1. MITOZA

2.TKANKA CHRZĘSTNA

3.OWULACJA

4.GENY LETALNE

5.ZMIENNOŚĆ REKOMBINACYJNA

1.Mitoza-

to podział jądra komórkowego [kariokineza] w wyniku czego dochodzi do podziału cytoplazmy [cytokineza] i powstają komórki potomne.

Mitoza zachodzi w komórkach somatycznych i prowadzi do namnażania. Cykl mitotyczny podzielony jest na 4 fazy:

Profaza- wyodrębniają się chromosomy, każdy z nich dzieli się na 2 połówki zwane chromatydami, zanika błona jądrowa, kariolimfa miesza się z cytoplazmą, zanikają jąderka, tworzą się włókna wrzeciona kariokinetycznego

Metafaza-ostatecznie formuje się wrzeciono kariokinetyczne, chromosomy ustawiają się centromerami w płaszczyźnie równikowej wrzeciona kariokinetycznego, którego włókna jednym końcem skupiają się na biegunie komórki, drugim zaś przyczepiają się do centromerów chromosomu.

Anafaza- centromery dzielą się, włókna wrzeciona kariokinetycznego sktracając się odciągają ku biegunom chromatydy ,w centrum komórki zaczyna powstawać fragmoplast

Telofaza- połówki chromosomów osiągają bieguny komórki, zanika wrzeciono kariokinetyczne, stopniowo tworzą się nowe jądra komórki, błony jądra oraz jąderka. Chromosomy potomne ulegają despiralizacji.

Efektem podziału mitotycznego są 2 jądra potomne, maja taka samą liczbę chromosomów jak jadro komórki macierzystej. Ilość DNA jest o połowę mniejsza ale zostaje uzupełniona w interfazie.

2.Tkanka chrzęstna-

to rodzaj tkanki łącznej podporowej cechującej się obecnością komórek ułożonych w zespoły po 2 lub 3 komórki otoczone torebką włókien kolagenowych rozmieszczonej w istocie międzykomórkowej, chrząstka spełnia zadanie mechaniczne, stanowi w organizmie formę przejściową do tkanki kostnej albo występuje jako stała część szkieletu. W organizmie człowiek występują 3 typy tkanek chrzęstnych:

-szklista- jeśli substancja międzykomórkowa nie zawiera włókna sprężystych [pokrywające powierzchnie stawowe, chrząstki żebrowe, nosa]

-sprężysta-jeśli substancja międzykomórkowa zawiera włókna sprężyste, nie ulega kostnieniu [chrząstki uszu i krtani]

-włóknista-chrząstki spojenia łonowego, chrząstki międzykręgowe]

3.Owulacja-

polega na wyrzuceniu komórki jajowej znajdującej się we wzgórku jajonośnym pęcherzyka Graffa w jajniku .Z chwilą pęknięcia pęcherzyka Graffa wydalona zostaje kom. jajowa wraz z otaczającą ją warstwą kom. ziarnistych i płynem zawartym w pęcherzyku Graffa, zostaje ona przechwycona przez mechanizm chwytny jajowodu i doprowadzona do bańki jajowodu gdzie ulega podziałowi i staje się dojrzałą gametą żeńską zdolna do zapłodnienia, nie zapłodniona ulega rozproszeniu, u kobiet z cyklem miesiączkowym 28 dniowym owulacja przypada na 13-15 dzień licząc od pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego.

4.Geny letalne-

to specyficzna grupa genów których obecność prowadzi do śmierci organizmu. Zwykle są to geny recesywne i dopiero spotkanie się 2 takich alleli powoduje zamieranie organizmu.

1.Gen-jednostka dziedziczenia związana z przekazywaniem poszczególnych cech organizmu, geny ułożone są lipidowo i mają określone i stałe miejsce w chromosomach jądra komórkowego.

Ewolucja- to powolny, nieodwracalny i kierunkowy proces rozwoju organizmów. Ewolucji podlegają całe populacje a nie pojedyncze osobniki.

Współczesna teoria doboru naturalnego wyróżnia 4 zasadnicze czynniki ewolucji:

-zmienność

-selekcję

-izolację

-dryf genetyczny

5.Zmienność rekombinacyjna-

to następstwo zjawiska rekombinacji genów, zachodzącej u organizmów rozmnażającej się płciowo. Kombinacja może powstać w wyniku:

• losowego łączenia się gamet przy powstawaniu organizmów diploidalnych

• losowego rozchodzenia się chromosonów w czasie mejozy

• cyrossing - over

W procesie rekombinacji powstaje u organizmów potomnych jedynie nowe kombinacje już istniejących genów. Zmienność rekombinacyjna jest dziedziczona, efektem jej istnienia jest powstawanie potomstwa odmiennego od rodziców.

Zmienność mutacyjna to zmienność powstała u osobników na wskutek zaistniałej mutacji. Jest dziedziczona, może zachodzić spontanicznie jak również może być indukowana.

.

1.MEJOZA

2. LEUKOCYTY

3. WIRUSY GENETYCZNE

4.EUGENIKA

5.WCZESNA GASTRULACJA

1.Mejoza

to podział jądra komórkowego podczas którego następuje redukcja liczby chromosomów, zachodzi w macierzystej komórce, prowadzi do powstania haploidalnych zarodników, plemników i kom. jajowych.

Podczas mejozy zachodzą 2 podziały:

I-redukcyjny

II-mitotyczny

W obu podziałach występuje kolejno profaza, metafaza, anafaza, telofaza ozn. odpowiednimi liczbami rzymskimi I i II

PROFAZA I składa się z 5 stadiów i jest długa

-leptoten- z chromatydy wyodrębniają się chromosomy

-zygoten- chromosomy homologiczne układają się w pary tworząc biwalenty których liczba stanowi połowę liczby chromosomów występujących w leptotenie

-pachyten- chromosomy dzielą się podłużnie na 2 chromatydy w wyniku czego tworzą się tetrady, chromosomy skracają się i grubieją.

-diploten- pary chromatyd rozchodzą się, zachodzi wymiana odcinków chromatyd

-diakineza-zanikają błony jądrowe i jąderko, zachodzi max spiralizacja chromosomów w biwalentach tworzą się włókna wrzeciona kariokinetycznego, chromosomy homologiczne połączone są w chiazmach.

PROFAZA II trwa krótko

Zanika błona jądrowa i jąderko, tworzy się wrzeciono kariokinetyczne, chromosomy podzienone na 2 chromatydy, połączone centromerami.

2.Leukocyty-

to krwinki białe, o rozmiarach większych i liczbie mniejszej od erytrocytów. Są bezbarwne, zawierają jedno jądro i cytoplazmę. Mają zdolność do samodzielnych ruchów amebowatych.

Ze względu na obecność ziarnistości w cytoplazmie dzielimy je na:

-granulocyty- obojętnochłonne, kwasochłonne, zasadochłonne

-agranulocyty-monocyty, limfocyty

Funkcja leukocytów polega na uczestniczeniu ich w procesach odpornościowych ustroju, przejawiają się fagocytowaniem antygenów, działalnością obronną w stanach uczuleniowych organizmu, wytwarzaniem białka odpornościowego.

3.Wirus

to kompleks nukleinowo- białkowy, którego kwas nukleinowy po wniknięciu do komórki zachowuje się jak jej część składowa, zmieniająca jej program działania.

4. EUGENIKA-

Nauka zakładająca możliwość doskonalenia cech dziedzicznych człowieka, której celem jest utrwalenie cech dodatnich i eliminowanie negatywnych np. chorób dziedzicznych.

Eugenika wg Galtona zajmuje się „badaniem czynników podległych społecznej kontroli, które mogą poprawić lub obniżyć fizycz. lub psych. właściwości populacyjne (rasowe) przyszłych pokoleń”.

5. Wczesna gastrulacja

W rozwoju zarodka ludzkiego możemy wyróżnić fazę wczesnej gastrulacji, w której następuje wydzielanie się pierwszych dwu listkow zarodkowych: ektodermy i endodermy. Faza ta rozpoczyna się od przegrupowania komórek węzłą zarodkowego, w wyniku czego powst. dwie warstwy: górna, z której powst. ektoderma i dolna- endoderma. Ektoderma ulega następnie rozwarstwieniu i wew. niej pojawi się jama owodni. Od strony dolnej, endodermalnej powstaje pęcherzyk żółtkowy. Trofoblast różnicuje się na dwie warstwy: wew. bliższą jamy blastocysty zbudowaną zkomórek, czyli tzw. cytotrofoblast i zew. w postaci rozrastającego się syncytium komórkowego zwanego syncytiotrofoblastem.

---