Głębia ostrości, cz. IV

W dwóch poprzednich odcinkach zajęliśmy się skrajnymi przypadkami zastosowania głębi ostrości. Czyli sytuacją, gdy potrzebna była maksymalna głębia ostrości (tak aby wszystkie elementy zdjęcia były ostre), oraz przypadkiem, gdy została wykorzystana mała głębia ostrości do wydobycia fotografowanego obiektu i pozbycia się szczegółów tła.

Dziś zajmiemy się przypadkiem pośrednim, czyli gdy na zdjęciu mamy elementy nieostre, ale ich "nieostrość" nadal umożliwia identyfikację.

Powyższe zdjęcie przedstawia latarnię uliczną na tle ściany budynku. Aby znajdującą się w cieniu latarnię wydobyć z tła użyto przysłony 5,6 w obiektywie o ogniskowej 210 mm (ekwiwalent 315 mm). Dzięki takim ustawieniom ściana budynku pozostała lekko nieostra. Ta nieostrość powoduje, że oglądając zdjęcie doskonale widzimy lampę na tle budynku, to ona zwraca naszą uwagę. Gdyby budynek był całkiem ostry odbiór zdjęcia byłby zgoła inny - latarnia była by "śmieciem" przeszkadzającym w oglądaniu zdjęcia architektury.

Można zadać pytanie dlaczego przy tak otwartej przysłonie budynek jest tak ostry? Wynika to z dużej odległości aparatu od fotografowanego obiektu. Głębia ostrości zależy przede wszystkim od odległości. A im większa odległość - tym głębia większa oraz równocześnie trudniej rozmyć tło do utraty szczegółów.

Warunkiem koniecznym do rozmycia tła, tak aby stało się całkowicie pozbawione szczegółów, jest niezbyt duża odległość aparatu od punktu nastawienia ostrości, czyli fotografowanego obiektu i względnie duża od obiektu do tła (tak jak w przykładzie z poprzedniego odcinka). W naszym dzisiejszym przykładzie odległość od aparatu do latarni była na tyle duża, że nie było możliwe całkowite rozmycie tła. Z resztą zdjęcie raczej by na tym straciło.

Drugie zdjęcie przedstawia parę siedząca na ławce.

O ile prawie wszystkie szczegóły na zdjęciu są ostre to liście na pierwszym planie są już poza głębia ostrości. Ostrość została ustawiona na ławkę, przy ogniskowej 85 mm (ekwiwalent 127,5 mm). Przysłona była ustawiona na wartości 8. Liście na tym zdjęciu pełnią rolę naturalnego obramowania dla głównego tematu i równocześnie uatrakcyjniają całą kompozycję. A zarazem nie odwracają uwagi od głównego tematu.
Gdyby one także były ostre, mogłyby konkurować z głównym obiektem na zdjęciu.

Oglądając zdjęcie najpierw dostrzegamy to, co jest najjaśniejsze i ostre. To prosty sposób by zwrócić uwagę widza na fotografowany obiekt w sytuacji, gdy w kadrze znajdują się inne, mniej istotne obiekty. Gdyby liście z naszego zdjęcia znalazły się w głębi ostrości mogłyby niepotrzebnie rozpraszać widza, są na tyle mocno oświetlone, że nie sposób byłoby ich nie zauważyć. Rozmywając je w lekkiej nieostrości unikamy w ten sposób takiego obrotu sprawy.

W następnym odcinku zapoznamy się z sytuacją, gdy płaszczyzna ostrości nie będzie równoległa do płaszczyzny matrycy i co dzięki temu można osiągnąć.

Paweł Duma

---