Rodzaje i przykłady komputerów

Podstawowe pojęcia:

• system komputerowy = komputer + peryferia z nim związane;

• serwer sieciowy - komputer świadczący usługi dostępne przez sieć;

• architektura (system) otwarta - elementy można kupić u wielu producentów;

• architektura klient-serwer: usługodawcy i usługobiorcy.

Komputery sterujące

Embedded computers, mikroprocesory wbudowane w różne urządzenia, np. samochody (>10), pralki, tostery, windy, maszyny do szycia.
Mikroprocesory w odzieży, np. inteligentne ubranie, buty, opony samochodowe itp.
MIQ = Machine Intelligence Quotient, iloraz inteligencji maszynowej.

Cyborgizacja - w niedalekiej perspektywie?
Elektroniczne dodatki w ciele człowieka: układy monitorujące pracę organizmu, rozruszniki serca, bioprotezy ...
Mikroprocesory w mózgu? Coraz więcej jest implantów słuchu, wzroku, czuciowych, zapobiegających atakom szału.
Szczurowi wszczepiono elektroniczny hipokamp w 2003 roku.

Superminiaturki: komputery które się nosi!

Wearable computers: ciągła informacja o otoczeniu, bezpośrednia łączność, wspomaganie pamięci. Tworzenie własnego obrazu rzeczywistości, "poszerzona rzeczywistość" (augumented reality) a nie writualna. Przykłady z MIT i innych miejsc.
Elektroniczna odzież - Philips i Levis robią kurtki z wszytym telefonem komórkowym, odtwarzaczem MP3, ekranem i dostępem do Internetu, monitorem rytmu serca. Możliwość wymiany elektronicznych wizytówek przez dotyk rąk. Life shirt (życiodajna koszula) firmy Vivometrics, mierzy 40 parametrów, np. zużycie tlenu czy poziom płynu osierdziowego. Komputery w butach, baterie ładowane mechanicznie!

W przyszłości: biżuteria z komputerami? inteligentny kurz? Wszystko można ulepszyć!

Komputerki kieszonkowe

Zróżnicowana kategoria:

• Komputerki naręczne, w zegarkach.

• Notesy menedżerskie.

• P/PC, Palmtopy, komputerki trzymane w dłoni.

• H/PC, Handheld PC, komputerki trzymane w ręce.

• PDA - Personal Digital Assistants, osobisty asystent cyfrowy.

• Tablet PC

• Zintegrowane urządzenia komputerowo-komunikacyjne: jeszcze telefon czy już komputer?

Komputery w zegarkach PC Watch - wszystkie funkcje podręcznego komputerka. Casio GPS Pathfinder - wbudowany GPS (Global Positioning System). Casio Wrist Camera: 1 MB RAM, ekranik LCD, kamera 28K pikseli, komunikacja przez IrDA. Samsung Watch Phone, analiza poleceń głosowych + czytanie SMS-ów i poczty elektronicznej. Odtwarzacze cyfrowych formatów muzycznych (MP3/WMA i innych) w zegarkach i wisiorkach. Technologia SPOT microsoftu i zegarki firmy Aplix z apletami Java. Miniaturowe urządzenia do gier, np. GameBoy.

Notesy menedżerskie:

• wiekszość oprogramowania w ROMie;

• brak możliwości wczytywania nowych programów, brak systemu operacyjnego;

• wymiana plików z PC;

• działają na baterii miesiącami.

Notesy wielkości karty kredytowej, wkładane do gniazda PC-Card, np. Xirom Rex.

Palmtopy, P/PC

• Działają głównie z systemami operacyjnymi PalmOS, Windows CE lub własnymi.

• Mają często rysiki i rozpoznają pismo ręczne.

• Bogate oprogramowanie.

• Zapewniają pełną wymianę plików (ale nie programów) z komputerami osobistymi PC dla wielu typowych programów.

• Mają możliwości wczytywania programów dla nich napisanych.

• Akumulatory wytrzymują tygodnie bez ładowania.

Przykłady palmtopów.
PSION, PocketPC, Phillips Velo, Cassiopea (Casio),
HP Journada z MS Windows for Pocket PC, kolorowy ekran.

H/PC, Handheld PC

• Podobne do P/PC, często z systemem operacyjnym Windows CE.

• Wykorzystanie rysików i czasem dołączane klawiatury.

• Możliwość dołączenia do Internetu przez telefon komórkowy.

• Możliwości muzyczne odtwarzania plików MP3/WMA.

• Liczne akcesoria i możliwości rozszerzeń za pomocą nietypowych modułów.

Przykłady: Compaq Aero, HP Omnibook, HP OmniGo ...
Książki elektroniczne: BookMan, Franklin Electronic Publishers.

PDA - Personal Digital Assistant, osobisty asystent cyfrowy.

• 
  Programy aplikacyjne: komputer o możliwościach PC.

• Dołączane klawiatury i możliwość korzystania z rysika.

• Mozliwości pracy w Internecie.

• Rozszerzenia typu PC-Card jak dla notebooków.

Przykłady komputerów klasy PDA.

Są kombinacje: kamera/muzyka, kamera/telefon, telefon/muzyka, PDA/kamera... Nadchodzą: palmtopy zintegrowane z telefonami 3 generacji, odtwarzaczami MP3 oraz kamerami cyfrowymi.

Tablet PC - konstrukcja bardzo popierana przez Microsoft, przenośne tabliczki z Windows XP lub Linuxem, dotykowym ekranem, graficznymi notatkami, rysikiem zamiast klawiatury, 1-2kg, ekran 8-10", z zintegrowaną łącznością bezprzewodową, kamerą USB, DVD; oferowane przez wielu producentów, ale nadal mało popularne.

Pośrednie rozwiązanie: Windows Powered Smart Displays, czyli Mira, ekrany dotykowe, które można odłączyć od PC.

Komputery domowe

Komputery domowe: niewielki rynek, zanikają wypierane przez PC.
48-128kB RAM, taśma lub dyskietka, brak standardów oprogramowania (czasami CP/M).

Przykłady popularnych komputerów domowych

Commodore (C64), rozszerzenia CMD
Amstrad i Schneider CPC
Atari, XL 600 i XL 800
ZX Spectrum i inne produkty Sinclaira - w 2000 roku do składnia.
Komputery standardu MSX - nie rozpowszechniły się.

Cudowne lata komputerów domowych

Emulatory komputerów domowych, 8-bitowych, 16/32 bitowych, a nawet emulatory konsol do gier znaleźć można w Internecie, a więc nie wszystko stracone! Ponad 1000 gier dostępnych jest darmowo.

Zastąpiły je komputery do gier, zwane konsolami: Sony PlayStation II, MS X-box. Super grafika i dźwięk, zero obsługi, wystarczy TV chociaż dobry monitor daje lepsze rezultaty.

Komputery przenośne

Portable computers - pierwsze komputery przenośne, ciężkie!
Laptop - podołkowce; kiepskie ekrany, dość ciężkie.

Panel computer - komputer panelowy.
Cały komputer mieści się w panelu LCD, większy od notebooka, ale mniejszy od normalnego PC.

Notebooki

Notebook, laptop - wielkością zbliżone do kartki formatu A4, waga 1-5 kg.

Pentium III i Pentium IV Mobile z technologią StepSize, ograniczającą częstość zegara przy bateryjnym zasilaniu.
Nowe, interesujące procesory: Transmeta Crusoe (Fujitsu, Sony, Gericom, MS Tablet); PowerPC G4 (Apple)
Najlepszy: Pentium Centrino, czyli Pentium M: nieskie zużycie energii i duża wydajność.

Notebooki Apple i i-booki Apple

Dell Polska

Inne znane firmy: Compaq, HP, IBM - Thinkpad, Toshiba, Fujitsu.

Nietypowe notebooki:

Ultralekkie: <1.5 kg, np. Hitachi Vsionbook, Mitsubishi AmiTY (Pedion); Sharp Actius

Sony Vaio SuperSlim, Sony Vaio Direct; Toshiba Portege 7000, Portege 3000 & 6000 info;
HP Sojourn
Sparcbook, notebook na mikroprocesorach Sparc.

Notebooki projekcyjne: odłączane ekrany, wystarczy położyć na rzutnik do folii:
np. Siemens-Nixdorf Polska - notebook SCENIC Mobile 710

PCMCIA (PC Card) - karty do notebooków

Mikro-notebooki

Mikro-notebooki, np. Toshiba Libretto - 0.9 kg, z Windows, w pełni sprawny PC, ale za mała klawiatura by wygodnie pracować.

Optymalne - lekkie notebooki z ekranem XGA, rzędu 12-14".

Komputery osobiste

PC: powstały w 1981 roku wraz z modelem IBM-PC

IBM-PC: płyta systemowa, zawierająca mikroprocesor, pamięć, układy wspomagające (ostatnio często zintegrowany kontroler dysków, kartę graficzną, dźwiękową, czasami kartę sieciową).
Obudowy desktop, tower (wieża).

BIOS - podstawowy system wejścia/wyjścia, definiuje urządzenia znajdujące się w komputerze, czasami zawiera dodatki, np. programy antywirusowe.
Najnowsze wersje BIOSu Intela i innych firm znaleźć można w Internecie.
Aktualne informacje o systemie: w bateryjnie podtrzymywanej pamięci RAM.
Karty rozszerzeń w złączach PCI lub ISA.

RAM: stare 512 KB, 640KB lub 1MB (starsze)
typowe: 64, 128, 256 lub 512 MB RAM (lub więcej).
Dysk stały, kilka standardów oprogramowania, budowa modułowa (karty),
możliwość podłączenia do lokalnych sieci.

Komputery osobiste IBM-PC

Komputery na procesorach Intela, zwykle z systemami Windows: platforma WinTel.
Przykłady: Compaq Computers PL | Dell Optiplex | Dell Server, IBM  PL,  Optimus,
Inne znane firmy: Digital Equipment, Micron Electronics, Texas Instruments ... Adax, TCH

Komputery firmy Apple

Apple Macintosh od 1984, bardzo udany.
Wady: brak klonów, wysokie ceny, jak je rozbudować?
Udane komputery Apple iMac, ładne kolory, cichy, zaawansowane technologie, ale u nas rzadki.

MacOS - system operacyjny kiedyś znacznie lepszy od Windows, teraz powoli dogania (i przegania) ...

Komputery z rodziny Amiga

Amiganci, scena, żargon amigantów, demka, które z tej sceny przeniosły się na PC;
serwer Hornet gromadzi takie demka.
Modele komputerów Amiga

Komputery Atari

Modele komputerów Atari
Popularne wśród muzyków.

Inne komputery osobiste

Komputery nietypowe, np. Acorn Archimedes - znikają.

Komputer sieciowy, NC - Network Computer;
tani, bez dysku, tylko ROM, procesor i pamięć, wszystkie programy użytkowe z serwera - dobry do zastosowań biurowych, łatwa konfiguracja.
Ostatnie wcielenie: IC, Information PC, tani komputer przyszłości?
Zalety - łatwo skonfigurować komputery w większej firmie/pracowni.

Komputery o nowych konstrukcjach, np. jednostka połączona z klawiaturą i monitorem radiowo, w innym pomieszczeniu.
Microsoft lansuje Smart Display, przenośny dotykowy ekran LCD, ale kosztuje tyle co dobre notebooki.

Komputery na kartach

Karty na Transputerach, do szybkich obliczeń na wielu procesorach.
Karty z koprocesorami numerycznymi - np. Microway.
Tanio i szybko - grafika, obliczenia inżynierskie i naukowe; na zwykłych PC lub superkomputerach.

Stacje robocze - workstations

Stacje robocze - workstations: moc obliczeniowa, system wielodostępny, wbudowane możliwości komunikacji

Najważniejsze firmy: DEC, Hewlett-Packard, IBM R6000, Silicon Graphics, Sun, Sun World, miesięcznik elektroniczny

Highscreen Alpha 5000 firmy Vobis, z procesorem Alpha 21164, 500 MHz, Windows NT, tania stacja robocza, zapewnia konwersję aplikacji Windows NT skompilowanych dla procesorów Intela.
Stacje NT - sprzedaje nawet IBM; MicroSoft usiłuje rozszerzyć swoją działalność na rynek dużych korporacji, rozwijając oprogramowanie dla dużych grup (klastrów) komputerów z NT.

Klony:
Sun: Axil, Fujitsu, Rave Computer, Ross Technology Inc, Tatung,

Minikomputery

Minikomputery, supermini - obsługa wielu terminali, transakcje i dostęp do baz danych, stosowane w firmach średniej wielkości.
Obecnie stosowane jako serwery: minikomputery, komputery centralne i komputery masowo równoległe.

Minikomputery firmy DEC: PDP, Vax - kiedyś na wszystkich uczelniach USA.
Obecnie najbardziej popularna seria minikomputerów to IBM AS/400, z systemem operacyjnym OS/400 lub Windows NT - wysoki poziom bezpieczeństwa dostępu do baz danych.

Mainframes - komputery centralne

Komputery centralne: duże systemy, wiele urządzeń zewnętrznych, stosowane w większych firmach.
IBM Serii 360, 370, 390, ES-9000,starsze  43xx,
Siemens-Nixdorf RM i BS; Siemens-Nixdorf w Polsce

Komputery wieloprocesorowe, czyli systemy skalowalne, ich wydajność rośnie prawie liniowo w miarę dostawiania liczby procesorów:

architektura SMP - symetryczna wieloprocesorowa, wspólna pamięć, < 1000 procesorów, zwykle <64.
architektura MMP - niezależna wieloprocesorowa, oddzielna pamięć dla każdego procesora, nawet > 1000 procesorów.

Przykłady SMP: IBM SP2, IBM RS/6000 SP; AT&T GIS 3500, Convex SPP2, Cray superserver CRS640, DEC Alpha, DEC Advantage, HP G70 do HP-T500, Sun Server 2000E i Sun Enterprise, Tandem Computers - Integrity, Silicon Graphics Onyx, Challenge, Power Challenge.

Przykłady MPP: AT&T, rodzina Teradata; Cray T3D, Fujitsu VPP500, Intel IPSC oraz Paragon, Maspar Computer MP2, Meiko CS-2, nCube, Tandem Computers, Himalaya i Thinking Machine CM-5.

Intel Red - 10.000 procesorów > 3 Tflop

Superkomputery

Superkomputery: bardzo duża moc obliczeniowa, 128-16000 MB RAM

NEC Research SX5

Najszybsze komputery:
1997: Intel ASCI Red, 9152 procesorów, pierwszy który osiągnął prędkości teraflopowe (1.3 Tflopa).
1999: IBM "Blue Pacific", ponad 8000 procesorów, teoretyczna szybkość 4 TFlops, 2.6 TB RAM, 75 TB dyski, 50 ton, pobór mocy tylko 4 KW.
2003: najszybszy komputer to japoński NEC SX6 Earth-Simulator/5120, osiągnął 35.9 Teraflopów!

2005: IBM Blue Gene, 1 milion procesorów, prędkość ok. Petaflopa, czyli 10¹⁵ operacji/sekundę, porównywalna z mocą obliczeniową całego mózgu!
PC z Pentium 4/2.5 Ghz osiąga około 2.3 Gflopa.

Porównanie mocy obliczeniowej i pamięci organizmów i komputerów.

Nasze największe centra superkomputerowe: ICM Warszawa, Cyfronet Kraków, Poznań.
Convex - HP; Cray Research Inc, Silicon Graphics, Thinking Machines, Ncube ...
Toruń: Sun Enterprise 6000, 16 procesorów, 7 GB RAM, ok. 5 GFlopów.

Superkomputery graficzne: RenderDrive, 100 razy szybszy od PC, sprzętowo realizuje funkcje renderingu scen.

Porady dla kupujących komputery od firmy Intel są pod adresem www.intel.pl

---