WYPADKI PRZY PRACY I CHOROBY ZAWODOWE 1.12.2010

Za wypadek przy pracy uważa się :

• Nagłe zdarzenie

• Wywołane przyczyną zewnętrzną

• Które nastąpiło w związku z pracą

Brak któregokolwiek z tych czynników uniemożliwia zakwalifikowanie zdarzenia jako wypadek przy pracy

Brak skutku wypadku np. w postaci uszczerbku na zdrowi czy choroby nie stanowi kryterium nie uznania czy uznania zdarzenia za wypadek przy pracy

Nagłość zdarzenia : kryterium to przesądza i tym czy dane zdarzenie kwalifikuje się jako wypadek przy pracy cz też chorobę zawodową

Przyczyna zewnętrzna – kwalifikuje zdarzenie jako wypadek przy pracy choćby równocześnie działaly inne (Wewnętrzne mogą to być:

• Urazy spowodowane działaniem elementów ruchomych luźnych

• Działanie zbyt wysokich temperatury

• Działanie energii elektrycznej

• Działanie substancji chemicznych

• Wysiłek fizyczny niezbędny do wykonywanej pracy

• Urazy spowodowane potknięciami i upadkami

• Czy innego pracownika nawet bez złego zamiary

• Czynności samego pracownika

• Przeżycie wewnętrzne związane z pracą – stres

Związek z pracą- zachodzi wówczas gdy istotną przyczyną wypadku jest popełnienie przez pracownika obowiązków wynikających ze stosunku pracy bądź związanych z nim. W szczególności związek z pracą zachodzi :

• Podczas lub związku z wykonywaniem pracy przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych

• Podczas lub związku w wykonywaniem pracy przez pracowanie czynności w interesie zakładu nawet bez polecenia

• W czasie pozostawienia pracownika w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu pracy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku do pracy

Przez wykonywanie czynności podczas pracy należy rozumieć zachowanie się pracownika jego działanie lub zaniechanie działania w samym procesie pracy w czasie wykonywania zwykłych czynności czyli czynności które są zgodne z umową o pracę rodzajem zajmowanego stanowiska z zakresem czynności z funkcjami zawodowymi wchodzą tym samym w zakres obowiązków pracownika

Określenie podczas wykonywanej czynności wskazuje że wypadek mógł powstać w czasie wykonywanej czynności jednak nie w bezpośrednim związku z ich wykonywaniem

Zerwanie związku z pracą następuje wówczas gdy pracownik wykonuje czynności należące do jego sfery prywatnej lub podejmował czynności które nie wynikają z zatrudnienia lub wręcz utrudniania pracy

Zgodnie z dotychczasową wykładnią przyjętą orzecznictwie sądu najwyższego nie może być kwalifikowany jako wypadek przy pracy wypadek :

• Przy uprawianiu sportu i braniu udziału w zawodach choćby odbywały się w godzinach pracy i za zgodą przełożonych

• Na imprezie rozrywkowo-wypoczynkowej nawet organizowanej przez zakład pracy

• Samobójstwo pracownika w zakładzie pracy

• Jak zdarzył się pracownikowi w czasie przebywania w godzinach pracy poza zakładem pracy bez polecenia

• Jakiemu uległ pracownik po godzinach pracy wykonując zwód na swój rachunek

• W czasie bójki osobistej

Wypadki traktowane na równi z wypadkami przy pracy :

• Czasie trwania podróży służbowej chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika które nie pozostawało w związku z wykonywaniem powierzonych zadań

• Podczas szkolenia w zakresie samoobrony

• Przy wykonywaniu działań zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe lub polityczne

W tych wypadkach nie ma znaczenia fakt że wypadek nastąpił poza terenem zakładu pracy

podział wypadków przy pracy ze względu na skutek :

• Bez urazowe – zdarzenia mające cechy wypadku które mogły lecz nie spowodowały uszczerbku na zdrowiu

• Urazowe

• Indywidualne

• Zbiorowe

Za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych na która zapadł pracownik w wyniku działania czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub związek ze sposobem wykonywania pracy

Podejrzenie choroby zawodowej pracownika zgłasza do państwowego inspektora sanitarnego i do państwowo inspektora pracy :

• Pracodawca

• Lekarz - który podczas badania poweźmie podejrzenia o chorobie zawodowej

• Sam pracownik za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim opiekę

• Lekarz stomatolog

• Lekarz weterynarii

Do ogólnych działań technicznych, organizacyjnych, ekonomicznych , medycznych mających na celu zredukowanie choroby zawodowej :

• Eliminowaniu ze środowiska czynników zagrażających zdrowi

• Ograniczeniu siły oddziaływania czynników szkodliwych dla zdrowia

• Ograniczeniu czasu ekspozycji na działanie czynnika szkodliwego na zdrowie

• Odsuwaniu od pracy pracownika u którego stwierdzono wczesne objawy choroby zawodowej

Do działań profilaktycznych należy także biologiczny monitoring stanu zdrowia pracownika realizowany poprzez badania lekarskie:

• Wstępne

• Okresowe

• Kontrolne

Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy o chorób zawodowych wypłacane są tzw. Ubezpieczenia wypadkowego. Prawo do świadczeń mają osoby obojętne tym ubezpieczeniem z racji zatrudnienia na podstawie umów o pracę, cywilno prawnych (zlecenie umowa agencyjna ) gidze praca wykonywana jest w siedzibie zleceniodawcy a także przedsiębiorcy opłacający składkę wypadkową z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej twórcy artyści, duchowni, bezrobotni

Świadczenia wypadkowe wypłacane są :

• Pracownikom

• Członkom rodziny

Świadczenia nie przysługują ubezpieczonemu jeżeli:

• Wyłączną przyczyną wypadku byłą udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia spowodowane przez niego umyślnie na skutek rażącego niedbalstwa

• Ubezpieczony będąc w Steni nietrzeźwym lub pod wpływem środków odurzających substancji psychotropowych

• Osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracujących

Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy :

• Zasiłek chorobowy –otrzymuje go ubezpieczony którego niezdolność do pracy powstała w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Przysługuje niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu od pierwszego dnia niezdolności do pracy w wysokości 100%

• Świadczenie rehabilitacyjne – przysługuje po ewentualnym zasiłku chorobowym, wynosi 100% podstawy wymiaru maksymalny okres pobierania świadczenia to 12 miesięcy nie przysługuje gdy osoba pobiera emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy

• Zasiłek wyrównawczy – przysługuje pracownikowi ze zmniejszoną sprawnością do pracy które wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowi i w związku z tym Konieczn stało się poddanie rehabilitacji o w celu adaptacji lub przyuczeniu do określonej pracy.

• Jednorazowe odszkodowanie – dla ubezpieczonego który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przy czym uszczerbek na zdrowi uważa się takie naruszenie sprawności organizmu które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie mające poprawy , dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty jednorazowe odszkodowanie otrzymują członkowi rodziny ubezpieczonego który zmarły w skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej . odszkodowanie to przysługuje również w razie śmierci na skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej rencisty który był uprawniony do renty z ubezpieczenia wypadkowego

• Renta z tytułu niezdolności do pracy – otrzymuje ubezpieczony który stał się nie zdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy

• Renta rodzinna – przysługuje po ubezpieczonym lub renciście uprawnionym świadczenia który marł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

• Renta szkoleniowa – przysługuje ubezpieczonemu który z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej nie może procować na dotychczasowym stanowisku i wobec którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego

• Dodatek do renty rodzinnej

• Dodatek pielęgnacyjny - przysługuje uprawnionemu do renty z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej – osobie która została uznana za całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji a także osobie która skończyła 75 lat dodatek pielęgnacyjny wynosi 181 zł

• Pokrycie kosztów z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne

Ryzyko zawodowe

Ryzyko zawodowe – prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywana pracą powodująca starty w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy