OPIS TECHNICZNY
1. Zagadnienia ogólne.
Cel i zakres projektu
Celem opracowania jest projekt koncepcyjny kompostowni dwustopniowej odpadów
pochodzących z odpadów komunalnych i przemysłowych oraz osadów ściekowych w
powiatach: włoszczowskim i jędrzejowskim (województwo świętokrzyskie)dla stanu aktualnego oraz perspektywicznego. Projekt obejmuje koncepcję kompostowni typu Mut-Dano i Mut -Herhof.
Projektowana kompostownia będzie pracować w systemie dynamicznym czyli
wykorzystuje metodę Mut-Dano. W systemie Mut-Dano w skład ciągu technologicznego
wchodzą: urządzenia załadowcze, biostabilizator, urządzenia do oczyszczania kompostu tj.
sita, separatory części twardych, separatory elektromagnetyczne. I etap kompostowania tą
metodą zachodzi w biostabilizatorze. Jest to obrotowy bęben stalowy o średnicy 3,64 m i
długości 36m, w którym następuje rozdrobnienie i homogenizacja odpadów jak również
higienizacja nierozkładalnych części (plastik, metale, kamienie) i częściowe suszenie.
II etap to stabilizacja na placu pryzmowym, proces ten trwa 10 - 12 tygodni.
Parametry pracy biostabilizatora:
Prędkość obrotowa - 1,5 -2,0 obr/min
Stopień napełnienia - 55 - 56 %
Wilgotność - 45 - 50 %
Temperatura - nie jest wysoka
1.2 Podstawy opracowania.
Podstawą opracowania jest mapa sytuacyjno - wysokościowa terenu w skali 1: 25 000
2. Analiza dotychczasowej gospodarki odpadami.
W powiecie włoszczowskim powstaje rocznie ok. 32 tys. ton a w powiecie jędrzejowskim powstaje rocznie ok. 11,5 tys. ton odpadów komunalnych.
Spośród 8 gmin powiatu włoszczowskiego tylko gmina Włoszczów prowadzi selektywne zbieranie odpadów w gospodarstwach domowych.. Polega ono na rozdzieleniu surowców wtórnych do kolorowych worków foliowych bezpośrednio w gospodarstwach domowych i nieruchomościach na terenie sołectw gminy. W osiedlach mieszkaniowych miasta Włoszczowa , w miejscach wyznaczonych przez Zarządy Osiedli, ustawione są zestawy pojemników (cztery pojemniki w każdym zestawie). Segregacja prowadzona na obecnym etapie obejmuje zbieranie makulatury, szkła i tworzyw sztucznych. Aktualnie na terenie powiatu nie funkcjonują instalacje do zagospodarowania odpadów organicznych (kompostownie). Obecnie odpady komunalne gromadzone są na składowiskach w powiecie jędrzejowskim jest ich 5 a w włoszczoskim 4. Na żadnym ze składowisk nie wyodrębniono kwatery na odpady niebezpieczne ani kompostowni polowej. Prawie połowę odpadów komunalnych - kuchennych, zielonych i papierowych - można kompostować, a więc nie składować ich na wysypisku, kompostowanie na terenach wiejskich odbywa się we własnym zakresie.
Ilość odpadów przemysłowych na terenie 2 powiatu wynosi ok. 760 tys. ton rocznie
Jednym z najważniejszych problemów starostwa powiatowego we Włoszczowe jest sprawa składowania odpadów, których wciąż przybywa. Na terenie powiatu funkcjonują 4 gminne składowiska odpadów komunalnych. Ogólna pojemność tych składowisk wynosi 89447 m3. Obecnie ich wykorzystanie wynosi 10%-80%. Poza tym na terenie powiatu zlokalizowane jest składowisko , które zarządzane jest przez PGK , a część odpadów wywożona jest poza granice powiatu. Najnowocześniejsze i najbezpieczniejsze jest składowisko w Szymanowicach Dolnych. Jest należycie uszczelnione, posiada drenaż i zbiornik odcieków oraz stały dozór. Prowadzona jest segregacja i odzysk makulatury, tworzyw sztucznych i stłuczki szklanej. Na terenie powiatu nie ma składowisk odpadów przemysłowych. Do takich należą m.in. baterie i akumulatory ołowiowe, zużyte oleje, odpady z przetwórstwa żywności i hutnictwa szkła. Są one gromadzone w miejscach wytwarzania, a następnie odbierane przez wyspecjalizowane firmy. Funkcjonuje 6 komunalnych oczyszczalni ścieków /Sandomierz, Klimontów, Koprzywnica, Samborzec, Zawichost i Dwikozy/ o łącznej dobowej przepustowości ok. 9 tys. m. sześc. Większość oczyszczalni posiada spore rezerwy, bowiem średnie obciążenie waha się od 24% /Koprzywnica/ do 58% /Klimontów/, a jedynie obiekt w Zawichoście wykorzystuje ok. 90% możliwości. Oprócz oczyszczalni komunalnych funkcjonuje 7 obiektów przyzakładowych oraz 7 oczyszczalni ścieków deszczowych i technologicznych.W Koprzywnicy jest jeden z dwóch w powiecie zbiorników retencyjnych /pow. 17,8 ha, poj. ok. 305 tys. m. sześc./. Drugi zbiornik (w fazie realizacji) znajduje się w Szymanowicach Dolnych /gm. Klimontów/ (na Koprzywiance). Jego powierzchnia wynosi 51,3 ha, pojemność niemal 1 milion m sześc., a średnia głębokość 2,1 m.
Zasadniczym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych w powiecie staszowskim jest składowanie. Na terenie powiatu funkcjonuje cztery składowiska odpadów komunalnych gmina Staszów / Staszów - Pocieszka/, gmina Połaniec /Luszyki /, gmina Bogoria /Podlesie/, gmina Osiek /Grabowiec/. Składowiska te pełnią funkcję składowisk gminnych. .Pozostałe cztery gminy wywożą odpady poza swój obszar. Monitoring gospodarki ściekami komunalnymi i powstającymi z nich osadami ,ograniczony jest do określenia ilości ścieków dopływających do różnych typów oczyszczalni oraz do ilości osadów w przeliczeniu na suchą masę i określenia procesów, z jakich te osady pochodzą.. Odpady wytworzone w oczyszczalni ścieków to głównie: - skratki , zawartość piaskowników, osady z oczyszczalni ścieków komunalnych. W powiecie staszowski jest 5 gminnych oczyszczalni ścieków wytworzono w nich 502,6 Mg osadów ściekowych, wytworzono tam 2947Mg odpadów ulegających biodegradacji, z czego na składowiskach zdeponowano ok. 2438Mg ogólnej masy odpadów ulegających biodegradacji wytworzonych przez mieszkańców powiatu.
Do 2023 roku przewiduje się wzrost ilości odpadów komunalnych, wynika to z przewidywanego wzrostu gospodarczego i wynikającej stąd zwiększającej się zasobności społeczeństwa i postaw konsumpcyjnych.
Zadania do realizacji do 2023 r. :
utworzenie gminnych planów gospodarki odpadami
objęcie wszystkich mieszkańców selektywną zbiórką odpadów,
selektywna zbiórka odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych,
zwiększenie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji,
rozbudowa zbiórki selektywnej odpadów wielkogabarytowych i budowlanych,
podnoszenie świadomości ekologicznej w społeczeństwie,
likwidacja “dzikich wysypisk”.
Planowane inwestycje do 2023 roku:
budowa Centralnego Ośrodka Gospodarki Odpadami
budowa gminnych kompostowni
budowa zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych
rekultywacja składowisk i likwidacja „dzikich wysypisk”
3. Ilościowa i jakościowa charakterystyka odpadów.
Na teren kompostowni trafiają:
• odpady komunalne,
• odpady przemysłowe,
• osady z oczyszczalni ścieków.
Charakter odpadów kierowanych do kompostowni:
• W stanie aktualnym do kompostowni trafia 333271,95 [m3/a] odpadów komunalnych.
W perspektywie, w związku z przyrostem ludności i zwiększeniem jednostkowego objętościowego wskaźnika nagromadzenia odpadów, ilość odpadów komunalnych kierowanych do kompostowni będzie wynosić 447484,32 [m 3/a].
• W stanie aktualnym do kompostowni trafia 524596,7 [m3/a] odpadów przemysłowych - natomiast w przyszłości trafiać będzie 550826,6 [m 3/a].
• W stanie aktualnym do kompostowni trafia 4954,04 [m3 /a] osadów ściekowych, natomiast w perspektywie ilość osadów ściekowych kierowanych do kompostowni będzie wynosić 10700,7 [m3/a].
Analiza jakościowa odpadów:
• Udział frakcji organicznej w odpadach komunalnych w stanie aktualnym wynosi 46,6 %, w perspektywie zmniejszy się do 37,1 %.
• Udział frakcji organicznej w odpadach przemysłowych w stanie aktualnym wynosi 22,3 % i w perspektywie zwiększy się do 33,5 %.
• Jednostkowy objętościowy wskaźnik nagromadzenia odpadów w stanie aktualnym wynosi vj = l,85 [m3 /Ma], natomiast w stanie perspektywicznym zwiększy się do Vj= 2,76 [m3/Ma].
Do kompostowni nie wolno kierować odpadów:
radioaktywnych
toksycznych
łatwopalnych
zawierających metale ciężkie
naftopochodnych
odpadów zakaźnych pochodzących z zakładów medycznych lub weterynaryjnych
ciekłych
4. Charakterystyka terenu objętego inwestycją:
Teren kompostowni odpadów musi być tak zaprojektowany, przygotowany i urządzony by szkodliwe substancje z odpadów nie mogły przedostać się do atmosfery, biosfery, hydrosfery i litosfery w ilościach większych niż przewidują to przepisy. Szczególną uwagę zwraca się na zabezpieczenie wody gruntowej pod obiektami, jak również na stateczność korpusu.
Okolica kompostowni: jest to obszar nie zainwestowany, stanowiący nieużytki. Kompostownia spełnia wymagane warunki uwzględniające lokalizację w pobliżu nie znajdują się tereny i obiekty rekreacyjne, tereny lecznicze, ważne trasy komunikacyjne, plantacje sadownicze itd.
5. Warunki hydrogeologiczne i hydrotechniczne:
Charakterystyka podłoża kompostowni. Warunki gruntowe są dogodne. Górną warstwę podłoża stanowią piaski o miąższości 3 m , na warstwie gliny o miąższości 28 m.
Poziom wód gruntowych znajduje się poniżej 2,5 m od powierzchni terenu.
6.Warunki klimatyczne:
- średnia tmp. powietrza:8 oC
- najcieplejszy miesiąc: lipiec 18 oC
- najzimniejszy miesiąc: styczeń - 2,7 oC
- długość okresu bez przymrozków wynosi średnio:170 dni
- liczba dni mroźnych: od 46 do 51
- przeważają słabe i łagodne wiatry(0-5 m/s)ok. 50% wiatrów całorocznych
- występowanie odpadów: średnie roczne sumy opadów mieszczą się w granicach 550 - 600 mm / a
a) max odpady w lipcu
b) min w lutym
7. 0biekty zlokalizowane na terenie kompostowni.
Budynek administracyjno-socjalny.
Całkowita powierzchnia zajmowana przez budynek wynosi 147,84 m2. Przewidziano w nim następujące pomieszczenia:
- dyżurka,
- obsługa wagi,
- węzeł sanitarny,
- pokój kierownika,
- pokój śniadań,
- laboratorium,
- magazyn odczynników,
- magazyn części zamiennych,
- szatnia brudna,
- szatnia czysta.
Pole pryzmowe.
Pryzma ma następujące wymiary: długość 100 m, wysokość 1,5 m, szerokość podstawy dolnej 6,0 m i górnej 2,0 m (pryzma w przekroju ma kształt trapezu). Dookoła pola pryzmowego poprowadzono rów opaskowy o szerokości 2 m.
Powierzchnia placu pryzm wynosi:
w stanie aktualnym:
A = 16939,80 m2=1,7[ha]
w stanie perspektywicznym:
A = 36108 m2=3,6[ha]
Hala biostabilizatorów
W stanie aktualnym w hali biostabilizatorów znajduje się 5 biostabilizatorów + l rezerwowy, w perspektywie przewidziano 10 biostabilizatorów + l rezerwowy, w związku z czym przewidziano także dodatkowy teren. Biostabilizator ma kształt stalowego cylindra o średnicy 3,64 m i długości 36 m. Wyposażony jest w urządzenia umożliwiające załadunek i rozładunek oraz w instalacje przewietrzania i nawilżania.
Składowisko balastu.
Balast będzie składowany w formie stożka o wysokości h = 3 m, promieniu r = 6,6m z uwzględnieniem współczynnika bezpieczeństwa równym 2 czyli r = 13,2 m. Powierzchnia placu składowania balastu wynosi F = 1108,2 m2. W perspektywie promień będzie wynosił po uwzględnieniu współczynnika 16,6 m. Powierzchnia placu składowania balastu wynosi
F = 1744,5 m2.
Magazyn kompostu dojrzałego.
Przewidziano magazyn kompostu dojrzałego. Kompost będzie składowany w workach z tworzywa sztucznego 50 kg.
Waga samochodowa.
Służy do kontroli masy przyjmowanych odpadów. Znajduje się przy bramie wyjazdowej i ma wymiar 10,0 m x 3,0m.
Budynek techniczny z magazynem paliw.
Mają się w nim znajdować garaże, sprzęt, magazyn paliw dla pracującego sprzętu.
Zasobnia.
Będą tam składowane odpady komunalne oraz przemysłowe.
Magazyn odpadów biodegradowalnych i materiałów strukturalnych.
Zbiornik na odcieki.
7. Uzbrojenie terenu.
Ścieki z budynków socjalnych i budynków dezynfekujących odprowadzane będą do sieci kanalizacyjnej. Woda na cele socjalne, technologiczne i gospodarskie będzie doprowadzona z sieci wodociągowej, a energia elektryczna doprowadzona będzie dla wszelkich potrzeb: budowy kompostowni, oświetlenia terenu, zaplecza z sieci elektrycznej. Energię cieplną będzie się wykorzystywać do ogrzewania obiektów kubaturowych w sezonie grzewczym zgodnie z obowiązującymi przepisami ze źródeł własnych i z zewnątrz.
8. Ogrodzenie terenu.
Wokół terenu kompostowni zaprojektowano ogrodzenie z siatki stalowej o wysokości 2 m, rozpiętej na linkach i słupkach stalowych.
9. Drogi.
Dla umożliwienia dojazdów samochodów do kompostowni przewidziano wykonanie drogi dojazdowej od drogi głównej oraz wykonanie dróg wewnętrznych.
10. Przewidywany sprzęt technologiczny do pracy na wysypisku.
• Śmieciarka typu SM-12 o danych technicznych: masa własna pojazdu 10 000 kg, max. masa pojazdu załadowanego 16 000 kg, pojemność skrzyni ładunkowej 28 m3.
• Spycharko-ładowarka
• Przerzucarka
• Zestaw ciągnikowy (ciągnik i przyczepa jednoosiowa).
11. Wnioski końcowe i wybór metody kompostowania .
Do realizacji wybrano metodę MUT - DANO ze względu na korzyści wynikające z jej stosowania.
Zalety kompostowania metoda MUT-DANO:
• prosta i bardzo stabilna konstrukcja
• urządzenia umożliwiają bezawaryjną pracę, a nie wymagają skomplikowanych zabiegów konserwacyjnych
• mała ilość zmian w kierunku przepływu odpadów do i z bębna biostabilizatora
• duża odporność na korozję napędu i bębna
• cały proces jest zautomatyzowany
• możliwość maksymalnego zintensyfikowania procesów biochemicznych przez wytwarzanie optymalnych warunków środowiskowych, co pozwala na skrócenie czasu jego trwania
• bardzo dobre warunki BHP
• mała uciążliwość dla terenów przyległych do terenu kompostowni
Jest to metoda zmodernizowana i unowocześniona ponieważ nie wymaga urządzeń typu:
rozdrabniarka, mieszarka i nie wymaga bezpośredniego kontaktu z odpadami. Proces
kompostowania trwa krócej niż w metodzie statycznej. Nie ma problemu z
magazynowaniem odpadów. Kompostownia, która pracuje tą metodą zajmuje mniej
powierzchni, gdyż biostabilizatory mają większą pojemność niż komory statyczne i nie
wymagają dodatkowej obsługi. W tym systemie jest znaczne ograniczenie odorów poprzez
intensyfikację procesów w biostabilizatorze, jest znaczne skrócenie czasu pozyskiwania
kompostu z odpadów.
Opis metody
System Mut-Dano jest metodą kompostowania odpadków miejskich, których rozdrabnianie, mieszanie i biologiczny rozkład odbywają się w komorze zwanej biostabilizatorem. Powietrze jest doprowadzane pod ciśnieniem za pomocą przewodów. Proces technologiczny w tym systemie składa się z dwóch etapów:
• przyspieszonego wstępnego przerobu w biostabilizatorze,
• dojrzewania w pryzmach kompostowych z przerzucaniem napowietrzającym i ewentualnym dowilżaniem.
Zastosowanie wytworzonego kompostu:
Czynnikiem ograniczającym zastosowanie kompostu jest zawartość metali ciężkich (ołów, cynk). Kompost z powiatów: staszowskiego i sandomierskiego może być zastosowany do następujących celów:
• rekultywacja zdegradowanych terenów przemysłowych,
• gospodarka leśna na pogorzeliskach,
• urządzanie terenów zieleni miejskiej,
• rekultywacja dzikich terenów.