1. Europejskie reguły więzienne

• Europejskie Reguły Więzienne przyjęte zostały przez Komitet Ministrów Rady Europy w 1987 r. są zbiorem zaleceń adresowanych do państw członkowskich Rady Europy, którymi winny one kierować się w swoim ustawodawstwie wewnętrznym i praktyce penitencjarnej.

• Część I formułuje podstawowe zasady postępowania z osobami pozbawionymi wolności dotyczące poszanowania godności ludzkiej uwięzionych, zakazu dyskryminacji, kontroli jednostek penitencjarnych i ochrony praw osobistych więźniów, utrzymanie stanu ich zdrowia oraz zachowanie szacunku do siebie, rozwijanie w nich poczucia odpowiedzialności i wspieranie takich postaw i umiejętności, które zwiększą ich szansę pomyślnej integracji społecznej po zwolnieniu.

• Część II określa minimalne standardy zarządzania instytucjami więziennymi w zakresie przyjmowania, rejestracji, rozmieszczania i klasyfikacji więźniów, zapewnienia im odpowiednich warunków bytowych i opieki medycznej, dyscypliny, karania i stosowania środków przymusu, kontaktów ze światem zewnętrznym, opieki religijnej i moralnej, informowania więźniów i zapewnienia im możliwości składania skarg i próśb.

• Część III odnosi się do personelu więziennego i zawiera m.in. zasady dotyczące doboru, szkolenia, zatrudniania i składu personelu, powoływania i zakresu działania naczelnika zakładu, warunków dopuszczalnego użycia siły wobec więźniów i stałego informowania opinii publicznej o roli systemu więziennego i o pracy personelu.

• W części IV znajdują się reguły określające sposoby i środki realizacji celu postępowania z uwięzionymi sformułowanego wśród zasad podstawowych.

• Część V poświęcona jest postępowaniu z osobami tymczasowo aresztowanymi oraz więźniami chorymi psychicznie lub związanych z zaburzeniami psychicznymi

1. System elektroniczny (Art. 6,38,56,2,8,28,39)

Art. 2.

1. system dozoru, polega na kontrolowaniu zachowania skazanego przebywającego poza zakładem przy użyciu urządzeń elektronicznych oraz ich instalacji i systemów

2. skazany musi przestrzegać obowiązku pozostawania w miejscu stałego pobytu lub w innym miejscu wskazanym, oraz obowiązek zakazu przebywania w określonych miejscach lub zblizania się do określonej osóby

3. wykonywanie obowiązków przez skazanego podlega kontroli i ma na celu działania wychowawcze i zapobieganie powrotowi do przestępstwa

4. Do środków technicznych zalicza się:

a. nadajnik- radiowy, nadawczy, umieszczony na nadgarstku lub nodze, wysyłający sygnały do urządzenia monitorującego

b. elektroniczne urządzenie rejestrujące:

- stacjonarne urzadzenie monitorujące

- przenośne urządzenie monitorujące – stosowane przez kuratorów sądowych

c. centrala monitorowania – prowadzone przez upoważnione osoby centrum komputerowe

5. Środki techniczne powinny zapewniać odpowiedni zasięg monitorowania, czyli największą odległość, z jakiej elektroniczne stacjonarne lub przenośne urządzenie rejestrujące jest w stanie odebrać i zarejestrować sygnał radiowy wysyłany przez nadajnik

Art. 6.

1. Sąd penitencjarny może udzielić skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności nieprzekraczającej 6 miesięcy w systemie dozoru elektronicznego

2. stosuje się do skazanego na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą roku, jeżeli czas pozostały do odbycia tej kary nie przekracza 6 miesięcy, mając przede wszystkim na względzie dotychczasowe zachowanie skazanego w czasie odbywania kary, które uzasadnia przekonanie, że

w czasie pobytu poza zakładem karnym będzie on przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego.

3. Zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie udziela się skazanemu za umyślnie popełnione przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności, który był uprzednio skazany na taką karę, chyba że zachodzą warunki do wydania wyroku łącznego.

4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do sumy dwóch lub więcej niepodlegających łączeniu kar pozbawienia wolności, które skazany ma odbyć kolejno.

Art. 8.

1. W czasie odbywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego skazany ma obowiązek określonego zachowania się, w szczególności:

a) pozostawania we wskazanym przez sąd penitencjarny miejscu w wyznaczonym czasie, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej;

b) udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego i wykonywania nałożonych na niego obowiązków, a zwłaszcza kontaktowania się z sądowym kuratorem zawodowym;

c) noszenia nadajnika;

d) dbania o powierzone mu stacjonarne urządzenie monitorujące i nadajnik, a zwłaszcza ich ochrony przed utratą, zniszczeniem, uszkodzeniem lub uczynieniem niezdatnymi do użytku;

e) poddania się czynnościom kontrolnym upoważnionego podmiotu dozorującego mającym na celu sprawdzenie prawidłowości funkcjonowania stacjonarnego urządzenia monitorującego oraz nadajnika;

f) odbierania połączeń telefonicznych przychodzących do stacjonarnego urządzenia monitorującego;

g) uiszczenia w określonym terminie równowartości kosztów postępowania wykonawczego związanych z wykonywaniem kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.

2. Sąd penitencjarny oddaje skazanego pod dozór sądowego kuratora zawodowego oraz może nałożyć na skazanego obowiązki określone w art. 72 Kodeksu karnego.

3. Sąd penitencjarny może orzec wobec skazanego zakaz zbliżania się do określonej osoby, za zgodą tej osoby, lub nałożyć na skazanego obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych miejscach.

Art. 28.

1. Sąd penitencjarny uchyla zezwolenie na odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli:

a) skazany, odbywając karę w tym systemie, naruszył porządek prawny, w szczególności popełnił przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, lub uchyla się od wykonania nałożonych obowiązków, orzeczonego środka karnego, dozoru sądowego kuratora zawodowego lub od kontroli upoważnionego podmiotu dozorującego;

b) skazany korzystający z zezwolenia na oddalenie się, o którym mowa w art. 21 ust. 1, został zatrzymany przez uprawniony organ w związku z naruszeniem przez niego porządku prawnego w okresie trwania oddalenia;

c) odwołano przerwę w wykonaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego z powodu innego niż ustanie przyczyny, dla której przerwa została udzielona;

d) zarządzono wykonanie reszty kary pozbawienia wolności odbywanej w tym systemie, warunkowo zawieszonej w trybie art. 26 ust. 2 lub art. 82 ust. 3;

e) skazany w czasie wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego został tymczasowo aresztowany w innej sprawie.

2. Sąd penitencjarny może odstąpić od uchylenia zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, w wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami

Art. 38.

Orzekanie w sprawach dotyczących wykonania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego należy do sądu penitencjarnego, w którego okręgu kara jest lub ma być wykonywana.

Art. 39.

Sąd penitencjarny orzeka:

1) na wniosek skazanego lub

2) za zgodą skazanego, na wniosek jego obrońcy, prokuratora, sądowego kuratora zawodowego lub dyrektora zakładu karnego.

Art. 52.

1. zażalenie przysługuje skazanemu lub jego obrońcy, prokuratorowi, a także sądowemu kuratorowi zawodowemu lub dyrektorowi zakładu karnego, jeżeli składali wniosek o udzielenie zezwolenia; w przypadku skazanego, który odbywa karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym, zażalenie przysługuje także dyrektorowi zakładu karnego.

2. Złożenie zażalenia, wstrzymuje wykonanie postanowienia o udzieleniu tego zezwolenia.

3. Zażalenie przekazuje się wraz z aktami sprawy sądowi odwoławczemu, który rozpoznaje sprawę najpóźniej w terminie 7 dni od daty wpływu zażalenia wraz z aktami sprawy do tego sądu.

1. Fundusz pomocy postpenitencjarnej (kto jest dysponentem itp.)

Dysponuje nim Minister Sprawiedliwości. Przychodami Funduszu są głównie środki pieniężne pochodzące z potrąceń w wysokości 20 % wynagrodzenia przysługującego za pracę skazanych.

Fundusz ma służyć udzielaniu pomocy osobom pozbawionym wolności, zwalnianym z zakładów karnych i aresztów śledczych oraz ich rodzinom. W wyjątkowych wypadkach ze środków tych można udzielić pomocy również osobom pokrzywdzonym przestępstwem i ich rodzinom.

Pomocy ze środków Funduszu udziela się na wniosek lub z urzędu.

1. Odbywanie kary przez kobiety (jaki typ,rodzaj kar itp)

Odmienność biopsychiczna kobiet wskazuje na potrzebę odmiennego ich traktowania w warunkach więziennych. Badania wykazują, że kobiety gorzej znoszą przebywanie w izolacji. Wynika to ze specyfiki:

1. Fizjologicznej

2. Psychicznej

3. Społecznej

Specyfika odbywania kary wobec kobiet:

1. Art. 87. §1KKW – kobiety odbywają karę pozbawienia wolności odrębnie od mężczyzn

2. Art. 87. §2KKW – skazana kobieta odbywa karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym typu półotwartego, chyba że stopień demoralizacji lub względy bezpieczeństwa przemawiają za odbywaniem kary w zakładzie innego typu

Kobiety ciężarne oraz matki małych dzieci:

1. Art. 87. §3KKW – kobiecie ciężarnej lub karmiącej zapewnia się opiekę specjalistyczną

2. Art. 87. §4KKW – dla umożliwienia matkom stałej opieki nad dzieckiem organizuje się przy wskazanych zakładach karnych domy dla matki i dziecka. Na życzenie matki dziecko może w nim przebywać do 3 roku życia.

1. Prawo karne materialne – określa czyny zwane przestępstwami. Jest uniwersalne, ponieważ odnosi się do innych gałęzi prawa. są to przepisy prawne, które regulują stosowanie środków reakcji państwa na zachowania, które są zabronione pod groźbą tych środków (źródłem pkm jest kodeks karny)

2. Środki probacyjne

Środki probacyjne – należy je rozumieć jako poddanie sprawcy czynu zabronionego próbie.

1. Warunkowe umorzenie postępowania karnego

2. Kara ograniczenia wolności

3. Zawieszenie wykonania orzeczonej kary

4. Warunkowe przedterminowe zwolnienie od odbywania reszty kary

1. Środki zabezpieczające (2)

1. Środki izolacyjno – lecznicze:

   • umieszczenie w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym

   • umieszczenie w zakładzie karnym, w którym stosuje się szczególne środki lecznicze lub rehabilitacyjne

   • umieszczenie w zakładzie zamkniętym lub skierowanie na leczenie ambulatoryjne po odbyciu kary

   • umieszczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego

   • skierowanie na leczenie ambulatoryjne lub na rehabilitację do odpowiedniej placówki połączone z oddaniem pod dozór kuratora

   • przed orzeczeniem takiego środka sąd wysłuchuje lekarzy psychiatrów i psychologa

2. Środki administracyjne:

   • zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej,

   • zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi,

   • obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,

   • zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu,

   • zakaz prowadzenia pojazdów,

   • przepadek przedmiotów

1. Kary wg. kodeksu karnego (Art. 32)

• Grzywna (art. 44 – 52; KKW)

• Ograniczenie wolności (art. 53 – 66; KKW)

• Pozbawienie wolności

• 25 lat pozbawienia wolności

• Dożywotnie pozbawienie wolności

• Areszt wojskowy

1. Nieletni w rozumieniu ustawy i KK

- nie ukończyła 18 lat(w zakresie zapobiegania demoralizacji)

- popełniła czyn karalny po upływie 13 a przed ukończeniem 17 lat(postępowanie w sprawach o czyny karalne)
- nie ukończyła 21 lat (w zakresie wykonywania środków orzeczonych na podstawie ustawy w sprawach nieletnich)

1. Pierwsze systemy penitencjarne

   1. system celkowy - opierał się na całkowitym osamotnieniu więźnia ,wykształcił się w 2 odmianach:

̶ pensylwańska (filadelfijska)- system osamotnienia

̶ auburnska (Auburn) – system milczenia

Nazywany systemem osamotnienia ,więzień w celi pojedynczej ,jedynym przyjacielem BIBLIA. Oparty na idei sekty KWAKRÓW (Anglia), utworzony w 1790r . W Filadelfii 30 cel .W 1912r nazwany największym niewypałem i stworzono system PROGRESYWNY

1. system progresywny – jeśli skazany zachowywał się w sposób właściwy to warunki odbywania kary były łagodzone. Stosowany na wyspie Norfolk (Australia) 1840. Podzielony na kilka grup okres odbywania kary:

• więzień odbywał karę systemem celkowym typu pensylwańskiego

• roboty przymusowe w systemie auburnskim z jedną zmianą – nie było nakazu milczenia.

• System markowy – więzień po zebraniu określonej liczby marek mógł skorzystać z warunkowego przedterminowego zwolnienia

System ten wprowadził do praktyki penitencjarnej nieznane elementy tj. progresja penitencjarna, umieszczenie w zakładzie przejściowym ,przedterminowe zwolnienie i dozór policyjny.

1. System reformatorów amerykańskich – powstał w Elmirze Stan NY przeznaczony dla ludzi w wieki 16-30 lat skazanych po raz pierwszy .Skazany otrzymywał wyrok minimalny, a cel zmierzał do idei wychowania.

Podział na 3 klasy i kolory ( czarny, niebieski, czerwony). 4 specjalna klasa. Zajmowała odrębne pomieszczenia o różnym standardzie bytowym i korzystała z różnego zakresu uprawnień. Więzień rozpoczynał odbywanie kary w klasie średniej i w zależności od stopnia poprawy był awansowany w 1 lub 2 stronę. łagodzenie lub podwyższenie kary. Więźniowie oceniani przyznawaniem bądź odbieraniem pieniędzy. Zwolnienie warunkowe m.in. przy pozytywnym bilansie.

1. Teorie kary

1. Teorie absolutne (sprawiedliwościowe) opierają się na założeniu, że kara jest odwetem za naruszenie porządku prawnego (nie ma innych celów poza ukaraniem czynu przestępczego). Na przełomie XVIII i XIX wieku koncepcja kary odwetowej zyskała oparcie w filozofii niemieckiego idealizmu i miała służyć urzeczywistnieniu idei sprawiedliwości:

   1. Kant – kara powinna być wynikiem czystej i surowej sprawiedliwości, nawet gdyby nie było państwa i społeczeństwa

   2. Hegel – kara powinna mieć na względzie bezprawie i sprawiedliwość, a nie osiągnięcia jakiś użytecznych celów poprzez odstraszenie, zapobieżenie i poprawę

Zalety: pozawala na określenie zasady wymiaru kary, która powinna być odpowiednia do stopnia przewinienia

Wady: negatywne skutki społeczne, pogłębienie niedostosowania więźnia

1. Teorie względne (relatywne) kara pełni społecznie użyteczne cele, nie należy przy jej stosowaniu spoglądać w przeszłość. ma polegać na oddziaływaniu prewencyjnym (zapobieganie):

   1. Teorie prewencji indywidualnej – oddziaływanie na konkretnego sprawcę czynu zabronionego, aby zapobiec popełnieniu przez niego znowu przestępstwa:

      1. Unieszkodliwianie sprawcy

      2. Odstraszanie

      3. Poprawa zachowania (resocjalizacja)

   2. Teoria prewencji generalnej – celem kary jest oddziaływanie na ogół społeczeństwa i wyróżnia się dwa aspekty:

      1. Negatywny – zapobieganie przestępczości poprzez odstraszanie potencjalnych sprawców

      2. Pozytywny – umacnianie świadomości obowiązywania norm prawnych w społeczeństwie; swoisty trening przestrzegania prawa dla ogółu obywateli

Zalety: dostarczają uzasadniania dla wymierzenia kary również przy braku niebezpieczeństwa recydywy ze strony sprawcy ponieważ zorientowane są na ogół społeczeństwa. Koncentrują się na jasnym i czytelnym określeniu czynów zabronionych, aby motywować obywateli do powstrzymywania się od ich popełnienia

Wady: brak wyraźnego ograniczenia wysokości kary, czasami drastycznie zwiększane surowości kary, orzekanie kar nieproporcjonalnych oraz pomijają sprawce na etapie wymierzania kary.

• Teorie mieszane – kara odpłaty, prewencji indywidualnej i generalnej traktowane są jako równorzędne cele kary, wzajemnie się uzupełniają, ponieważ zapobieganie przestępczości następuje zarówno poprzez oddziaływanie kary na konkretnego sprawcę, jak i na ogół społeczeństwa. Dołącza się tutaj również zasadę winy jako wyznacznik górnej granicy wysokości kary. Kara nie może przekroczyć stopnia zawinienia nawet jeśli względy resocjalizacyjne czy społeczne za tym przemawiają. Można orzec karę niższą co jest podyktowane prewencją indywidualną, a względy generalnej nie stoją na przeszkodzie. Teorie te uwzględniają sprawcę na etapie wykonywania kary ponieważ akcentują różne cele w poszczególnych fazach wymiaru sprawiedliwości (ustawowe zagrożenie karą – względy sprawiedliwościowe; wykonywanie kary – aspekt indywidualny).

1. Co to jest resocjalizacja – proces modyfikacji osobowości w celu przystosowania jej do życia

2. Klasyfikacja skazanych i kryteria

• Klasyfikacja polega na podziale skazanych na grupy przez skierowanie ich do właściwego rodzaju i typu zakładu karnego , systemu odbywania kary oraz poprzez odpowiednie rozmieszczenie ich wewnątrz zakładu. Zadaniem klasyfikacji jest zapobieganie wzajemnej demoralizacji więźniów i zapewnienie im bezpieczeństwa osobistego a także stworzenie możliwości indywidualnego oddziaływania na skazanych.

• Najwyższym celem klasyfikacji skazanych jest ich społeczna readaptacja czyli przystosowanie do życia na wolności. Indywidualizacja oznacza zróżnicowanie form i metod oddziaływania na skazanych w procesie ich resocjalizacji. Barierą jest ograniczona możliwość traktowania we wszystkim każdego skazanego oddzielnie i konieczność wychowywania skazanych w zespole. Indywidualizacja następuje przez klasyfikację oraz przez określone postępowanie ze skazanymi, co oznacza sposób ich traktowania w procesie wykonania kary.

Podstawę klasyfikacji stanowią kryteria zarówno formalne jak i materialne.

1. Kryteria formalne to płeć, wiek, poprzednia karalność, charakter przestępstwa, wysokość kary i czas pozostały do jej odbycia. W polityce rozmieszczenia skazanych potrzeby indywidualizacji wyznaczają dodatkowe kryteria np. przy grupowaniu skazanych do pracy, nauki, ze względu na stan zdrowia czy bezpieczeństwo.

2. Kryteria materialne to stopień demoralizacji, zagrożenia społecznego czy podatność na resocjalizację.

Decyzja w sprawie klasyfikacji skazanych może być podjęta przez sąd lub przez komisję penitencjarną. Jeżeli decyzja komisji penitencjarnej jest sprzeczna z prawem o jej zmianie orzeka sąd penitencjarny. Decyzję tę może również uchylić Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej albo Dyrektor Generalny Służby Więziennej.

1. Rodzaje i typy zakładów karnych

1. Rodzaje zakładów karnych

• dla młodocianych M

• odbywających karę po raz pierwszy P

• recydywistów penitencjarnych R

• odbywających karę aresztu wojskowego W

1. Typy zakładów karnych

• zamknięte 1

• półotwarte 2

• otwarte 3

1. Systemy zakładów karnych

• Zwykły z

• Terapeutyczny t

• programowego oddziaływania p

• (dozór elektryczny)

1. Środki oddziaływania penitencjarnego

Środki oddziaływania penitencjarnego to narzędzia działania, z reguły określone w aktach prawnych, metody zaś to sposoby posługiwania się tymi narzędziami.

• Oddziaływanie przez pracę – wypracowuje w skazanych nawyk pracy, odpowiedzialność, dyscyplinuje, zapobiega nudzie i tworzeniu się podkultury; funkcje pracy w zakładzie karnym to: porządkowa – porządkuje życie skazanego, ekonomiczna – daje mu korzyści pieniężne, wychowawcza i terapeutyczna; praca podnosi poziom godności u skazanego.

• Oddziaływanie przez naukę – pomaga podnieść kwalifikacje lub zmienić je, umożliwia uzupełnienie wykształcenia, uczy skazanego odpowiedzialności, samozaparcia, dyscypliny, podporządkowania się, daje możliwość zdobycia nowych informacji, umożliwia skazanemu otrzymanie świadectwa ukończenia kursu lub szkoły bez adnotacji, że kształcił się on w zakładzie karnym

• Zajęcia kulturalno oświatowe, społeczne i wf – działa na uczucia skazanego, uwrażliwia go (sztuka), uczy pracy w zespole, sportowe gry zespołowe uczą współdziałania i zdrowej rywalizacji, integrują skazanych; skazanym w ramach tych zajęć umożliwia się dostęp m.in. do biblioteki, sprzętu audiowizualnego, organizuje się teatry, zespoły muzyczne.

• Stosowanie nagród i kar – kształtują postawy, uspołeczniają skazanych i pobudzają ich aktywny udział w procesie wychowania.

1. Syntetyczne ujęcie kary pozbawienia wolności – poprawa skazanego i zarazem jego eliminacja z życia społecznego => ochrona społeczeństwa.

2. Instytucje totalne(zamknięte)

Z powodów obiektywnych, głównie barier fizycznych poważnie ograniczają lub całkowicie przerywają bezpośrednie a często i pośrednie stosunki osoby z jej dotychczasowym środowiskiem. Organizacje te różnią się od siebie w zakresie wielu zmiennych, które można przyjąć za kryteria ich poszczególnych podziałów.

Podział klasyfikacji:

1. Goffman

Instytucie totalne- utrudniają lub uniemożliwiają kontakt ze światem zewnętrznym. realizują trzy główne sfery życia: sen, rozrywka, praca.

- instytucje powołane do opieki nad ludźmi, którzy nie potrafią funkcjonować bez pomocy innych (domy starców, hospicja)

- instytucje powołane do opieki nad ludźmi, którzy nie potrafią troszczyć się o siebie i mogą stanowić potencjalne zagrożenie(szpitale psychiatryczne)

- instytucje powołane do ochrony społeczeństwa przed ludźmi zagrażającemu mu świadomie i bezpośrednio(zakłady karne, poprawcze, obozy jeńców na wojnie)

- instytucje powołane do realizacji zadań technicznych i zamknięte są ze względów instrumentalnych (koszary wojskowe, statki, okręty)

- instytucje przeznaczone dla ludzi, którzy wycofali się z życia czynnego (klasztory, zakony, eremici-pustelnicy)

Cel instytucji lub jej zasada jest najogólniejszym kryterium podziału

1. Elenbenger – instytucje totalne charakteryzują się pewnymi cechami wspólnymi:

- bariera fizyczna (wysokie mury, zasieki)

- bariera oddzielająca środowisko zewnętrzne od wewnętrznego (utrudnienie lub uniemożliwienie wejście lub wyjście z tego świata)

- człowiek jest zmuszony przebywać w izolacji ściśle ograniczonej

1. Podgórecki

- instytucja jednostki, która stoi przed perspektywą wejścia w świat instytucji zamkniętych – podział instytucji: człowiek wchodzi dobrowolnie(klasztor, jawne stowarzyszenie), jednostka wchodzi i zostaje włączona na podstawie postanowień innych członków(szpital psychiatryczny)

- społeczna ocena celu instytucji – cele uznane ogólnospołecznie(więzienia, szpitale), cele narzucone danemu systemowi społecznemu(obozy koncentracyjne)

- Miejsce położenia celu instytucji – cel sam w sobie(więzienie, szpitale), środki do osiągnięcia pewnych celów zewnętrznych, handlowych(statki daleko morskie)

- Przyczyna wyizolowana danej społeczności

1. Mediacja – dobrowolne porozumienie między sprawcą i pokrzywdzonym, w celu naprawienia wyrządzonej szkody materialnej i moralnych przy pomocy bezstonnej i neutralnej osoby jako mediator. Pozwala poszkodowanemu na wyrażenie jego uczuć i odczuć, a także jego oczekiwań i potrzeb.

Zasady mediacji to:

1. Dobrowolność

2. Poufność

3. Bezstronność mediatora

4. Neutralność mediatora.

5. akceptowalność

postępowanie mediacyjne prowadzone jest:

- w sprawach oskarżenia publicznego

- w sprawach oskarżenia publicznego

- w sprawch wykonania bezwzgledej kary pozbawienia wolności

Ideą mediacji jest to aby oskarżony i poszkodowany sami doszli do porozumienia w obecności mediatora

1. Zasady charakterystyczne dla PKW

1. Zasada poszanowanie godności ludzkiej – środki karne wykonuje się w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności skazanego

2. Zasada podmiotowego traktowania skazanego

3. Zasada praworządności

4. Zasada sprawiedliwości

5. Zasada współdziałania ze społeczeństwem

6. Zasada indywidualizacji

7. Zasada resocjalizacji

8. Zasada podporządkowania sądowi procesu wykonywania orzeczeń

1. Co to jest prawo – określony zbiór norm postępowania, ustanowiony lub uznany w odpowiedniej formie przez państwo, których realizowanie jest zabezpieczone zorganizowanym przymusem państwowym. Powstaje w dwojaki sposób:

- jako akt stanowienia

- jako akt uznania

1. Co reguluje prawo karno-wykonawcze

Reguluje: zasady wykonywania kar, środków karnych i zabezpieczających oraz innych rozstrzygnięć podejmowanych w postępowaniu karnym lub wykroczeniowym, przewidzianych w prawie karnym, karnym skarbowym i wykroczeń.

1. Co to jest przestępstwo – czyn zabroniony pod grożbą kary jako zbrodnia albo występek, przez ustawę obowiązująca w czasie jego popełnienia, bezprawny, zabroniony i społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy

2. Organy postępowania karnego (3grupy)

Organami postępowania wykonawczego są:

1) sąd pierwszej instancji,

2) sąd penitencjarny,

3) prezes sądu lub upoważniony sędzia,

4) sędzia penitencjarny,

5) dyrektor zakładu karnego, aresztu śledczego, a także dyrektor okręgowy i Dyrektor Generalny Służby Więziennej albo osoba kierująca innym zakładem przewidzianym w przepisach prawa karnego wykonawczego oraz komisja penitencjarna,

6) sądowy kurator zawodowy,

7) sądowy lub administracyjny organ egzekucyjny,

8) urząd skarbowy,

9) odpowiedni terenowy organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego,

10) inny organ uprawniony przez ustawę do wykonywania orzeczeń.

1. Podmiotowe traktowanie skazanego

Art. 5. KKW

§ 1. Skazany jest podmiotem określonych w niniejszym kodeksie praw i obowiązków.

§ 2. Skazany ma obowiązek stosować się do wydanych przez właściwe organy poleceń

zmierzających do wykonania orzeczenia.

1. Indywidualizacja postępowania z więźniami – dobór metod i środków oddziaływania na skazanych aby zapewnić dostosowanie osobowości skazanego i celu wykonywania kary

2. Prawo do obrony materialnej skazanego

Art. 6.

§ 1. Skazany może składać wnioski o wszczęcie postępowania przed sądem i brać w nim udział jako strona oraz wnosić zażalenia na postanowienia wydane w postępowaniu wykonawczym, chyba że ustawa stanowi inaczej.

§ 2. Skazany może składać wnioski, skargi i prośby do organów wykonujących orzeczenie.

Art. 8.

§ 1. W postępowaniu wykonawczym skazany może korzystać z pomocy obrońcy ustanowionego w tym postępowaniu.

§ 2. W postępowaniu przed sądem skazany musi mieć obrońcę, jeżeli:

1) jest głuchy, niemy lub niewidomy,

2) zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności,

3) nie ukończył 18 lat,

4) nie włada językiem polskim.

1. Cel kary pozbawienia wolności (Art. 67 KKW)

Art. 67 KKW

1. Wykonywanie kary pozbawienia wolności ma na celu wzbudzanie w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego i tym samym powstrzymania się od powrotu do przestępstwa

2. Dla osiągnięcia celu określonego w 1. Prowadzi się zindywidualizowane oddziaływanie na skazanych w ramach określonych w ustawie systemów wykonywania kary, w różnych rodzajach i typach zakładów karnych.

3. W oddziaływaniu na skazanych, przy poszanowaniu ich praw i wymaganiu wypełniania przez nich obowiązków, uwzględnia się przede wszystkim pracę, zwłaszcza sprzyjającą zdobywaniu odpowiednich kwalifikacji zawodowych, nauczanie, zajęcia kulturalno – oświatowe i sportowe, podtrzymywanie kontaktów z rodziną i światem zewnętrznym oraz środki terapeutyczne