Słodkie maliny

Autor:Dr n. farm. Przemysław Rokicki

Maliny posiadają wiele wartości odżywczych. Mają także właściwości dietetyczne i kosmetyczne.

Te owoce również mają swoja mitologiczna historię. Według rzymskich podań wszystkie maliny były kiedyś białe. Pewnego razu, gdy Jowisz był jeszcze dzieckiem, chciał głośnym krzykiem wyprowadzić z równowagi kapłanów bogini urodzaju. Jego opiekunka, nimfa Ida, zamierzała łobuziaka uspokoić „zatykając” mu usta, właśnie malinami. Gdy jednak schylała się, aby zerwać kolejny owoc, ostry kolec ukuł ją w pierś i kropla krwi spadła na malinę, zabarwiając ją na czerwono. 

Zastosowanie i związki biologicznie czynne

Owoce są smaczne i pachnące, nadają się do spożycia zarówno na surowo, jak i na przetwory: soki, dżemy, konfitury. Ze względu na obecność związków purynowych powinni ich jednak unikać  chorzy na podagrę oraz zapalenie nerek. Maliny mogą wywoływać uczulenie. U dziko rosnących malin owoce są bardzo często robaczywe.

Malina jest rośliną leczniczą. Surowcem zielarskim jest owoc Fructus Rubi idaei (Bacca Rubi idaei) bogaty w cukry (sacharoza, fruktoza, glukoza), olejek eteryczny, pektyny, pochodne cyjanidyny, szereg witamin; oraz liść - Folium Rubi idaei - duża zawartość witaminy C (300 mg%), garbniki, kwasy organiczne, śluzy, żywice. 

Składniki odżywcze (g/100 gram malin):

• Woda: 85,0

• Tłuszcze: 0,3

• Białka: 1,3

• Węglowodany: 8,1

Witaminy (mg/100 gram malin):

• B1: 0,02

• B2: 0,05

• B6: 0,09

• C: 25

• Karoten: 0,0073 

Minerały (mg/100 gram malin):

• Sód: 3,0

• Potas: 170,0

• Magnez: 30,0

• Wapń 40,0

• Fosfor: 44,0

• Żelazo: 1,0

Medycyna

Walory lecznicze malin docenił już ojciec współczesnej medycyny - Hipokrates, który zalecał kurację malinową na wiele chorób. W soku występuje kwas salicylowy (substancja używana m. in. do produkcji kwasu acetylosalicylowego, obecnego w aspirynie), który ma właściwości napotne i przeciwzapalne. Malinowe olejki eteryczne działają natomiast rozgrzewająco i antyseptycznie, co pomoże pokonać uciążliwe infekcje objawiające się gorączką. Witaminowe bogactwo soku z malin wzmacnia układ odpornościowy, co jest szczególnie ważne jesienią i zimą, kiedy najczęściej dopada nas grypa i katar.

Podobne działanie, lecz jeszcze silniejsze mają liście, które ponadto działają moczopędnie, żółciopędnie, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, ściągająco, oraz poprawiają przemianę materii. Napar z suszu owocowego i liści wykorzystuje się w stanach gorączkowych.

Innym cennym składnikiem są polifenole - związki o właściwościach antyutleniających, które neutralizują działanie wolnych rodników, przez co zapobiegają przedwczesnemu starzeniu się skóry. Sok ma dużą zawartość potasu, magnezu i wapnia - pierwiastków, które wzmacniają serce i obniżają ciśnienie i mają działanie przeciwmiażdżycowe.

Maliny posiadają wiele wartości odżywczych. Mają także właściwości dietetyczne, a cukry w nich zawarte takie jak: fruktoza, glukoza i sacharoza są łatwo przyswajalne przez organizm. Pektyny i kwasy organiczne biorące udział w procesach trawiennych, oczyszczają organizm z toksyn. Szczególną rolę pełnią garbniki zawarte w liściach z kwasem elagowym, mającym m.in. właściwości antybakteryjne (hamują rozwój bakterii jelitowych).

Sprawdzają  sie również, jako lek w przypadku niedokrwistości, gdyż zawierają duże ilości żelaza i miedzi.
 

Sok z malin powinien stać się niezbędnym składnikiem diety kobiet w ciąży, jak i tych planujących dziecko, ze względu na zawarty w nim kwas foliowy, który wpływa na rozwój i kształtowanie się płodu, a w szczególności jego układu nerwowego.

Niestety posiadając dużą ilość puryn, maliny nie powinny być spożywane przez ludzi ze skazą moczanową oraz niewydolnością  nerek.

Kosmetyka

W malinach jest np. dużo potasu, który poprawia jędrność skóry i który prawdopodobnie przyczynił się do powstania powiedzenia o “buzi jak malina”. Warto je więc jeść, póki są, bo przecież sezon malinowy nie trwa długo. Maliny są skuteczne także w kuracjach odchudzających, jako źródło owocowego błonnika, który doskonale reguluje pracę układu pokarmowego. Pomagają w zaparciach, a zawarte w nich pektyny i kwasy organiczne oczyszczą organizm z toksyn. 

Maseczka odblokowująca pory i redukująca zaskórniki

Należy rozgnieć garść malin, wymieszać je z łyżką miodu i żółtkiem. Pozostawić na twarzy na ok. 10 minut. Następnie zmyć letnią wodą.

Maseczka odżywiająca cerę

Należy rozgnieć maliny, wymieszać z otrębami pszennymi, łyżką miodu i żółtkiem. Całość nanieść na skórę twarzy i pozostawić na ok. 10 - 15 min. Następnie zmyć letnią wodą.

Maseczka do cery zmęczonej

Dwie łyżki soku z malin wymieszać z trzema łyżkami mleka. W płynie zamocz gazę, połóż na twarz i poczekaj do jej zaschnięcia. Następnie należy umyć twarz letnią wodą.

Maseczka do skóry mieszanej

Należy wymieszać łyżkę jogurtu, twarogu i kilka rozgniecionych malin. Papkę nanieść na skórę twarzy i trzymać na ok. 20 minut. Następnie należy umyć twarz letnią wodą.

---