1. Wskazania do środków zwiotczających mięśnie:

a) rozluźnienie mięśni podczas zabiegów i ułatwienie dostępów chirurgicznych.

b) możliwość kontroli oddychania podczas znieczulenia ogólnego.

c) ułatwienie repozycji zwichnięć stawów i złamań kości.

d) ułatwienie intubacji.

e) zmniejszenie dawki środka znieczulenia ogólnego.

f) ułatwienie indukcji znieczulenia ogólnego.

g) farmakologiczne kładzenie dużych zwierząt.

h) potencjalizowanie działania ŚZM przez środki znieczulające dożylne i wziewne.

2. Stosowanie ŚZM: a) ostrożność stosowania i dawkowanie ze względu na możliwość zatrzymania oddychania w dawkach klinicznych.

b) nie mają działania przeciwbólowego, uspokajającego i nasennego – stosowanie z innymi anestetykami.

c) hipotermia u małych zwierząt.

d) nie przechodzą przez barierę krew-mózg.

e) nie przechodzą przez barierę krew-łożysko.

f) im wyższa dawka, tym silniejsze i dłuższe działanie.

3. Kolejność porażenia mięśni 30-60 sekund po iniekcji dożylnej:

a) powieki, wyrazowe twarzy, język, gardło, żuchwa, szyja.

b) ogon.

c) dystalne okolice kończyn – palce, stęp, nadgarstek  proksymalne okolice kończyn – ramię, podramię oraz udo, podudzie.

d) miednica.

e) powłoki brzuszne tylne  powłoki brzuszne przednie.

f) przednie międzyżebrowe.

g) krtań.

h) przepona.

‘Wybudzenie’ przebiega odwrotnie.

4. Środki: a) działające obwodowo: *działające przez niedepolaryzację: •D-tubokuraryna

•galamina

•pankuronium

•alkuronium

•vekuronium

•atrakuronium

•pipecuronium

*depolaryzujące -  z farmakologii znać mechanizmy działania: •suksametonium/sukcynylocholina

•dekametonium.

b) działające ośrodkowo: *mefenazyna;

*eter glicerynowy gwajakolu – gwajamar.

5. Technika użycia: a) premedykacja: *środki sedatywne;

*atropina;

*analgetyki;

*barbiturany (konie).

b) ...

6. a) środki depolaryzujące: *przejściowe włókienkowe drżenie mięśni;

*nagłe zwiotczenie mięśni;

*brak możliwości zniesienia porażenia.

b) środki niedepolaryzujące: *brak przejściowego włókienkowego drżenia mięśni;

*stopniowe zwiotczenie mięśni;

*możliwość zniesienia porażenia: •neostygmina

•pirydostygmina

•erdfonium.

7. Początek działania: a) szybki < 1 min – sukcynylochyolina.

b) średni 1-2 min – atrakuronium, wekuronium, miwakuronium

c) wolny 3-5 min – pankuronium, doksakuronium.

8. Czas działania: a) ultrakrótki 1-3 min – sukcynylocholina.

b) krótki 5-10 min – atrakuronium, miwakuronium.

c) średnio długi 10-20 min – wekuronium.

d) długi 20-40 min – pankuronium, doksakuronium, pipekuronium.

9. Sukcynylocholina: a) *krótkotrwający blok depolaryzacyjny – zwiotczenie mięśni szkieletowych bez porażenia przepony;

*łagodne położenie się pacjenta;

*bezdech do 2 min i potem hiperwentylacja;

*powrót aktywności motorycznej 3-5 min;

*tachykardia i bradykardia;

*może być arytmia.

b) działanie uboczne: *bradykardia po podaniu wielokrotnym;

*tachykardia i zwiększone ciśnienie tętnicze przy wysokich dawkach;

*uwalnianie histaminy i spadek ciśnienia przy wysokich dawkach;

*bezdech;

*bolesność mięśni.

c) dawkowanie: *koń: 0,1-0,3 mg/kg m.c. dożylnie, czas działania 1-10 min;

*pies: 0,33-0,44 mg/kg m.c. dożylnie, czas działania 5-30 min;

*kot: ...

10. Dekametonium: a) działanie jak sukcynylocholina.

b) dłuższe działanie od 9.

c) brak uwalniania histaminy.

d) psy: .... mg/kg m.c.

11. D-tubokuraryna: a) po podaniu dożylnym poraża: *mięśnie gałki ocznej;

*mięśnie kończyn;

*mięśnie tułowia;

*przeponę.

b) atropina do premedykacji: *bradykardia;

*ślinienie;

*zmniejszenie wydzieliny oskrzelowej.

Atropina przeciwdziała temu.

c) *spadek ciśnienia tętniczego;

*tachykardia;

*skurcz oskrzeli;

*zmniejszenie krzepliwości krwi;

*atonia pp;

*atonia pęcherza moczowego.

d) działanie: *2-3 min po podaniu;

*utrzymuje się przez ok. 30 min.

e) dawkowanie: *psy: 0,132 mg/kg m.c. – porażenie do 100 min;

*koty: 0,22 mg/kg m.c. – porażenie do 20 min.

f) neostygmina z atropiną dożylnie podana odwraca działanie.

12. Pankuronium: a) silniej od 11.

b) działanie podobne jak 11.

c) brak uwalniania histaminy.

d) może => tachykardię.

e) dawkowanie: *psy: 0,02-0,06 mg/kg m.c. – porażenie 20-100 min;

*koty: 0,02 mg/kg m.c. – porażenie 15-20 min;

*konie: 0,08-0,14 mg/kg m.c. – porażenie 15-35 min.

13. Wekuronium: a) działa krócej niż 12.

b) mały wpływa na układ krążenia;

c) dawkowanie: *psy: 0,1-0,2 mg/kg m.c. – porażenie 10-40 min;

*koty: 0,02-0,04 mg/kg m.c. - porażenie 5-9 min;

*konie: 0,1 mg/kg m.c. - porażenie 20-40 min.

14. Atrakuronium: a) *działanie zbliżone do 11;

*możliwość podawania infuzyjnego;

*brak lub min. wpływ na ukł. krążenia;

*psy: 0,2 mg/kg m.c. domięśniowo;

*po 5 min przy podaniu pompą infuzyjną (wlew ciągły) już działa.

b) dawkowanie: *psy: 0,1-0,4 mg/kg m.c. dożylnie;

*koty: 0,1-0,25 mg/kg m.c. – porażenie 10-20 min;

*konie: 0,07-0,09 mg/kg m.c. - porażenie 8-25 min.

15. Neostygmina – antagonista niedepolaryzujących ŚZM:

a) hamowanie wydzielania cholinesterazy => kumulacja acetylochohliny.

b) bradykardia.

c) wzmożone wydzielanie śliny.

d) zwiększona perystaltyka.

e) zwężenie źrenicy.

f) dawkowanie: 0,02-0,04 mg/kg m.c. dożylnie razem z atropiną 0,02 mg/kg m.c. dożylnie. Atropina 1-2 min przed neostygminą. Działanie 2-4 min od podania i czas działania 5-45 min.

16. Edrofonium – antagonista: a) działa krócej niż 15.

b) również antagonista.

c) rzadko stosowany.

17. Eter glicerynowy gwajakolu/gwajamar: a) *blok przewodnictwa rdzeniowego;

*rozluźnienie mięśni i łagodne położenie się pacjenta;

*minimalny wpływ na przeponę;

*zwiotczenie mięśni gardła i krtani – ułatwienie intubacji;

*działanie uspokajające;

*możliwe działanie przeciwbólowe;

*kładzenie koni!

b) *stosowany w premedykacji do zwiotczenia mięśni;

*indukcja znieczulenia;

*stosowany z tiopentalem do intubacji koni;

*stosowany w znieczuleniu ogólnym;

*spokojne wybudzenie.

c) wpływy: *minimalny na układ oddechowy – wzrost lub spadek liczby oddechów;

*zmniejszenie objętości oddechowej;

*wzrost ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla;

*okresowy bezdech.

d) *podawanie dokładnie dożylne;

*roztwory 5-10% w 5-10% glukozie (bo glukoza przeciwdziała pobudzeniu i trombolizie powodowanych przez gwajamar);

*szybki wlew;

*czas działania 10-20 min;

*zwiotczenie 7-10 min;

*dawka może być uzupełniania.

e) dawkowanie: *konie: 50-100 mg/kg m.c. według efektu działania;

*psy: 100-200 mg/kg m.c. według efektu działania.

f) może być stosowany z innymi lekami.

Opioidy

1. a) μ: *działanie przeciwbólowe;

*depresja oddechowa;

*euforia;

*nudności i wymioty;

*zaburzenie perystaltyki jelit;

*zwężenie źrenicy;

*sedacja;

*bradykardia;

*zaburzenie regulacji temperatury.

b) κ: *działanie przeciwbólowe;

*sedacja;

*zwężenie źrenicy;

*możliwa depresja oddychania.

c) σ: *halucynacje;

*wzrost napięcia mięśni;

*tachykardia;

*pobudzenie wazomotoryczne.

d) δ: *analgezja;

*zaburzenie motoryki;

*depresja oddychania.

2. a) morfina: +++ na μ, +/- na κ, + na σ i + na δ.

b) fentanyl: +++, +, +, +.

c) petydyna: ++, -, -, -.

d) meperidina: +++, +, +, +.

e) boupronerfina: +++, ?,-, ?.

f) butorfanol: ++, ++, +, -.

g) oxymofrina: ++, +, +, -.

h) pentazocyna: ++, +, -, +.

i) naloksan: +, +, +, -.

3. Agoniści: wiążą się z receptorami opioidowymi – wywołują działanie:

a) morfina.

b) meperydyna.

c) oxymorfina.

d) fentanyl.

e) sulfantanyl.

f) alfentanyl.

g) cerfentanyl.

h) heroina

i) kodeina.

4. Agoniści/antagoniści – działanie agonistyczne w połączeniu z jednymi receptorami i antagonistyczne w połączeniu z innymi: a) buprenorfina.

b) butofanol.

c) pentazocyna.

d) nalorfina.

e) valbufina.

5. Opioidy: a) bezbolesność.

b) czucie głębokie i świadomość zachowane.

c) sedacja u psów, pobudzenia u koni i kotów.

d) depresja oddechowa – stopień zależy od dawki.

e) ślinienie, nudności i wymioty u psów i kotów.

f) zwiększenie motoryki pp.

6. Meperydyna/dolantyna, petidyna: a) działanie u psów 7-10 słabiej niż morfina.

b) działanie spazmolityczne.

c) powoduje spadek ciśnienia dożylnego.

d) niewielka depresja układu oddechowego.

e) średni czas działania to 1,5 h.

f) dawkowanie: *psy: 2-4 mg/kg m.c. śródskórnie;

*konie: 1-2 mg/kg m.c.

7. Fentanyl: a) działa 100x silniej niż morfina.

b) działanie sedatywne.

c) depresja układu oddechowego (najbardziej w 15. minucie) – czasem = > hiperwentylacja.

d) przeczulica słuchowa – u psów!

e) bradykardia – premedykacja atropiną.

f) psy: 0,001-0,005 mg/kg m.c.

g) działa po 5 min podaniu dożylnego.

h) najsilniejsze działanie w 30. minucie podania.

8. Dextromoramid/Palfium: a) działanie przeciwbólowe i sedatywne.

b) spadek ciśnienia i bradykardia.

c) depresja układu oddechowego – zaburzenia wymiany gazowej.

d) przeczulica słuchowa – bardzo silna u psów.

e) pobudzenie perystaltyki jelit.

f) dawkowanie: psy – 0,05 mg/kg m.c. domięśniowo.

g) działa po 5 min przez 2-3 h.

h) stosować można z kombelenem.

9. Buprenorfina: a) działa 30x silniej niż morfina.

b) depresja układu oddechowego.

c) bradykardia.

d) spadek ciśnienia tętniczego.

e) dawkowanie: *psy: 0,01 mg/kg m.c.;

*koty: 0,06-0,01 mg/kg m.c.;

*konie: 0,06 mg/kg m.c.

f) pełne działanie 20-30 min po podaniu domięśniowym lub dożylnym.

g) czas działania 6-8 h.

h) potencjalizowanie α2-agonistów – nasila ich działanie przeciwbólowe.

i) niewydolność nerek i choroba niedokrwienia serca – u zwierząt z tymi dolegliwościami może być podawana.

j) możliwość podawania z różnymi lekami.

k) metabolizowanie w wątrobie.

l) podanie: *dożylne;

*domięśniowe;

*zewnątrzoponowe.

m) działania niepożądane: *nadciśnienie;

*tachykardia;

*pobudzenie.

10. Butorfanol/Torbugesic/Butomidor: a) działa 4-7x silniej niż morfina.

b) bradykardia.

c) spadek ciśnienia tętniczego i objętości minutowej serca.

d) depresja układu oddechowego z efektem pułapowym – nie pogłębia się.

e) działanie przeciwbólowe ulega ‘wysyceniu’ – po podaniu większej dawki działanie przeciwbólowe nie przedłuża się.

f) α2-agoniści nasilają działanie p.bólowe.

g) można podać doustnie.

h) działanie 5 min po podaniu dożylnym, 5-15 min po podaniu domięśniowym.

i) czas działania: 1-4 h.

11. Nalokson: a) ‘czysty antagonista’ – brak działania przeciwbólowego i depresyjnego na układ oddechowy.

b) wzrost liczby oddechów u pacjentów z depresją oddychania.

c) powrót obniżonego ciśnienia do normy.

d) odwraca działanie uspokajające.

e) działa krócej niż niektóre opioidy – 30-60 min.

f) działania uboczne:*podniecenie, euforia;

*bradykardia;

*bezdech;

*wymioty;

*ataksja.

g) dawkowanie: 0,04-0,1 mg/kg m.c. dożylnie, dawki frakcjonowane!