21. Hipoksja i hiperoksja- znaczenie kliniczne.

Hipoksja(niedotlenienie)- względny niedobór O₂ w tkankach. Gdy PO₂ spadnie poniżej 1 mmHg to zmniejsza się produkcja ATP w mitochondriach i gromadzą się produkty przemiany beztlenowej kwasica wewnątrzkomórkowa. Najbardziej wrażliwe na niedotlenienie jest serce i mózg.

Wyróżniamy hipoksje:

1. Krążeniową(zastoinową)- PO₂ jest w normie, przepływ w tkankach za mały (choroby serca, naczyń obwodowych)

2. Hipoksyczną- PO₂ krwi tętniczej obniżone np. na dużych wysokościach, podczas oddychania mieszanka uboga w tlen.

3. Hipoksyczną (szczególny rodzaj)- nierównomierny stosunek wentylacji do przepływu krwi w płucach (przeciek płucny, hipowentylacja)

4. Anemiczną- obniżona zawartość Hb transportującej tlen we krwi (krwotoki)

5. Histotoksyczną- ilość O₂ dostarczana tkankom jest wystarczająca, ale zużytkowanie jest upośledzone z powodu działania toksyn.

Hiperoksja (natlenienie)- wzrost PO₂ w tkankach. Hiperoksja uzyskiwana jest przez oddychanie mieszanka gazowa wzbogaconą w tlen lub czystym O₂ pod zwykłym lub zwiększonym ciśnieniem, ma zastosowanie w celach leczniczych. Wskazaniem do leczenia jest: hipoksja hipoksyczna, choroba kesonowa- usuwanie banieczek gazu z ustroju, zatrucie CO.

Tlenoterapia daje dobre wyniki w leczeniu hipoksji:

-hipoksycznej (wynikająca z nierównomierności wentylacji i perfuzji)

-anemicznej- zwiększa się łączna zawartość O_2, transportowanego z płuc do tkanek

Niewielką poprawę obserwujemy w hipoksji:

-krążeniowej

-histotoksycznej.

Wskazaniem do tlenoterapii, niezależnie od przyczyny, jest spadek PO₂ we krwi tętniczej poniżej 50 mmHg, co przy pH=7,4 odpowiada wysyceniu tlenowemu Hb poniżej 85%.

Podawanie O₂ pod zwiększonym ciśnieniem może być niebezpieczne z powodu: osłabienia wentylacji, skłonności do zapadania płuc, zarastania naczyń siatkówki, uszkodzenie tkanki płucnej (przez wolne rodniki), zaburzeń w OUN.

---