Temat: Co sprawia, że się poruszamy?

Klasa: 5

Data: 18.09.2013

Prowadząca: Paulina Pytel

Zakres treści:

• Układ kostny człowieka

• Układ mięśniowy człowieka

• Połączenia kości - stawy

Cele poznawcze:

• Uczeń wymienia elementy wchodzące w skład układu kostnego

• Uczeń wymienia funkcje układu kostnego i mięśniowego

• Uczeń wymienia układy warunkujące ruch organizmu

Cele kształcące:

• uczeń określa rolę układu kostnego i mięśniowego w wykonywaniu czynności

• Uczeń potrafi wskazać elementy budujące szkielet osiowy

• Uczeń potrafi rozróżnić mięśnie zginacze i mięśnie prostowniki, wskazać je na schemacie oraz wyjaśnić ich funkcję

Cele wychowawcze:

• Uczeń w życiu codziennym zauważa współpracę układu kostnego i układu mięśniowego.

Metody:

• Pogadanka

• Pokaz

• Obserwacja

• Elementy wykładu

Środki dydaktyczne:

• schemat układu kostnego człowieka

• Rozsypanka

• Krzyżówka

Formy pracy:

• Indywidualna

• Zbiorowa (cała klasa)

• W parach

Przebieg lekcji:

1. Czynności organizacyjne

2. Na podstawie plansz, schematów uczniowie rozpoznają temat lekcji.

   • Zapisanie numeru lekcji oraz daty w zeszycie ćwiczeń

3. Pogadanka. Co przedstawia nam schemat? Jak nazywamy taki układ? Czy

4. Nauczyciel umieszcza schemat szkieletu. Krótki wykład. Nauczyciel na podstawie schematu wyjaśnia pojęcia szkielet osiowy oraz szkielet kończyn

Szkielet człowieka można podzielić na dwie części. Pierwszą część stanowi szkielet osiowy. W jego skład wchodzą: czaszka, kręgosłup oraz żebra i mostek. Drugą część stanowi szkielet kończyn górnych oraz dolnych wraz z ich obręczami.

1. Praca z zeszytem ćwiczeń. Uczniowie otwierają zeszyt ćwiczeń na str. 6 i wykonują zad. 1.

• Sprawdzenie poprawności wykonania zadania.

1. Pogadanka. Jakie są kości skoro kości szkieletu się zachowały?

Odpowiedź: Kości są twarde, sztywne, wytrzymałe.

Co oprócz układu kostnego bierze udział w poruszaniu się człowieka?

Oprócz układu kostnego w naszym organizmie występują także mięśnie. Są one czynnym aparatem ruchu.

Dlaczego mięśnie pełnią ważną rolę w poruszaniu się? A w jaki sposób układ mięśniowy jest połączony z układem kostnym, skoro współpracują one ze sobą?

1. Jaką funkcję pełni szkielet? () A jaką funkcję pełni układ mięśniowy?

2. Co powoduje, że możemy zginać i prostować rękę? Pokaz. Uczniowie zgodnie z instrukcją nauczyciela prawą rękę kładą za łokciem na m. dwugłowym ramienia (nauczyciel pokazuje im to miejsce), próbują zgiąć rękę a następnie wyprostować ją. Na tej podstawie uczniowie opowiadają co czują, gdy wykonują tą czynność. Uczniowie stwierdzają, że mięsień napina się podczas zginania, a podczas prostowania rozluźnia się. Nauczyciel tłumaczy uczniom, że mięśnie które powodują zginanie np. ręki nazywamy zginaczami. Następnie uczniowie kładą rękę w okolicy m. trójgłowego ramienia (nauczyciel wskazuje dane miejsce) i uczniowie wykonują adekwatne czynności jak w poprzednim ćwiczeniu. Uczniowie stwierdzają, że mięsień działa odwrotnie. Nauczyciel informuje uczniów, że mięsień ten odpowiada za . . prostowanie ręki w łokciu i nazywany jest prostownikiem.

3. Praca z zeszytem ćwiczeń. Uczniowie wykonują zadanie 2 str. 6.

• Sprawdzenie poprawności wykonania zadania.

1. Rozsypanka. Praca w parach. Nauczyciel rozdaje uczniom rozsypanki. Uczniowie mają za zadanie ułożyć zdanie: „ Ruchome połączenia kości to stawy” (załącznik 1) Uczniowie, którzy jako pierwsi ułożą podane zdanie otrzymują „plusy”. Następnie uczniowie próbują udzielić odpowiedzi na pytanie, co to są stawy? (Stawy – ruchome połączenie kości szkieletu).

Gdzie mamy stawy? (uczniowie wskazują gdzie są zlokalizowane). Jakie stawy wyróżniamy w naszym organizmie? (staw biodrowy, łokciowy, kolanowy, nadgarstka, ramienny, skroniowo – żuchwowy)

1. Zadanie zadania domowego. Uczniowie mają za zadanie wykonać ćw. 2 i 3 str.6 i 7 z zeszytu ćwiczeń. Nauczyciel tłumaczy uczniom na czym polega ich zadanie.

2. Podsumowanie lekcji. Nauczyciel zadaje pytania uczniom dotyczące szkieletu. Uczniowie podchodząc do schematu wskazują dane elementy oraz podają ich funkcję. Następnie nauczyciel rozdaje uczniom krzyżówkę. (załącznik 2). Uczniowie czytają pytania i udzielają odpowiedzi na nie. Nauczyciel kontroluje ich pracę. Następnie uczniowie czytają hasło krzyżówki i wyjaśniają jego znaczenie.

Załącznik 1

Rozsypanka:

RU	CHO	ME	PO	ŁĄ	CZE	NIA	KO	ŚCI	TO	STA	WY

Załącznik 2 – Krzyżówka

	S	t	a	w	y
z	g	i	n	A	c	Z
	K	o	l	a	n	o
	O	s	I	o	w	Y
m	i	ę	ś	N	i	E
		D	o	L	n	a
			ż	E	b	r
	m	O	s	T	k	a

1. Ruchome połączenia kości to ………………… (stawy)

2. Mięśnie, które odpowiadają za zginanie danej kończyny to ……………………………(zginacze)

3. Staw ………………………….. łączy kości podudzia z kością udową (kolanowy)

4. Czaszka, kręgosłup i klatka piersiowa tworzą szkielet ………………………………(osiowy)

5. ……………………………są przymocowane do kości. (mięśnie)

6. W skład szkieletu kończyn wchodzi kończyna górna i kończyna ………………………….(dolna)

7. …………………………….ochraniają nasze płuca i serce. (żebra)

8. Żebra połączone są za pomocą ……………………………………. (mostka)

Hasło: SZKIELET