Projekt pozyskania drewna

Dla Nadleśnictwa Olkusz

Wykonał:

Sebastian Tylkowski

Grupa VII

Warszawa, czerwiec 2010r.

Wstęp:

Nadleśnictwo Olkusz położone jest w województwie śląskim i małopolskim, rozciągając się w kierunku północ - południe na długości 41 km i w kierunku wschód - zachód na długości 33 km. Na obszarze Nadleśnictwa znajdują się trzy powiaty: Olkuski (gminy: Bukowno, Bolesław, Klucze, Olkusz i Wolbrom), Zawierciański (gminy: Zawiercie, Ogrodzieniec, Pilica
i Żarnowiec) i powiat miasto Dąbrowa Górnicza (gmina miasto Dabrowa Górnicza) Obejmuje powierzchnię 17113,2 ha, z czego 16846,4 ha to lasy.

- grupa I - lasy ochronne- pow. 13748,03 ha . Są to głównie lasy uszkodzone przez przemysł (48,7%), glebochronne (18,1%), lasy wokół miast i w miastach (łącznie 16,5%), pozostałe (1,0%)

- grupa II - lasy gospodarcze - pow. 2601,42 ha (z czego 2333,03 ha w obrębie Pilica).

Według regionalizacji przyrodniczo-leśnej tutejsze lasy położone są w VI Krainie Małopolskiej w trzech dzielnicach:

- 7 Dzielnicy Wyżyn i Pogórza Śląskiego,

- 8 Dzielnicy Wyżyny Krakowsko - Częstochowskiej,

- 9 Dzielnicy Wyżyny Środkowo - Małopolskiej.

Prace ścinkowe prowadzone są w kilku oddziałach jednocześnie.

Głównym odbiorcą drewna jest firma meblarska Black Red White mieszcząca się w Biłgoraju. Firma ta odbiera przede wszystkim sortymenty wielkowymiarowe, ale również średniowymiarowe (na płyty techniczne). Sortymenty małowymiarowe są dostarczane głównie do zakładów celulozowo- papierniczych w Kluczach. Drewno z miejsca ścinki zrywane jest przy pomocy ciągników rolniczych dużej mocy, wyposażonych w łańcuchy zrywkowe
i wciągarko- myglarki do dróg leśnych, utwardzonych kamieniem, przystosowanych
do przemieszczania wysokotonarzowych samochodów ciężarowych, wyposażonych
w hydrauliczne dźwigi samozaładunkowe. W przypadku drewna średnio- i małowymiarowego po zerwaniu go ciągnikami rolniczymi do dróg leśnych (odległość zrywki do 1 km), dalej transportowane jest przy pomocy nasiębiernych środków transportu do składnic przyzrębowych, manipulacyjnych, mieszczących się przy drogach o utwardzonych nawierzchniach.
Tam następuje końcowa wyróbka i załadunek tych sortymentów na samochody wywozowe.

Założenia do projektu:

1. Projekt prac związanych z pozyskiwaniem drewna Nadleśnictwa Olkusz dotyczy rębni 2d- częściowej gniazdowej.

2. 1 - Typ siedliskowy lasu na powierzchni zrębowej - LMśw,

3. Bonitacja dla Db , Bk,- II klasa,

4. Łączna powierzchnia do zorganizowania pozyskania 38,5 ha.

5. Szkic sytuacyjny całej powierzchni:

6. Drogi - stan dróg oddziałowych jest dobry, należą do kategorii III , są wykonane z nawierzchni żwirowej plus warstwa odsączająca z piasku średniego. Droga gminna jest pokryta dywanikiem bitumicznym.

7. Kierunek wywozu surowca:

Drewno wielkowymiarowe- tartak Olkusz

S2- składnica Klucze,

8. W jednej grupie czynności na wszystkich powierzchniach warunki pozyskania drewna są jednakowe.

9. Pojazdy, narzędzia, sprzęty ręczne i mechaniczne oraz indywidualne wyposażenie robotników jest tej samej klasy co obecnie używany w Lasach Państwowych.

10. Środki techniczne wykorzystane przy wywozie nie muszą mieć ciągle zapewnionej pracy.

11. W przypadku ciężkiego sprzętu mechanicznego, jak ciągniki, rębarki i korowarki, określa się czas pracy sprzętu bez uwzględnienia pracowników.

12. Nie określa się czasu pracy personelu nadzorującego.

13. Prace na przygotowanych składnicach zalicza się do I grupy trudności, na składnicach zbiorczych wydajność zwiększa się o 20%.

14. Pozyskanie odbywa się w ramach cięć przygotowawczych, obsiewnych, odsłaniających i uprzątających rębnią II d.

Miąższość sortymentów

Powierzchnia manipulacyjn- 6ha; 7 powierzchni x 5,5ha= 38,5ha

WA0 (ø>35cm)- 10m³/ha = 385m³

WA1 (ø>35cm)- 6m³/ha = 231m³

WB0 (ø>35cm)- 25m³/ha = 963m³

WC0 (24cm>ø>35cm)- 45m³/ha = 1734m³

WD (ø>24cm)- 82m³/ha = 3157m³

Razem W: 6470m³

S2- 5m³/ha = 193m³

S4- 3m³/ha = 116m³

Razem S 309m³

M2- 3m³/ha = 116m³

Warunki pracy

Kompleks leśny położony jest na terenie nadleśnictwa Olkusz. Posiada on 110 oddziałów
o wielkościach zbliżonych do 24ha. Ukształtowanie terenu ma charakter nizinny, a punktowo wyżynny.

Na terenie kompleksu zaplanowana została gospodarka zrębowa przy pozyskaniu rębnią częściową w systemie sortymentowym drewna krótkiego (SWS). Pozyskiwana masa
z 7 oddziałów wynosi 7357m³ na powierzchni 38,5 ha. Średnie pozyskanie z oddziału wynosi 1051 m³.

Przyjęty schemat pozyskania drewna w systemie SWS:

Przebieg pozyskania drewna został przedstawiony graficznie:

Legenda:

P- przygotowanie stanowiska pracy Zr- zrywka

Ś- ścinka U- układanie

O- okrzesanie O- Odbiórka

M- manipulacja

składnica docelowa

składowanie międzyoperacyjna

Obliczenie pracochłonności wykonywanych zadań

Operacje technologiczne	Surowiec	Pozycja katalogowa	Stopień trudności	Norma tabelaryczna pracochłonności	Współczynnik	Miąższość [m3]		Pracochłonność
														na 38,5 ha	na 1 ha
																na 38,5	na 1 ha
	Całkowity wyrób drewna bez korowania z użyciem pilarki i pomocniczych narzędzi	W d(do 24)	CWDPN	3	1	1	3850	100	30800	800
		W d(do 24)	CWDPN	3	0,75	1	2618	68	15708	408
		S2 dł do1,5	CWDPN	3	2,35	1	116	3	2171	56
		S2 dł. pow.1,5	CWDPN	3	2,05	1	77	2	1263	33
		S4	CWDPN	3	1,95	1	116	3	1810	47
		M2	CWDPN	4	2,5	1	116	3	2310	60
	Zrywka nasiębierna kłód z mechanicznym załadunkiem i rozładunkiem	W iglaste	ZRYW-NASM	1	0,158	1	4158	108	5256	137
		W liściaste	ZRYW-NASM	1	0,163	1	2310	60	3012	78
	Zrywka nasiębierna drewna średniowymiarowego z mechanicznym załadunkiem i rozładunkiem	S iglaste	ZRYW-NASM	1	0,153	1	231	6	283	7
		S liściaste	ZRYW-NASM	1	0,173	1	77	2	107	3
	Zrywka nasiębierna drewna średniowymiarowego z mechanicznym załadunkiem i rozładunkiem	M2 iglaste	ZRYW-NASM	1	0,193	1	39	1	77	2
		M2 liściaste	ZRYW-NASM	1	0,193	1	76	2	116	3
							Zrywka:	8851
Razem:								62913	1634

Obliczenie bezpośrednich kosztów godzinowych oraz rachunkowych pracy maszyn

Elementy składowe	FARMTRAC 80 4WD (ciągnik)	Forwarder Timberjack 1010D
Koszt zakupu [pln]	85500	900000
Potrącenia	3,85	-
Odsetki	3,08	-
Płace	16,15	-
Łącznie	23,07	-
Paliwo	39,60	39,60
Smar	4,00	15,0
Olej hydrauliczny	6,40	15,0
Naprawy i serwis	0,43	0,40
Prowadnice piły	0,00	0,00
Łańcuchy pił łańcuchowych	0,00	0,00
Olej do piły łańcuchowej	0,00	0,00
Łącznie	50,43	70,00
Koszty całkowite	73,50 [zł]	217,56 [zł]
Koszty całkowite w ciągu roku	134731,91 [zł]	310019,94 [zł]
Koszty m3 całkowite	7,35 [zł]	21,70 [zł]

	koszty całkowite	wydajność	koszt za pozyskanie 1 m^3
Pilarka	31,41 zł	2 m^3/h	15,70 zł
Ciągnik	73,50 zł	8 m^3/h	7,35 zł
Forwarder	217,56 zł	10 m^3/h	21,70 zł

Obliczenia ze względu na użyty sprzęt i czas pracy:

Pilarka spalinowa STIHL MS 260 :

W: 0,91*0,69= 0,6279

S₂: 2,05*0,20= 0,4100

M: 2,60*0,11= 0,2860

----------------

N= 1,3239

Wydajność w przeliczeniu na 1 robotnika w ciągu jednej zmiany roboczej:

W= 8/1,3239= 6,04 m³/dzień W= 6,04/8= 0,755 m³/h

Forwarder Timberjack 1010D:

S₂: 0,117*0,62= 0,0725

M: 0,121*0,38= 0,0459

----------------

N= 0,1185

Wydajność w przeliczeniu na 1 robotnika w ciągu jednej zmiany roboczej:

W= 8/0,1185= 67,5 m³/dzień W= 67,5/8= 8,44 m³/h

Ciągnik FARMTRAC 80 4WD:

W: 0,160*0,89= 0,1424

----------------

N= 0,1424

Wydajność w przeliczeniu na 1 robotnika w ciągu jednej zmiany roboczej:

W= 8/0,1424= 56,18 m³/dzień W= 56,18 /8= 7,02 m³/h

Określenie liczebności zespołu Ze względu na stosowanie rębni częściowej
z nawrotami siedmioletnimi planuję pozyskanie w następujących udziałach:

Cięcia przygotowawcze: 10% całkowitej miąższości,

Cięcia obsiewne: 15% całkowitej miąższości,

Cięcia odsłaniające 15% całkowitej powierzchni,

Cięcia uprzątające 60% całkowitej miąższości

Operacje technologiczne łącznie

Na powierzchni zrębowej 62913 roboczogodzin

Zrywka 8851 roboczogodzin

Dni roboczych 65 * 8 godz. = 520 godz.

Operacje technologiczne w Cięciu przygotowawczym

Na powierzchni zrębowej 6292roboczogodzin

Zrywka 886 roboczogodzin

Liczba robotników-

6292rbh/520=12,1

Na powierzchni zrębowej 13

Zrywka 2

Liczba forwarderów- 2

Wykres Gaunt'a

Tydz. 1	Tydz. 2	Tydz. 3	Tydz. 4	Tydz. 5	Tydz. 6	Tydz. 7	Tydz. 8	Tydz. 9
13*7	13*7	13*7 2*7	13*7 2*7	13*7 2*7	13*7 2*7	13*7 2*7	13*7 2*7	13*4,5 2*6,5

Zestawienie kosztów pozyskiwania drewna oraz wartości pozyskanego drewna:

W:

Koszt pozyskania : 15,70 + 7,35 + 21,70= 44,75 zł/ m³

Koszt pozyskania na 38,5 ha dla:

WA: 44,75*616= 27566 zł

WB: 44,75*963= 43095 zł

WC: 44,75*1734= 77597 zł

WD: 44,75*3157= 141276 zł

Dochód z 38,5 ha dla:

Średnia cena surowca wielkowymiarowego: 323zł/m³

WA: 198968-27566= 171402 zł

WB: 311049-43095= 267954 zł

WC: 560082-77597= 482485 zł WD: 1019711-141276= 878435 zł

Razem 1800276 zł                            

S₂:

Cena drewna za m³ : 159,09 zł

Koszt pozyskania : 15,70 + 21,70 = 37,4 zł/ m³

Koszt pozyskania na 38,5 ha dla:

S: 37,4*309= 11557 zł

Dochód z 38,5 ha dla:

S: 49159-11557= 37602 zł

M:

Cena drewna za m³ : 100,94 zł

Koszt pozyskania : 15,70 + 21,70 = 37,4 zł/ m³

Koszt pozyskania na 38,5 ha dla:

M: 37,4*116= 4339 zł/ m³

Dochód z 38,5 ha dla:

M: 58343-4339= 54005 zł

Dochód razem za pozyskanie 7357 m³ wynosi dla powierzchni 38,5 ha wyniesie 1891883zł.

Podsumowanie i wnioski:

Na terenie całego nadleśnictwa Olkusz w ramach wszystkich cięć rębnych, pozyskujemy z 38,5 ha terenu 7357 m³ surowca. Jak wynika z powyższych obliczeń w ciągu dnia roboczego pracownik pozyskuje 6,04 m³ .

Użyty sposób pozyskania drewna w rębni IV d na terenie nadleśnictwa Olkusz
jest najbardziej rozpowszechnioną metodą pozyskania w Polsce- sposób SWS (system sortymentowy drewna krótkiego).

Zastosowanie nasiębiernego sposobu zrywki i wywozu pozwoliło jednocześnie
na zwiększoną ochronę nalotów młodo powstałego drzewostanu, zwiększenie wydajności pracy, przez uzupełnianie pracy Forwordera i Ciągnika z nasiębiernym zestawem załadunkowo- rozładunkowym oraz łatwość poruszania
się po powierzchni zrębowych. Dochód uzyskany ze sprzedaży drewna pozwoli na zrekompensowanie wkładu finansowego wniesionego w zakup sprzętu
do pozyskania poniesionych przez Nadleśnictwo lub Zakłady usług Leśnych.

Zastosowana metoda pozyskania i otrzymane dochody pozwalają na zatrudnienie kilku zakładów usług leśnych do pozyskaniu drewna. Użyty w celu pozyskania tego drewna system SWS, jest właściwym dla tej formy pozyskania.

Literatura:

„Pozyskanie drewna” Zbigniew Laurow, Warszawa 1999

„Katalog norm czasu dla prac w pozyskaniu drewna”

„Katalog norm czasu dla prac przy zrywce drewna środkami mechanicznymi”

Materiały pochodzące z Internetu: ceny urządzeń, opisy warunków przyrodniczych nadleśnictwa Olkusz itp.

„Zasady hodowli lasu” obowiązujące w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe

Załączniki:

Zał1. Cennik drewna okrągłego N-ctwa Olkusz

P

Ś

O

M

Zr

O

O

Zr

U

Odbiorca

Składnica przy zrębowa

W

S₂, S_4, M

U

Przy pniu

Szlak zrywkowy

Droga wywozowa

Szlak zrywkowy

Droga gminna

Granice powierzchni

Droga oddziałowa

Powierzchnia manipulacyjna.

Powierzchnia składowania

Droga wywozowa

---