łączą się z odruchami warunkowymi i one sterują zachowaniami organizmów żywych, łączą się trwale z przedmiotem lub sytuacją do której się odnoszą.
Symbole łączą się ze światem kultury, są wielowymiarowe: język, religia, sztuka, coś ukrywają. Człowiek może tworzyć, uczyć, używać i przekazywać symbole.
2 środowiska wpływają na życie człowieka: Fizyczno-przyrodnicze i Symboliczne.
Teoria zachowania Jorga (dzordża) Holmansa:
Zachowania społeczne w świetle teorii wymiany - ludzie zachowują się w stosunku do innych i posługują się wymianą - Paradygmat wymiany.
We wszystkich dziedzinach życia zachowania ludzkie są warunkowane potrzebą wymiany.
Wymiana a rewanż - człowiek który wyświadcza 2giemu korzystne usługi, zobowiązuje go do rewanżu.
Powtarzalność wymiany utrwala stosunki między jednostkami a grupami.
Wymiana dobrowolna i przymuszona. Wymiana społeczna w czasie określonym i nieokreślonym.
Wymiana w procesie interakcji, wymiana społeczna wymaga zaufania, że ten drugi wypełni swe zobowiązania:
Uczucie osobistego zobowiązania, Wdzięczność i zaufanie.
Wzajemne relacje, istota „korzyści” objętych wymianą oraz koszta wymiany.
Społeczne skutki wymiany - osobista sympatia, uznanie społeczne, szacunek, prestiż, korzyści instrumentalne.
Wymiana zakłada uznanie 2iej osoby za kogoś nam równego.
Wymiana jako wartość symboliczna ma wiele większe znaczenie niż przedmioty wymieniane.
Wykład IV
Sławni Polacy:
O. Tadeusz Kolbe z Niepokalanowa - zapoczątkował religie przez radio, „Rycerz niepokalany”, za 6 uciekinierów z obozu koncentracyjnego komendant postanowił 60 zagazować, Kolbe wszedł za Gajownikacza ojca 5 dzieci.
Bobola - poćwiartowany i przewiezione zwłoki do Polski.
Prymas 1000lecia - Stefan Wyszyński - nie pozwolił skolektywizować rolnictwa.
Karola Wojtyła - profesor Uniwersytetu Jagielońskiego, Papież.
Wykład VI - „Socjologiczna teoria kultury”:
Wieloznaczność i wielowymiarowość kultury:
Znaczenie potoczne - określenie kogoś, kulturalny i niekulturalny.
Sens naukowy:
Kultura artystyczna - łączy się z twórczością i twórcą.
Kultura intelektualna - naukowcy, intelektualiści, Kultura polityczna, obyczajowa, kulinarna, języka.
Fakty kulturowe - szersza definicja niż fakty kulturalne.
Natura staje się elementem kultury kiedy staje się faktem społecznym.
„Wszystkie wogule fakty, jakiegokolwiek byłyby pochodzenia nie tylko społecznego ale także pozaspołecznego: fizycznego czy biologicznego - przeradzają się w fakty społeczne w sobie albo w swych skutkach z chwilą gdy one same czy też te skutki wkraczają w życie społeczne.” Stefan Czarnowski
„Definicja i klasyfikacja faktów społecznych”.
Kultura:
Są to wszystkie wytwory (materialne i idealne), wzory użytkowania wytworów,
Wzór przekazywania wytworów i użytkowania wytworów, wzory kulturowe zachowań ludzkich.
System wartości, które są rezultatem ludzkiej działalności fizycznej lub umysłowej.
Typologia dychotomiczna kultury:
Podział 2dzielny: materialna i duchowa - niezgodne z myśleniem logicznym.
Kultura egzystencji i współżycia, Kultura instrumentalna i symboliczna.
Kultura życia codziennego i świąt oraz świętowania.
Święto:
Fet (Fronc święto) dzień szczególny, publiczne zgromadzenie, wypoczynek.
Osobliwość świąt - opozycja wobec codzienności, dominuje symbolika, tajemniczość, symbol zmiany, teatralność, zmiana ról społecznych, postawa oczekiwania,
Ataraksja - greckie „święto”
Definicja kultury Stefana Czarnowskiego: „Kulturą jest całokształt zobiektywizowanych dorobku społecznego, wspólny szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie.”
Kultura = elementy dorobku społecznego i zobiektywizowanego - wynalazek przestaje być własnością twórcy staje się powszechny, elementy wspólne szeregowi grup społecznych, ustalone jako wzór, elementy zdolne rozszerzać się przestrzennie.
Proces dyfuzji - rozprzestrzenianie się kultury.
Dziedzictwo kulturowe - biologiczne (dziedzictwo somatyczne, genetyczne), prawne - spadek, kulturowe - wytwory kulturowe i sposób ich użytkowanie, sposoby wyrażania życia emocjonalnego;
Jednostka dziedziczy od grupy poprzez proces socjalizacji;
Grupa dziedziczy od grupy poprzez zorganizowane formy przekazu.
Język jako składnik kultury symbolicznej:
Język fonetyczny, dźwięku,
Język ciała, mimiki - porozumienie, przekaz, wzruszenia emocjonalne, źródło informacji o mówiącym.
Im dany przedmiot, czynność lub sytuacja posiada większe znaczenie dla danej grupy, tym więcej słów grupa przeznacza na ich określenie.
W strukturze każdego języka jest „ukryty” zespół założeń psychologicznych, filozoficznych, światopoglądowych.
W strukturze języka odbija się struktura danego społeczeństwa., warunki jego życia, poziom kultury.
Zróżnicowanie języka dotyczy dźwięku, słownictwa i gramatyki.
Język jest środkiem komunikacji (wyraża, oznacza i znaczy) i informacji, desygnat - znaczenie słowa.
Wykład VII
Czas:
Biologiczny: noworodek, niemowle do 2 lat, dziecko do 12, młodzież do 21.
Biograficzny, Astronomiczny - noc i dzień, Historyczny - pokolenia ludzi,
Mechaniczny - ilościowy (czas wykładu, Benedyktyni w XIX w. 1370 - pierwszy zegar, 1345 - upowszechnienie czasu z dokładnością), jakościowy.
Małżeństwo i rodzina - przemiany i funkcje:
Rodzina i małżeństwo:
Barbara de Angels „Czy znasz sekrety mężczyzn”.
Rodzina jest przedmiotem studiów interdyscyplinarnych: historia, teologia, prawo, psychologia (Pr. Pastusik), socjologia (minispołęczeńśtwo, procesy integracji i dezintegracji rodziny).
Pochodzenie małżeństwa i rodziny:
Ewolucjonizm - małżeństwo ukształtowało się w drodze ewolucji: bezład płciowy, małżeństwo grupowe, matriarchat/patriarchat, monogamia.
Dyfuzjonistyzm (etnolog Smith, Bronisław Malinowski) - monogamia była najstarsza a poligamia była uzupełniająca, marginalna.
Historyczne formy małżeństwa i rodziny:
Ze względu na liczebność rodziny:
Mała = rodzice i dzieci, Wielka rodzina - familia - kilka pokoleń.
Ród -> egzogamia, (zakaz kazirodczy), Plemię -> endogamia. (związki tylko w obrębie plemienia)
Ze względu na ustrój:
Patriarchat /Matriarchat, - Lewirat - Iy syn ma imię po ojcu, który nie żyje.
Funkcje spełniane przez rodzinę i małżeństwo:
Zaspokojenie potrzeb seksualnych,
Funkcja populacyjna, 97% dzieci rodzi się w małżeństwach,
Kulturalne - przekazywanie wzorów kultury,
Ekonomiczne, religijne, wychowawcze:
Proces pacylitacji - ułatwianie 1nostce życia (np. naśladowanie),
Konformizmu - dostosowanie się 1nostki do wymogów grupy,
Rodzina przekazuje „drogowskazy” życiowe,
Rodzina wyznacza kryteria wyboru innych środowisk.
Rodzina wyznacza wstępną pozycję społeczną., Bronisław Malinowski:
1915 na wyspy Melanezyjskie, plemię Triobriandczyków, „Życie seksualne dzikich”,
„Płeć zawiera w sobie miłość i grę miłosną, staje się zarodkiem tak ważnych i godnych uznania instytucji jak małżeństwo i rodzina; przenika sztukę i stwarza własną magię, dominuje niemal we wszystkich dziedzinach kultury - jest raczej siłą socjologiczną i kulturową niż czysto fizycznym związkiem 2ga młodych”,
3kąt małżeński - tata, mama i opiekun. Myślą ze dzieci biorą się z powietrza.
Wykład VIII - „Struktura rodziny polskiej”
Rodzina:
Wspólnota mieszkania, majątku i wartości.
Występują specyficzne interakcje - mąż-żona, ojciec-dzieci, matka-dzieci, rodzeństwo-dziadkowie.
Rodzina w ówczesnej cywilizacji:
Egalitaryzm widoczny w rodzinie - niezależnie od tego jaki status zajmują rodzice, dzieci rodzą się z wadami itd
Wartość autoteliczna - człowiek jest podmiotowo a nie przedmiotowo traktowany.
Rodzina - mała społeczność, która w 4 ścianach prowadzi życie intymne.
Rodzina a społeczeństwo:
Zasada Do ud des - dałem Ci ale równocześnie oczekuje czegoś od Ciebie.
Więzi osobowe/podmiotowe dominują nad instrumentalnymi (relacja rodzic-dziecko).
Rodzina a kultura: Margaret Lit „Kultura i tożsamość” - przerost intelektualny młodzieży nad starszymi.
Przemiany we współczesnej rodzinie:
Rodzina przestaje być grupą „zamknięta” terytorialnie, materialnie.
Zmienia się interakcja mąż-żona -> małżeństwo partnerskie. Zmniejsza się rola pokrewieństwa.
Mniej instytucjonalne a bardziej prywatne. Zmieniają się formy zawierania małżeństwa.
Rozgranicza się funkcje prokreacyjne od sfery życia seksualnego.
Zadowolenie osobiste odgrywa szczególną uwagę.
Ewolucja rodziny:
Szombardelow przeprowadzał badania, modele rodziny:
Ognisko domowe. Model współczesny - hotel rodzinny - dom tylko do spania.
Mała rodzina - współcześnie dominuje 2+1, 88% to Ie małżeństwa,
Od 1984 zmniejszą się narodziny. 5% urodzenia pozamałżeńskie.
Średni wiek kobiet rodzących Ie dziecko = 23 lata i ma tendencje do wzrostu.
Większość dzieci rodzi się w pierwszych IIch latach małżeństwa.
Wzrasta liczba matek w skrajnych grupach wieku do 19 i po 35 lat.
Rozpad małżeństw - 1,2%o w miastach i 0,3%o na wsi.
Panienki - 19%, mężatki - 63%, wdowy 15%, rozwiedzione - 3%,
Kawalerzy - 27%, żonaci 68%, wdowcy - 3%, rozwiedzieni - 2%.
Wykład IX:
Osobowość jest pojęciem wieloznacznym. Osobowość nie jest strukturą statyczną lecz dynamiczną.
Proces kształtowania się osobowości:
Biopsychiczny układ, Kulturowo-społeczny, Układ losowy, (przypadkowe zdarzenia).
Proces integrowania osobowości,
Dezintegracja osobowości - człowiek nie podejmie sam żadnej decyzji.
Wielokierunkowe procesy osobowości - uczestniczy w różnych środowiskach.
Jednokierunkowe - tylko w 1m środowisku.
Typy osobowości:
Zamknięta i otwarta - można polemizować, otwarty na argumenty.
Ekstrawertyk (ujawnia się, odważny) i introwertyk.
Co różnicuje osobowość: Środowisko kulturowe, socjalizacja i wychowanie, role społeczne.
Najważniejsi socjologowie:
Rood Benedykt, Ralph Linton, Bronisław Malinowski.
Margarett Mitt - plemie Zunni (radość, optymizm) - model kultury Appolińskiej i Kwakiutów (destabilizacja, kłótnia, odurzanie) - dionizyjski.
Proces trensseksuologii - dualizm, rozdwojenie między k i m.
4 obrazy samego siebie:
Jaźń pierwiastkowa - obraz własnej osoby we własnej świadomości.
Jaźń fasadowa - projekcyjny obraz samego siebie, co chcemy by inni o nim myśleli.
Jaźń odzwierciedlona - obraz jednostki w świadomości innych z otoczenia.
Jaźń zobiektywizowana - obraz samego siebie oparty o mądrość i wiedzę.
Podstawowe normy wychowywania:
Norma wyzwolenia dobrych skłonności jest najlepszym środkiem do poskromienia złych skłonności.
Norma interiolizacji.
Norma równowagi/kompromisu - pomiędzy instynktami a duchowym życiem.
Norma kreatywności - pęd do samorealizacji. Norma jednoczenia/integracji.
3 Uniwersalne potrzeby osobowości Ralpha Lintona:
Potrzeba odzewu emocjonalnego ze strony innych --> miłość.
Potrzeba bezpieczeństwa na dłuższa metę. Potrzeba nowych doświadczeń. „Kulturowe podstawy osobowości”
Wykład X: „Socjologiczna teoria osobowości”:
Osobowość:
Ujawnia podmiotowość naszego ja,
Ułatwia włączenie się do struktury danego społeczeństwa i do kultury tego społeczeństwa,
Spełnia dla jednostki funkcje instrumentalne.
Umożliwia 1nostce takie formy zachowań które będą dla niej korzystne w warunkach narzuconych przez środowisko.
Anna Pawełczyńska socjolog „Wartości i przemoc” (była w Oświęcimiu)
Barbara Skarga (9 lat w łagrach w Rosji),
Osobowość ułatwia jednostce zachowania, które są dla niej korzystne i osiągalne przy minimum wysiłku.
Osobowość ułatwia obiektywizacje ukrytych uzdolnień.
Typy osobowośći:
Podstawowa - wspólne znaczenia i wspólne wartości, wspólne dla członków danego społeczeństwa. Unifikuje jednostkę z członkami grupy, całego społeczeństwa.
Osobowość statusowa - wspólne znaczenia i wspólne wartości charakterystyczne dla określonej warstwy, kategorii społecznej.
Teoria osobowości Floriana Znanieckiego (twórca polskiej socjologii):
„Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości”
3 typy osobowości:
Normalna - przeciętna, zgodnie z normami systemu kulturowego w którym uczestniczy, jego zachowanie wobec innych, oraz innych wobec niego jest normatywnie uporządkowane.
Nadnormalna - wybitna, (lepiej niż „normalna osobowość”).
Podnormalna - nienormalna (nie umie się stosować do obowiązujących wymogów otoczenia i kulturowych).
„Zboczeńcy” - i nadnormalni i podnormalni.
Socjotechnika postępowania ze „zboczeńcami” - izolacja.
„Proces zboczenia jest wyrazem buntu i nadnormalny i podnormalny”.
„Proces zboczenia ma swoje źródło w dzieciństwie w Im procesie akulturacji”.
„W tym celu niezbędny jest aby osobnik w życiu młodocianym posiadał minimum zupełnej prywatności, możliwości myślenia i działania bez kontroli społecznej”.
Wpływ kultury na rozwój osobowości:
„Osobowość determinuje określony typ kultury” (zależność onkologiczna).
„Osobowość jest funkcją danej kultury” (zależność funkcjonalna).
Osobowość a indywidualność (osobowość autonomiczna - niezależna).
Wykład XI - „Socjologiczna teoria grup społecznych”:
Grupa społeczna - wyodrębniony zespół ludzkich osobników z większej całości.
Interakcja:
styczności przestrzenne / osobowościowe,
pośrednie / bezpośrednie,
stosunki społeczne - między 1nostkami, które są w odpowiedniej roli społecznej, oddziaływanie wzajemne między osobnikami.
Polimorfizm interakcji (wielość):
Pośrednie (w rozmowie pośredniczy telefon, sms) / bezpośrednie,
Formalne / luźne, Trwałe / okazjonalne, Instrumentalne / symboliczne, Pozytywne / negatywne.
Każda 1nostka ludzka jest członkiem wielu grup społecznych i w każdej, występuje w różnych rolach społecznych.
Grupowe życie posiada swoje właściwości.
1nostka dzieli swoją osobowość w różnych grupach społecznych.
Przynależność 1nostki do grupy nie jest całościowa (wyjątek klasztor, dożywocie w więzieniu).
W.G.Summes: Grupy wewnętrzne „my”, „nasi”, Grupy zewnętrzne „wy”, „tamci”.
Grupy są ciągłe:
W grupie trwa ciągłość realizacji zadań (rodzina).
Ciągłość form organizacyjnych, schematów działania. Całość więzi społecznej - spójni duchowej.
Grupa społeczna posiada swoją strukturę:
Formalną i nieformalną. Ośrodek integracji (aula na wykładzie).
Wielość i różnorodność grup społecznych:
Terytorialne - wieś, miasto, dzielnica, osiedle,
Narodowe - wspólnota kultury, języka, przywiązania do tradycji historycznych, aspiracje i ideały, symbole.
Państwowe - wspólne normy prawne, władza zwierzchnia, terytorium.
Wyznaniowe - poczucie wspólnego pochodzenia - Judaizm, wyobrażenia.
Spokrewnione - więź krwi lub świadomość pokrewieństwa.
Kastowe - (Indie) przynależność, decyduje pochodzenie.
Mezalians - nie można związać się z kimś z niższej grupy społecznej.
Mafijne - wtajemniczenie, dyscyplina wewnętrzna, wspólne interesy.
Profesjonalne - wspólnoty czynności zawodowych, solidarność zawodowa.
C.H. Cooley - teoria grupy pierwotnej:
„pierwotna” - rówieśnicza, stosunki bezpośrednie, pokrewieństwo, sąsiedzi, przyjaciele; więzi społeczne - osobowe, płaszczyzny obcowania - wielorakie.
„wtórna” - izolacja, anonimowość, upośredniczone stosunki; więzi instytucjonalne - 1nostka występuje w określonym charakterze i roli społecznej.
Grupa społeczna:
Zorganizowana, Rozwija interakcje (stosunki między członkami),
Składa się z wybranych i ograniczonych członków, mających wspólne prawa.
„Grupę społeczną nazywamy każde zgrupowanie ludzi, które w świadomości tych ludzi stanowi odrębną całość” Florian Znaniecki.
„Zbiór ludzi staje się grupą społeczna, wtedy i tylko wtedy, gdy zjawia się w ich świadomość łączności społecznej i gdy ta świadomość objawia się w ich zachowaniu” Stanisław Ossowski.
Rodzaje grup społecznych:
Pierwotna / wtórna, Celowa / spontaniczna, Otwarta / zamknięta (elitarna), Formalna / nieformalna,
Prosta / złożona,
Wielka (anonimowa, skąpa wiedza) / mała (osobista, osobowość obiektywizuje się globalnie, styl życia, ściślejsza kontrola społeczna i emocjonalna).
Grupy odniesienia:
„Ludzie w swoim życiu społecznym porównują się do siebie, do innych. Bez odniesienia ludzie nie byliby w stanie określić swojej tożsamości.
Porównawczego - odniesienia do oceny samego siebie, poczucie względnego uprzywilejowania, podporządkowania.
Normatywnego - dana 1nostka zinternalizuje wartości.
W.G. Sunno Maslow - potrzeby fizjologiczne nas motywują:
Potrzeba bezpieczeństwa, Potrzeba społecznej przynależności do grupy,
Potrzeba ego, niezależność, wiedza, Potrzeba samorealizacji swych możliwości.
1