PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA - wykład 4 - 03.11.2011
Proces stygmatacji, czyli niebezpieczeństwa pospiesznego i powierzchownego sądu o ludziach.
UKRYTA TEORIA OSOBOWOŚCI
Jest to system przekonań o związkach cech współzmienności, człowiek dostrzega u innego pewną cechę centralną lub wyraźnie widoczną i jest skłonny na tej podstawie domyślać się innych cech tej drugiej osoby na prostej zasadzie współwystępowania pewnych właściwości u ludzi, o których jest przekonany na podstawie własnego doświadczenia.
Struktura UTO
DOBRY INTELEKTUALNIE
- próżny
- nieuczciwy
- nieodpowiedzialny
- głupi
- naiwny
- szczęśliwy
- towarzyski
- ciepły
- pracowity
- inteligentny
- zdecydowany
- z wyobraźnią
- uczciwy
DOBRY SPOŁECZNIE
ZŁY INTELEKTUALNIE
ZŁY SPOŁECZNIE
ATRYBUCJA
Przypisywanie danej cechy osobie lub danemu zachowaniu pewnych czynników sprawczych, których nie widzimy, lecz o których wnioskujemy.
BŁĘDY ATRYBUCYJNE
Błąd tendencji centralnej - błąd oceny percepcyjnej występuje wtedy, kiedy osoba oceniająca ignoruje zróżnicowanie ludzi lub cech jednej osoby: ocenia np. wszystkich jako ,,zadowalających'' , ,,dobrych'' lub ,,przeciętnych''.
Efekt aureoli - błąd oceny, którym obarczone są wyniki uzyskane za pomocą skal ocen: jest to skłonność do formowania pozytywnej oceny danej osoby pos wpływem dostrzeżonej cechy centralnej. Cecha ta uaktywnia ukrytą teorię osobowości, w której znajdują się powiązania między tą jedną dostrzeżoną i innymi pozytywnymi cechami.
Błąd łągodności -powrzechny rodzaj błędu oceny, polegający na skłonności osoby oceniającej do przyznawaniaprawie wszytkich ocen pozytywnych, czyli bliskich dodatniego krańca skali ocen. Ponadprzeciętność staje się wtedy normą.
Błąd logiczny - w ocenie percepcyjnej błąd polegający na założeniu, że pewne cechy zawsze występują razem (np.jeżeli uznajemy kogoś za silnego to przypisujemy mu również takie cechy jak: aktywny i agresywny).
Konsekwencje działania schematów percepcyjnych
Budowanie postawy (nastawienia) do drugiego człowieka.
Powstawanie deformacji uniemożliwiających zmianę postawy wobec innej osoby:
Wybiórczość percepcyjna (dostrzeganie wybranych zachowań danej osoby - zgodnie z pierwszym wrażeniem)
Reinterpretacja zachowań (zmieniamy sens czyjegoś zachowania)
AUTOPREZENTACJA
Jest to proces kontrolowania sposobu, w jaki widzą nas inni.
Autoprezentacja - manipulacja ?
Osobowość każdego człowieka jest wielowymiarowa i w odmiennych sytuacjachmoże on wywierać różnorodne wrażenia, z których każde będzie prawdziwe.
Ludzie skłonni są przedstawiać siebie w jak najlepszym świetle, chyba że - w ich przekonaniu - inni mają lub mogą zdobyć niezależne informacje podważające przesadnie pozytywną autoprezentacją.
Jeśli ludzie posiadają o nas jakieś informacje albo prawdopodobnie je zdobędą, to rozumiemy, że szanse na wywarcie odmiennego wrażenia są znikome.