Psychoanaliza Freuda i jej kontynuacje
- ego: świadomość;
- superego: poglądy, nawyki, przyzwyczajenia, normy, zasady, reguły, kultura utrwalone w zbiorowości społecznej;
- id (podświadomość): popędy.
Na ego napierają jednocześnie: superego (nadjaźń, nadświadomość) i id (podświadomość) – dziecko nabiera samoświadomości, kiedy zaczyna mówić o sobie per JA.
Popędy mogą mieć charakter dwojaki – albo ambicjonalne (stawianie sobie celów, potrzeby miłości itp. lub bardziej negatywne, czyli skupianie się na sobie. Myśli tylko o tym, by zdobyć cel albo erotycznie (chęć podtrzymania gatunku, indywidualne pragnienia zaspokojenia potrzeb seksualnych: bardziej pozytywny – walka o życie).
Fantazje skupiają trzy czasy:
To, co teraz się dzieje w człowieku (teraźniejszość) → punkt wyjścia do psychoanalizy;
To, co się dzieje teraz jest konsekwencją przeszłości;
Przyszłość, która otwiera możliwość zaspokojenia pragnień.
Człowiek szczęśliwy ma wszystkie potrzeby zaspokojone. Człowiek zawsze dąży do zaspokojenia własnych potrzeb; może je odkładać na przyszłość, ale one zawsze będą domagały się realizacji.
Sny mogą w określony sposób odzwierciedlać potrzeby, chwilowo sprawiać zaspokojenie tej potrzeby.
Psychoanaliza to kwestia ściśle indywidualna – nie ma schematów, reguł, określonych symboli.