Istota zarządzania strategicznego
Wg R.Gryffina zarządzanie strategiczne jest kompleksowym, ciągłym procesem zarządzania nastawionym na formułowanie i wdrażanie skutecznych strategii sprzyjających wyższemu stopniowi zgodności organizacji i jej otoczenia oraz osiągnięciu celów strategicznych. Dobrze pomyślana strategia obejmuje elementy takie jak zasięg, dystrybucja zasobów, wyróżniająca kompetencja i synergia;
zasięg strategii określa, na jakich rynkach organizacja będzie konkurować
dystrybucja zasobów to sposób w jaki organizacja rozdziela swoje zasoby pomiędzy różne zastosowania, strategia powinna obejmować zarys projektowanej alokacji zasobów
wyróżniająca kompetencja czyli to, co organizacja robi szczególnie dobrze, strategia powinna określać dziedziny, w których firma ma szczególne kompetencje, dające jej przewagę nad konkurentami
synergia odnosi się do sposobu, w jaki różne obszary działalności firmy uzupełniają lub wspomagają inne dziedziny. strategia powinna określić jakiej synergii oczekuje się w wyniku decyzji co do zasięgu, dystrybucji zasobów i wyróżniającej się kompetencji.
Przy formułowaniu strategii należy wykonać następujące kroki:
ustalenie celów strategicznych ustalonych przez kierownictwo najwyższego szczebla, koncentrują się na szerokich, ogólnych problemach i mają horyzont długookresowy.
analiza otoczenia obejmująca staranną ocenę otoczenia z punktu widzenia określenia szans i zagrożeń jakie firma może napotkać; trzeba tez nauczyć się swoich konkurentów
analiza organizacji sprowadza się do dokładnej i szczegółowej diagnozy mocnych i słabych stron organizacji; obejmuje m in. takie elementy jak: zasoby ludzkie, rzeczowe, finansowe, informacyjne, pozycję rynkową, wysiłek badawczy i rozwojowy.
wzajemne dopasowywanie organizacji do otoczenia polegające na dopasowaniu mocnych i słabych jej stron do szans i zagrożeń tkwiących w otoczeniu
Istniej wiele definicji strategii
Neumann: strategia to kompletny plan, który określa, jakie decyzje będą podjęte w każdej możliwej sytuacji
Clausewitz: strategia dotyczy stworzenia planu wojny, określenia poszczególnych kampanii wojennych oraz indywidualnych przedsięwzięć w ich ramach
Drucker: strategia polega na przeanalizowaniu obecnej sytuacji i jej zmianie jeżeli jest to konieczne
Simon: ciąg decyzji określających zachowanie w pewnych przedziałach czasu można nazwać strategią
Chandler: strategia to określenie głównych, długofalowych celów firmy i przyjęcie takich kierunków działania oraz taka alokacja zasobów, które są konieczne dla zrealizowania celów
Tilles: strategia to zbiór celów i głównych przedsięwzięć organizacyjnych
Steiner: pojęcie strategii odnosi się do formułowania głównych misji, zamierzeń i celów organizacyjnych; polityki i programów osiągania ich; metod niezbędnych aby strategie zostały wdrożone dla osiągnięcia celów organizacyjnych
Spójna definicja wg Koźmińskiego: strategia to pewien plan działania organizacji, związany z jej pozycją w otoczeniu (obecną i przyszłą) oraz pewien względnie trwały i konkretny sposób działania; strategia jest przyjęta przez kierownictwo organizacji spójną koncepcją działania, której wdrożenie ma zapewnić osiągnięcie fundamentalnych celów długookresowych w ramach wybranej domeny działania. Na strategię składają się cztery elementy; domena działania, strategiczna przewaga, strategiczne cele, funkcjonalne programy działania.
Wg B.R.Kuca strategia jest ogólnym programem definiowania i realizacji celów organizacji oraz pełnienia jej misji;
strategia jest też działaniem w czasie reakcji organizacji na jej otoczenie.;
strategia wytycza jednolity kierunek działania organizacji i wyznacza sposób zużytkowania zasobów przybliżający wykonanie tych różnorodnych celów
Wg G.Gierszewskiej zarządzani strategiczne to narzędzie służące organizacji do skutecznego działania; zarządzanie strategiczne to proces złożony z trzech etapów: analizy, planowania i zarządzania rozumianego jako realizację opracowanej strategii.
Elementy zarządzania strategicznego to:
analiza przeprowadzana w dwóch obszarach (wnętrze i otoczenie firmy), przeprowadza się tu analizę SWOT, prognozy wskaźników, przybliżenie odpowiedzi na pytanie w jakich warunkach będzie działała firma w przyszłości i jakie ma możliwości dostosowania się do zmiennego otoczenia
planowanie strategiczne przeprowadzane wariantowo, prognozowanie otoczenia na różne sposoby
realizacja strategii polega na przełożeniu planów na konkretne działania
Cechy strategii
przeprowadzana w branżach raczej stabilnych
dotyczy dłuższego okresu czasu około 3-5lat
ujmuje pozytywne i negatywne skutki działalności (przychody i koszty)
koncentruje się na określonych celach wg kolejności działań
istotne jest określenie układu decyzji
jest wszechobecna
Istnieje kilka sposobów opracowywania strategii
przedsiębiorczy; ryzyko, aktywność, innowacyjność
dostosowawczy: relatywność, defensywność
planowy: procedury, prognozy ustrukturyzowane, systematyczność.