Bezpieczeństwo pracy - to zespół warunków, które powinny być zachowane aby pracownik mógł wykonywac swoje zadania bezpiecznie i bez szkody dla zdrowia. Obejmuje wszystkie działania techniczne, organizacyjne i ekonomiczne, których celem jest zapobieganie zagrożeniom i wypadkom.
Higiena pracy - obejmuje wszelkie działania techniczne, organizacyjne ekonomiczne służące zapobieganiu chorobom zawodowym i ustaleniu czynników szkodliwych ale zdrowie w środowisku pracy (fizyczne, chemiczne i biologiczne)
Zagrożenia: (wypadkowe i chorobowe)
-czynniki niebezpieczne:
Zagrożenia elementami ruchomymi, ostrymi przy przemieszczaniu się, porażeniem pradem elektrycznym, poparzeniem, pożarem lub wybuchem
-czynniki szkodliwe i uciążliwe
Fizyczne(oświetlenie, hałas, mikroklimat), chemiczne, biologiczne, psychofizyczne (statyczne obciążenie, monotypia ruchowa, obciążenie psychiczne)
Konsekwencje zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi:
Oddziaływanie czynnikow niebezpiecznych na pracownika prowadzi lub może prowadzic do urazu (wypadku przy pracy)
Oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia prowadzi lub może prowadzic do choroby.
Oddziaływanie czynników uciążliwych może utrudniać pracę.
MIKROKLIMAT
Mikroklimat - warunki cieplne w miejscu pracy
Komfort cieplny - to takie warunki cieplne, w których człwoeik ubrany stosowanie do rodzaju pracy nie odczuwa chłodu ani goraca.
Parametrami charakteryzującymi stan powietrza są: temp. Powietrza, wilgotność względna, prędkość ruchów powietrza.
Komfortem cieplnym subiektywnie określa się warunki mikroklimatu, w którym nie odczuwa się ani ciepła ani chłodu. Temp. Wewnętrzna ciała wynosi 37,0 +- 0,3. średnia temperatura powierzchni skóry miesci się w granicach 32-34
Przyzwyczajenie do goraca następuje po aklimatyzacji
Zaaklimatyzowanie powoduje zmiany czynnościowe:
-mniejszy przyrost temperatury wewnętrznej ciała
-mniejszy przyrost częstości tętna
-zwiekszenie wydzielenia potu i obniżenie zawartości soli w pocie.
Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) - wartość średnia ważona stężenia, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, pracy przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń
Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) - wartość średnia stężenia, która nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina
Najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe (NDSP) - wartość stężenia, które ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy przekroczona w żadnym momencie
PYŁY
Pyły są jednym z podstawowych zagrożeń występujących w środowisku pracy.
Szkodliwe oddziaływanie pyłow na organizm ludzki:
-mechaniczne uszkodzenie błon śluzowych
-choroby uczuleniowe
-pylica płuc
-choroby nowotworowe
W Polsce liczbę narażonych na działanie pyłów szacuje się na ok. 1mln
Największe ekspozycje na działanie pyłu wystepuje w:
-przemyśle ceramicznym, metalowym, górnictwie
-cementowniach
-przy przeróbce rudy azbestowej oraz produkcji wyrobów azbestowych (pyły włókniste)
-w przemysle sztucznych wyrobów włókienniczych
choroby: pylica krzemowa płuc, azbestowa, bawełniana
klasyczna analiza zanieczyszczeń:
pobranie próbki zanieczyszczenia, analiza ilościowa pobranej próbki zanieczyszczenia, przeliczanie wynikow analizy na wymagane jednostki stężeń
metody poboru zanieczyszczeń gazowych: aspiracyjna(małe stężenia, przepuszczanie znanej objętości przez sorbenty), izolacyjna(duże stężenia zanieczyszczeń w miejscu pobory, pobranie do naczynia)
metody poboru zanieczyszczen pyłowych: konometryczne, grawimetryczne, optyczne, elektryczne, inne
podział sanitarno-higieniczny pyłów:
-zwłókniające (azbesty, SiO2, pyły węglowe, żelaza)
-drażniące(węgiel, żelazo, karborund, szkło aluminium, związki baru)
-uczulajace(pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, pyły mąki, siana, drewna, piór)
-kancerogenne(azbest)
-toksyczne(pyły minerałów, środków toksycznych rozpuszczalnych, trujących
Szkodliwe działanie pyłu zalezy od:
Stężenia, zawartości wolnej krystalicznej krzemionki, wielkości ziaren, kształtu ziaren, czasu ekspozycji
Przenikanie pyłu do organizmu ludzkiego:
-poprzez układ oddechowy
-poprzez układ trawienny
-poprzez skórę i oczy
Jako pył całkowity przyjmuje się zbiór wszystkich cząstek mających zdolność przenikania do organizmu w procesie oddychania.
Pył respirabilny - zbiór cząstek przechodzących przez selektor wstępny dróg oddechowych o średnicy ziaren poniżej 3,5 µm i dotarcia aż do pęcherzyków płucnych
Włókna respirabilne - włókna o długości powyżej 5 µm, a stosunek długości do średnicy jest większy od 3 : 1.
Wskaźnik ochrony - poziom skuteczności sprzętu ochrony układu oddechowego wyrażony jako krotność obniżenia stężenia
Nominalny wskaźnik ochrony NPF - jest co do wartości równy odwrotności całkowitego przecieku wewnętrznego, wartość niemianowana określająca krotność obniżenia stężenia substancji niebezpiecznej
Sprzęt indywidualnej ochrony :
- sprzęt oczyszczający (filtrujący,,pochłaniający, filtrująco - pochłaniający )
- sprzęt izolujący (stacjonarny, automatyczny )
Półmaski filtrujące:
Kl1 -> 4 x NDS (wskaźnik ochrony)
Kl2 -4 do 10 NDS
Kl3 -10 do 20 NDS
HAŁAS
Jest to dźwięk o dowolnym charakterze akustycznym, niepożądany w danych warunkach i przez daną osobę. Zatem hałas jest odczuciem subiektywnym. Oznacza to, że co dla jednych ludzi jest hałasem, dla innych może być piękną muzyką.
Hałas dzielimy na:
- hałas przemysłowy
- hałas komunikacyjny
- hałas mieszkaniowy
Dopuszczalny poziom hałasu ( z pewnymi wyjątkami) przyjmuje się 85 dB.
Inny podział źródła hałasu bazuje na częstotliwości drgań fal akustycznych.
W zależności od częst. drgań akust. hałas dzielimy:
- słyszalny ( przedział 16-16 000 Hz.)
- niesłyszalny, który dzielimy na:
-- infradźwiękowy ( przedział 2 - 50 Hz)
-- ultradźwiękowy ( o częst. 10 000 - 100 000 Hz)
Źródłem hałasu ultradźwiękowego są :
sprężarki, silniki wysokoprężne ,wentylatory.
Źródłem hałasu ultradźwiękowego są:
wysokoobrotowe maszyny i urządzenia.
Pod względem zmienności natężenia dzielimy na:
- hałas ciągły- gdy poziom dźwięku nie ulega zmian.
- hałas ustalony - gdy poziom dźwięku A zmienia się podczas obserwacji nie więcej niż o 5 dB.
- hałas impulsowy - gdy składa się on z jednego lub wielu zdarzeń dźwiękowych, a każdy z nich trwa krócej niż przez 1 sekundę.
WIBRACJE
Są skutkiem drgań mechanicznych przenoszonych na organizm pracownika poprzez bezpośredni kontakt ze źródłem drgań.
Wyróżnia się dwa typy przyczyn powst. drgań:
- wymuszenia kinetycznie
- wymuszenia siłowe
Szacuje się, że organizm człowieka reaguje na drgania o częstotliwości 15 - 800 Hz
Szczególnie niebezpieczne drgania to 4 -8 Hz
takie których organizm nie wyczuwa, a powodujące drgania narządów wewnętrz. człowieka i w efekcie ich rozerwania lub krwotoku.
.
.