Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy
im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich
w Bydgoszczy

Wydział Inżynierii Mechanicznej

Miernictwo

Laboratorium

Ćwiczenie nr 7

„Pomiar stożków”

Anna Borejko
Marek Buzała
Grupa A

Semestr III
Studia dzienne inżynierskie

1. Cel ćwiczenia
   Zapoznanie się z metodą pomiaru stożków za pośrednictwem wałeczków i kulek oraz za pomocą mikroskopu. Wyznaczenie błędu pomiaru.
   
   Zagadnienia teoretyczne
   
   a. Pomiar stożków przy pomocy mikroskopu
   

Do realizacji ćwiczenia użyty został mały mikroskop warsztatowy MGMc.

Rys. Mały mikroskop warsztatowy

• - głowica goniometryczna

• - tubus

• - pokrętło przesuwu tabusu

• - pokrętło śruby zaciskowej

• - pokrętło dokładnego przesuwu

• - bęben śruby mikrometrycznej przesuwu poprzecznego

• - bęben śruby mikrometrycznej przesuwu wzdłużnego

• - pokrętło obrotu stolika pomiarowego

• - uchwyt do przesuwu stołu w kierunku wzdłużnym

• - pokrętło pochylenia kolumny

• - oświetlacz

• - podstawa mikroskopu

• - płytka szklana

• - stół pomiarowy

• - statyw pochylny

• - obiektyw

• - pierścień dioptryjny

• - mikroskop odczytowy
  
  

Niektóre dane techniczne mikroskopu:

-zakres pomiarowy przesuwu wzdłużnego:

-- przy użyciu śruby mikrometrycznej: 0-25

-- przy użyciu śruby mikrometrycznej i płytek wzorcowych: 0-75

- zakres przesuwu poprzecznego : 0-25
- zakres pomiarowy głowicy goniometrycznej: 0-560^o

- zakres pomiarowy pochylenia statywu: ± 10^o

- wartość działki elementarnej:

-- na bębnach śrub mikrometrycznych: 0,01 mm
-- podziałki kątowej w głowicy goniometrycznej: 1^o

-- podziałki pochylenia statywu: 1^o

- błąd pomiaru:

-- średnic powierzchni gładkich: ± [7 + (L/7)] µm, gdzie L - średnica podana w

milimetrach

-- kąta (głowicą goniometryczną): ± [2 + (1,7/f)] min., gdzie f jest długością

tworzącej kąta w milimetrach

Schemat układu optycznego mikroskopu.

Czynności obsługi:
a. Ustawienie ostrości obrazu

b. Ustawienie przedmiotu na stole pomiarowym

b. Pomiar stoika przy pomocy płytek wzorcowych i wałeczków pomiarowych

- pomiar stożka o małej zbieżności

Po pomiarze należy obliczyć podane wielkości:

- pomiar stożka o dużej zbieżności

- pomiar kąta nachylenia tworzącej metodą pomiaru średnic:

Kąt nachylenia stożka oblicza się ze wzoru:

2. Wyposażenie stanowiska pomiarowego

- mały mikroskop warsztatowy MGMc
- mikrometry zewnętrzne ogólnego przeznaczenia MMZb o zakresach odpowiednich

dla mierzonych przedmiotów

- wałeczki pomiarowe

- płytki wzorcowe

- płyta pomiarowa

Wnioski:

Pomiar kąta pochylenia tworzącej czyli pomiar stożków jest czynnością stosunkowo prostą jeżeli jest do tego wykorzystany mikroskop warsztatowy. Obie metody są dokładne i trudno w czasie pomiarów popełnić jakiś wielki błąd. Metoda pomiaru stożka przy pomocy płytek wzorcowych i wałeczków pomiarowych jest jednak bardziej pracochłonna.

---